Go na content

Go na table of contents

KAPITEL 15

Gado pipel feti gi a reti fu anbegi en

Gado pipel feti gi a reti fu anbegi en

FU SAN A KAPITEL E TAKI

Krestes yepi den bakaman fu en fu feti gi den reti di na organisâsi fu wi abi èn gi a reti fu anbegi Yehovah soleki fa En wani

1, 2. (a) Fa yu kan buweisi taki yu na wan borgu fu Gado Kownukondre? (b) Fu san ede Yehovah Kotoigi ben musu feti son leisi fu anbegi Yehovah soleki fa En wani?

YU NA wan borgu fu Gado Kownukondre? Efu yu na wan Kotoigi fu Yehovah, dan a no de fu taki dati yu na wan borgu fu a Kownukondre dati. Ma yu no abi wan paspoort noso wan tra papira fanowdu fu buweisi dati. Na presi fu dati, a fasi fa yu e anbegi Yehovah Gado e sori taki yu na wan borgu fu a Kownukondre. A tru anbegi no abi fu du nomo nanga san yu e bribi. Yu abi fu gi yesi tu na den wet fu Gado Kownukondre. Na anbegi fu wi abi krakti tapu wi heri libi. Disi wani taki dati a abi krakti tapu a fasi fa wi e kweki wi pikin èn srefi tapu a datrayepi di wi e suku.

2 Ma na ini a grontapu disi a no ala sma abi lespeki gi wi leki borgu fu a Kownukondre èn den no e si den wet fu a Kownukondre leki prenspari sani. Son kondre ben wani tapu wi fu du son sani di abi fu du nanga na anbegi fu wi noso den ben wani tapu wi krinkrin fu anbegi Yehovah. Son leisi den bakaman fu Krestes ben musu feti gi den reti di den abi, fu di den wani gi yesi na den wet fu a Mesias Kownu. Ma a no now a sani disi e pasa. Na ini Bijbel ten a pipel fu Yehovah ben musu feti furu tron fu anbegi Yehovah soleki fa a wani.

3. San ben pasa nanga a pipel fu Gado na ini a ten fu Kownu-uma Ester?

3 Na ini a ten fu Kownu-uma Ester, a pipel fu Gado ben musu feti fu tan na libi. Fu san ede? Haman ben de wan ogri-ati heihei man na ini Persia. A ben taigi Kownu Ahasferos taki a ben musu kiri ala den Dyu na ini den kontren di ben de ondro a tiri fu Persia, fu di ’den wèt fu den Dyu ben de heri tra fasi leki den di fu ala den tra pipel’ (Ester 3:8, 9, 13). Yehovah yepi en pipel? Iya, a yepi Ester nanga Mordekai di den go begi a kownu fu Persia fu kibri a pipel fu Gado.​—Ester 9:20-22.

4. San wi o luku na ini a kapitel disi?

4 Fa a de na ini a ten disi? Soleki fa wi si na ini kapitel 14, den tiriman gens Yehovah Kotoigi son leisi. Na ini a kapitel disi wi o luku wan tu fasi fa son kondre pruberi fu tapu wi fu du son sani di abi fu du nanga na anbegi fu wi. Wi o luku dri sani di den du: (1) Den ben wani puru den reti di na organisâsi fu wi abi èn a reti fu anbegi Yehovah soleki fa en wani, (2) den ben wani puru a reti di wi abi fu kisi datrayepi di e kruderi nanga Bijbel èn (3) den ben wani puru a reti di papa nanga mama abi fu kweki den pikin fu den soleki fa Yehovah wani. Na ibriwan fu den afersi disi wi o si fa Yehovah Kotoigi du ala muiti fu horibaka gi a Mesias Kownukondre èn wi o si tu fa Yehovah blesi den.

Den reti di na organisâsi fu wi abi èn a reti fu anbegi Yehovah soleki fa En wani

5. Fu san ede a bun te a skrifi na lantibuku taki wi na wan kerki organisâsi?

5 A de so taki libisma tirimakti musu gi wi a reti fu anbegi Yehovah? Nôno, ma te a skrifi na lantibuku taki wi na wan kerki organisâsi, dan a moro makriki fu dini Yehovah. Fu eksempre, wi man hori konmakandra na ini wi eigi Kownukondre zaal nanga kongreshal sondro fu sma tapu wi. Boiti dati, wi man druk den buku fu wi, wi man seni den go na difrenti kondre, èn wi man preiki a bun nyunsu gi tra sma. Na ini furu kondre Yehovah Kotoigi de na lantibuku leki wan kerki organisâsi èn den abi den srefi reti di sma fu tra kerki abi. Ma san pasa di son kondre no ben wani gi wi den reti disi? San pasa di den ben wani tapu wi fu anbegi Yehovah soleki fa a wani?

6. Sortu problema miti Yehovah Kotoigi na ini Australia baka 1940?

6 Australia. Wan tu yari baka 1940, a tiriman fu Australia ben krutu Yehovah Kotoigi fu di a ben feni taki a bribi fu den ben meki taki den no ben wani feti gi a kondre. Fu dati ede a ben tapu a wroko fu den. Kotoigi no ben man preiki oso fu oso, lanti ben tapu Betel èn den ben teki den Kownukondre zaal fu wi. Sma no ben mag abi den buku fu wi srefi. Toku Kotoigi ben e du den wroko kibrikibri. Ma baka wan tu yari sani kenki. Tapu 14 yuni 1943 a Grankrutu fu Australia gi wi primisi baka fu du wi wroko na ini a kondre.

7, 8. Fruteri fa den brada nanga sisa fu wi na ini Rosiakondre ben abi fu feti gi a reti fu anbegi Gado.

7 Rosiakondre. Furu yari langa a Communist tiri ben tapu a wroko fu Yehovah Kotoigi. Ma na ini 1991 den skrifi na lantibuku taki wi na wan kerki organisâsi. Na ini 1992, baka di a tirimakti fu Sovyet-Unie fadon, Rosiakondre skrifi na lantibuku taki wi na wan kerki organisâsi. A no langa baka dati na Orthodox Kerki fu Rosiakondre bigin gens wi di den si taki furu sma ben e tron Yehovah Kotoigi. Na ini a pisi ten fu 1995 te 1998 den go na lanti feifi leisi fu taigi den taki Yehovah Kotoigi e du ogri. Ma ibri leisi a lantikantoro no feni nowan fowtu na den Kotoigi. Fu dati ede na ini 1998 den gensman tyari den Kotoigi go na krutu fu di den ben feni taki Kotoigi e tyari problema kon na ini a libimakandra. A fosi leisi den Kotoigi wini a krutu-afersi. Ma di den gensman tyari a tori disi go na fesi krutu baka, den Kotoigi lasi na ini mei 2001. Na ini oktober 2001 den krutuman luku a tori disi baka èn te fu kaba den teki wan bosroiti na ini 2004. Den bosroiti taki a nen di na organisâsi fu Yehovah Kotoigi e gebroiki na ini Moskow musu puru na ini lantibuku èn den musu tapu a wroko fu den.

8 Baka dati Yehovah Kotoigi kisi hebi frufolgu. (Leisi 2 Timoteyus 3:12.) Sma ben e du ogri nanga den èn den ben teki den buku fu den. Kotoigi no ben mag yuru presi noso bow presi fu hori konmakandra. Prakseri nomo fa wi brada nanga sisa ben e firi na ini a muilek ten dati! Na ini 2001 den Kotoigi tyari a tori fu den go na a Krutubangi fu Europa di e feti gi den reti fu libisma. Na ini 2004 den gi a Krutubangi fu Europa moro sani di ben kan yepi den nanga a krutu-afersi. Na ini 2010 a Krutubangi fu Europa teki wan bosroiti. Den ben si krin taki Rosiakondre ben tapu a wroko fu Kotoigi fu di den no lobi den. Den taki dati den bosroiti fu den lagi krutubangi no e teri, fu di buweisi no ben de taki den Kotoigi du ogri. A Krutubangi fu Europa taki dati Rosiakondre ben puru a nen fu na organisâsi fu wi na lantibuku fu di den ben wani puru den reti fu Kotoigi. A krutubosroiti sori taki den Kotoigi abi a reti fu abi den eigi bribi. Wan tu fu den tiriman fu Rosiakondre no ben wani gi yesi na a bosroiti fu a Krutubangi fu Europa, ma toku Gado pipel na ini a kondre dati kisi furu deki-ati di den wini den sortu krutu-afersi disi.

Titos Manoussakis (Luku paragraaf 9)

9-11. (a) Fa Yehovah en pipel na ini Grikikondre ben abi fu feti gi a reti fu anbegi Gado? (b) San ben de a bakapisi?

9 Grikikondre. Na ini 1983 Titos Manoussakis ben yuru wan kamra na ini Heraklion na Kreita, so taki wan pikin grupu Yehovah Kotoigi ben kan kon makandra fu anbegi Gado (Hebr. 10:24, 25). A no langa baka dati wan priester fu na Orthodox Kerki go na skowtu fu di a ben feni taki den Kotoigi no mag gebroiki a kamra leki konmakandra presi. Fu san ede a du dati? Na fu di den Kotoigi no e bribi den srefi sani di den sma fu na Orthodox Kerki e bribi! Bakaten den tyari Titos Manoussakis nanga ete dri Kotoigi na fesi krutu. Den gi den wan butu èn den ben abi fu koti strafu tu mun langa. Ma den Kotoigi disi ben feni taki a krutubosroiti ben e tapu den fu anbegi Gado. Dati meki den tyari a tori fu den go na tra krutubangi na ini Grikikondre èn bakaten den tyari en go na a Krutubangi fu Europa.

10 Te fu kaba na ini 1996 a Krutubangi fu Europa teki wan bosroiti di den gensman fu a tru anbegi no ben fruwakti srefisrefi. A krutubangi taki dati „te yu e luku den wet fu Grikikondre, dan Yehovah Kotoigi na wan trutru kerki”. A krutubangi sori tu taki den bosroiti fu den lagi krutubangi de teige a reti di Yehovah Kotoigi abi fu abi den eigi bribi. A Krutubangi fu Europa taki dati a no de na den tiriman fu Grikikondre fu „bosroiti efu son sani di sma e bribi noso son sani di sma e du gi a bribi fu den, e kruderi nanga lantiwet”. Na so den bosroiti fu den lagi krutubangi no ben e teri moro èn den Kotoigi ben abi a reti fu anbegi Gado sondro taki sma tapu den.

11 Ma Grikikondre no ben kaba nanga den Kotoigi ete. Na ini Kassandreia na Grikikondre den ben abi wan srefi sortu krutu-afersi teige Kotoigi. Wan beskopu fu na Orthodox Kerki ben tyari den na fesi krutu. A krutu-afersi disi ben teki 12 yari èn te fu kaba a Grankrutu fu Grikikondre teki wan bosroiti na ini 2012. A krutubangi disi di de a moro hei krutubangi na ini a kondre, gi den Kotoigi leti. Na ini a krutubosroiti ben skrifi taki den wet fu Grikikondre srefi e horibaka gi a reti di sma abi fu abi den eigi bribi. Den taki tu dati a no tru taki Yehovah Kotoigi a no wan trutru kerki. A Grankrutu taki: „Ala sma sabi den leri fu Yehovah Kotoigi èn disi e sori taki den na wan trutru kerki.” Den brada nanga sisa fu a pikin gemeente na ini Kassandreia breiti srefisrefi taki den man hori konmakandra now na ini den eigi Kownukondre zaal.

12, 13. Fa sma ben wani gens Kotoigi na ini Fransikondre èn san ben de a bakapisi?

12 Fransikondre. Son gensman fu Gado pipel e gebroiki den wet fu a kondre fu du ogri nanga den. (Leisi Psalm 94:20.) Fu eksempre, na ini den yari baka 1995 a belasting-kantoro fu Fransikondre bigin ondrosuku den monitori fu na organisâsi fu Yehovah Kotoigi na ini Fransikondre (Association Les Témoins de Jéhovah). A minister fu moni afersi ben taki fu san ede den ben e du disi. A taki: „Na ondrosuku kan meki taki den tapu na organisâsi èn taki na organisâsi kisi strafu . . . . Efu dati pasa, den no o man du noti moro èn den o abi fu tapu nanga a wroko di den e du na ini den kontren fu wi.” Aladi den no feni nowan fowtu, toku a belasting-kantoro taki dati den Kotoigi musu pai wan hebi belasting. Efu a sani disi ben go doro, dan den brada ben o abi fu tapu a bijkantoro èn den ben o abi fu seri den gebow fu man pai a belasting. A ben hebi gi Gado pipel, ma den no ben gi abra. Den Kotoigi du ala san den man fu feti a tori disi èn te fu kaba den tyari a krutu-afersi disi go na a Krutubangi fu Europa na ini 2005.

13 Tapu 30 yuni 2011 a Krutubangi fu Europa taki sortu bosroiti den teki. Den taki dati Fransikondre no ben mag krutu den Kotoigi fu di ala sma abi a reti fu abi den eigi bribi. Lanti no mag bosroiti taki son sani di sma e bribi noso son sani di sma e du gi a bribi fu den no bun, boiti efu na wan sani di ogri trutru. A Krutubangi taki tu: „A belasting . . . ben o meki taki na organisâsi fu Yehovah Kotoigi lasi ala sani fu den. Den Kotoigi no ben o man du moro san a bribi fu den e leri.” Ala den krutuman fu a Krutubangi teki a sei fu Yehovah Kotoigi. Yehovah en pipel ben breiti srefisrefi di den wini a krutu-afersi disi. Fransikondre ben abi fu pai den a belasting-moni baka nanga rente. Lanti ben taki dati den ben o teki a bijkantoro abra efu den Kotoigi no ben man pai a belasting, ma a krutubosroiti meki taki disi no pasa.

Begi doronomo gi den brada nanga sisa fu yu di sma tyari na fesi krutu aladi den no du nowan ogri

14. Fa yu kan yepi den brada nanga sisa fu yu di sma tyari na fesi krutu?

14 Neleki Ester nanga Mordekai, Yehovah pipel na ini a ten disi e feti fu di den wani anbegi Yehovah soleki fa en wani (Ester 4:13-16). Fa yu kan yepi? Begi doronomo gi den brada nanga sisa fu yu di sma tyari na fesi krutu aladi den no du nowan ogri. Den begi fu yu na wan bigi yepi gi den brada nanga sisa di e kisi frufolgu nanga problema. (Leisi Yakobus 5:16.) Yehovah e arki den begi disi? Den krutu-afersi di wi wini e sori taki a e arki den trutru!​—Hebr. 13:18, 19.

A reti di wi abi fu kisi datrayepi di e kruderi nanga Bijbel

15. Fa Gado pipel e denki fu brudu?

15 Soleki fa wi si na ini kapitel 11, dan Gado Kownukondre sori den borgu fu en krin taki den no kan teki brudu, awinsi furu sma na ini a ten disi e du dati. (Gen. 9:5, 6; Lef. 17:11; leisi Tori 15:28, 29.) Aladi wi no e teki brudu, toku wi wani a moro bun datrayepi gi wisrefi nanga den lobiwan fu wi, solanga a no de teige den wet fu Gado. Den moro hei krutubangi fu furu kondre taki dati ala sma abi a reti fu weigri fu teki datrayepi di no e kruderi nanga den konsensi noso nanga a bribi fu den. Ma na ini son kondre Gado pipel kisi problema fu a sani disi ede. Meki wi luku wan tu eksempre.

16, 17. (a) San wan sisa na ini Yapan ben kon sabi baka di a du wan oparâsi? (b) San e sori taki Yehovah arki den begi fu en?

16 Yapan. Misae Takeda ben abi 63 yari di a ben musu du wan bigi oparâsi. Fu di a sisa disi ben de wan borgu fu Gado Kownukondre, meki a sori datra krin taki a no ben wani teki brudu. Ma baka wan tu mun a skreki di a yere taki den datra ben gi en brudu na a oparâsi. Fu di a ben feni taki den datra kori en èn taki den du wan bigi ogri nanga en, meki a tyari den datra nanga na ati-oso na fesi krutu na ini yuni 1993. A sisa disi ben de wan safri-ati uma di ben abi sakafasi, ma a ben abi wan tranga bribi tu. Moro leki wán yuru langa a ben musu taki na fesi krutu aladi a ben swaki. Ma toku a no ben frede fu taki fa a ben e denki. A lasti leisi di a go na fesi krutu ben de wán mun fosi a dede. Yu no lobi a fasi fa a sisa sori deki-ati nanga bribi? Sisa Takeda taki dati a ben e begi ala ten fu aksi Yehovah fu yepi en nanga a feti disi. A ben de seiker taki Yehovah ben e arki den begi fu en. Ma Yehovah arki den trutru?

17 Dri yari baka di Sisa Takeda dede, a Grankrutu fu Yapan gi en leti. Den taki dati den datra no ben mag gi en brudu fu di a ben taki na fesi taki a no ben wani dati. A krutubosroiti fu 29 februari 2000 ben sori taki ibri sma abi a reti fu teki en eigi bosroiti na ini den sortu tori disi èn datra musu lespeki a bosroiti di a sma teki. Sisa Takeda tan feti gi a reti fu weigri fu teki datrayepi di no e kruderi nanga Bijbel èn nanga a konsensi fu en. Fu di a wini a krutu-afersi disi, meki Kotoigi na ini Yapan kan kisi datrayepi now sondro fu frede taki datra o gi den brudu.

Pablo Albarracini (Luku paragraaf 18 te 20)

18-20. (a) Fa wan krutubangi fu Argentinia horibaka gi a reti di wan sma abi fu meki wan papira di e sori taki a no e teki brudu? (b) Te a abi fu du nanga brudu, dan fa wi kan sori taki wi e gi yesi na Krestes wi Kownu?

18 Argentinia. San den borgu fu a Kownukondre kan du fu sorgu taki datra no gi den brudu te den kisi wan mankeri èn den flaw? Wi kan abi wan papira di e sori san musu pasa nanga wi te wi srefi no man taki. Na dati Pablo Albarracini du. Na ini mei 2012 wan tu man ben go fufuru na wan presi, dan den sutu en wan tu leisi. Di den tyari en go na ati-oso a ben flaw, sobun a no ben man taigi den taki a no wani teki brudu. Ma a ben abi wan papira na en pe a ben skrifi finifini taki a no e teki brudu. A ben abi a papira disi moro leki fo yari kaba èn a ben skrifi en nen na tapu. Son datra ben feni taki efu den no gi en brudu a ben o lasi en libi. Ma a papira meki taki den datra ben de klariklari fu yepi en sondro brudu. Ma Pablo papa di no ben de wan Yehovah Kotoigi go teki wan papira na krutubangi di ben sori taki datra kan gi Pablo brudu.

19 Wantewante Pablo en wefi meki wan afkati tyari a tori disi go na wan moro hei krutubangi. Baka wan tu yuru nomo a krutubangi disi taki dati a bosroiti fu a tra krutubangi no e teri moro. Den taki dati den datra musu lespeki a bosroiti fu Pablo, soleki fa a ben skrifi na tapu a papira fu en. Pablo en papa tyari a tori go na a Grankrutu fu Argentinia. Ma a Grankrutu taki dati den no e tweifri taki Pablo sabi san a skrifi na tapu a papira èn fu san ede a du en. Den si tu taki nowan sma ben dwengi en fu skrifi a papira. A Grankrutu taki: „Ibri bigisma di de nanga krin frustan abi a reti fu poti na tapu papira san musu pasa nanga en te a siki. A abi a reti tu fu taki sortu datrayepi a wani èn sortuwan a no wani . . . Ibri datra musu lespeki a bosroiti fu a sma.”

Yu meki yu brudukarta kaba?

20 Now Brada Albarracini kon betre baka. En nanga en wefi breiti taki a ben meki wan papira di e sori taki a no e teki brudu. A no muilek fu meki so wan papira, ma a prenspari srefisrefi. Fu di Pablo du en, meki a sori taki a e gi yesi na Krestes, a Kownu fu Gado Kownukondre. Yu nanga yu osofamiri meki so wan papira kaba?

April Cadoreth (Luku paragraaf 21 te 24)

21-24. (a) Sortu prenspari bosroiti di abi fu du nanga yonguwan a Grankrutu fu Kanada teki? (b) Fa a krutu-afersi disi e gi yongu futuboi fu Yehovah deki-ati?

21 Kanada. Nofo tron krutubangi e horibaka gi a reti di papa nanga mama abi fu suku a moro bun datrayepi gi den pikin. Son leisi krutubangi taki dati yongu pikin di lepi nofo fu teki den eigi bosroiti, abi a reti tu fu taki sortu datrayepi den wani. Na so a ben de nanga April Cadoreth. Di a ben abi 14 yari den tyari en go na ati-oso fu di en inibere ben e brudu hebi. Wan tu mun na fesi a ben skrifi ala sani finifini na tapu en brudukarta (Geneeskundige wilsverklaring en machtiging). Na tapu a karta disi a ben skrifi taki a no wani datra gi en brudu, awinsi a kan lasi en libi. Aladi April sori krin taki a no wani brudu, toku a datra go teki wan papira na krutubangi di gi en primisi fu gi April brudu. A datra gi en dri paki brudu. April ben taki dati a ben de neleki wan sma dwengi en fu abi seks nanga en.

22 April Cadoreth, en papa nanga en mama tyari a tori go na krutu. Baka tu yari, a tori go na a Grankrutu fu Kanada. A Grankrutu no kenki nowan wet, ma den bosroiti taki April no ben abi fu pai den kostu fu a krutu-afersi. Den taki tu dati April nanga tra yonguwan di lepi nofo fu teki den eigi bosroiti, abi a reti fu taki sortu datrayepi den wani. A Grankrutu taki: „Te a abi fu du nanga datrayepi, dan yonguwan di no abi 16 yari ete musu kisi na okasi fu taki krin san den e denki fu son datrayepi. Den sani di den e taki o sori efu den lepi nofo fu teki den eigi bosroiti.”

23 A krutu-afersi disi prenspari srefisrefi fu di a Grankrutu sori taki lepi yonguwan abi a reti fu teki den eigi bosroiti. Fosi a krutu-afersi disi, sani ben de tra fasi. Efu wan krutubangi na ini Kanada ben feni taki wan pikin di no abi 16 yari ete ben kan lasi en libi, dan den ben kan gi datra primisi fu du iniwan sani fu yepi a pikin. Ma baka a krutubosroiti fu a tori fu April Cadoreth, den krutubangi no kan du disi moro nanga wan pikin di no abi 16 yari ete. Den musu gi a pikin na okasi fosi fu sori taki a lepi nofo fu teki en eigi bosroiti.

„Mi de koloku trutru taki mi ben kan du wan pikin sani nomo fu meki Gado nen kisi glori èn fu sori taki Satan na wan leiman”

24 A de so taki a krutu-afersi disi di teki dri yari langa tyari wini kon? April taki dati a tyari wini kon trutru. Now a de gosontu èn a e pionier. A taki: „Mi de koloku trutru taki mi ben kan du wan pikin sani nomo fu meki Gado nen kisi glori èn fu sori taki Satan na wan leiman.” Na ondrofenitori fu April Cadoreth e sori taki den yonguwan fu wi kan tanapu kánkan èn den kan sori taki den na trutru borgu fu Gado Kownukondre.​—Mat. 21:16.

A reti di wi abi fu kweki wi pikin soleki fa Yehovah wani

25, 26. San kan pasa son leisi te papa nanga mama e broko trow?

25 Yehovah gi papa nanga mama a frantwortu fu kweki den pikin nanga den leri fu Bijbel (Deut. 6:6-8; Ef. 6:4). Disi a no wan makriki sani fu du, spesrutu te a papa nanga a mama de fu broko trow. Son leisi den no e agri nanga makandra fu a fasi fa den musu kweki a pikin. Fu eksempre, wan mama di de wan Kotoigi e si en leki wan seryusu sani fu kweki a pikin nanga den leri fu Bijbel. Ma kande a papa di no de wan Kotoigi no e agri nanga en. A no de fu taki dati so wan mama e frustan taki a papa abi a reti tu fu taki fa a pikin musu kweki, awinsi a trow broko.

26 Kande a papa di no de Kotoigi e go na krutubangi fu sorgu taki a pikin kan tan nanga en. A kan taki a e du disi fu di a wani taki a pikin musu go na en kerki. Son papa nanga mama di no de Kotoigi feni taki a no bun gi den pikin te Yehovah Kotoigi e kweki den. Kande den e taki dati den pikin no man go na friyari-oso, den no man go na tra fesa èn den no mag kisi brudu te den kisi wan hebi mankeri. Koloku taki furu krutubangi e luku san na a moro bun sani gi a pikin. Den no e luku fu sortu kerki a papa noso a mama de. Meki wi luku wan tu eksempre.

27, 28. Sortu bosroiti a Grankrutu fu Ohio teki di wan papa taki dati a no bun taki en pikin kweki leki Yehovah Kotoigi?

27 Amerkankondre. Na ini 1992 a Grankrutu fu Ohio luku wan krutu-afersi pe wan papa di no de Kotoigi taki dati a no ben o bun gi a boi fu en fu kweki leki wan Yehovah Kotoigi. Wan moro lagi krutubangi ben agri nanga en èn den bosroiti taki a pikin kan tan nanga en papa. Jennifer Pater, a mama fu a boi ben kan go luku en pikin, ma den taigi en taki a no mag „leri en pikin notinoti fu a bribi fu Yehovah Kotoigi”. Disi ben wani taki dati a no ben kan taki fu Bijbel srefi nanga a boi fu en di nen Bobby. Yu kan frustan fa Jennifer ben e firi? A ben sari srefisrefi, ma a taki dati a leri fu abi pasensi èn fu wakti Yehovah. A sisa disi taki: „Ala ten Yehovah ben de na mi sei.” Nanga yepi fu Yehovah organisâsi, na afkati fu en tyari a tori go na a Grankrutu fu Ohio.

28 A Grankrutu no agri nanga a bosroiti fu a moro lagi krutubangi. Den taki dati „papa nanga mama abi a reti fu gi den pikin leri èn disi wani taki dati den mag leri den pikin fa den musu tyari densrefi èn den mag leri den sani fu a bribi fu den”. A Grankrutu taki dati efu buweisi no de taki den leri fu Yehovah Kotoigi no bun gi a pikin èn taki den kan pori en denki, dan den krutubangi no abi a reti fu tapu wan papa noso wan mama fu kweki en pikin, awinsi fu sortu kerki a de. A Grankrutu no si nowan sani di e sori taki a bribi fu Yehovah Kotoigi no bun gi a pikin noso taki a kan pori en denki.

Furu krutubangi gi Kresten papa nanga mama a reti fu kweki den pikin

29-31. (a) Fu san ede wan krutubangi ben taki dati Amanda no ben mag tan nanga en mama moro? (b) San a Grankrutu fu Deinsikondre bosroiti bakaten?

29 Deinsikondre. Anita Hansen ben de na ini wan srefi sortu situwâsi. Di en nanga en masra broko trow, a masra aksi krutubangi efu Amanda, a pikin fu den, ben kan tan nanga en. Amanda ben abi seibi yari. Na ini a yari 2000 a krutubangi fu a distrikt ben taki dati Amanda ben musu tan nanga Sisa Hansen. Ma di Amanda papa tyari a tori go na wan moro hei krutubangi, den bosroiti taki Amanda musu tan nanga en papa. A krutubangi ben feni taki efu a papa nanga a mama no man agri fa den musu kweki Amanda fu di den abi difrenti bribi, dan a moro bun taki a papa bosroiti fa a pikin musu kweki. Te yu luku en bun, dan den taki dati Amanda no ben mag tan nanga en mama fu di en mama na wan Yehovah Kotoigi!

30 Na ini a muilek ten dati Sisa Hansen ben brokosaka so te, taki son leisi a no ben sabi srefi san a ben musu taki te a ben e begi. A taki: „Ma Romesma 8:26 nanga 27 gi mi furu trowstu. Ala ten mi ben e firi taki Yehovah e frustan san mi ben wani taki. Ala ten a ben e luku mi èn a ben e yepi mi.”​—Leisi Psalm 32:8; Yesaya 41:10.

31 Sisa Hansen tyari a tori go na a Grankrutu fu Deinsikondre. A Grankrutu taki: „Wi o bosroiti suma o kisi a pikin, baka te wi ondrosuku fini san moro bun gi a pikin.” A Grankrutu taki dati den „leri nanga a denki” fu Yehovah Kotoigi no de so prenspari na ini a tori disi. San prenspari, na san a papa noso a mama e du te den abi trobi. Sisa Hansen ben breiti srefisrefi di a Grankrutu si taki a de wan bun mama. Dati meki den bosroiti taki Amanda kan go tan nanga en mama baka.

32. Fa a Krutubangi fu Europa yepi Kotoigi papa nanga mama, di tra krutubangi no krutu na afersi fu den nanga reti?

32 Tra kondre na ini Europa. Son leisi te papa nanga mama di broko trow e feti fu kisi den pikin, dan den e tyari a krutu-afersi fu den go moro fara leki den moro hei krutubangi na ini a kondre fu den. A Krutubangi fu Europa di e feti gi den reti fu libisma, luku wan tu fu den afersi disi. Na ini tu fu den afersi disi, a Krutubangi fu Europa taki dati di den krutubangi fu a kondre bosroiti suma o kisi a pikin, den ben e luku suma na Kotoigi èn suma no de Kotoigi. A Krutubangi fu Europa taki dati den tra krutubangi no krutu sani nanga reti, fu di den no ben musu luku a bribi fu den sma nomo fu teki wan bosroiti na ini den tori disi. Wan Kotoigi mama ben breiti di a wini so wan krutu-afersi na a Krutubangi fu Europa. A taki: „A ben hati mi srefisrefi di sma taki dati mi e du ogri nanga mi pikin. A wan-enkri sani di mi ben wani du, na fu kweki den so bun leki mi man. Mi ben wani kweki den leki Kresten.”

33. Fa Kotoigi papa nanga mama musu si a rai na Filipisma 4:5?

33 A no de fu taki dati Kotoigi papa nanga mama di de na ini den krutu-afersi disi wani kweki den pikin soleki fa Bijbel e taki. Ma toku den musu frustan taki a no den wawan abi a reti fu taki fa fu kweki a pikin. (Leisi Filipisma 4:5.) Wan Kotoigi papa noso mama abi a reti fu kweki en pikin soleki fa Gado wani. Ma a sabi tu taki a papa noso a mama di no de wan Kotoigi abi a reti tu fu kweki a pikin. O seryusu wan Kotoigi papa noso mama e si a frantwortu fu kweki en pikin?

34. San Kotoigi papa nanga mama na ini a ten disi kan leri fu den Dyu na ini a ten fu Nehemia?

34 Wi kan leri wan moi sani fu den Dyu na ini a ten fu Nehemia. Den Dyu ben e wroko tranga fu bow den skotu fu Yerusalem baka. Den ben sabi taki a skotu ben o kibri den nanga den osofamiri te feanti ben o kon feti nanga den. Nehemia ben gi den a deki-ati disi: „Feti gi un brada, un manpikin, un umapikin, un wefi, nanga un oso” (Neh. 4:14). Den Dyu dati ben e frustan taki den ben musu du ala san den man fu kibri den osofamiri. Na so a de tu na ini a ten disi. Papa nanga mama di de Yehovah Kotoigi e du ala san den man fu kweki den pikin soleki fa Bijbel e taki. Den sabi taki na skoro èn na ini a birti furu sani de di kan pori a denki fu den pikin. Na oso srefi sani na telefisi nanga radio kan pori den pikin. Fu dati ede papa nanga mama, un musu du ala san unu man fu yepi un manpikin nanga un umapikin fu abi wan bun matifasi nanga Yehovah. Na so wawan unu o man kibri den.

Yu kan de seiker taki Yehovah o horibaka gi a tru anbegi

35, 36. San na den bun bakapisi fu den krutu-afersi di Yehovah Kotoigi wini èn san yu wani du ala ten?

35 A no de fu taki dati Yehovah blesi a muiti di en organisâsi du fu feti gi a reti di den abi fu anbegi en sondro taki sma tapu den. Furu tron te Gado pipel ben e feti gi den reti fu den, den krutubangi nanga furu tra sma kon sabi san Bijbel e taki (Rom. 1:8). Den krutu-afersi di Kotoigi wini no e tyari wini gi den wawan. Sma di no de Kotoigi e kisi wini fu den tu, fu di den krutubangi e poti moro prakseri now na den reti di ala sma abi. Ma Gado pipel no tyari den tori fu den go na krutubangi fu di den wani kenki a libimakandra noso fu di den wani wini nomonomo. A moro prenspari sani di meki taki Yehovah Kotoigi go na krutubangi, na fu di den wani du den wroko sondro taki sma tapu den èn fu di den wani meki a tru anbegi go na fesi.​—Leisi Filipisma 1:7.

36 Noiti wi musu frigiti san wi kan leri fu den brada nanga sisa di sori bribi èn di feti gi a reti di den abi fu anbegi Yehovah! Wi srefi musu tan horibaka gi a Kownukondre. Wi kan de seiker taki Yehovah e horibaka gi a wroko fu wi èn taki ala ten a o gi wi a krakti fu du en wani.​—Yes. 54:17.