1, 2. (a) Neeni Xoossaa Kawotettaa asa gidiyoogaa bessiyaabi aybee? (b) Yihoowa Markkati haymaanootiyaa laˈatettaa demmanawu issi issitoo baaxetidoy aybissee?

 NEENI Xoossaa Kawotettaa asee? Neeni Yihoowa Markka gidiyo gishshawu he Kawotettaa asa gidiyoogee tuma! SHin neeni he Kawotettaa asa gidiyoogaa bessiyaabi aybee? Hegaa bessiyay paspportte woy kawotettay immiyo hegaa mala harabaa gidenna. Neeni Xoossaa Yihoowawu goynniyo ogee hegaa bessiyaaba. Tumu goynoy ammaniyoobaa xallaara gidennan, neeni oottiyoobaarakka, hegeekka Xoossaa Kawotettaa higgiyawu azazettiyoogaarakka gayttidaba. Nuuni ubbay goynniyo goynoy nu soo asaa oyqqiyoogaaranne ubba qassi akkamettiyoobaa gujjin, nu kumetta deˈuwaara gayttidaba.

² SHin nuuni deˈiyo alamee nuuni keehi nashshiyo, Xoossaa Kawotettaa asa gidiyo maataa woy he kawotettay koyiyoobaa bonchenna. Issi issi kawotettati nu goynuwaa teqqanawu malidosona. Issi issitoo, Kiristtoosawu haarettiyaageeti Mase Kawuwaa higgiyaa maaran deˈiyo laˈatettaa demmanawu baaxetidosona. Hegee oorattabee? CHii, oorattaba gidenna. Beni wode deˈida Yihoowa asay laˈatettan goynnanawu baaxetiis.

3. Kawee Asttiri wode Xoossaa asay aybissi baaxetidee?

³ Leemisuwawu, Xoossaa asati Kawee Asttiri wode harati banttana worennaadan baaxetidosona. Aybissi? Kawuwaappe kaalliya maatay deˈiyo iita Hamaani Parsse Kawuwaa Arxxekssiisa haaruwan deˈiya Ayhudatu “de7uwaa maarai hara asaagaappe dumma” gidiyo gishshawu, kawoy eta ubbaa worissanaadan yootiis. (Ast. 3:8, 9, 13) Yihooway ba ashkkarata aggibayidee? Akkay aggibeenna; Xoossay ba asaa Parsse kawoy ashshanaadan Asttiranne Marddikiyoosi oychidobaa kawoy siyanaadan oottidi, eti oychidobay polettanaadan oottiis.—Ast. 9:20-22.

4. Nuuni ha shemppuwan ay beˈanee?

⁴ Ha wodiyaabaa shin? Nuuni hagaappe kasetiya shemppuwan beˈidoogaadan, issi issitoo kawotettati Yihoowa Markkata eqettidosona. Ha shemppuwan, he kawotettati nu goynuwaa teqqanawu oottido amaridabaa beˈana. Nuuni heezzubaa beˈana: Hegeetikka, (1) dirijjitiyan darajjayettiyoonne nu koyidobaa dooridi goynniyo maataara gayttidabaa, (2) Geeshsha Maxaafaa maaraara maayettiya ogiyan akkamettanawu nu koyidoogaadan  dooriyoogaara gayttidabaanne (3) aaway woy aayyiyaa Yihooway kessido maaraadan naata dichiyo maataara gayttidabaa. He ubbabankka, Mase Kawotettawu ammanettiyaageeti he kawotettaa asa gidiyo maataa naagissanawu waati baaxetidaakkonne eti baaxetidobay waanidi polettidaakko nuuni beˈana.

5. Higgiyan erettiyoogee tumu Kiristtaaneta waati maaddii?

⁵ Nuuni Yihoowawu goynnanawu kawotettatun higgiyan erettana koshshii? CHii, koshshenna; shin nuuni nu Kawotettaa Addaraashaatuuninne Gita SHiiquwaa Addaraashatun laˈatettan shiiqanaadan, Geeshsha Maxaafaa qofay deˈiyo xuufeta attamanawunne hara biittappe ehaanawu, qassi xubbiyaabi baynnan Kawotettaa mishiraachuwaa nu shoorotussi yootanawu higgiyan erettiyoogee maaddees. Daro biittan, Yihoowa Markkati higgiyan erettoosona; qassi eti higgiyan erettida hara haymaanootiyaa kaalliyaageetuugaadan laˈatettan goynnoosona. SHin, kawotettati nuuni higgiyan erettennaadan diggiyo wode woy nu laˈatettaa teqqanawu maliyo wode aybi hanidee?

6. Yihoowa Markkata 1940 heeran Awusttiraaliyan aybi gakkidee?

⁶ Awusttiraaliyaa. Awusttiraaliyaa biittaa haariyaagee nu ammanoy eti olettanawu oottiyoobaa “xubbiyaaba” giidi 1940 heeran qoppiis. Qassi nu oosoy teqettiis. Yihoowa Markkati shiiqanawunne sabbakanawu danddayibookkona, Beeteele oosoy teqettiis, qassi Kawotettaa Addaraashati gorddettidosona. Geeshsha Maxaafaa qofay deˈiyo xuufiyaakka oyqqennaadan diggidosona. Amarida layttawu qosan ootti simmidi, Awusttiraaliyan deˈiya Yihoowa Markkati woppaa demmidosona. Tamme 14, 1943n Awusttiraaliyaa Xoqqa Pirdda Keettay Yihoowa Markkatu oosuwaa teqqiya higgiyaa shaariis.

7, 8. Raashiyan deˈiya nu ishantti laˈatettan goynnanawu daro layttawu baaxetidobaa qonccissa.

⁷ Raashiyaa. Koministteti Yihoowa Markkatu oosuwaa daro layttawu teqqidosona; shin Yihoowa Markkati 1991n higgiyan erettidosona. Soviyeete Yuuniyenee shaahetti simmin, nuuni Raashiyaa Federeshiniyan 1992n higgiyan erettida. Gidoppe attin, amarida morkketi, hegeetikka Raashiyaa Orttodookise Woosa Keettaara exatiyaageeti nu qooday eesuwan gujjido gishshawu, sohuwaara yiillotidosona. Morkketi Yihoowa Markkati higgiyaa kanttidosona giidi 1995⁠ppe 1998 gakkanaassi ichashu mootuwaa mootidosona. Ubba mootuwaanikka, Yihoowa Markkati mooribeennaagaa aqaabee qonccissiis. Yaatin morkketi 1998n pitaabeeriyan mootidosona. Koyro Yihoowa Markkati shatimmidosona; shin morkketi hegaa maayennan ixxidi yigibaa oychin, Uddufune 2001n Yihoowa Markkatu bolli pirddettiis. He laytti he mootuwaa haranttuwaa Xiqimita aginan doommin, Yihoowa Markkata Moskko giyo kataman higgiyan mazggabidoogaa 2004n quccidosonanne eta oosuwaa teqqidosona.

 ⁸ Hegaappe guyyiyan, yedetay keehi dariis. (2 Ximootiyoosa 3:12 nabbaba.) Yihoowa Markkata naaqqidosonanne qohidosona. Haymaanootiyaa xuufiyaa wotti ekkidosona; qassi Xoossawu goynnanawu goˈettiyo keettaa keraa ekkennaadan woy keexxennaadan diggidosona. He metoy gakkido wode nu ishanttinne michontti ay keena azzanidaakko qoppa! Yihoowa Markkati 2001n Awurooppan Asaa Maataa Pirdda Keettaa (AAMPK) yigibaa oychidosona; qassi 2004n harabaakka Pirdda Keettawu yootidosona. AAMPK 2010n yohuwaa kuuyiis. Pirdda Keettay Raashiyaa kawotettay Yihoowa Markkatu oosuwaa teqqidoy haymaanootiyaa ixxiyoogaa gaasuwaana gidiyoogaa erido gishshawunne issi Yihoowa Markkinne mooridobaa bessiyaabi baynna gishshawu, koyro pirdda keettatu pirdday likke gidennaagaa kuuyiis. Hegaa bollikka Yihoowa Markkatu oosuwaa teqqidoy etawu higgiyan deˈiya maataa digganaassa gidiyoogaa Pirdda Keettay qonccissiis. Pirdda Keettay kuuyidobay Yihoowa Markkatu haymaanootiyaa laˈatettaa maataa bonchissiis. Raashiyaa biittaa sunttati AAMPK pirddidobaa polana xayikkonne, he shatimmidobay he biittan deˈiya Xoossaa asay keehi xalanaadan maaddiis.

9-11. Giriiken Yihoowa asay ayyo laˈatettan goynnanawu issippe shiiqana mala waati baaxetidee, qassi hegee wurssettan waanidee?

⁹ Giriike. Titos Manusakisi Qarxxeese haruuruwan Herakliyone kataman amarida Yihoowa Markkati goynnanawu issippe shiiqanaadan, 1983n guutta kifiliyaa keraa ekkiis. (Ibr. 10:24, 25) SHin sohuwaara, Yihoowa Markkati he kifiliyan Xoossawu goynniyo gishshawu, issi Orttodookise qeesee eta mootanawu kawotettaa sunttatukko biis. Aybissi? Yihoowa Markkatu ammanoy Orttodookise Woosa Keettaagaappe dummatiyo gishshataassa! Titos Manusakisanne hara heezzu Yihoowa Markkata sunttati higgiyaa kanttideta giidi mootidosona. Eta qaxxayidosonanne eti naaˈˈu agina qashettanaadan pirddidosona. Xoossaa Kawotettawu ammanettidaageeta gidida Yihoowa Markkati pirdda keettay pirddidobay laˈatettan goynnennaadan diggiyaabadan qoppido gishshawu, he biittaa pirdda keettatuuninne wurssettan AAMPK mootettidosona.

¹⁰ Wurssettan, 1996n AAMPK tumu goynuwaa morkketa daganttiya eti qoppibeennabaa pirddiis. Pirdda Keettay “Giriike higgiyan ‘erettida haymaanoote’ geetettiyaageetuppe Yihoowa Markkatu haymaanootee issuwaa” gidiyoogaanne koyro pirdda keettati pirddidobay “yigibaa oychidaageetu haymaanootiyaa laˈatettaa diggiyaaba” gidiyoogaa qonccissiis. Pirdda Keettay Giriike kawotettay “haymaanootiyaa kaalliyaageeti ammaniyoobay woykko he ammanuwaa yootiyo ogee likke woy likke gidenna” gaana bessennaagaakka kuuyiis. Yihoowa Markkatu bolli pirddidobay laamettiis; qassi eti laˈatettan goynniyo maatay bonchettiis!

 ¹¹ He shatimmidobay Giriike biittan hanotay laamettanaadan oottidee? Akkay oottibeenna. Giriiken Kasandiri giyo kataman 12 laytta gidiya wodiyawu mootetti simmin, wurssettan 2012n hegaa mala yohoy kuuyettiis. He wode Xoossaa asaa eqettiday Orttodookise phaaphaasiyaa. Giriike biittan ubbaappe xoqqa pirdda keetta gidida Kawotettaa Zoreta Keettay he yohuwaa Xoossaa asawu pirddiis. He pirddan Giriike kawotettaa higgiyan qonccida haymaanootiyaa laˈatettaabaa yootidi, Yihoowa Markkata erettenna haymaanoote giidi darotoo mootiyo mootoy likke gidennaagaa kuuyidosona. Pirdda Keettay hagaadan giis: “‘Yihoowa Markkati’ tamaarissiyoobay qosa gidenna gishshawu, eti erettida haymaanootiyaa kaalloosona.” Kasandire kataman deˈiya guutta gubaaˈiyaa yarati Yihoowawu goynnanawu bantta Kawotettaa Addaraashan shiiqana danddayiyo gishshawu, he wode keehi ufayttidosona.

12, 13. Paransaaye biittan nu morkketi nuna qohanawu waatidi ‘iita higgiyaa kessidonaa,’ qassi wurssettan waanidee?

¹² Paransaaye. Xoossaa asaa morkketuppe issoti issoti eta qohanawu ‘iita higgiyaa kessidosona.’ (Isiyaasa 10:1 nabbaba.) Leemisuwawu, Paransaaye biittan qaraxaabaa oottiya sunttati Yihoowa Markkati Paransaaye biittan goˈettiyo higgiyan erettida dirijjitiyaappe issuwaa gidida, Association Les Témoins de Jéhovah (ATJ) hisaabiyaa 1995 heeran marammariyoogaa doommidosona. Baajetiyaa moconay hegaa marammarido waanna gaasuwaa hagaadan giidi qonccissiis: “Marammariyoogee maabaraa higgiyan gorddissanaadan woy higgiyaa kanttiis giidi mootanaadan oottana danddayees . . . , hegee nu biittan he maabaraa oosoy shugganaadan woy muleera attanaadan oottennan waayi aggana.” Marammaridi balabaa demmana xayikkonne, qaraxaabaa oottiya sunttati ATJ keehi daro qaraxaa qanxxanaadan oottidosona. He maqqidobay polettiyaakko, nu ishantti macara biiruwaa gorddidi, he wolqqaama qaraxaa qanxxanawu keettaa bayzzanaadan oottiyaaba. Hegee keehi wolqqaamaba gidikkonne, Xoossaa asay hidootaa qanxxibeenna. Yihoowa Markkati he naaquwaa keehi eqettidi, wurssettan AAMPK 2005n yigibaa oychidosona.

¹³ He Pirdda Keettay Tamme 30, 2011n he yohuwaa kuuyiis. He pirdda keettay keehi iitabay merettana xayikko, kawotettay haymaanootiyaa kaalliyaageeti ammaniyoobay woykko he ammanuwaa yootiyo ogee higgiyaara maayettiyoogaa marammarennaadan haymaanootiyaa laˈatettay diggiyoogaa qonccissiis. Pirdda Keettay gujjidikka hagaadan giis: “He qaraxay . . . he maabaraa aquwaa keehi qohidi, maabaray ba yarati laˈatettan goynnana mala maaddennaadan diggiyaaba.” Pirdda Keettaa daannati ubbay issi wozanan Yihoowa Markkatussi pirddidosona! Paransaaye kawotettay ATJ qanxxanaadan oottido qaraxaa wurssettan dichaa gujjidi zaaridoogeenne Pirdda Keettay azazidoogaadan, macara biiruwaa aquwaa oyqqidoogaa muleera yeddidoogee Yihoowa asaa keehi ufayssiis.

14. Laˈatettan goynnanawu waata baaxetana danddayay?

 ¹⁴ Beni wode deˈida Asttiriigaadaaninne Marddikiyoosaagaadan, ha wodiyan Yihoowa asay i azazido ogiyan ayyo laˈatettan goynnanawu baaxetees. (Ast. 4:13-16) Neenikka he baaxiyaa baaxetana danddayay? Ee. Ha wodiyan higgiyaara gayttidaagan naaqettiya ishanttussinne michonttussi ubbatoo woossana danddayaasa. Hegaa mala woosay metoynne yedetay gakkiyo ishanttanne michontta keehi maaddana danddayees. (Yaaqooba 5:16 nabbaba.) Yihooway he woosaa siyii? Nuuni pirdda keettan shatimmidobay i tumuppe siyiyoogaa qonccissees!—Ibr. 13:18, 19.

15. Asay suuttaa goˈettiyoogaara gayttidaagan Xoossaa asay qoppiyoobay aybee?

¹⁵ Nuuni shemppuwaa 11n beˈidoogaadan, ha wodiyan keehi meeze gidida, suuttaa bessenna ogiyan goˈettiyoogaappe haakkanaadan Xoossaa asawu Geeshsha Maxaafaappe qoncce zoree odettiis. (Doo. 9:5, 6; Wog. 17:11; Oosuwaa 15:28, 29 nabbaba.) Nuuni akkamettiyo wode suuttaa goˈettana xayikkonne, nuuninne nu siiqiyoogeeti Xoossaa higgiyaa phalqqenna keehi loˈˈo akkamuwaa akkamettana mala koyoos. Ba kahaynne ba ammanoy paqqadiyoogaadan akkamuwaa dooranawu woy doorennan agganawu asawu maatay deˈiyoogaa daro biittan deˈiya xoqqa pirdda keettati akeekidosona. Gidoppe attin, hegaara gayttidaagan amarida biittan Xoossaa asaa wolqqaama metoy gakkiis. Ane issi issi leemisuwaa beˈoos.

16, 17. Jaappaane biittan issi michiyaa guyyeppe siyada dagammido ayba akkamo akkamettadee, qassi i woosaa Xoossay siyidoogaa bessiyay aybee?

¹⁶ Jaappaane. Layttay 63 gidido Misaˈe Takeda giyo maccaasiyaa akkamettanawu shuhettana koshshiis. A Xoossaa Kawotettawu ammanettidaaro gidiyo gishshawu, suuttaa goˈettennan akkamettana koyiyoogaa ba dottoriyawu geeshshada yootaasu. SHin, a shuhettiyo wode suuttaa baassi immidoogaa daro aginaappe guyyiyan siyada dagammaasu. Michiyaa Takeda ba maataa bonchibeenna gishshawunne bana cimmido gishshawu, dottoretanne hosppitaaliyaa 1993n mootaasu. Ha shonggaara deˈiya qaalan haasayiya ashkke maccaasee ammanoy keehi mino. Iyyo wolqqay hitikkonne, markkattiyoosan issi saateppe dariya wodiyawu eqqada, pirdda keettaa kumida asaa sinttan a keehi xalan markkattaasu. A pirdda keetti wurssettan biidoy hayqqanaappe issi aginaa kase. Nuuni i xalatettaanne i ammanuwaa keehi nashshoos. Michiyaa Takeda he mootuwan Yihooway bana maaddanaadan ubbatoo akko woossidoogaa yootaasu. A ba woosaa Yihooway siyanaagaa ammanettaasu. A woossidobaa i siyidee?

¹⁷ Michiyaa Takeda hayqqa simmin heezzu aginaappe guyyiyan, a koyennan iyyo suuttaa immidoogee likke gidennaagaa maayidi, Jaappaane Xoqqa Pirdda Keettay issi pirddiis. Usuppune 29, 2000n pirddido pirdday hegaa mala yohuwan ‘ba koyidobaa dooranawu issi urawu deˈiya maatay bonchettana bessiyoogaa’ qonccissiis. Michiyaa Takeda Geeshsha Maxaafan loohida  ba kahaara maayettiya akkamuwaa laˈatettan dooranawu minna baaxetido gishshawu, ha wodiyan Jaappaanen deˈiya Yihoowa Markkati banttawu suuttaa wolqqan immoosona giidi yayyennan akkamettana danddayoosona.

18-20. (a) Arjjenttiina biittan yigibaa siyiya pirdda keettay issi uri aakimeti kaaletodan goˈettanabaa xaafi oyqqidi suuttaa ekkennan aggana danddayiyo maataa waatidi bonchidee? (b) Akkamettiyo wode suuttaa bessenna ogiyan goˈettiyoogaara gayttidaagan, nuuni Kiristtoosaa kaaletuwaa kaalliyoogaa waatidi bessana danddayiyoo?

¹⁸ Arjjenttiina. Kawotettaa asay aynne shaakki erana danddayenna wode akkamettiyoogaara gayttidabay kuuyettana koshshikko, kaseti waati giigettana danddayii? Pablo Albarasini oottidoogaadan, nu gishshaa nu qofaa qonccissiya, higgiyan koyettiyaagaadan xaafidobaa ubbatoo oyqqidi baana danddayoos. Uddufune 2012n bonqqiyaageeti tokkosido daro xiitiyan i qohettiis. A Hosppitaaliyaa gattiyo wode aybanne shaakki erenna gishshawu, akkamuwan suuttaa goˈettiyoobaara gayttidaagan ba qofaa yootana danddayibeenna. SHin, i aakimeti kaaletodan goˈettana mala oyddu layttappe kase paramidobaa he wode oyqqi uttiis. I keehi qohettidabanne a shemppuwaa ashshanawu suuttaa goˈettana koshshees giidi issi issi dottoreti qoppidaba gidikkokka, aakimeti i koyidoogaadan oottanawu maayidosona. Gidoppe attin, Pablo aaway Yihoowa Markka gidenna gishshawu, ba naˈay koyidobay polettennaadan pirdda keettaappe azazuwaa ehiis.

¹⁹ Pablo machee abukaatoy sohuwaara yigibaa oychiis. Guutta saateppe guyyiyan, yigibaa siyiya pirdda keettay koyro pirdda keettaa azazuwaa shaaridi, aakimeti kaaletodan goˈettanabaa Pabloy xaafi oyqqidoogaadan oottana mala pirddiis. Pablo aaway Arjjenttiina Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychiis. Gidoppe attin, Xoqqa Pirdda Keettay “[Pabloy akkamettiyo wode suuttaa goˈettana koyennaagaa qonccissiya kaaletuwaa] akeekan, halchidinne laˈatettan giigissidoogaa siranaadan oottiyaabi baynnaagaa” kuuyiis. Pirdda Keettay hagaadan giis: “SHaakki eriyaanne asa gamma gakkida ubbay [ba] akkametiyoobawu kasetidi kaaleto odana danddayees; qassi issi issi akkamuwaa doorana woy doorennan aggana danddayees . . . Dottoree he kaaletuwaa kaallana bessees.”

²⁰ Ishaa Albarasini hegaappe simmin paxiis. I aakimeti kaaletodan goˈettana karddiyaa kunttido gishshawu, ikka a machiyaakka ufayttidosona. Keehi koshshiyaaba gidikkonne wayssenna he karddiyaa kunttiyoogan, i Xoossaa Kawotettaa baggaara Kiristtoosa aysuwawu haarettiyoogaa bessiis. Neeninne ne soo asay hegaadan oottidetii?

21-24. (a) Kanaada Xoqqa Pirdda Keettay asa gamma gakkibeenna naata xeelliyaagaaninne suuttaa goˈettiyoogaa xeelliyaagan pirddido gitabay aybee? (b) Hegee Yihoowawu haggaaziya naata waati minttettana danddayii?

²¹ Kanaada. Bantta naatussi keehi loˈˈo akkamuwaa dooranawu aawawunne aayeessi maatay deˈiyoogaa daro pirdda keettati maayoosona. Issi issitoo, akkamuwan kuuyiyoobaara gayttidaagan naˈi dooriyoobaykka bonchettana bessiyoogaa pirdda keettati pirddidosona. Epril Kadore giyo naˈee hanotaykka hegaa mala. Eprilissi layttay 14 gidido wode, bolla giddon suuxxin akkamettanawu hosppitaaliyaa baasu. Amarida aginaappe kase, eesuwan  akkamettanaadan oottiyaabay merettiyo wodekka bawu suuttaa immana koshshennaagaa qonccissiya kaaletoy xaafettido karddiyaa kuntta wottaasu. Eprilo akkamiya dottoree a koyiyoobaa aggibayidi, iyyo suuttaa immanawu pirdda keettay azazanaadan oychiis. Iyyo wolqqan suuttaa immidosona. Guyyeppe, Eprila hegee banaara wolqqan zinˈˈidoogaa mala yaagaasu.

²² Eprila, i aawaynne aayyiyaa banttawu pirddanaadan pirdda keetti biidosona. Naaˈˈu layttappe guyyiyan, he yohuwaa Kanaada Xoqqa Pirdda Keettaa efiidosona. Eprila kawotettaa higgiyaara gayttidaagan mootidoban shatimmana xayikkonne, Pirdda Keettay a kessido miishshaa qanxxiis; qassi iyyoonne bantta koyidobaa dooridi akkamettanawu koyiya hara naatussi pirddiis. Pirdda Keettay hagaadan giis: “Akkamettiyoogaara gayttidaagan, layttay 16 gidibeenna naati asi odennan yuushshi qoppidi bantta qofaa yootana danddayiyoogaa qonccissanaadan etawu paqqadana koshshees.”

²³ Xoqqa Pirdda Keettay asa gamma gakkibeenna naatussi kawotettaa higgiyan deˈiya maataara gattidi qonccissido gishshawu, ha allaallee gitaba. Ha pirddaappe kase, Kanaadan  pirdda keettay layttay 16 gidibeenna naatussi maaddiyaaba giidi qoppidobaa eta akkamanaadan azazana danddayees. SHin ha pirddaappe simmin, layttay 16 gidibeenna naati banttawu koyidobaa dooranawu iitaa kehaa shaakkidi eriyaageeta gidiyoogaa qonccissanaadan oychennan, eti koyennabaa akkamanaadan pirdda keettay azazana danddayenna.

²⁴ Ha heezzu laytta mootettido mootoy maaddidee? Eprila maaddidoogaa yootaasu. Paxada haˈˈi kumetta wodiyaa aqinye gidida a hagaadan gaasu: “Taani Xoossaa sunttay bonchettanaadan oottidoogaanne Seexaanay worddancha gidiyoogaa qonccissidoogaa eriyoogee tana keehippe ufayssiis.” Nu naati tumuppe Xoossaa Kawotettaa asa gidiyoogaa qonccissanawu xalana danddayiyoogaa Eprili hanotay bessees.—Maa. 21:16.

25, 26. Paraman shaahetti simmin issi issitoo aybi merettii?

²⁵ Yihooway aawaynne aayyiyaa Geeshsha Maxaafaa maaran bantta naata dichanaadan etawu aawatettaa immiis. (Zaa. 6:6-8; Efi. 6:4) He aawatettay keehi baaxetana koshshiyaaba gidikkonne, paraman shaahettiyo wode keehi daro baaxetana koshshiyaaba. SHaahetti simmin, naata dichiyoogaara gayttidaagan aayee qofay aawaa qofaappe keehi dummatana danddayees. Leemisuwawu, Yihoowa Markka gidida aaway woy aayyiyaa naˈaa Geeshsha Maxaafaa maaran dichanawu keehi koyikkonne, Yihoowa Markka gidennaagee maayennan aggana danddayees. SHaahettin aqo deˈoy laalettikkonne, naatunne yelidaageetu giddon deˈiya dabbotay duuxxennaagaa Yihoowa Markka gidida aawu loytti akeekana koshshees.

²⁶ Yihoowa Markka gidenna uri naati haymaanootiyaabaa tamaarennaadan teqqanawu naata dichiyo maataa bawu immanaadan pirdda keettaa oychana danddayees. Issoti issoti naati Yihoowa Markka gidanaadan tamaarissiyoogee eta qohiyaaba giidi qoppoosona. Eti hegaa tamaarissiyoogee naati yeleta gallassaanne hara baalaa bonchennaadan, qassi eesuwan akkamettanaadan oottiyaabay merettiyo wode shemppo ashshees giyo suuttaa ekkennaadan diggees giidi mootettoosona. Daro pirdda keettati aawaa woy aayee haymaanootee qohii qohennee giidi qoppiyoogaa aggidi, naata keehi maaddiyaabaa qoppidi pirddiyoogee ufayssiyaaba. Ane amarida leemisota beˈoos.

27, 28. Ohayo Xoqqa Pirdda Keettay naata Yihoowa Markka gidanaadan tamaarissidi dichiyoogee qohiyaaba giidi mootido mootuwaa waatidi pirddidee?

²⁷ Amarkkaa. Yihoowa Markka gidenna aaway ba naˈay Yihoowa Markka gidanaadan tamaarissi dichiyoogee naˈaa qohees giidi mootido mootuwaa Ohayo Xoqqa Pirdda Keettay 1992n xeelliis. Koyro pirdda keettay naˈaa dichiyo maataa aawawu immanawu maayiis. Jenifer Peter giyo aayyiyaa naˈaa oychana danddayikkonne, “Yihoowa Markkatu ammanuwaabaa aybanne naˈaa tamaarissennaadan woy ayyo yootennaadan” o diggidosona. He pirdda keettaa azazoy darobaara gayttidaba gidiyo gishshawu,  Michiyaa Petera Geeshsha Maxaafaabaa woy an deˈiya kandduwaa maaraabaa ba naˈaa Boobawu yootanawukka danddayukku giyoogaa! A ay keena azzanidaakko qoppa. Jenifera keehi dagammaasu, shin Yihooway oottanabaa danddayan naagiyoogaa tamaaridoogaa yootaasu. A, “Yihooway ubbatoo ta miyyiyan deˈees” yaagaasu. I Abukaatiyaa Yihoowa dirijjitee maaddin, Ohayo Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychaasu.

²⁸ He pirdda keettay “kandduwaabaanne haymaanootiyaabaa yootiyoogaa gujjin, bantta naata tamaarissanawu aawaassinne aayeessi maatay” deˈiyoogaa qonccissidi, koyro pirdda keettay kuuyidobaa maayibeenna. He pirdda keettay Yihoowa Markkati haymaanootiyaabaa tamaarissiyoobay naata asatettaaninne qofan qohiyoogaa qonccissiyaabi xayikko, aaway woy aayyiyaa ba naata dichiyo maataa pirdda keettay diggana danddayennaagaa yootiis. Yihoowa Markkati haymaanootiyaabaa tamaarissiyoobay qofan woy asatettan naˈaa qohiyaaba gidennaagaa he pirdda keettay kuuyiis.

29-31. Denmarkken deˈiya issi michiyaa ba naˈiyo dichennaadan ayssi diggidonaa, qassi Denmarkke Xoqqa Pirdda Keettay he yohuwan ay pirddidee?

²⁹ Denmarkke. Anita Hanseni kase azinay Amanda giyo laappun laytta naˈiyo dichiyo maataa bawu immanaadan pirdda keettaa oychido wode, o hegaa mala metoy gakkiis. Zooniyaa pirdda keettay naˈiyo dichiyo maataa Michee Hansenissi immikkonne, Amandi aaway killiliyaa pirdda keettaa yigibaa oychin, he pirdda keettay zooniyaa pirdda keettay pirddidobaa laammidi, naˈiyo dichiyo maataa ayyo immiis. Naˈee aawaynne aayyiyaa haymaanootiyaaban ooyettiyo gishshawunne killiliyaa  pirdda keettay aaway he yohuwaa loytti oyqqana danddayees giidi qoppido gishshawu, he pirddaa pirddiis. Hegaa gishshawu, Michiyaa Hansena Yihoowa Markka gidiyo gishshawu, Amando dichennaadan o diggidosona.

³⁰ He metiya wode ubban, Michiyaa Hansena issi issitoo keehi azzaniyo gishshawu, woyga woossanaakkokka erukku. A hagaadan gaasu: “SHin Roome 8:26⁠ninne 27n deˈiya qofay tana keehi minttettiis. Taani ay woossana koyiyaakko Yihooway akeekees gaada ubbatoo qoppays. I tana xeelleesinne muletoo ta miyyiyan deˈees.”—Mazamure 32:8; Isiyaasa 41:10 nabbaba.

³¹ Michiyaa Hansena Denmarkke Xoqqa Pirdda Keettaa yigibaa oychaasu. Pirdda Keettay hagaadan giidi pirddiis: “Naata dichiyo maataara gayttidabaa kuuyanawu naatussi maaddiyaabay aybakko yuushshi qoppana koshshees.” Hegaa bollikka, Pirdda Keettay naata dichiyo maataara gayttidabaa Yihoowa Markkati “tamaarissiyoobaanne qoppiyoobaa” xeelliyoogaa aggidi, aaway woy aayyiyaa ooshshay kiyiyo wode waati oyqqiyaakko akeekidi kuuyana koshshiyoogaa qonccissiis. Pirdda Keettay a loˈˈo aayo gidiyoogaa akeekidi Amando dichanaadan iyyo pirddin, Michiyaa Hansena keehi woppu gaasu.

32. Awurooppan Asaa Maataa Pirdda Keettay Yihoowa Markkata yuuˈennaadan waatidi naagidee?

³² Awurooppan dumma dumma biittaa. Naata dichiyoogaara gayttida issi issi mootoy issi biittaa xoqqa pirdda keettankka kuuyettibeenna. Awurooppan Asaa Maataa Pirdda Keettay (AAMPK) he yohuwaakka xeelliis. Naaˈˈu mootuwan, issi biittaa xoqqa pirdda keettay haymaanoote xallan gaasoyidi Yihoowa Markka gidida aawaa woy aayyiyo Yihoowa Markka gidennaagaappe dumma ayfiyan xeellidoogaa AAMPK yootiis. Hegaadan oottiyoogee yuuˈiyoogaa gidiyoogaa yootidi, AAMPK “haymaanoote xallan gaasoyidi asa asappe shaakkiyoogee bessennaba” gidiyoogaa pirddiis. AAMPK pirddidobay maaddin woppu giida Yihoowa Markkiyaa hagaadan gaasu: “Taani ta naata keehi maaddiyaaba gaada qoppiyoobaa oottanawu, hegeekka Kiristtaane wogan dichanawu baaxetiyo wode, eta qohawusu giidi mootiyoogee keehi azzanttiyaaba.”

33. Yihoowa Markka gidida aaway woykko aayyiyaa Piliphphisiyuusa 4:5n deˈiya maaraa waati kaallana danddayiyoonaa?

³³ Bantta naati Geeshsha Maxaafaa maaraa bantta wozanan wottanaadan maaddiyo maataa demmenna mala mootiyo Yihoowa Markkati haniyaabaa qoppanawu baaxetana koshshees. (Piliphphisiyuusa 4:5 nabbaba.) Eti Xoossay kessido maaraa bantta naata tamaarissiyo maatay banttawu deˈiyoogaa akeekiyoogaadan, Yihoowa Markka gidenna aaway woy aayyiyaa koyikko, naata dichana danddayiyoogaa akeekoosona. Yihoowa Markka gidida aaway woy aayyiyaa bantta naata tamaarissiyo aawatettaa waati xeelliyoonaa?

34. Nahimiyaa wode deˈida Ayhudatu leemisoy ha wodiyan deˈiya Kiristtaane aawaanne aayyiyoo waati maaddana danddayii?

³⁴ Nahimiyaa wode hanidabay hegawu maaddiyaaba. He wode Ayhudati Yerusalaame gimbbiyaa zaarettidi gimbbanawu minnidi oottoosona. Yaatiyoogee banttananne bantta soo asaa  heeran deˈiya morkke biittati qohennaadan naagiyoogaa eroosona. Hegaa gishshawu, Nahimee eta hagaadan zoriis: “Intte zaretussi, intte attuma naatussi, intte macca naatussi, intte keettaayetussinne intte keettaassi olettite.” (Nah. 4:14) He Ayhudatussi, he olay eti minnidi olettana koshshiyaaba. Ha wodiyankka hegaadan, Yihoowa Markka gidida aawaynne aayyiyaa bantta naata tumaa tamaarissidi dichanawu keehi baaxetoosona. Timirtte keettaaninne shooron bantta naata qohiya keehi darobay deˈiyoogaa eroosona. Hegaa mala qohiyaabay televizhiiniyaa malaban sonkka deˈana danddayees. Yelidaageetoo, intte attuma naatinne intte macca naati ayyaanaaban minnana mala, eti qohettennaadan naaganawu baaxetiyoogee keehippe koshshiyoogaa mule dogoppite.

35, 36. Yihoowa Markkati bantta maatawu mootettidoogan ayba goˈˈaa demmidonaa, qassi neeni waatanawu murttadii?

³⁵ Yihooway ha wodiyan ba dirijjitee laˈatettan goynnanawu baaxetiyo wode anjjidoogee qoncce. Xoossaa asay ba maataa bonchissanawu mootettiyoogan, darotoo pirdda keettankka hara daro asawukka loytti markkattiis. (Roo. 1:8) Eti higgiyan shatimmido darobay Yihoowa Markka gidenna daro asaa maataykka bonchettanaadan maaddiis. Gidoppe attin, nuuni Xoossaa asay deretettan issi issibay laamettanaadan woy qassi nuuni suure gidiyoogee erettanaadan koyiyaageeta gidokko. Aybippenne aaruwan, Yihoowa Markkati bantta maatawu pirdda keettan mootettiyoy tumu goynoy minni eqqanaadaananne aakkanaadaana.—Piliphphisiyuusa 1:7 nabbaba.

³⁶ Laˈatettan Yihoowawu goynnanawu baaxetidaageetu ammanuwaappe nuuni tamaarana danddayiyoobaa mule xaasayi xeelliyaageeta gidennaadan amottoos! Yihooway nu oosuwaa kaafiyoogaanne a sheniyaa polanaadan muletoo nuussi wolqqaa immiyoogaa ammanettidi minni deˈiyaageeta gidoos.—Isi. 54:17.