1. Tuma min na Yezu ka kalandenw ye ɲɔgɔn lajɛn, u ye dɛmɛ juman lo sɔrɔ ani mun na u mako tun b’o la?

 DƆƆNI dɔrɔn Yezu suu kununin kɔ, a ka kalandenw ye ɲɔgɔn lajɛn walisa ka ɲɔgɔn jija. Nka u ye daaw tugu k’u sɔgɔ sabu u tun be siranna u juguw ɲɛ. Yezu y’a yɛrɛ yira u la ani a y’a fɔ u ye ko: “Nii Senuman ka to aw fɛ.” (Zan 20:19-22 kalan). Yezu ka kumaw y’a ka kalandenw jaa gwɛlɛya yɛrɛ le! Kɔfɛ, kalandenw ye ɲɔgɔn lajɛn tugun ani Jehova y’a ka hakili senu jigi u kan. U tun bena waajuli baara min daminɛ yanni dɔɔni, o ye barika don u la yɛrɛ le o kama!—Kɛw. 2:1-7.

2. a) Cogo juman na Jehova be barika don an na ani mun na an mako b’o la? b) Mun na gwa kɔnɔ batoli kɔrɔtanin lo kosɔbɛ? (Jukɔrɔla kunnafoni lajɛ. Koorilen nin lajɛ fana ɲɛɛ 175nan kan: “ Gwa kɔnɔ batoli.”)

² Gwɛlɛya minw tun be saan kɛmɛkulu fɔlɔ balimaw kan, o ɲɔgɔnw lo be an kan bi bi nin na (1 Piyɛri 5:9). Walisa ka see sɔrɔ adamaden ɲɛsiran kan ani ka to ka waajuli baara kɛ, an bɛɛ mako b’a la Jehova ka fanga di an ma (Efɛz. 6:10). Jehova do b’o di an ma tuma caaman na an ka lajɛnw sababu fɛ. Bi bi nin na, an be lajɛn fila lo kɛ lɔgɔkun o lɔgɔkun: Forobakalan ani Kɔrɔsili Sangaso kalan be kɛ wikɛni na ani lɔgɔkun kɔnɔ, an be kerecɛnw ka ɲɛnamaya n’u ka waajuli baara lajɛn kɛ. a Ka fara o kan, an be lajɛnba naani lo kɛ saan o saan: Tile saba lajɛnba kelen, kafokulu lajɛnba fila ani Yezu ka saya Hakilijigi lajɛn. Mun na a kɔrɔtanin lo an ka taga o lajɛnw bɛɛ la? Ɲɛtaga juman lo kɛra an ka lajɛnw koo la? Ani, an be lajɛnw jati cogo min na, o be mun lo yira an koo la?

3, 4. Jehova be mun lo ɲini a sagokɛlaw fɛ? Misali dɔw fɔ.

³ Kabi wagatijan, Jehova y’a ɲini a sagokɛlaw fɛ u ka ɲɔgɔn lajɛn walisa k’ale bato. Misali la, saan 1513 ka kɔn Krista tile ɲɛ, Jehova tun ye sariya dɔ di Israɛldenw ma. O sariya tun b’a fɔ ko lɔgɔkun tile wolonfilanan loon bɛɛ ye lafiɲɛlon ye. O loon na, Israɛl denbaya kelen kelen bɛɛ la, bɛɛ tun ka kan ka ɲɔgɔn lajɛn walisa ka Jehova bato ani k’a ka sariyaw kalan (Deter. 5:12; 6:4-9). Israɛldenw tun mana o sariya labato, u ka denbayaw tun be sabati, u bɛɛ saniyanin tun be to ani u barika tun be bonya Alako ta fan fɛ. Nka n’u tun t’o kɛ, Jehova ninsɔn tun tɛ diya u kɔrɔ.—Lev. 10:11; 26:31-35; 2 Til. Kib. 36:20, 21.

 ⁴ An ka misali dɔ lajɛ fana Yezu koo la. Lafiɲɛlon bɛɛ, a tun be taga kalanso kɔnɔ (Luka 4:16). Yezu saya n’a suu kununin kɔ, a ka kalandenw tora ka ɲɔgɔn lajɛn tuma o tuma hali k’a sɔrɔ u tun tɛ Musa ka sariya kɔrɔ tugun (Kɛw. 1:6, 12-14; 2:1-4; Ɔrɔm. 14:5; Kɔlɔs. 2:13, 14). Ni saan kɛmɛkulu fɔlɔ kerecɛnw tun ye ɲɔgɔn lajɛn, u tun tɛ kalanw ni jijalikumaw dɔrɔn lo lamɛn, nka u tun be tandoli sarakaw bɔ Ala ye fana. O kɔrɔ ko u tun be delili kɛ, ka lakalitaw kɛ ani ka dɔnkiliw la fana.— Kɔlɔs. 3:16; Eburuw 13:15.

5. Mun na an be taga lajɛnw na lɔgɔkun o lɔgɔkun, ani lajɛnbaw la saan o saan? (Koorilen nin lajɛ fana ɲɛɛ 176nan kan: “ Lajɛnba minw be kɛ saan o saan, u be Ala sagokɛlaw kaan bɛn ka kɛ kelen ye.”)

⁵ O cogo kelen na, n’an be taga lajɛnw na lɔgɔkun o lɔgɔkun ani lajɛnbaw la saan o saan, an be fanga sɔrɔ hakili senu barika la ani an b’a yira ko an be Ala ka Masaya lo lafasa. An be lakalita minw kɛ, u be tɔɔw jija fana. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo, o ye ko lajɛnw ni lajɛnbaw be sababu di an ma ka Jehova bato an ka deliliw, lakalitaw ani dɔnkiliw fɛ. An b’an ka lajɛnw kɛ cogo min na bi bi nin na, ani Israɛldenw tun b’u ta kɛ cogo min na galen, kelen tɛ. Nka u bɛɛ nafa ka bon. Fɔɔ ka na se bi ma, ɲɛtaga juman lo kɛra an ka lajɛnw koo la?

6, 7. a) An ka lajɛnw kuun ye mun lo ye? b) Yala Bibulu Kalandenw ka jɛnkuluw tun be lajɛnw kɛ cogo kelen na wa? A ɲɛfɔ.

⁶ Tuma min na balimacɛ Charles Taze Russell y’a daminɛ ka tiɲɛn ɲini Ala ka Kuma kɔnɔ, a y’a ye ko a kɔrɔtanin lo a ka jɛn ni mɔgɔ wɛrɛw ye minw fana be tiɲɛn ɲinina. Saan 1879, a y’a sɛbɛ ko: “Ne ni mɔgɔ wɛrɛw ye jɛnkulu dɔ sigi sen kan bibulukalan kama. An tun be to ka ɲɔgɔn lajɛn  dimansi bɛɛ walisa ka Bibulu sɛgɛsɛgɛ.” U ye Kɔrɔsili Sangaso kalanbagaw jija u ka to ka ɲɔgɔn lajɛn. Ani, o lajɛnw tun be kɛ dimansilon ni arabalon bɛɛ Pitsbɛrg, Pɛnsilvani mara la. Saan 1895, novanburukalo ka Kɔrɔsili Sangaso barokun dɔ y’a ɲɛfɔ k’o lajɛnw kuun ye ka “kanuya ani kelenya sabati” kerecɛnw ni ɲɔgɔn cɛ. Minw tun be na o lajɛnw na, u tun be sababu sɔrɔ fana ka ɲɔgɔn jija.—Eburuw 10:24, 25 kalan.

⁷ Saan caaman kɔnɔ, lajɛnw ka porogramu, ani o lajɛnw tun be kɛ siɲɛ daa min na lɔgɔkun kɔnɔ, o tun tɛ kelen ye Bibulu Kalandenw ka jɛnkuluw kɔnɔ. Misali la, saan 1911 Etazini jamana na, Bibulu Kalandenw ka jɛnkulu dɔ ye lɛtɛrɛ sɛbɛ k’a fɔ ko: “Lɔgɔkun bɛɛ, an be ɲɔgɔn lajɛn siɲɛ duuru ɲɔgɔn.” U tun b’o lajɛnw kɛ tɛnɛlon, arabalon, jumalon ani siɲɛ fila dimansilon. Saan 1914, Bibulu Kalandenw ka jɛnkulu wɛrɛ min be farafinna, olu y’a fɔ ko: “An be lajɛnw kɛ siɲɛ fila kalo o kalo. An b’a daminɛ jumalon ka tila dimansilon.” Dɔɔni dɔɔni, an nana to ka lajɛnw kɛ i ko an b’a kɛ cogo min na bi. An ka kuma dɔɔni o lajɛnw kelen kelen bɛɛ koo la.

8. Forobakalan minw tun be kɛ fɔlɔ la, u dɔw barokun ye jumanw ye?

⁸ Forobakalan. Saan kelen Kɔrɔsili Sangaso bɔnin kɔ (saan 1880), balimacɛ Russell y’a daminɛ ka taga dugudenninw ni dugubaw la walisa ka waajuli kɛ i ko Yezu tun b’a kɛ cogo min na (Luka 4:43). O sen fɛ, a ye kalankɛcogo dɔ sigi sen kan o min be weele bi ko forobakalan. Kɔrɔsili Sangaso dɔ kumana balimacɛ Russell ka tagama koo la. A fɔra o Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ ko a bena “diya balimacɛ Russell ye ka lajɛnw kɛ ani o lajɛnw tuma na, a bena forobakalan dɔ kɛ min barokun ko: ‘Fɛɛn minw ye Ala ka Masaya ta ye.’” Saan 1911, kafow tun sigira sen kan jamana caaman na. O kama, a ɲinina o kafow kelen kelen bɛɛ fɛ u ka kalankɛla ɲuman dɔw bila ka taga forobakalan wɔɔrɔ ɲɔgɔn kɛ gɛrɛfɛduguw la. U tun ka ɲi k’u ka forobakalanw basigi barokun dɔw kan i n’a fɔ kitilon wala kunmabɔsara. Forobakalan kelen kelen bɛɛ bannin kɔ, u be lɔgɔkun nata ka forobakalan barokun fɔ ani ka kalankɛla tɔgɔ fɔ fana.

9. Kabi saan caaman, yɛlɛmani jumanw lo tora ka kɛ forobakalanw koo la, ani an be se ka dɛmɛ don o labɛn na cogo di?

⁹ Saan 1945, Kɔrɔsili Sangaso dɔ tun y’a fɔ ko forobakalan kanpaɲi dɔ bena daminɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ ani k’o kanpaɲi tuma na, kalan seegi bena kɛ minw barokunw tɛ kelen ye. A fɔra fana k’o forobakalanw bena kuma “an ka wagati ka gwɛlɛyaw koo la.” Saan caaman kɔnɔ, u tun be kalankɛla minw sugandi, u tun be basigi jɔncɛ kantigiman hakiliman ka barokunw lo kan k’u ka kalan walawala. Tuma dɔw la fana, u tun be barokun dɔw sugandi u yɛrɛ ma k’o walawala. Nka, k’a ta saan 1981 ma, jɔncɛ kantigiman be pilan minw ci kafow ma, a ɲinina kalankɛlaw bɛɛ fɛ, u ka basigi o lo kan k’u ka barokunw walawala. b  Fɔɔ ka taga se saan 1990, forobakalan dɔw tuma na, kuma tun be di jama ma ani ɲɛyirali dɔw tun be kɛ. Nka k’a ta saan 1990 ma, forobakalanw tuma na, jama be lamɛnni kɛ dɔrɔn le. Saan 2008 zanwiyekalo la, u ye yɛlɛmani wɛrɛ kɛ. Forobakalanw tɛ kɛ miniti 45 kɔnɔ tugun, nka miniti 30 kɔnɔ. O yɛlɛmaniw bɛɛ n’a ta, forobakalan minw labɛnna ka ɲɛ, u b’an ka limaniya barika bonya Ala ka Kuma koo la ani u b’an kalan koo caaman na ka ɲɛsin Ala ka Masaya koo ma (1 Tim. 4:13, 16). Yala i be i ka viziti kuraw, Bibulu kalandenw wala mɔgɔ wɛrɛw weele ka na forobakalanw lamɛn wa?

10-12. a) Saanw tɛmɛtɔ, yɛlɛmani jumanw lo kɛra Kɔrɔsili Sangaso kalan na? b) An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun le la?

¹⁰ Kɔrɔsili Sangaso kalan. Sosiyete Watch Tower tun be balimacɛ dɔw ci walisa u ka taga kalanw kɛ ani ka waajuli baara ɲɛminɛ kafow kɔnɔ. Saan 1922, o balimacɛw y’a fɔ ko a ka fisa balimaw ka to ka ɲɔgɔn lajɛn Kɔrɔsili Sangaso kalan kama ani jɔncɛ kantigiman hakiliman sɔnna o la. A daminɛ na, o lajɛnw tun be kɛ dimansilon, wala loon wɛrɛ la lɔgɔkun kɔnɔ.

¹¹ Saan 1932, zuwɛnkalo tile 15 ka Kɔrɔsili Sangaso ye cikan wɛrɛw di k’a yira o lajɛn ka ɲi ka kɛ cogo min na. A tun fɔra ko a ka ɲi ni Kɔrɔsili Sangaso kalan be se ka kɛ i ko a be kɛ cogo min na Betɛli la. O barokun y’a fɔ ko balimacɛ dɔ lo ka ɲi ka o lajɛn ɲɛminɛ ani balimacɛ saba wɛrɛw ka ɲi ka sigi ɲɛfɛ ani u be dakunw kalan ka di ɲɔgɔn ma. Komi Kɔrɔsili Sangaso barokunw tun tɛ bɔ ni ɲiningaliw ye, balimacɛ min be kalan ɲɛminɛ, ale tun be jama ɲininga n’u be ni ɲiningaliw ye. Ni dɔ ye ɲiningali kɛ, a be jama ɲininga tugun ni dɔ b’a fɛ k’a jaabili di. O kɔ, a be “ɲɛfɔli dennin” dɔ kɛ n’a bɛnnin lo.

¹² A daminɛ na, kafo kelen kelen bɛɛ kɔnɔ, balimaw  fanba b’a fɛ ka Kɔrɔsili Sangaso barokun min kalan, o lo tun be sugandi. Nka, saan 1933 awirilikalo tile 15 ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ, a tun fɔra ko barokun min bɔra kura ye, kafow kelen kelen bɛɛ ka ɲi k’o lo kalan. Saan 1937, a fɔra ko Kɔrɔsili Sangaso kalan ka ɲi ka kɛ dimansilon le. A laban, saan 1942 ɔkutɔburukalo tile fɔlɔ ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ, cikanw dira minw b’a yira ko lajɛnw ka ɲi ka kɛ i ko an b’a kɛra cogo min na bi bi nin na. A fɔra fana ko dakunw ka ɲiningaliw bena sɔrɔ jukɔrɔyɔrɔ la ani ko Kɔrɔsili Sangaso kalan ka ɲi ka mɛɛn lɛri kelen. U ye bɛɛ jija fana u ka jaabiliw di “u yɛrɛ ka fɔcogo la” sanni ka dakun yɔrɔ dɔw kalan. Hali bi, Kɔrɔsili Sangaso kalan ye fɛɛrɛ jɔnjɔn ye jɔncɛ kantigiman hakiliman be tɛmɛ min fɛ ka dumuni di an ma Alako ta fan fɛ a diwagati la (Mat. 24:45). An kelen kelen bɛɛ ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Yala n’ be kɔn ka n’ yɛrɛ labɛn Kɔrɔsili Sangaso kalan kama lɔgɔkun bɛɛ wa? Ni n’ be se, yala n’ be lakalitaw kɛ wa?”

13, 14. Kafo ka Bibulu kalan daminɛna cogo di ani mun lo ka di i ye o lajɛn na?

¹³ Kafo ka Bibulu kalan. Gafe L’Aurore du Millénium ka kitabu caaman bɔra saan 1890 nunu daminɛ na. O wagati la, balimacɛ Rahn tun ye Bibulu Kalanden ye Baltimɔr dugu la, Mariland mara la. Ale y’a fɔ ko n’u tun be se ka jɛnkulu denninw sigi sen kan ani k’u tɔgɔ la ko “Cercles de l’aurore,” k’o tun bena kɛ koo ɲuman ye. A daminɛ na, u kɔnna k’o lajɛnw kɛ k’a filɛ gwasow kɔnɔ. Nka komi o lajɛnw tun sabatinin lo ka ɲɛ Etazini dugu caaman na, a fɔra saan 1895 sɛtanburukalo ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ k’o lajɛnw be se ka kɛ o cogo la yɔrɔ bɛɛ. A fɔra fana ko mɔgɔ min be o lajɛn ɲɛminɛna, a ka ɲi ka kɛ kalanbaga ɲuman ye. Ka fara o kan, n’a ye kumasen kelen kalan, a ka ɲi ka kɔnɔni kɛ jama be lakalita kɛ fɔlɔ o koo la a be sɔrɔ ka taga ɲɛ ni kumasen nɔfɛta ye. Dakun ka kumasenw bɛɛ lajɛnin kɔ, vɛrise minw kofɔra dakunw kɔnɔ, a b’u bɛɛ kalan. Sapitiri dɔ kalan bannin kɔ, mɔgɔ kelen kelen bɛɛ ka ɲi ka sapitiri ka miiriya jɔnjɔn bɔ kɛnɛ kan.

¹⁴ O lajɛn tɔgɔ yɛlɛmana siɲɛ caaman. A tun be weele ko Berekaw ka Bibulu kalan jɛnkulu sabu saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, Berekaw tun be Bibulu sɛgɛsɛgɛ koɲuman (Kɛw. 17:11). O kɔ, o lajɛn nana weele ko kafo ka kitabu kalan. Bi bi nin na, a be weele ko kafo ka Bibulu kalan ani kafomɔgɔw tɛ ɲɔgɔn lajɛn tugun jɛnkulu denninw kɔnɔ, nka u be ɲɔgɔn lajɛn Masaya Boon lo kɔnɔ o kalan kama. Saanw tɛmɛtɔ, o lajɛnw y’a to an sera ka gafew ni kitabunin caaman kalan ani Kɔrɔsili Sangaso ka barokun dɔw yɛrɛ. Kabi o lajɛn daminɛna ani fɔɔ ka na se bi ma, u b’an bɛɛ jija an ka lakalitaw kɛ o lajɛn tuma na. O lajɛn ye dɔ fara an ka lɔnniya kan Bibulu koo la. Yala  i b’i yɛrɛ labɛn tuma bɛɛ o kama ani k’i seko bɛɛ kɛ ka lakalitaw kɛ wa?

15. Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli sigira sen kan kuun juman lo kama?

¹⁵ Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli. Balimacɛ Carey Barber y’a fɔ ko “saan 1942 feburukalo tile 16nan wulafɛ, a ɲinina Betɛli ka denbayamɔgɔ cɛmanw bɛɛ fɛ u k’u tɔgɔ sɛbɛ lakɔli dɔ la min nana weele ko Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli.” O wagati la, balimacɛ Carey Barber tun be baara kɛ an ka sigiyɔrɔsoba la Buruklini, Niyɔriki mara la. Kɔfɛ, balimacɛ Barber nana kɛ Koow Ɲɛnabɔla Jɛnkulu mɔgɔ dɔ ye ani a y’a fɔ k’o lakɔli ye “Jehova ka labɛn kabakoman dɔ ye, a ye min sigi sen kan an ka wagati la a sagokɛlaw kosɔn. Balimacɛw ye fɔrɔmasɔn min sɔrɔ o lakɔli la, o y’u dɛmɛ kosɔbɛ k’u ka mɔgɔw kalancogo ani u ka waajuli kɛcogo fisaya.” O y’a to saan 1943, u ye kitabunin nin bɔ k’a di kafow ma duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ: “Cours pour le ministère théocratique.” Saan 1943  zuwɛnkalo tile fɔlɔ ka Kɔrɔsili Sangaso y’a fɔ ko Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli sigira sen kan walisa ka “fɔrɔmasɔn di Jehova sagokɛlaw ma u ka se ka kɛ Ala ka Masaya kibaro weleweledala ɲumanw ye.”—2 Tim. 2:15.

16, 17. Yala Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli b’an dɛmɛ dɔrɔn le an ka se kuma jama ɲɛfɛ wa? A ɲɛfɔ.

¹⁶ A daminɛ na, mɔgɔ caaman tun be siran kosɔbɛ ka taga lɔ ka kuma jama ɲɛfɛ. Saan 1918, u tun bagara Rutherford ni balimacɛ minw ma k’u don kaso la, balimacɛ Clayton Woodworth facɛ tun y’u dɔ ye. Tuma min na balimacɛ Clayton y’a tɔgɔ sɛbɛ o lakɔli la saan 1943, a y’a ɲɛfɔ min y’ale sɔrɔ. A ko: “A tun ka gwɛlɛ n’ ma kosɔbɛ ka kalanw kɛ, a tun be n’ ɲɛɛ na ko n’ nɛɛn ka gwili, ko n’ kaan jara ani n’ kumakan tun be yɛlɛma pewu jatigɛkojugu bolo.” Nka Clayton tora ka ɲɛtaga kɛ, fɔɔ u tora ka kalan kɔrɔtaninba caaman kalifa a ma, a ye minw kɛ jama ɲɛfɛ. Tiɲɛn lo k’o lakɔli y’a dɛmɛ ka se kuma na jama ɲɛfɛ, nka o y’a dɛmɛ fana  ka kɛ mɔgɔ majiginin ye ani k’a jigi bɛɛ la Jehova kan. A y’a fɔ ko: “Mɔgɔ min be kalan kɛ, o tigi lo kɔrɔtanin tɛ. Nka n’o tigi b’a yɛrɛ labɛn ka ɲɛ ani k’a jigi bɛɛ la Jehova kan, o lo kɔrɔtanin la. O ben’a to a ka kalan be diya a lamɛnbagaw ye ani k’u nafa.”

¹⁷ Saan 1959, a ɲinina balimamusow fana fɛ u k’u tɔgɔ sɛbɛ o lakɔli la. Balimamuso Edna Bauer hakili b’a la k’o fɔra u ye lajɛnba dɔ la le. A ko: “Balimamusow ninsɔn diyara kosɔbɛ yɛrɛ le! O tun be sababu lo dira u ma u ka koo caaman kɛ Jehova ka baara la.” Saanw tɛmɛtɔ, balimacɛw ani balimamuso caaman y’u tɔgɔ sɛbɛ Ala ka Mara cidenyabaara lakɔli la ani o tun ye sababu ye u fɛ k’a to Jehova k’u kalan. Bi bi nin na, an be lajɛn minw kɛ lɔgɔkun kɔnɔ, an bele be fɔrɔmasɔn sɔrɔla u la.—Ezayi 54:13 kalan.

18, 19. a) Bi bi nin na, an be ladiliw sɔrɔ cogo di waajuli baara kama? b) Mun na an be dɔnkiliw la an ka lajɛnw na? (Koorilen nin lajɛ: “ Dɔnkili, tiɲɛn koo la.”)

¹⁸ Waajuliko lajɛn. Saan 1919 daminɛ na, lajɛn dɔw sigira sen kan waajuli baara kama. Nka kafomɔgɔw bɛɛ lo tun t’o lajɛnw kɛ. Minw tun b’an ka sɛbɛw tilan tilan waajuli la, olu dɔrɔn lo tun be se ka ta o lajɛnw na. Saan 1923 fanba la, waajuliko lajɛn tun be kɛ siɲɛ kelen kalo kɔnɔ ani o tuma na, u tun b’a ɲini kafomɔgɔw bɛɛ fɛ u ka na o lajɛn na. Saan 1928, a tun fɔra ko o lajɛn ka ɲi ka to ka kɛ lɔgɔkun bɛɛ ani saan 1935, Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ, u ye kafow bɛɛ jija u k’o lajɛn basigi sɛbɛ L’instructeur kɔnɔnakow kan. Kɔfɛ, o sɛbɛ tun be weele ko Informateur ani o kɔ, a nana weele ko An ka Masaya cidenya baara. A ma mɛɛn, kafo kelen kelen bɛɛ y’o lajɛn don a ka porogramu na.

¹⁹ An be lajɛn min kɛ lɔgɔkun kɔnɔ bi bi nin na, an be fɔrɔmasɔn nafamanw sɔrɔ waajuli baara kama (Mat. 10:5-13). N’i be saratiw dafa walisa lajɛnsɛbɛ ka to ka di i ma, yala i b’a kɔnɔnakow kalan wa? Ladili minw be sɔrɔ a kɔnɔ, yala i b’u sira tagama waajuli baara la wa?

20-22. a) Mun na an be Yezu saya Hakilijigi lajɛn kɛ? b) Nafa juman lo b’a la ka taga Hakilijigi lajɛn na saan o saan?

²⁰ Yezu y’a fɔ a ka kalandenw ye k’u ka to k’u hakili jigi a saya koo la fɔɔ a natuma na. Yezu ka saya Hakilijigi lajɛn be kɛ saan o saan i ko Tɛmɛnkan seli tun be kɛ cogo min na (1 Kor. 11:23-26). Mɔgɔ miliyɔn caaman lo be na o lajɛn na saan o saan. Kerecɛn mɔlenw be ni nɛɛma min ye ka taga masaya kɛ ni Yezu ye sankolo la, o lajɛn b’u hakili jigi o la (Ɔrɔm. 8:17). O lajɛn be saga wɛrɛ mɔgɔw lasun ka kantigiya kɛ Ala ka Masaya Masacɛ ye ani ka bonyaba la a kan.—Zan 10:16.

²¹ Balimacɛ Russell n’a jɛnɲɔgɔnw y’a faamu ko ka Matigi ka surafana kɛ, o kɔrɔtanin lo kosɔbɛ. U y’a faamu fana k’o lajɛn ka ɲi ka to ka kɛ siɲɛ kelenpe saan kɔnɔ. A tun fɔra saan 1880, awirilikalo ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ ko: “Kabi saan  caaman, Pitsbɛrg yan, an caaman be to ka . . . Tɛmɛnkan seli [Hakilijigi lajɛn] kɛ. Fɛɛn minw ye an Matigi fari n’a joli tagamasiɲɛ ye, an be to k’o dumu ani k’o min fana.” Dɔɔni o kɔ, u y’a daminɛ ka Hakilijigi lajɛn kɛ lajɛnbaw tuma na. Saan 1889, rapɔɔri fɔlɔ dɔ kɛra o ɲɔgɔnlajɛn koo la. A tun fɔra ko mɔgɔ 225 lo nana o lajɛn na ani ko mɔgɔ 22 lo batizera.

²² Bi bi nin na, Hakilijigi lajɛn tɛ kɛ tugun lajɛnbaw tuma na. Nka an be mɔgɔw weele u ka na fara an kan Masaya Boonw kɔnɔ wala yɔrɔ wɛrɛw la k’o lajɛn kɛ. Saan 2013, mɔgɔ miliyɔn 19 ni kɔ lo nana Hakilijigi lajɛn na. Nɛɛmaba lo an fɛ ka taga o lajɛn na ani ka mɔgɔ wɛrɛw weele u ka na fara an ka o koo kɔrɔtaninba la! Yala ninsɔndiya lo i fɛ ka mɔgɔ caaman weele saan o saan u ka na Hakilijigi lajɛn na wa?

23. Ele b’an ka lajɛnw jati cogo di?

²³ Jehova ko a sagokɛlaw ka to ka ɲɔgɔn lajɛn. O kama, Jehova sagokɛla kantigiw t’a jati k’o ye doni ye u ma (Eburuw 10:24, 25; 1 Zan 5:3). Misali la, a tun ka di masacɛ Dawuda ye ka taga Jehova ka soo kɔnɔ walisa k’a bato (Zab. 27:4). Min yɛrɛ tun ka di a ye kosɔbɛ, o ye ka Jehova bato ni mɔgɔ wɛrɛw ye minw b’a kanu (Zab. 35:18). Miiri fana Yezu ka ɲɛyirali la. Hali a denmisɛn tuma na, a tun ka di a ye kosɔbɛ ka kɛ a Faa ka boon kɔnɔ k’a bato.—Luka 2:41-49.

24. N’an be taga lajɛnw na, o be sababu jumanw lo di an ma?

²⁴ N’an be taga lajɛnw na, an b’a yira ko an be Jehova kanu ani ko an b’a fɛ k’an balimaw barika bonya. An b’a yira fana ko an b’a fɛ k’a lɔn Ala ka Masaya marakɔnɔmɔgɔw ka ɲi k’u ka ɲɛnamaya kɛ cogo min sabu lajɛnw ni lajɛnbaw la le an b’o degi. Ka fara o kan, Ala ka Masaya be baara kɔrɔtaninba min kɛra bi bi nin na, an be fɔrɔmasɔn sɔrɔ o koo la walisa ka se ka to k’o baara kɛ. O baara ye ka mɔgɔw kɛ Masacɛ Yezu Krista ka kalandenw ye ani ka fɔrɔmasɔn di u ma (Matiyo 28:19, 20 kalan). A ka di an ye cogo min na ka taga lajɛnw na, siga t’a la, o b’a yira ko Ala ka Masaya ye tiɲɛnko ye an ɲɛɛ na. O la do, an ka to k’an ka lajɛnw jati koo kɔrɔtaninba ye!