Ir al contenido

Ir al índice

16 YACHAQANA

Diosta yupaychanapaj tantakuykuna

Diosta yupaychanapaj tantakuykuna

KAY YACHAQANAQA

Tantakuykuna imaynatachus ruwakuyta qallarisqanta, imaraykuchus chaykunaman rinapuni kasqanta ima yachachiwanchej

1. Jesuspa yachachisqasnin tantakushajtinku, ¿ima yanapatataj japʼerqanku, imaraykutaj necesitarqanku?

 JESÚS kausarimusqanmanta pisi tiemponman, yachachisqasnenqa kallpachanakunankupaj tantakorqanku. Enemigosninkuta manchachikusqankuraykutaj, wasi punkuta sumajta wisqʼakuspa tantakorqanku. Jesús paykunaman rikhurejtintaj, niñachá manchachikorqankuchu, imajtinchus paykunata nerqa: “Espíritu Santota japʼiychej”, nispa (Juan 20:19-22 leey). Aswan qhepamanpis tantakullarqankutaj, Jehovataj paykunaman espíritu santonta qorqa. Chayqa paykunata kallpacharqa, Diosmanta willayta qallarinankupaj (Hech. 2:1-7).

2. 1) ¿Imaynatataj Jehová kallpachawanchej, imaraykutaj chayta necesitanchej? 2) ¿Imaraykutaj Familiapi Diosta yupaychananchejpuni tiyan? (Sutʼinchayninta chantá “ Familiapi Diosta Yupaychanapaj tantakuy” nisqa recuadrotawan 175 paginapi qhawariy.)

2 Kay tiempopis ñaupa cristianos jinallataj chʼampaykunapi rikukunchej (1 Ped. 5:9). Ichá wakin kuteqa runasta manchachikunchej, willanallapajpunitaj Jehová kallpachanawanchejta necesitanchej (Efe. 6:10). Tantakuykunapitaj kallpachasqa kanchej. Kunanqa semanapi iskay tantakuykuna tiyan ujninpeqa Tukuypaj umallirichiy, Torremanta Qhawaj revistataj ukhunchakun, ujnin tantakuytaj Cristiano Kausayninchej nisqa, chayqa waj día ruwakun. a Chantapis watapeqa tawa tantakuykunata ruwallanchejtaj: Jatun tantakuyta, uj pʼunchaypaj jatun tantakuyta mayqenchus iskay kutita ruwakun, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta ima. ¿Imaraykutaj chay tantakuykunaman rinanchejpuni tiyan? ¿Imaynamantá tantakuykunata ruwayta qallarikorqa? ¿Imatataj rikuchin imaynatachus tantakuykunata qhawasqanchej?

¿Imaraykú tantakunchej?

3, 4. ¿Imatá Jehová munan llajtan ruwananta? Sutʼinchariy.

3 Jehovaqa llajtan payta yupaychananpaj tantakunanta munajpuni. Sutʼincharinapaj, 1513 watapi Jesús niraj jamushajtin, Israel llajtaman uj Leyta qorqa. Chay Leypitaj tukuy familias sapa samarikuna pʼunchaypi tantakunankuta nerqa, payta yupaychanankupaj, Leymantataj yachakunankupaj (Deu. 5:12; 6:4-9). Israelitas Leyta kasukojtinkoqa familias kallpachasqa kaj kanku. Israel llajtataj sinchʼi sayasqa kayta atej, Jehovallata yupaychaspa. Chaywanpis mana kasukojtinku, nitaj Jehovata yupaychanapaj tantakojtinku, Jehovaqa niña paykunata allinpajchu qhawaj (Lev. 10:11; 26:31-35; 2 Cró. 36:20, 21).

4 Kunanqa Jesusmanta parlarina. Payqa sinagogaman sapa samarikuna pʼunchaypi rejpuni (Luc. 4:16). Yachachisqasninpis Jesús kausarimusqantawan, manaña samarikuna pʼunchayta waqaychanankuchu kajtinpis, tantakullarqankupuni (Hech. 1:6, 12-14; 2:1-4; Rom. 14:5; Col. 2:13, 14). Ñaupa tiempo cristianosqa chay tantakuykunapi mana yachakullajchu kanku, nitaj kallpachakullajchu kanku. Astawanqa Diosmanta mañakoj kanku, tapukusqanman kutichej kanku, takejtaj kanku. Chaykunata ruwasqankutaj uj sumaj jaywanatapis jaywashankuman jina karqa (Col. 3:16; Heb. 13:15).

Jesuspa yachachisqasnenqa kallpachanakunankupaj, yanapanakunankupaj ima tantakoj kanku

5. ¿Imaraykutaj sapa semana, chantá watantinpi jatun tantakuykunaman rinchej? (“ Watapi tantakuykuna Diospa llajtanta ujchan” nisqa recuadrotawan 176 paginapi qhawariy.)

5 Noqanchejpis sapa semana tantakuykunaman, watapi jatun tantakuykunaman ima rispaqa, Diospa Reinonta yanapasqanchejta rikuchinchej. Chantapis tantakuykunapeqa espíritu santo kallpachawanchej, hermanostapis tapuykunaman kutichispa yanapanchej. Astawanpis mañakuspa, tapuykunawan kutichispa, takispa ima Jehovata yupaychanchej. Tantakuykunasninchej mana israelitas, nitaj ñaupa tiempo cristianos ruwarqanku jinachu kajtinpis, chaykunamanqa rinanchejpuni tiyan. Kunanqa imaynachus tantakuykunasninchej wakichisqa kasqankuta qhawarina.

Tantakuykuna “munanakuypi kawsananchejpaj, allin ruwaykunata ruwananchejpajtaj”

6, 7. 1) ¿Imapajtaj tantakunchej? 2) ¿Kikintachu sapa qotu tantakuykunata ruwaj kanku?

6 Hermano Charles Taze Russell Diospa Palabranmanta cheqa kajta maskʼashaspa, pay jina ruwayta munajkunawan tantakuyta munarqa. Kay 1879 watapi jinata qhelqarqa: “Pittsburgh llajtamanta waj runaswan tantakuni, sapa domingo Bibliata estudianaykupaj”, nispa. Torremanta Qhawaj revistata leejkunata nikorqa qotuspi tantakunankuta, 1881 watapitaj Pittsburgh llajtapi (Pensilvania, Estados Unidos) tantakuyta qallarerqanku sapa miércoles, sapa domingotaj. Kay 1895 watapi noviembre killamanta Torremanta Qhawaj revista nerqa chay tantakuykunaqa “khuska kanapaj, munakuyta rikuchinapaj, allinta kausakunapaj” kasqanta, jamojkunawantaj purajmanta kallpachanakunapaj (Hebreos 10:24, 25 leey).

7 Bibliamanta Yachaqajkuna qotuspi tantakusqankoqa, ashkha watasta mana kikinpunichu karqa. Kay 1911 watapi Estados Unidosmanta uj qotoj cartanpi jinata nerqa: “Semanapeqa phishqa kutillatapis tantakuykupuni”, nispa. Tantakojtaj kanku lunesta, miercolesta, viernesta, domingostataj iskay kutita. Kay 1914 watapi Africamanta uj qotoj cartanpi jinata nerqa: “Killapi iskay kutita tantakuyku, viernesmanta domingokama”, nispa. Tiempowantaj kunan tantakunchej ajinata tantakuyta qallarerqanku. Kunanqa imaynatachus sapa tantakuy qallarisqanta yachakuna.

8. ¿Imamantataj ñaupaj umallirichiykuna karqa?

8 Tukuypaj Tantakuy. Torremanta Qhawaj revistata orqhokusqanmanta watanman, 1880 watapi hermano Russellqa, Jesús jina waj lugaresman willaj rerqa (Luc. 4:43). Chayta ruwashaspataj Tukuypaj Tantakuyta sayaricherqa. Torremanta Qhawaj revistapi hermano Russell waj lugaresman rinanmanta willashajtin, kayta nerqa: “‘Asuntos relacionados con el Reino de Dios’ nisqamanta tukuypa ñaupaqenpi parlayta mayta munashan”, nispa. Clases nisqata chayri qotuchakuykunata sayarichikusqantawan, 1911 watapi ashkha suyusmanta qotuchakuykunaman nikorqa, qayllallapi kaj lugaresman hermanosta kachanankuta. Paykuna sojta umallirichiykunapi juiciomanta, Jesuspa wañuyninmanta ima parlarinankupaj. Sapa umallirichiy tukukojtintaj qhepan semana pichus, imamantatajchus parlarinanta willakoj.

9. Watas pasasqanman jina Tukuypaj Tantakuypi, ¿imastaj mana kikinchu karqa? ¿Imatá chay tantakuypaj ruwasunman?

9 Kay 1945 watamanta Torremanta Qhawaj revistapi willakorqa, Jallpʼantinpi pusaj umallirichiykuna Tukuypaj Tantakuypi ruwakunanta, chaytaj kanan karqa “tiemponchejpi chʼampaykunamanta”. Ashkha watasta hermanosqa, allin kamachi yuyayniyoj imamantachus parlanankuta nisqanmanta parlaj kanku, wakin kutitaj paykuna wakichej kanku imamantachus parlarinankuta. Kay 1981 watapitaj nikorqa, qotuchakuykunaman apachikusqan bosquejosman jina parlarinankuta. b Wakin bosquejospeqa nikoj uyarejkunata tapunankuta chayri rikuchiykunata ruwanankuta, 1990 watapitaj nikorqa niña jinachu kananta. Kay 2008 watapi enero killapi nikorqa, niña 45 minutostachu umallirichikunanta, manaqa 30 minutosllataña. Umallirichiykuna niña ñaupajta jinachu kajtinpis, Diospa Palabranpi astawan atienekunapaj yanapallawanchejpuni, yachachiwanchejtaj Diospa Reinonpa kamachiykunasninman jina kausakuyta (1 Tim. 4:13, 16). Bibliamanta yachachisqanchej runasta, waj runastapis chay sumaj umallirichiykunata uyarinankupaj, ¿wajyarinchejchu?

10-12. 1) ¿Imastaj Torremanta Qhawaj revistata Ukhunchanapaj Tantakuypi manaña ñaupajta jinachu karqa? 2) ¿Imatá tapurikunanchej kanman?

10 Torremanta Qhawaj revistata Ukhunchanapaj Tantakuy. Kay 1922 watapi Sociedad Watch Tower nisqa, hermanosta kacharqa (paykunataqa sutichakoj qotusta waturejkuna), tantakuykunapi umallirichinankupaj, willayta ñaupajman apanankupajtaj. Qotusta waturejkunaqa nerqanku Torremanta Qhawaj revistata estudiakunanpaj uj tantakuyta ruwakunanta. Nisqankuman jinataj ruwakorqa, qallariypeqa Torremanta Qhawaj revistata ukhunchakoj khuskan semanapi chayri domingopi.

Torremanta Qhawaj revistata Ukhunchanapaj Tantakuy (Ghana, 1931)

11 Kay 1932 watapi 15 junio killamanta Torremanta Qhawaj revistapi, imaynatachus chay tantakuyta ruwakunanta nerqa. Betel Wasipi ruwakorqa jinallataj, uj hermano chay tantakuypi yachachinan kasqanta nikorqa. Chay tantakuypeqa, parrafosta turnakuspa leenankupaj kinsa hermanos plataformapi tiyakoj kanku. Chay tiempopeqa, yachaqanaspi mana tapuykuna kajchu, chayrayku yachachej hermanoqa uyarejkunata ninan karqa tapuykunata ruwanankuta, wakintataj tapukusqanman kutichinankuta. Astawan sutʼinchakunan kajtintaj, yachachej hermano “pisillata” sutʼinchanan karqa.

12 Qallariypeqa, sapa qotuchakuypi mayqen killallamantapis revistata estudianankupaj ajllakuyta aterqanku. Kay 1933 watapitaj 15 abril killamanta Torremanta Qhawaj revistapi nikorqa, tukuy qotuchakuykunapi chay killapi orqhokusqan revistata estudianankuta. Kay 1937 watapeqa domingospi chay tantakuyta ruwakunanta nikorqa. Kay 1942 watapitaj 1 octubre killamanta Torremanta Qhawaj revistapi, imaynatachus chay tantakuyta ruwakunanta astawan sutʼinchakorqa. Ñaupajtaqa nikorqa yachaqanas ura kantunpi tapuykunasniyoj kananta, chaykunatataj tapukunanta. Chantá uj horallata estudiakunanta nikorqa. Chantapis hermanosta nikorqa leenankumantaqa “parlasqankuman jinalla” kutichinankuta. Allin kamachi yuyayniyojqa Torremanta Qhawaj revistata Ukhunchanapaj Tantakuynejta, Diosmanta yachachiykunata mikhunata jina tiemponpi qoshallawanchejpuni (Mat. 24:45). Sapa uj tapurikusunman: “¿Wakichikunipunichu Torremanta Qhawaj revistata? ¿Tapuykunaman kutichinaypaj kallpachakunichu?”, nispa.

13, 14. Bibliamanta Yachaqanapaj Tantakuy imaynachus ñaupajta kasqanmanta parlariy. ¿Imaraykutaj chay tantakuy sumaj kasqanta niwaj?

13 Bibliamanta Yachaqanapaj Tantakuy. La Aurora del Milenio nisqa librosta orqhokusqantawan, 1890 watas qallariynejta, hermano Rahn nerqa Círculos de la Aurora nisqa tantakuypi Bibliata ukhunchakunanta. Payqa Bibliamanta Yachaqaj karqa, Baltimore llajtitapitaj tiyakorqa (Maryland, Estados Unidos). Círculos de la Aurora nisqa tantakoyqa, hermanospa wasinkupi ruwakoj, chayman rijchʼakojta aswan qhepaman ruwakunanpaj. Chaywanpis 1895 watapaj septiembre killapaj, Círculos de la Aurora nisqa tantakoyqa, Estados Unidospa ashkha llajtasninpiña ruwakusharqa. Chayrayku, chay killamanta Torremanta Qhawaj revistapi nikorqa, cheqa kajta maskʼajkuna chay tantakuyta ruwanankuta. Chay tantakuypi yachachejqa sumajta leeyta yachanan karqa. Payqa uj cheqata leeriytawan, uyarejkuna kutichinankuta suyarinan karqa, parrafota leeyta tukuytawantaj, textosta maskʼaspa leenan karqa. Uj yachaqanata tukusqankutawan, uyarejkunaqa yachakusqankumanta sapa uj pisillapi sutʼinchananku karqa.

14 Chay tantakuytaqa tukuy imaymanamanta sutichakorqa. Uj tiempoqa Círculos Bereanos para Estudios Bíblicos nisqa karqa. Imajtinchus ñaupa tiempo Berea llajtamanta cristianos jina Bibliata ukhunchaj kanku (Hech. 17:11). Tiempowanqa, Libromanta Yachaqanapaj Tantakuy sutikorqa. Kunantaj Bibliamanta Yachaqanapaj Tantakuy sutikun, tukuy hermanostaj qotuspi tantakunankumantaqa Tantakuna Wasipi tantakunku. Watas pasasqanman jina, librosta, folletosta, Torremanta Qhawaj revistaj yachaqanasninta ima estudiakorqa. Qallariymantapacha, tukuyta nikoj tapuykunaman kutichinankuta. Chay tantakoyqa, Bibliamanta astawan yachakunapaj yanapawanchej. Qanrí, ¿wakichikunkipunichu, tapuykunamantaj kutichinkipunichu?

15. ¿Imapajtaj Diosmanta Parlayta Yachanapaj Tantakuy karqa?

15 Diosmanta Parlayta Yachanapaj Tantakuy. Carey Barber, pichus Brooklyn (Nueva York) Betelpi llankʼarqa, kayta nerqa: “Kay 1942 watapi 16 febrero killapi lunes chʼisinpi, tukuy qharista Brooklyn Betelpi niwarqayku, Diosmanta Parlayta Yachanapaj Tantakuypi anotachikunaykuta”, nispa. Payqa aswan qhepaman Diospa Llajtanta Kamachejkunamanta ujnin karqa, nerqataj chay tantakoyqa “kay tiempopi Jehovaj llajtanpaj sumaj yanapapuni” kasqanta. Chay tantakoyqa ashkha hermanosta sumaj yachachejkuna, sumaj willajkunataj kanankupaj yanaparqa. Kay 1943 watamantapachataj, Curso en el Ministerio Teocrático nisqa folletota tukuy qotuchakuykunaman pisimanta pisi jaywakorqa. Kay 1943 watapi 15 octubre killamanta Torremanta Qhawaj revistapi nerqa, Diosmanta Parlayta Yachanapaj Tantakoyqa Jehovaj testigosninta “Reinomanta sumaj willajkuna kanankupaj” yanapasqanta (2 Tim. 2:15).

16, 17. Diosmanta Parlayta Yachanapaj Tantakuy, ¿runaspa ñaupaqenpi sumajta parlariyta yachanallapajchu karqa?

16 Qallariypeqa ashkha hermanos, runaspa ñaupaqenpi parlayta manchachikoj kanku. Clayton Woodworth hermanoqa (tatantaqa Rutherford hermanotawan, wajkunatawan ima 1918 watapi qhasillamanta carcelman wisqʼaykorqanku) chay tantakuyman 1943 watapi anotachikusqantawan, imapichus rikukusqanmanta nerqa: “Mana parlayta atillajchu kani. Qalluypis watakunman jina karqa, simiy chʼakipoj, parlasqaypis rakhuyajtaj ñañuyajtaj”, nispa. Pay sumajta umallirichiyta yachakusqanman jina, ashkha umallirichiykunata qonanpaj ajllasqa karqa. Diosmanta Parlayta Yachanapaj tantakoyqa sumajta parlananpaj, mana jatunchakoj kananpaj, Jehovapitaj atienekunanpaj yanaparqa. Pay nerqa: “Mana sumaj yachachejpunichu kana kasqanta repararqani. Sumajta wakichikojtinchej, Jehovapitaj atienekojtinchej, uyarejkunaqa allinta uyarispa imallatapis yachakonqanku”.

17 Kay 1959 watapi hermanaspis chay tantakuypaj anotachikunankuta nikorqa. Hermana Edna Bauer jatun tantakuypi chayta nikusqanta yuyarikuspa, nerqa: “Hermanasqa may kusisqa kasharqayku. Jehovapaj waj jinasmanta llankʼayta atisqaykuta repararqayku”, nispa. Ashkha watastaña, ashkha hermanos hermanas ima Diosmanta parlayta yachanapaj tantakuypaj anotachikorqanku, jinamanta Jehová yachachinanta saqerqanku. Kunanpis, yachachishallawanchejpuni Cristiano Kausayninchej tantakuynejta. (Isaías 54:13 leey.)

18, 19. 1) ¿Imaynatá Diosmanta willananchejpaj wakichisqa kanchej? 2) ¿Imaraykutaj tantakuykunapi takinchej? (“ ‘Takispa’ Jehovata yupaychana” nisqa recuadrota qhawariy.)

18 Willayta Yachanapaj Tantakuy. Kay 1919 watapiña willayman rinapaj tantakuyta ruwakorqa. Chay tiempopeqa mana tukuychu chay tantakuyman rej kanku, manaqa publicacionesta saqejkunalla. Kay 1923 watapi, Willayta Yachanapaj Tantakoyqa killapi uj kutillata ruwakusharqa. Chay tantakuymantaj qotuchakuymanta (clase) kajkuna tukuy rinanku karqa. Kay 1928 watapi sapa semana chay tantakuyta ruwananku kasqanta nikorqa. Kay 1935 watapitaj Torremanta Qhawaj revistapi tukuy qotuchakuykunaman nikorqa, Willayta Yachanapaj Tantakuyta Director nisqa hojitaman jina ruwanankuta (aswan qhepaman sutikorqa Informador, chaymantataj Reinomanta Willayninchej). Pisi tiemponmanqa chay tantakuyta tukuy qotuchakuykunaña ruwarqanku.

19 Kunanqa ujnin Tantakuyninchejpi sumajta wakichiwanchej willayta yachananchejpaj (Mat. 10:5-13). Cristiano Kausayninchej nisqa folletota qosunkuña chay, ¿wakichikunkipunichu, chaypi nisqanman jinatajchu willanki?

Watapi uj sumaj tantakuy

Ñaupa cristianosqa sapa wata Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakunanku karqa (20 parrafota qhawariy)

20-22. 1) ¿Imaraykutaj Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta ruwanchej? 2) ¿Imaynatá sapa wata yanapawanchej Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuy?

20 Jesuspa yachachisqasnintaqa pay kutimunankama, wañuyninta yuyarinankuta nikorqa. Pascuata ruwakoj ajinallatataj, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuytaqa watapi uj kutillata ruwakun (1 Cor. 11:23-26). Chay tantakuymanqa sapa wata may chhika runas rinku. Chay tantakoyqa ajllasqa cristianosta yuyarichin, Cristowan khuska herenciata japʼinankuta (Rom. 8:17). Waj ovejasmanta kajkunatataj yanapan, Diospa Reinonpi kamachej Jesusta jatunpaj qhawanankupaj (Juan 10:16).

21 Hermano Russell, paywan khuska llankʼajkunapiwan, Señorpa Cenanta sapa wata yuyarikuna kasqanta yacharqanku. Kay 1880 watapi abril killamanta Torremanta Qhawaj revistapi kayta nerqa: “Ashkha watastaña Pittsburgh llajtapi [...] Pascuata [Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta] ruwayku. Chaypitaj tʼantata mikhuyku, vinotataj ujyayku, mayqenkunachus Jesuspa cuerponwan, yawarninwantaj ninakun”, nispa. Wakin kuteqa jatun tantakuykunata, Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuytawan khuska ruwakorqa. Chay jina tantakuymanqa, ñaupaj kutirayku 1889 watapi anotakusqanman jina, 225 rerqanku 22 runastaj bautizakorqanku.

22 Kunanqa, niña jatun tantakuytawan khuskachu Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyta ruwanchej. Chaywanpis tukuy vecinosninchejta wajyarinchej Tantakuna Wasiman chayri tantakunapaj alquilakunchej chayman jamunankupaj. Kay 2013 watapeqa Jesuspa Wañuyninta Yuyarinapaj tantakuyman 19 millonesmanta astawan jamorqanku. Chay tantakuyman riyta atisqanchej, wajkunatapis chay chʼisipaj wajyarisqanchej may sumajpuni. ¿Tukuytachu chay tantakuyman wajyarinchej?

¿Imatataj ruwasqanchej rikuchin?

23. ¿Imaynatá tantakuykunata qhawanchej?

23 Jehovaj kamachisnenqa, tantakunata kamachiwasqanchejta mana llasa qʼepita jinachu qhawanchej (Heb. 10:24, 25; 1 Juan 5:3). Rey Davidqa may kusiywan temploman rej Jehovata sirvinanpaj (Sal. 27:4). Chantapis Jehovata munakojkunawan khuska Jehovata sirviyta munaj (Sal. 35:18). Jesuspi tʼukurinallataj. Payqa wawamantapacha, mayta munarqa Tatanpa wasinpi kayta (Luc. 2:41-49).

Tantakuykunaman tukuy sonqo rispaqa, Diospa Reinon kasqanpi creesqanchejta rikuchinchej

24. ¿Imatá tantakuykunapi ruwayta atinchej?

24 Tantakuykunaman rispaqa Jehovata munakusqanchejta, hermanosninchejtapis yanapayta munasqanchejta rikuchinchej. Rikuchillanchejtaj Diospa Reinonpa kamachiyninpi kausakuyta munasqanchejta, tantakuykuna, jatun tantakuykuna imataj chaypaj wakichiwanchej. Chantapis tantakuykunaqa uj sumaj llankʼayta allinta juntʼanapaj wakichiwanchej, kallpachawanchejtaj: runasta Jesucristoj yachachisqasninman tukuchimunapaj, paykunata wakichinapajtaj (Mateo 28:19, 20 leey). Tantakuykunaman tukuy sonqo rispaqa, Diospa Reinon kasqanpi creesqanchejta rikuchinchej. Chayrayku, tantakuykunamanqa rinapuni.

a Sapa semana tantakuykunaman rinanchej tiyan, chantapis sapallanchejpi chayri familianchejwan Bibliata estudiananchej tiyan.

b Kay 2013 watapi, umallirichinapaj 180 kuraj bosquejos karqa.