1-3. E tuvanaka vakacava o Jisu me vunautaki na itukutuku vinaka ena so tale na vanua? Na taro cava e basika kina?

 E RUA na yabaki nona vunau voli o Jisu e Kalili. (Wilika Maciu 9:35-38.) E sikova na koro lelevu kei na koro lalai, veivakavulici ena valenilotu qai vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Era tabili yani vua na tamata ena gauna e vunau kina. E raica o Jisu ni “levu sara na ka me tamusuki,” qai vinakati e levu tale na tamata cakacaka.

² E tuvanaka o Jisu me vunautaki na itukutuku vinaka ena so tale na vanua. Ena cakava vakacava qori? Ena nona talai ratou na 12 na yapositolo “me ratou vunautaka na Matanitu ni Kalou.” (Luke 9:1, 2) Eratou na rairai via kila na yapositolo na iwalewale ni cakacaka qo. Ni bera ni talai ratou, e vakavulici ratou vakayalololoma me vaka ga e cakava vua na Tamana vakalomalagi.

³ E basika kina e vica na taro: Na veivakavulici cava e vakarautaka o Jiova vei Jisu? Na cava e vakavulica o Jisu vei ratou nona yapositolo? Vakacava e veivakavulici tale ga na Tui vakaMesaia vei ira na nona imuri ena gauna qo ena nodra cakacaka vakaitalatala? E cakava vakacava qori?

4. Na gauna kei na vanua cava a vakavulici kina o Jisu?

⁴ E vakamatatataka o Jisu ni vakavulici koya o Tamana. Ena nona cakacaka vakaitalatala, e dau tukuna o Jisu: “Au tukuna ga na ka e vakavulici au kina o Tamaqu.” (Joni 8:28) Na gauna kei na vanua cava a vakavulici kina o Jisu? A tekivu vakavulici ni buli oti ga me ulumatua ni Kalou. (Kolo. 1:15) Ena vica vata na yabaki nodrau bula vata kei Tamana mai lomalagi, e dau vakarogoci koya vinaka o Jisu qai vakaraica na ka e cakava na “Dauniveivakavulici Levu.” (Aisea 30:20) E vakasakiti gona na veika e vulica o Jisu me baleta na itovo, cakacaka, kei na inaki i Tamana.

5. Na cava e vakavulica o Jiova vei Jisu me baleta na nona cakacaka vakaitalatala e vuravura?

⁵ Ni toso na gauna, e vakavulici Luvena o Jiova me baleta na nona cakacaka vakaitalatala e vuravura. Dikeva mada e dua na parofisai e vakamacalataka na nodrau veiwekani  na Dauniveivakavulici Levu kei na Luvena ulumatua. (Wilika Aisea 50:4, 5.) E tukuna na parofisai ya ni vakayadrati Luvena “ena veimataka.” Eda rawa ni raitayaloyalotaka e keri na nona vakayadrati gonevuli o qasenivuli ena matakacaca me vakavulici koya. E tukuna e dua na ivoladusidusi ni iVolatabu: “E vaka ga e kauti koya . . . o Jiova i koronivuli qai vakavulici koya me vaka e dua na gonevuli ena ka me vunautaka kei na sala me vakayacora kina ya.” Ena “koronivuli” vakalomalagi ya, e vakavulici Luvena o Jiova ena ‘ka me tukuna kei na ka me vakavulica.’ (Joni 12:49) E vakaraitaka tale ga vua na sala me veivakavulici kina. a Ni mai bula e vuravura, e vakayagataka vinaka o Jisu na ka e vulica ena nona cakacaka vakaitalatala, kei na nona vakavulici ira nona imuri ena sala mera vakayacora na nodra cakacaka vakaitalatala.

6, 7. (a) Na cava e vakavulica o Jisu vei ratou nona yapositolo? E vakarautaki ratou ena cakacaka cava? (b) Na veivakavulici cava e veidusimaki kina o Jisu vei keda na nona imuri nikua?

⁶ Na cava e vakavulica o Jisu vei ratou nona yapositolo? Me vaka e tukuni ena Maciu wase 10, e vakarautaka vei ratou na ivakamacala matata me baleta na cakacaka vakaitalatala, na vanua me ratou vunau kina (tikina e 5, 6), na itukutuku me ratou wasea (tikina e 7), na bibi ni nodratou nuitaki Jiova (tikina e 9, 10), sala mera torovi kina na itaukeinivale (tikina e 11-13), na ka me ratou cakava ke ratou sega ni vakacurumi e vale (tikina e 14, 15), kei na ka me ratou cakava ni ratou tusaqati (tikina e 16-23). b Na veivakavulici matata qo e vakarautaki ratou nona yapositolo me ratou liutaka na vunautaki ni itukutuku vinaka ena imatai ni senitiuri G.V.

⁷ Vakacava nikua? E lesia vei ratou nona imuri o Jisu, na Tui ni Matanitu ni Kalou, na itavi bibi duadua, oya na vunautaki ni “itukutuku vinaka qo ni Matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura me ivakadinadina ina veimatanitu kece.” (Maciu 24:14) Vakacava e vakavulici keda na Tui meda cakava na cakacaka bibi qo? Io! E veidusimaki tiko mai lomalagi na Tui meda vakavulici na nona imuri ena sala meda vunau kina ena yalava, kei na sala meda vakayacora kina noda itavi dokai ena ivavakoso.

8, 9. (a) Na cava na inaki ni Koronivuli ni Vuli Vunau? (b) E yaga vakacava vei iko na Koronivuli ni Vuli Vunau mo maqosa ena nomu cakacaka vakaitalatala?

⁸ E vakayagataka voli mai na isoqosoqo i Jiova na soqo ni tabacakacaka, soqo ni veiwasewase kei na soqoni me vaka na Soqoni ni Cakacaka, meda vakavulici ena cakacaka vakaitalatala. Ia ena veiyabaki ni 1940, era sa tuvanaka na tacida era veiliutaki ena valenivolavola liu eso na koronivuli.

⁹ Koronivuli ni Vuli Vunau. Eda raica ena wase sa oti ni tekivu vakayacori na vuli qo ena 1943. Vakacava e kena  inaki ga mera vakavulici na gonevuli mera maqosa ena vunau ena ivavakoso? Sega. E kena inaki meda vakavulici meda vakayagataka na isolisoli ni vosa meda vakacaucautaki Jiova ena cakacaka vakaitalatala. (Same 150:6) Na koronivuli qo e vakarautaki keda kece na vakaitavi kina meda italatala maqosa ni Matanitu ni Kalou.

10, 11. O cei sa rawa ni curu ena gauna qo ena Koronivuli o Kiliati? Na cava na inaki ni ka e vulici kina?

¹⁰ Koronivuli o Kiliati. A tauyavu na koronivuli qo ena Moniti 1 Feperueri, 1943. E kena inaki taumada me vakavulici ira na painia kei na so tale era veiqaravi vakatabakidua mera daukaulotu e veiyasa i vuravura. Ia me tekivu mai na Okotova 2011, era curu ga ena koronivuli qo o ira era sa veiqaravi tiko vakatabakidua, me vakataki ira na painia lavotaki, ivakatawa dauveilakoyaki kei na watidra, o ira na lewenivuvale e Peceli, kei ira na daukaulotu era se sega ni vuli ena koronivuli qo.

¹¹ Na cava na inaki ni ka e vulici ena Koronivuli o Kiliati? E tukuna e dua sa dede nona veivakavulici ena koronivuli qo: “Me vakaukauataki na nodra vakabauta na gonevuli ena kena vulici vinaka na Vosa ni Kalou ra qai bucina na itovo vakayalo mera valuta kina na veika dredre e salavata mai na nodra ilesilesi. Dua tale na kena inaki bibi, me uqeta na lomadra na gonevuli mera gumatua ena cakacaka vakaitalatala.”—Efeso 4:11.

12, 13. E yaga vakacava ena cakacaka vakavunau e vuravura na Koronivuli o Kiliati? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.

¹² E yaga vakacava ena cakacaka vakavunau e vuravura na Koronivuli o Kiliati? Tekivu mai na 1943, era sa vuli ena koronivuli qo e sivia ni 8,500 na tacida, c eso vei ira qori era lai daukaulotu ena sivia na 170 na vanua e veiyasa i vuravura. Era vakayagataka vinaka na daukaulotu na ka era vulica, era ivakaraitaki vinaka nira gugumatua ena cakacaka vakaitalatala ra qai vakavulici ira eso tale mera muria nodra ivakaraitaki. Ena levu na gauna, era liutaka sara ga na daukaulotu na cakacaka ena vanua era le lailai se sega sara ga kina na dautukutuku.

¹³ Dikeva mada na ka e yaco e Japani ni voleka ni tarovi vakadua na cakacaka vakavunau ena iKarua ni iValu Levu. Ena Okosita 1949, e sega mada ga nira le tini na dautukutuku e Japani. Ia ena icavacava ni yabaki ya, era sa gumatua tiko na vunau e Japani e le 13 na daukaulotu era vuli mai Kiliati, ra qai muri yani e levu tale. Era vunau e liu ena siti, oti era qai toki ena tauni tale eso. Era veiuqeti tale ga vakalevu na daukaulotu vei ira na nodra gonevuli mera painia. E qai vuavuaivinaka na nodra gugumatua na daukaulotu ni sa sivia ni 216,000 na dautukutuku e Japani, qai voleka ni 40 na pasede vei ira qori era painia! d

14. Na cava e vakadinadinataki ena vuli vakalou? (Raica tale ga na kato “ Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu ni Kalou.”)

¹⁴ So tale na vuli vakalou. E veivuke na Koronivuli  ni Cakacaka Vakapainia, Koronivuli ni Vuli iVolatabu ni Veiwatini kei na Koronivuli ni Vuli iVolatabu ni Tagane Dawai mera tubu vakayalo na vuli kina, ra qai ivakaraitaki ena nodra gugumatua ena cakacaka vakaitalatala. e E vakadinadinataki ena vuli vakalou kece qori ni vakarautaki keda vinaka na Tui meda vakacavara sara noda cakacaka vakaitalatala.—2 Tim. 4:5.

15. Era vakatotomuri Jisu vakacava na tagane era lesi mera veiqaravi?

¹⁵ Vakasamataka lesu na parofisai i Aisea e vakamacalataki Jisu ni vakavulici koya na Kalou. Ena “koronivuli” vakalomalagi qo, e vulica kina o Jisu ‘na vosa donu me cavuta vua e oca.’ (Aisea 50:4) E muria o Jisu na ivakasala qori ni mai bula e vuravura ena nona vakacegui ira na ‘oca tu kei ira na bikai ena icolacola bibi.’ (Maciu 11:28-30) Me vakataki Jisu, era saga na tagane era lesi mera veiqaravi mera dau vakacegui ira na tacidra. E tauyavutaki kina eso na koronivuli mera vukei na tacida era rawata na kena ivakatagedegede mera maqosa ena nodra veiqaravi.

16, 17. Na cava na inaki ni Koronivuli ni Cakacaka Vakaitalatala ni Matanitu? (Raica tale ga na ivakamacala e ra.)

 ¹⁶ Koronivuli ni Cakacaka Vakaitalatala ni Matanitu. E tekivu na imatai ni kalasi ni koronivuli qo ena 9 Maji, 1959, e South Lansing, Niu Yoka. Era sureti kina na ivakatawa dauveilakoyaki kei ira na congregation servant (sa kodineita ni ivavakoso nikua) mera vuli me dua na vula. Ena dua na gauna e muri, e vakadewataki na ka e vulici mai na vosa vakavalagi ina so tale na vosa, ra qai vakavulici kina na tacida tagane e vuravura raraba. f

¹⁷ E kaya na Yearbook of Jehovah’s Witnesses ni 1962 me baleta na inaki ni koronivuli qo: “Ena vuravura osooso qo, ena vinakati me dau tuvatuvanaki matau e dua na ivakatawa ena ivavakoso ni ivakadinadina i Jiova me rawa ni kauaitaki ira yadua na lewe ni ivavakoso qai vakacegui ira. Ena sega ni vakawalena na nona vuvale ena vuku ni itavi ni ivavakoso, ia me vakaraitaka na yalomatua. E gauna veiganiti dina vei ira na ivakatawa ni ivavakoso e veiyasa i vuravura mera tiko ena Koronivuli ni Cakacaka Vakaitalatala  ni Matanitu mera vakavulici kina mera qarava na itavi e tukuni tu ena iVolatabu mera qarava na ivakatawa!”—1 Tim. 3:1-7; Taito 1:5-9.

18. E yaga vakacava vei keda kece na dauveiqaravi i Jiova na Koronivuli ni Cakacaka Vakaitalatala ni Matanitu?

¹⁸ E yaga vei keda kece na dauveiqaravi i Jiova na Koronivuli ni Cakacaka Vakaitalatala ni Matanitu. Ena sala cava? Nira muria na qase ni ivavakoso kei na dauveiqaravi ni ivavakoso na ka era vulica ena koronivuli qo, era vakataki Jisu kina nira vakacegui ira na tacidra. Vakacava o dau marautaka na vosa veiuqeti era tauca na qase se dauveiqaravi, se nodra dau vakarorogo kei na nodra veisiko mera vakayaloqaqataki iko? (1 Ces. 5:11) E vakilai dina ena ivavakoso na yaga ni nodra veiqaravi!

19. Na koronivuli cava tale e qarava na Komiti ni Veivakavulici? Na cava na kedra inaki?

¹⁹ So tale na vuli vakalou. E qarava na Komiti ni Veivakavulici eso tale na koronivuli era vakavulici kina na tacida era lesi mera veiqaravi ena isoqosoqo. E inaki ni vuli qo mera vukei na tacida tagane era lesi, me vakataki ira na qase ni ivavakoso, ivakatawa dauveilakoyaki kei ira na lewe ni Komiti ni Tabana, mera maqosa ena nodra qarava nodra itavi kece. Na ka era vulica e yavutaki ena iVolatabu, e uqeti ira na tacida mera kua ni vakawalena nodra bula vakayalo, ra qai muria na ivakavuvuli vakaivolatabu ena nodra qaravi ira na sipi e lesi ira o Jiova mera qarava.—1 Pita 5:1-3.

20. Na cava e tukuna kina o Jisu ni ‘vakavulici keda kece o Jiova’? Na cava meda vakadeitaka?

²⁰ Ena veidusimaki ni Tui vakaMesaia, eda sa vakavulici vinaka na nona imuri. Na veivakavulici qo e tekivu sara mai na nona vakavulici Luvena o Jiova, qai veivakavulici o Jisu vei ira na nona imuri. E rawa gona ni tukuna o Jisu ni ‘vakavulici keda kece o Jiova.’ (Joni 6:45; Aisea 54:13) Meda vakadeitaka mada ga meda vakayagataka vinaka na veivakavulici e vakarautaka na Tui. Meda nanuma tiko ni vakarautaki na vuli kece qo meda kaukaua tiko kina vakayalo me rawa nida vakacavara vinaka noda cakacaka vakaitalatala.