1-3. 1) ¿Kʼuxi epaj batel yuʼun abtelal ta cholmantal li Jesuse? 2) ¿Kʼusitik xuʼ jakʼbe jbatik?

 CHIB jabil la xchol mantal ta sjunul slumal Galilea li Jesuse (kʼelo Mateo 9:35-38). La xan jteklumetik xchiʼuk bikʼit lumetik, chanubtasvan ta snailtak tsobobbail xchiʼuk la xcholbe skʼoplal li lekil aʼyejetik ta sventa li Ajvalilale. Buyuk noʼox ti chbate, chjoyobtaat yuʼun li epal krixchanoetike. Jaʼ laj yal stuk ti «toj ep kʼusitik tsʼunbil ti skʼan tsobbel sate» xchiʼuk ti skʼan oyuk mas j-abteletike.

² Li Jesuse la skʼel ti x-epaj batel li abtelal ta cholmantale. ¿Kʼuxi? Jaʼo kʼalal la stak batel li jtakboletik «sventa chbat xcholbeik skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Diose» (Luk. 9:1, 2). Yikʼaluk van la sjakʼbe sbaik kʼuxi tspas yuʼun yabtelik li jtakboletike. Jaʼ yuʼun, kʼalal skʼan toʼox xtakatik batele, li Jesuse ta slekil yoʼonton laj yakʼanbe li kʼusi akʼbat yuʼun Stot ta vinajel eke: chichʼik chanubtasel.

³ Ta skoj taje xuʼ van ep kʼusi ta jakʼbe jbatik: ¿Kʼuxi chanubtasat yuʼun Stot li Jesuse? ¿Kʼuxi la xchanubtas li yajtakboltake? Li Ajvalil Mesiase, ¿mi xchanubtasoj buchʼutik tsventain avi sventa tspas li yabtelike? Mi jaʼ jeche, ¿kʼu yelan?

4. ¿Bakʼin xchiʼuk bu laj yichʼ chanubtasel yuʼun Stot li Jesuse?

⁴ Lek jamal laj yal Jesus ti chanubtasat yuʼun li Stote. Xi laj yal kʼalal la xchol mantale: «Jaʼ jech chkal kʼuchaʼal la xchanubtasun li Totile» (Juan 8:28). ¿Bakʼin xchiʼuk bu laj yichʼ chanubtasel? Yaʼeluke lik yichʼ chanubtasel kʼalal mu toʼox jaluk laj yichʼ pasele, yuʼun jaʼ li Sba Xnichʼon Diose (Kol. 1:15). Ta smiyonal noʼox jabil la xchikinta kʼusi chal li Stote, li Mukʼta «jchanubtasvanej[e]» xchiʼuk laj yil li kʼusitik tspase (Is. 30:20). Ta skoj taje, mu kʼusi xkoʼolaj-o li chanubtasel laj yichʼ ta sventa li stalelal, yabteltak xchiʼuk kʼusi tskʼan tspas li Stote.

5. ¿Kʼusi mantaletik laj yalbe ta sventa ti kʼu yelan skʼan spas yabtel ta Balumil li Xnichʼon Jeovae?

⁵ Kʼalal kʼot yoraile, li Jeovae la xchanubtas Xnichʼon ta sventa li yabtel tspas ta Balumile. Jchanbetik skʼoplal jun lokʼolkʼop ti chalbe skʼoplal kʼu yelan yiloj sbaik li Mukʼta Jchanubtasvanej xchiʼuk li sba Xnichʼone (kʼelo Isaías 50:4, 5). Li ta lokʼolkʼope chal ti «ta jujun sob» tsjulaves Xnichʼon li Jeovae. Taje chakʼ ta aʼiel ti jaʼ skʼoplal jun jchanubtasvanej ti tsjulaves ta jujun sob li yajchanun  sventa oy kʼusitik xakʼbe xchan. Xi chal jlik livro ti chalbe skʼoplal Vivliae: «Li Jeovae [...] chikʼ batel ta chanun ti xkoʼolaj kʼuchaʼal jun jchanune xchiʼuk chakʼbe xchan kʼusi ti skʼan xcholbe skʼoplale xchiʼuk ti kʼu yelan skʼan spase». Li ta «chanob vun» ta vinajel taje, li Jeovae la xchanubtas «kʼusi [chal] xchiʼuk kʼusi [chakʼ] ta chanel» li Xnichʼone (Juan 12:49). Li Totil xtoke, laj yalbe mantaletik kʼu yelan skʼan xchanubtasvan li Nichʼonile. a Kʼalal liʼ toʼox oy ta Balumil li Jesuse lek tojob ta stunesel ti kʼu yelan chanubtasate, yuʼun maʼuk noʼox ti lek tojob stuk ta cholmantale, yuʼun lek la xchanubtas yajchankʼoptak sventa spas yuʼunik ek li yabtelike.

6, 7. 1) ¿Kʼusi mantalil laj yakʼbe yajtakboltak li Jesuse, xchiʼuk kʼusi sventa ti jech laj yichʼik chanubtasele? 2) ¿Kʼusi chanubtasel yakʼoj Jesus ti akʼo xkichʼtik akʼbel li ta jkʼakʼaliltike?

⁶ Li ta slikebale laj kalbetik skʼoplal ti la xchapan yajtakboltak Jesus ta sventa cholmantale, pe ¿kʼuxi van laj yut? Jech kʼuchaʼal chal ta kapitulo 10 ta Mateoe, lek jamal laj yalanbe mantal jech kʼuchaʼal chvinaj liʼe: bu chcholik mantal (versikulo 5, 6), kʼusi aʼyejal chalik (versikulo 7), ti skʼan spat yoʼontonik ta stojolal Jeovae (versikulo 9, 10), kʼuxi tskʼoponik li krixchanoetike (versikulo 11-13), kʼusi skʼan spasik kʼalal mu skʼanik mantal li krixchanoetike (versikulo 14, 15) xchiʼuk kʼusi skʼan spasik kʼalal chichʼik kontrainele (versikulo 16-23). b Ti kʼu yelan lek la xchapan yajtakboltak li Jesuse jaʼ jech la stojobtasan sventa chbeiltasvanik li ta xcholbel skʼoplal li lekil aʼyejetik ta baʼyel siglo ta jkʼakʼaliltike.

⁷ ¿Kʼusi xuʼ xkaltik li ta jkʼakʼaliltike? Li buchʼutik sventainojutik li Jesuse, li Ajvalil ta Ajvalilal yuʼun Diose, yakʼoj jbaintik li abtelal ti mas tsots skʼoplale: li xcholbel skʼoplal «li lekil aʼyejetik ta sventa li Ajvalilal [...] ta spʼejel balumil sventa xaʼi skotol li jteklumetike» (Mat. 24:14). ¿Mi xchapanojutik sventa jpastik li abtelal mas tsots skʼoplal skʼan pasel li Ajvalile? Xchapanojutik ta melel. Akʼo mi te oy ta vinajel, yakʼoj ti akʼo xkichʼtik chapanel sventa jpastik li kabteltik ti tsotsik skʼoplal jtaojtik ta tsobobbaile xchiʼuk sventa jcholtik mantale.

8, 9. 1) ¿Kʼusi toʼox sventa yichʼoj pasel li Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Diose? 2) ¿Kʼuxi skoltaojot sventa masuk xatojob ta cholmantal li tsobajel ta jujun xemanae?

⁸ Li s-organisasion Jeovae voʼne xa stunesoj tal asambleaetik xchiʼuk tsobajeletik —jech kʼuchaʼal Tsobajel sventa Tunelal— sventa chchapan ta xcholel mantal li steklumal Diose. Akʼo mi jech, ta 1940 xtale, li ermanoetik ti tsots yabtelik ta smeʼ nail abtelale lik xchapanik jayibuk chanob vunetik sventa chchanubtasvanik.

⁹ Chanob vun sventa Kabteltik yuʼun Dios. Jech kʼuchaʼal la jchantik ta kapitulo 16, lik yichʼ pasel ta 1943 li chanob vun taje. ¿Mi jaʼ noʼox chchapan jchanun ta yakʼel mantal ta tsobajeletik li chanob vun toʼox taje? Moʼoj. Ti kʼusi sventa laj yichʼ pasele, jaʼ ti xtojobuk lek xkʼopoj ta cholmantal li steklumal Dios sventa tskʼupil kʼoptaik li Jeovae (Sal. 150:6). Koliyal li chanob vun taje tojobik lek ta cholmantal li buchʼutik la stsak sbiike. Li chanubtasel taje, jaʼ xa te ta jtatik li ta tsobajel Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Dios[e].

10, 11. ¿Buchʼutik xuʼ stsak sbiik avi li ta Chanob vun ta Galaade, xchiʼuk kʼusi stu li kʼusi chichʼ chanel tee?

 ¹⁰ Chanob vun sventa Vivlia ta Galaad yuʼun Watchtower. Li chanob vun ti jech sbi taje lik yichʼ pasel ta lunes 1 yuʼun fevrero ta 1943. Ti kʼusi sventa laj yichʼ pasel ta slikebale jaʼ ti chchapan prekursoretik xchiʼuk yan jcholmantaletik ta tsʼakal ora sventa chtunik ta misionero ta yan lumetik ta spʼejel Balumil. Pe jel ta oktuvre ta 2011, yuʼun li buchʼutik chichʼik tsakbel sbiike jaʼ xa noʼox li buchʼutik yakal xa chtunik ta tsʼakal orae: prekursor espesialetik, jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk yajnilik, betelitaetik xchiʼuk misioneroetik ti muʼyuk ayemik ta Galaad pe ti nom xa batemik ta cholmantale.

¹¹ ¿Kʼusi chtun-o li kʼusi chapanbil ch-echʼ ta Chanob vun ta Galaade? Jun ermano ti voʼne xa te chtun ta jchanubtasvaneje xi chale: «Jaʼ ti chichʼ tsatsubtasbel xchʼunel yoʼontonik li jchanunetik kʼalal chchanbeik lek skʼoplal li Skʼop Diose xchiʼuk ti xichʼik koltael sventa xchʼi stalelalik ta mantal ti chtun yuʼunik sventa tstsal yuʼunik li vokoliletik tsnuptanik bu chbat tunikuke. Yan ti kʼusi tsots kʼoplal li ta chanun taje jaʼ ti chichʼ tikʼbel ta yoʼonton jchanunetik ti mas to x-ayan ta yoʼontonik spasel li abtelal ta cholmantale» (Efes. 4:11).

12, 13. ¿Kʼusi kʼotem ta pasel yuʼun Chanob vun ta Galaad ta sventa li abtelal ta cholmantal ta spʼejel Balumile? Albo junuk skʼelobil.

¹² ¿Kʼusi kʼotem ta pasel yuʼun Chanob vun ta Galaad ta sventa li abtelal ta cholmantal ta spʼejel Balumile? Xchapanoj mas ta 8,500 jchanunetik ti lik tal ta 1943, c jech xtok takbil batel misioneroetik ta mas ta 170 lumetik. Stunesojik lek li chanubtasel yichʼojik li jcholmantaletik taje, lek chakʼik ta ilel stalelalik ta cholmantal xchiʼuk yakal chchanubtasik yantik sventa jechuk spasik ek. Ep ta veltae, jaʼ kʼotemik ta jbabeetik ta cholmantal ti bu toj jutuk jcholmantaletike.

¹³ Jkʼelbetik skʼoplal li Japone, ti bu jutuk mu paj ta j-echʼel li cholmantal ti chapanbil lek tspasik ti kʼu sjalil li Xchibal Mukʼta Paskʼop ta spʼejel Balumile. Ta agosto ta 1949, mu sta lajunvoʼ jcholmantaletik li ta sjunul lume. Pe li ta slajebal jabil taje oy xaʼox oxlajunvoʼ misioneroetik ti ayemik ta chanun ta Galaad ti yakal chcholik mantal ta tsʼakal orae. Vaʼun kʼotik to ep misioneroetik. Ta slikebale laj yakʼ yoʼontonik ta xcholel mantal ta mukʼtik jteklumetik, ta tsʼakale batik ta yantik lumetik. Li misioneroetike ta sjunul yoʼontonik laj yalbeik yajchanunik xchiʼuk yan jcholmantaletik ti akʼo xtunik ta prekursor eke. Oy kʼusitik toj lek kʼot ta pasel ti jech laj yakʼbeik yipal spasele. Li avie, oy xa mas ta 216 mil jcholmantaletik li ta Japone xchiʼuk jutuk mu 40% ti yakal chtunik ta prekursore. d

14. ¿Kʼusi sprevail li chanob vunetik sventa Diose? (Kʼelo xtok li rekuadro « Chanob vunetik ti chchapan li jcholmantaletike».)

¹⁴ Yan chanob vunetik sventa Dios. Li Chanob vun sventa Abtelal ta Prekursor, Chanob vun ta Vivlia sventa Yajtsʼaklomtak Kristo ti Nupunemike xchiʼuk li Chanob vun ta Vivlia sventa Ermanoetik ti Chʼabal Yajnilike, tskolta jchanunetik sventa chchʼiik ta mantal xchiʼuk sventa chkʼotik ta jbabe ta cholmantal ti ta sjunul yoʼonton tspasike. e Skotol li chanob vunetik sventa  Dios taje jaʼ sprevail ti lek xchapanoj buchʼutik tsventain li Ajvalil kuʼuntike, ti jaʼ sventa ta jpastik li kabteltik ta cholmantale (2 Tim. 4:5).

15. ¿Kʼuxi skʼan xchanbeik stalelal Jesus li buchʼutik akʼbil tsots yabtelike?

¹⁵ Jvules ta joltik li albil kʼop laj yal Isaias ti bu chalbe skʼoplal ti chchanubtasat yuʼun Dios li Jesuse. Li ta «chanob vun» ta vinajel taje, li Nichʼonile la xchan ti ta slekiluk yoʼonton tstakʼbe li buchʼu lubeme (Is. 50:4). Kʼalal liʼ toʼox oy ta Balumil li Jesuse jech la spas ti kʼu yelan laj yichʼ chanubtasele, la sikubtasbe yoʼonton skotol li buchʼutik ‹tsots tajek ch-abtejike xchiʼuk ti ol yikatsike› (Mat. 11:28-30). Li buchʼutik akʼbil tsots yabtelike chchanbeik stalelal li Jesuse, tskʼan tspatbeik yoʼonton skotol li yermanotakike. Jaʼ yuʼun, pasbil jayibuk chanob vunetik sventa chichʼik koltael yoʼ mas to lek xtojobik ta skoltael li xchiʼiltakik ta chʼunolajele.

16, 17. ¿Kʼusi chtun-o li kʼusi chapanbil ch-echʼ ta Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Diose? (Kʼelo xtok li tsʼib ta yok vune.)

¹⁶ Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Dios. Laj yichʼ pasel ta 9 yuʼun marso ta 1959 li baʼyel chanun taje, ta  South Lansing (Nueva York); laj yichʼik takel ta ikʼel skotol li jkʼelvanejetik ta sirkuito o distritoe xchiʼuk skotol li moletik ta tsobobbaile, sventa xbatik ta chanun ti jun u chjalije. Ta tsʼakale, laj yichʼ jelubtasel ta yantik kʼopetik li chanun ti ta inglés oye, vaʼun ta kʼunkʼun lik xchapan ermanoetik ta spʼejel Balumil. f

¹⁷ Ti kʼusi sventa yichʼoj pasel li chanob vun taje jaʼ li kʼusi laj yal li Anuario ta 1962 ta inglese: «Li ta balumil liʼe ti mu noʼox xijxokobe, li buchʼu chtun ta jkʼelvanej ta junuk stsobobbail stestigotak Jeovae skʼan me xtojob ta xchapanel kʼusitik ta xkuxlejal sventa lekuk skʼel li buchʼutik ta tsobobbaile xchiʼuk ti jaʼuk jun bendision ta stojolalike. Jech xtok, mu me xikta ta stukʼulanel yutsʼ yalal ta skoj ti chchabi li tsobobbaile, moʼoj, yuʼun skʼan chakʼ ta ilel ti oyuk lek xchʼulele. Ta spʼejel Balumile, li moletik ta tsobobbaile staoj smotonik ti xuʼ stsob sbaik li ta Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Dios, ti bu tstaik chapanel sventa chkoltaatik ta spasel lek li kʼusi chal Vivlia ti skʼan spas li jun jkʼelvaneje» (1 Tim. 3:1-7; Tito 1:5-9).

18. ¿Kʼu yelan ta jtabetik sbalil jkotoltik li Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Diose?

 ¹⁸ Skotol li buchʼutik oyik ta steklumal Diose staojbeik sbalil li Chanob vun sventa j-abteletik yuʼun Ajvalilal yuʼun Diose. ¿Kʼu yelan? Kʼalal tspasik li kʼusi la xchanik ta chanun li moletik xchiʼuk li jtuneletike, li stukike, jech kʼuchaʼal li Jesuse, tstsatsubtasbeik xchiʼuk tspatbeik yoʼonton li xchiʼiltakik ta chʼunolajele. ¿Mi mu tauk xakʼuxubin ti ta slekil yoʼonton tskʼoponot, ti ta sjunul yoʼonton chchikinta kʼusi chaval o ti tsvulaʼanot sventa tstsatsubtasbot avoʼonton junuk mol o junuk jtunel ti oyot ta yoʼontone? (1 Tes. 5:11.) Ta melel, ¡jaʼik jun bendision ta stsobobbailik li viniketik ti lek xtojobike!

19. ¿Kʼusi yan chanob vunetik tskʼelbe skʼoplal li Komite sventa Chanubtasele, xchiʼuk kʼusi sventa pasbilik?

¹⁹ Yan chanob vunetik sventa Dios. Li Komite sventa Chanubtasel yuʼun Jtsop Jbeiltasvaneje tskʼelbe skʼoplal yan chanunetik ti chchapan ermanoetik ti akʼbil tsots yabtelik li ta organisasione. Li chanunetik taje pasbilik sventa tskolta ermanoetik ti biiltasbilike —kʼuchaʼal moletik ta tsobobbail, jkʼelvanejetik ta sirkuito xchiʼuk Komiteetik sventa Betel— sventa mas xtojobik ta spasel li yabtelik ti toj epe. Li chanubtaseletik ti lokʼemik ta Vivliae tstijbe yoʼonton ermanoetik sventa lekikuk ta mantal xchiʼuk ti xakʼ ta xkuxlejalik li beiltaseletik ta Vivlia ta sventa ti kʼu yelan skʼan xchabiik li chijetik ti akʼbil ta sbaik ti toj ep sbalilike (1 Ped. 5:1-3).

20. 1) ¿Kʼu yuʼun xi laj yal jkʼoplaltik li Jesuse: «Chchanubtasatik yuʼun Jeova skotolik»? 2) ¿Kʼusi avakʼoj ta avoʼonton spasel?

²⁰ Jamal xkiltik ti yakʼoj Ajvalil Mesias ti xichʼik lekil chanubtasel li buchʼutik tsventaine. Skotol li chanubtasele likem tal ta stojolal Jeova, jaʼ la xchapan li Xnichʼone, vaʼun li Jesus eke, jaʼ la xchapan li yajchankʼoptake. Jaʼ yuʼun xi laj yal jkʼoplaltik li Jesuse: «Chchanubtasatik yuʼun Jeova skotolik» (Juan 6:45; Is. 54:13). Skʼan me xkakʼ ta koʼontontik ta jtabetik sbalil li chanubtasel chakʼbutik li Ajvalil kuʼuntike. Jvules-o me ta joltik ti kʼusi mas tsots skʼoplal kʼalal chkichʼtik chanubtasele jaʼ ti tskoltautik sventa tsotsukutik ta mantal sventa jpastik lek li kabteltik ta cholmantale.