1-3. Wai du Yesu akiisi sunge tungusapai, na gini asanahe si akusihe?

YESU atungusipai rogo ringara Gariraya naabaha tipa agarã ue. (Oni gedi Matayo 9:​35-​38.) Ko ata rogo dungu abaakporo na agbaria, niyugupai rogo abambutiria na kini tungusi wene pangbanga tipa ga Mbori Kindo. Rogo agu aba dunduko ko anaatungusapai rogoho, rimbasa aboro anaatiria fuoko. Ko aya, “zuzuhe ni bakere” si naida na badungu abamangisunge.

² Yesu amangi mbakadapai tipa gu sunge tungusapai re ndu kumbatayo. Rogo gini gene? Ni kedako gu gako amokedi naadu 12 i ndu ka “tungusa pa ga Mbori ngbi.” (Rk. 9:​1, 2) Si nawira wa amokedi aima du na asanahe riyo yo nibipa wai i nika manga gu sunge re. Mbata fu Yesu kedi yo, ko araba yo kina wai gu Bako du ngbangbaturũ yo araba ko.

³ Asanahe rengbe ka kura nga: Gini ngbatunga rabahe Yesu agbiaha be Bako? Gini rabahe Yesu araba gako amokedi na ni? Na ginipai du tipa gi gaani regbo re, ya mo gu Bakindo nga Masiya naraba apefuoko i mangi gayo sunge tungusapai? Ka si du wo, wai du?

4. Gini regbo Ba Yesu ayugupai fuko, na wari?

⁴ Yesu nitiko aima idaha nga Bako aima yugopai fuko. Ti regbo ga Yesu tungusapai, ko aya: “Kina gu[pai] Buba ayugu fere, si mi agumba.” (Yo. 8:​28) Wari i ayugupai ni fu Yesu na ti gini regbo? Mbori atona ka raba bambata Wiriko nibasa fuo Ko kusi ko. (Koro. 1:​15) Gi Wiri Mbori re asungu na ko tipa badungu agarã kini degetuko fuko na kini bi agu apai Bakere “Bayugupai” aamangaha. (Eyo. 36:22) Ni sangbanaha, Wiri Mbori awirikipai ni bakerehe tipa asino Bako, asunge, gbiati aringbisapai.

5. Gini rugute Ba afuhe fu Wiri tipa gu tungusapai si adu nga ko nika mangaha auru kpotosende?

⁵ Ho regbo ada ni be Yekova, ko ayugupai fu Wiriko tipa gu sunge ko nika mangaha auru kpotosende. Ani wisigingo bete gu sangbaanebi nasakapai tipa gu pagume du dagba Bakere Bayugupai na bambata Wiriko. (Oni gedi Yesaya 50:​4, 5.) Gu sangbanebi re naya Yekova anaazingisa Wiriko “wiso na awiso.” Agu afugo re nayugo gupai bayugupai naamangaha fu gani gude-sukuru nga ka zingisa ni kina boro wiso tipa ka yugupai  funi. Buku sa nasakarogo Baibiri yo aya: “Yekova . . . anaadia ko wa gu gude sukuru i ayugopai funi, na ki yugu gupai fuko ko nika yugoho na wai si aida ko yuguhe.” Rogo gu “sukuru” nga ga ngbangbaturũ re, Yekova ayugu gupai fu Wiriko ko “ka gumba, na gu [ko] ka tungusa[ha].” (Yo. 12:49) Bako aruguko a tipa wai ko nikaa yugopai. * Ho ko adu ni auru kpotosende, ko aima mangasunge na gu rabahe ko agbiaha tipa gako sunge na ki raba apefuoko a i mangi gayo sunge tungusapai.

6, 7. (a) Gini rabahe Yesu afuhe fu gako amokedi, na si aundo yo i mangi gine? (b) Areme, ginipai Yesu namangihe ti gi gaani regbo re tipa apefuoko gbia rabahe?

⁶ Gini rabahe Yesu afuhe fu gako amokedi a wa si nidu ti tonatonaha? Ringbisihe kuti Matayo kapita 10, ko afu kparakpara arugute fuyo tipa tungusapai, kodihe na agi apai du re: gu ba si aida i tungusipai rogoho (veresi 5, 6), gu pangbanga i nika tungusaha (veresi 7), pa kido yo kuti Yekova (veresi 9, 10), wai ka fura na irakporo (veresi 11-​13), wai ka karagapai fu agu aboro naka gayo pangbanga (veresi 14, 15), na wai ka mangapai ka i rungosiyo (veresi 16-​23). * Gu wene rabahe Yesu afuhe fu gako amokedi re aundo yo i mangisunge tungusa wene pangbanga kakaka rogo bambata sa kama agarã.

⁷ Na ginipai du tipa gi gaani regbo re? Yesu nga Bakindo ga Mbori Kindo ima fu nyanyakipa sunge fu apefuoko nga ka tungusa “gi wene pangbanga nga ga ngbi re . . . rogo zegino dunduko mbiko ndika fu arikaaboro dũ.” (Mt. 24:14) Ya mo Bakindo raba rani tipa ani mangi gi nyanyakipa sunge re? Nirengo, ko ima mangaha! Wa du Bakindo ngbangbaturũ yo, ko ima manga ome tipa gupai nga apefuoko gbia rabahe tipa ka tungusapai fu aboro na i ini wai ka manga gu kura asunge rogo dungurati.

8, 9. (a) Gini memepai gu Sukuru Nga ga Siokrasia adu tipaha? (b) Wai du gu dunguratise nga ga bebere poso naundo ro mo ini wai ka tungusapai wenengai?

⁸ Ga Yekova riigbu aima digo nimangisunge na kikindigi adunguratise gbiati agu adunguratise nga ga dungurati wa gu nga gu Dunguratise Nga ga Sunge tipa ka raba ga Mbori aboro tipa tungusapai. Ono tie, tona rogo 1940, agu awirina naangbembatayo rogo rii-basunge atona ka manga mbakadapai tipa rabahe vurube asukuru ni bakiakia.

⁹ Gu Sukuru Nga ga Siokrasia. A wa ani abihe rogo gu kapita ye mbata fu gere, gi sukuru re atona rogo 1943. Ya mo sunge gi sukuru re adu tipa kina raba agude sukuru i nimangi wene agumbapai rogo adungurati? Oó. Gu memepai naadu rogo gu sukuru re angia ka raba ga Mbori aboro i mangisunge na gu gayo gamahe nga ga fugo tipa ka tambua Yekova gene tungusapai yo. (Tam. 150:⁠6) Gu sukuru re aima undo agu awirina dunduko namangihe i da ni wene abatungusipa Kindo. Awere agu adunguratise nga ga bebere poso nafu gu ngbatunga rabahe re.

10, 11. Ada rengbe ka manga gu Sukuru Nga ga Girada awere, na agu apai i ayugoho yo si tipa ginipai?

 ¹⁰ Gu Sukuru Nga ga Girada. Gu Sukuru Nga ga Girada atona Rago Sa Sunge rogo Wegebe 1, 1943. Ti tonatonaha, gu sukuru re adu tipa ka raba abazakigene na gu kura aboro natungusapai ti aregbo dũ tipa i da ni amokedi tipa ka mangasunge rogo gu kura papara zegino. Ono naatona rogo Tanvuo 2011, kina agu aboro namangasunge tungusapai ti aregbo dũ i adia yo tipaha wa kparakpara abazakigene, ababi rimbasa na adiayo, Aboro Betere, gbiati agu amokedi ata ndunga mbata tipaha ya.

¹¹ Ndu gu yugopai du rogo gu Sukuru Nga ga Girada nga gine? Bayugupai sa di gbanga regbo koyo aya: “Si tipa ka nyakasa gu idapase nga ga agude sukuru vurube kakaka wisigo Fugo Mbori na ka undo yo i sonosi agu asino nga ga toro rengbe ka undoyo i sovura kuti akpakarapai ti ngba gayo asunge. Berewe a, gu memepai du tipa gi sukuru re nga ka rimiso kakaka nyemu tungusa wene pangbanga ku kpoto agude sukuru yo.”​​—⁠Ef. 4:​11.

12, 13. Gini sangbanapai gu Sukuru Nga ga Girada namangihe na tungusapai rogo zegino dunduko? Oni funga kpiapai.

¹² Ginipai gu Sukuru Nga ga Girada namangihe na gu tungusapai du rogo zegino dunduko? Naatona rogo 1943, bange agu aboro i naraba yo rogo gi sukuru re ima susa 8,500, * na agu amokedi gi sukuru re naraba yo ima mangasunge rogo aringara susi 170 rogo zegino dũ. Amokedi namangasunge wenengai na gu rabahe re, kini moi wene kpiapai nga ga tungusapai kakaka na ka raba kura aboro i mangihe kinawo a. Bara dunguhe, amokedi ima sa sunge tungusapai si sono rogo agu aba abatungusipai adu tooni rogoho watadu agu i aadunga rogoho ya.

¹³ Ani kparianga gupai namangi Japan yo, nga gu ba sunge tungusapai aaida ka ruaru rogoho ti regbo gu Ue Vura Nga ga Zegino. Rogo Buza 1949, abatungusipai aadanga ti bawe Japan yo te. Bara ti digido gu gara re, agu amokedi 13 namangi gu sukuru nga ga Girada atungusipai yo kakaka. Dungu amokedi aye berewe fuo yo. Ti tonatonaha, amokedi agbeberã yo gbe ka tungusapai rogo kindigi agbata; kusa, i ki ndu ku rogo gu kura agbata. Amokedi anaangarasa agu aboro i aawirika pai na yo tipa i mangisunge abazakigene. Gu kakaka sunge nangia ga amokedi re aima kusa wene sangbanaha. Awere, bange abatungusipa Kindo Japan yo ima susa 216,000 na si nawira wa 40 rii kama nga gayo nga abazakigene! *

14. Agu asukuru nga ga siokrasia nayugo gini gopai? (Oni bi gu sanduki a nga “ Agu Asukuru Naraba Abatungusipa Kindo,” kpewaraga 188.)

¹⁴ Gu kura asukuru nga ga siokrasia. Gu Sukuru Nga ga Abazakigene, gu Sukuru Du Tipa Raba Arogotise na Ziazia Kekeapai, na gu Sukuru Du Tipa Raba Abakuparanga na Ziazia Kekeapai aima undo dungu agu aboro namangihe i nyaki rogo toro yo na i ngbembatayo kakaka rogo  sunge tungusa wene pangbanga. * Agi asukuru re dũ nafu gu gopai furani nga Bakindo ima manga ome tipa ka undo apefuoko i mangi sunge tungusapai.​​—⁠2 Tim. 4:⁠5.

15. Agu aboro du na pagbia beyo, si naida i wiriki Yesu rogo gini gene yo?

¹⁵ Oni tingidipa gu ga Yesaya sangbanebi nafura tipa Yesu nga Mbori nayugupai fuko. Rogo gu “sukuru” nga ga ngbangbaturũ re, Wiri awiriki “waĩ ka [ko] songodi gu ni nambu ni wene fugo.” (Yes. 50:⁠4) Yesu aima mangapai kuti gu rugute re; ho ko adu ni auru kpotosende, ko afu ongoda fu agu aboro “nambu dunduko, ki du na rõrõi tindiro.” (Mt. 11:​28-​30) Ni wirika Yesu, agu aboro du na pagbia beyo, si naida i du ni agu aboro nika zambuasi awirinayo. Tipa i rẽ ka manga gipai re, i aima sigira asukuru ni bakiakia tipa ka undo agu wirina nga akumba i rẽ tipa ka ngerafuo awirinayo aidipase.

16, 17. Ginipai gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo amangaha? (Oni bi rukutu kekeapai a.)

¹⁶ Gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo. Bambata gi sukuru re atona rogo Marungu 9, 1959, rogo gu gbata nga South Lansing, New York yo. Agu ababiapai ni naata ata kodihe na  abangbembatayo fu gu rondo nga ga abaakumba i anaayamba yo i ye ka manga gi sukuru re tipa diwi sa. Kusa, i atona ka sa gu yugopai nga ga gu sukuru re ku rogo kura afugo yo, na gi sukuru re atona ka raba awirina yeeye rogo zegino dunduko. *

¹⁷ Nibi gu memepai du tipa gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo, gu buku nga 1962 Yearbook of Jehovah’s Witnesses (Annuaire 1962 des Témoins de Jéhovah) aya: “Rogo gi zegino hi be dungu apai re, si naida bakumba ngia gu kumba nambakada gaani apai wenengai tipa ka ngerafuo agu aboro dunduko du rogo dungurati na kadu ni pa maku fuyo. Ti kina gu bangisa regbo re, si aidanga ni ngia gu kumba bangirini ago ti gani aborokporo tipa kina agu apai nga ga dungurati te, ono si naida ni mangisunge na ruru berã. Nairiwo gu wene momu agu amoyambu nga ga dungurati yo rogo zegino dunduko agbiaha re nga ka dunguratiyo ku rogo ba sa tipa gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo ka gbia gu rabahe rengbe ka undo yo i mangi gupai Baibiri apehe nga si naida bakumba mangihe!”​​—⁠1 Tim. 3:​1-7; Tito 1:​5-9.

18. Wai du ga Mbori aboro dunduko agbia undo ti gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo?

 ¹⁸ Ga Mbori amoyambu dunduko niima gbia undo be gu Sukuru Nga ga Sunge Kindo. Wai du? Ho abaakumba gbiati amoundo abaakumba amanga agu apai ni i nawirikihe sukuru yo, i nada ni mburu undo fu awirinayo aidipase wakina Yesu. Ya mo rago naangbanga tiro ho bakumba watadu moundo abaakumba ape wene fugo ni foro, ho ni adegatuni ni foro, watadu ho ni aye ni ka ngarasaro kporo te? (1 Tesa. 5:​11) Gu ngbatunga akumba rẽ tipa sunge re nga maku fu gayo adungurati!

19. Gini kura asukuru gu Rondo Nabipa Sunge Yugopai angerafuo ho, na ginipai i asigira agu asukuru re si mangihe?

¹⁹ Gu kura asukuru nga ga siokrasia. Gu Rondo Nabipa Sunge Yugopai nga ga Riigbu Bipasunge nangerakurii gu kura asukuru nafu rabahe fu agu awirina du na pagbia beyo rogo riigbu. I asigira agu asukuru re tipa ka undo agu awirina nangerakurii apai wa abaakumba rogo dungurati, ababi rimbasa adungurati, na agu awirina du rogo gu Rondo Nga ga Be Basunge wa ka i ngerafuo gu dungu asunge du beyo ngba wene gene. Gu yugopai nga ga Ziazia Kekeapai i agbiaha re nangarasa yo i ngerefuo tiyo rogo toro yo, na i nimangipai ringbisihe kuti gu bangua arengo nga ga Baibiri gbiati ngerafuo gu nyanyakipa akandoro Yekova nafura fuyo.​​—⁠1 Pet. 5:​1-3.

20. Tipagine du Yesu aya ti ni wẽ ani dunduko “Mbori ayugo pai” furani, na ginipai mo nadiberã ka mangaha?

²⁰ Si tie ziazia nga, gu Bakindo nga Masiya ima manga ome tipa apefuoko gbia wene rabahe. Agu arabahe re dunduko atona ariyo ka zorã kusande no: Yekova araba Wiriko, na Wiriko ki raba apefuoko. Si du Yesu aya ti ni wẽ ani dunduko “Mbori ayugo pai” furani. (Yo. 6:​45; Yes. 54:13) Ani dinga berã adia ka bi gu rabahe gaani Bakindo afuhe furani re na nyanyakipaha. Na si naida ani tingidi gupai nga, gu memepai du tipa agi arabahe re dunduko nga ka sarani ani nyaki rogo toro yo wa ka ani du na diabese rogo manga gaani sunge tungusapai yo.