1, 2. (a) Na cava e tukuna o Brother Russell vua na italatala ni via kila na kena qaravi na nodra cakacaka na Gonevuli ni iVolatabu? (b) Na cava eda na dikeva ena wase qo?

 ERAU veivosaki ena dua na gauna o Brother Charles T. Russell kei na dua na italatala ni lotu Tawase qai via kila o koya se qaravi vakacava na nodra cakacaka na Gonevuli ni iVolatabu.

 E kaya o Brother Russell: “E sega ni dau caka na kumuni ilavo.”

 E taroga na italatala: “E kau ga mai vei na ilavo?”

 E kaya o Russell: “Keu tukuna mada ga vei iko, o na sega sara ga ni vakabauta. Nira gole mai na soqoni na tataleitaki, era raica ni sega ni dau veisoliyaki na veleti ni soli. Ia era kila ni tiko na ka me saumi. Era kaya lo, ‘E tiko na ka me saumi ena vanua qo . . . E rawa vakacava niu cau kina?’”

 E sega sara ga ni vakabauta na italatala.

 E tomana o Russell: “Au tukuna tiko na ka dina. Era tarogi au ena taro vata qori, ‘E rawa vakacava niu cau ena ka e vauca na Matanitu?’ Ni vakalougatataki e dua qai tu vua na ilavo, ena via vakayagataka vua na Turaga. Ia ke sega vua, na cava meda vakasaurarataki koya kina me cau?” a

² A tukuna tiko o Brother Russell na “ka dina.” Eda kilai tu na tamata i Jiova nida dau cau mai vu ni lomada me tokoni kina na sokalou dina. Eda na dikeva gona ena wase qo na veika me baleta na cau ena gauna vakaivolatabu kei na gauna qo. Nida dikeva tiko na kena vakailavotaki na cakacaka ni Matanitu ni Kalou nikua, e vinaka meda taroga, ‘Au na tokona vakacava na Matanitu ni Kalou?’

3, 4. (a) E nuitaki keda vakacava o Jiova? (b) Era tokona vakacava na Isireli na tara ni valeniveitavaki?

³ O Jiova e nuitaki keda na nona dauveiqaravi. E kila ke rawa meda solika, eda na cau mai vu ni lomada meda vakaraitaka noda sokaloutaki koya duadua ga. Dikeva  mada e rua na kena ivakaraitaki ena nodra gauna na Isireli.

⁴ Nira biubiu mai Ijipita na Isireli, e tukuna o Jiova mera tara e dua na valelaca e rawarawa ni veikauyaki se valeniveitavaki me vakayagataki ena sokalou. Ena vinakati e levu sara na iyau me na tara kina kei na kena vakaiyayataki. E vakaroti Mosese o Jiova mera tokona na Isireli na cakacaka qo qai tukuna: “O ira kece era lomasoli mera kauta mai na cau vei Jiova.” (Lako 35:5) Na cava era cakava na Isireli ena ivakaro qo nira a dau vakalolomataki mera “cakava na cakacaka kece ni bobula”? (Lako 1:14) Era yalorawarawa mera tokona na cakacaka qo, era solia na koula, siliva, kei na iyau tale eso era taura vei ira na kai Ijipita. (Lako 12:35, 36) Era qai ‘tarovi ga mera kua ni kauta tale yani e dua na ka’ ni sa sivia na ka era solia.—Lako 36:4-7.

5. Na cava era cakava na Isireli ni solia vei ira o Tevita na galala mera cau ena tara ni valenisoro?

⁵ Ni oti e 475 na yabaki, e cautaka o Tevita na ka e “taukena” me tara kina na valenisoro, na imatai ni vanua e vuravura me caka kina na sokalou dina. Sa qai solia vei ira na Isireli na galala mera cau, e taroga: “O cei e via lako mai me soli iloloma e ligana vei Jiova?” Era sauma na lewenivanua ena nodra “soli ka mai vu ni lomadra vei Jiova.” (1 Vei. 29:3-9) Ni kila o Tevita na vu dina ni nodra solika, e masuta: “[E] vu vei kemuni na ka kece, e nomuni ga na ka keimami solia vei kemuni.”—1 Vei. 29:14.

6. Na cava e vinakati kina na ilavo ena cakacaka ni Matanitu ni Kalou? Na taro cava e basika?

⁶ E sega vakadua ni vakasaurarataki ira na Isireli o Mosese se o Tevita mera cau. Era solika ga mai vu ni lomadra. Vakacava nikua? Eda kila vinaka ni vinakati na ilavo ena cakacaka ni Matanitu ni Kalou. E vakayagataki e levu na iyau me tabaki qai veisoliyaki na iVolatabu kei na ivola vakaivolatabu, me tara qai vakavinakataki na vanua ni soqoni, na valenivolavola ni tabana, kei na vakarautaki ni veivuke taumada vei ira na tacida ena gauna ni leqa tubukoso. E basika kina na taro bibi qo: E vakailavotaki vakacava? Vakacava e vinakati mera vakasaurarataki na imuri ni Tui mera solika?

7, 8. Na cava eda sega kina ni vakarota se lavaka na ilavo vei ira eso tale?

⁷ Eratou sega ni vakamurimuria o Brother Russell kei na nona itokani na nodra ivakarau ni kumuni ilavo na lotu ni Veivanua vaKarisito. E tukuna o Russell ena ikarua ni itabataba ni Vale ni Vakatawa ena ulutaga “Do You Want ‘Zion’s Watch Tower’?” (“O Vinakata na ‘Vale ni Vakatawa’?”): “Keimami vakabauta ni tokona o JIOVA na tabaki ni ‘Vale ni Vakatawa,’ koya gona, ena sega ni cikeva se kerea na veitokoni vakailavo. Ni sa sega ni vakailavotaka na  cakacaka qo o koya e cavuta na vosa: ‘E noqu na koula kei na siliva kece ni veiulunivanua,’ keimami kila ni sa kena gauna me cegu na tabaki ni ivola.” (Akeai 2:7-9) Ni oti tale e 130 na yabaki, se tabaki tiko ga na Vale ni Vakatawa qai cici vinaka tiko na isoqosoqo e tabaka!

⁸ Eda sega ni kere ilavo na tamata i Jiova. E sega ni veisoliyaki na veleti ni soli se vakau ivola ni vaqara ilavo. Eda sega tale ga ni caka basa, qito bingo, se volitaki tikite ni rawa ilavo. Eda muria ga na ka e tukuna makawa na Vale ni Vakatawa: “E sega ni donu meda kere ilavo ena vuku ni cakacaka ni Turaga, me vaka era cakava tu e levu na lotu . . . E sa vakatulewataki ni ka vakasisila na ilavo kece e rawati ena sala ni kere ilavo ena yaca ni Turaga, ena sega ni vakadonui, qai sega tale ga ni vakalougatataki o ira na cau se na cakacaka e vakayacori.” b

9, 10. Na cava e dua na vuna eda dau cau kina mai vu ni lomada?

⁹ Nida vakarurugi ena Matanitu ni Kalou, eda sega ni vakasaurarataki meda cau. Eda cakava ga na kena veibasai, eda yalorawarawa meda solia na noda ilavo kei na noda iyau me tokoni kina na cakacaka ni Matanitu ni Kalou. Na cava eda cau kina mai vu ni lomada? Dikeva mada e tolu na vuna.

¹⁰ Kena imatai, eda cau mai vu ni lomada nida lomani Jiova da qai via cakava “na ka e donu e matana.” (1 Joni 3:22) E marautaka dina o Jiova ni cau mai vu ni lomana na nona dauveiqaravi. Dikeva mada na vosa i Paula me baleta na ivakarau dodonu ni solika. (Wilika 2 Korinica 9:7.) Na lotu vaKarisito dina e sega ni tusuka se vakasaurarataki me solika, e cau ga ni sa “vakadeitaka e lomana.” c E cakava qori ni sa vakasamataka oti na ka e gadrevi kei na ka e rawa ni cakava kina. E vakamareqeti ira qori o Jiova, ni “Kalou e taleitaki koya e solika ena marau.”

11. Na cava e uqeti keda meda solia vei Jiova na isolisoli vinaka duadua?

¹¹ Kena ikarua, eda cau mai vu ni lomada nida vakavinavinakataki Jiova ena levu ni nona veivakalougatataki. Dikeva mada e dua na ivakavuvuli vakavure vakasama ena Lawa e vola o Mosese. (Wilika Vakarua 16:16, 17.) Nira gole ena tolu na soqo vakayabaki na tagane e Isireli, e dodonu mera cautaka na isolisoli e ‘vakatau ena ka e vakalougatataki ira yadua kina o Jiova.’ E vinakati me na kila rawa na ka e vakalougatataki kina qai veinanuyaka e lomana na isolisoli vinaka duadua me na kauta ena soqo e veiyabaki. E dodonu tale ga meda vakasamataka vakatitobu na levu ni nona vakalougatataki keda o Jiova, da qai solia vua na isolisoli  vinaka duadua. Nida solia vua na isolisoli e vu mai lomada, oya na noda iyau vakayago, eda vakaraitaka kina nida vakavinavinakataki Jiova ena nona vakalougatataki keda.—2 Kor. 8:12-15.

12, 13. E laurai vakacava ena noda cau mai vu ni lomada nida lomana na noda Tui? Me vakacava na levu ni noda cau?

¹² Kena ikatolu, eda cau mai vu ni lomada nida vakaraitaka kina noda lomani Jisu Karisito na Tui. Ena sala cava? Raica mada na ka e tukuna o Jisu vei ratou nona tisaipeli ena iotioti ni bogi ni nona bula e vuravura. (Wilika Joni 14:23.) E tukuna o Jisu: “O koya e lomani au, ena muria na noqu vosa.” Na “vosa” i Jisu e okati kina na ivakaro meda vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena veiyasa i vuravura. (Maciu 24:14; 28:19, 20) Eda muria gona nona “vosa” nida solia noda vinaka taucoko, noda gauna, kaukaua kei na iyau me vakaliuci kina na vunautaki ni Matanitu ni Kalou. E laurai kina noda lomani koya na Tui vakaMesaia.

 ¹³ Nida vakarurugi ena lewa ni Matanitu ni Kalou, eda na vakaraitaka mai vu ni lomada nida tokona na Matanitu qori ena noda cau vakailavo. Me vakacava na levu ni ka meda solia? Qori e noda dui vakatulewa. Ia eda na solia na noda vinaka taucoko. E levu na tacida era sega ni taukena vakalevu na iyau ni vuravura qo. (Maciu 19:23, 24; Jeme. 2:5) Ia era lomavakacegu nira kila ni rau vakamareqeta o Jiova kei Jisu na cau lailai era solia mai vu ni lomadra.—Mari. 12:41-44.

14. Na iwalewale cava e dau muri ena vica vata na yabaki nida veisoliyaka na ivola e veivale?

¹⁴ Ena vica vata na yabaki, eda dau lavaka e dua na cau nida veisoliyaka na ivola vakaivolatabu. E dau lailai sara na cau e lavaki me rawa nira ceguva tale ga o ira era sega ni rawati ira. Ke mani tataleitaki e dua na itaukeinivale ia e sega ni cau rawa, eda dau solia ga na ivola. Eda vinakata mera taura na ivola na yalomalumalumu me rawa ni uqeti ira na ka era wilika.

15, 16. (a) Na veisau cava e cakava na iLawalawa Dauvakatulewa ena 1990 me baleta na noda soli ivola? (b) E caka vakacava na cau? (Raica tale ga na kato  “iVakavakayagataki ni Cau.”)

¹⁵ Ena 1990, e veisautaka na iLawalawa Dauvakatulewa na iwalewale ni noda soli ivola. Sa tekivu veisoliyaki wale ena yabaki ya e Merika na ivola vakaivolatabu. E tukuni ena dua na ivola ina ivavakoso kece e Merika: “Ena soli na mekesini kei na ivola vakaivolatabu vei ira na dautukutuku kei ira na lewenivanua era tataleitaki, ena sega ga ni kerei se tukuni me dua na nodra cau me rawa nira taura na ivola. . . . Ena ciqomi ke via cau e dua me veivuke ena cakacaka ni veivakavulici qori, ia ena soli ga vua na ivola ke mani cau se sega.” Na ituvatuva vou qo e kilai kina noda cakacaka vakalotu sega ni saumi, qai vakamatatataki kina nida “sega ni volitaka na vosa ni Kalou.” (2 Kor. 2:17) Ni toso na gauna, sa muri tale ga na ituvatuva vou qori ena valenivolavola kece e veiyasa i vuravura.

¹⁶ E caka vakacava na cau? E biu vakamatau na kato ni cau ena Vale ni Soqoni ni iVakadinadina i Jiova. E rawa ni biu kina na cau se vakau vakadodonu na cau ena isoqosoqo vakadonui vakalawa ni iVakadinadina i Jiova. E tabaki e veiyabaki ena dua na ulutaga ni Vale ni Vakatawa na sala e rawa ni cau kina o koya e lomasoli.

17-19. E vakayagataki vakacava na cau me baleta na (a) cakacaka e vuravura raraba, (b) tara vale ni soqoni e veiyasai vuravura, (c) veika vakailavo ni ivavakoso.

¹⁷ Cakacaka e vuravura raraba. E vakayagataki na ilavo ena cakacaka vakavunau e vuravura raraba. E wili kina na isau ni kena tabaki na ivola vakaivolatabu me vakau e veiyasa i vuravura, tara kei na vakavinakataki ni valenivolavola ni tabana, kei na kena cicivaki na duidui koronivuli vakalou.  Kena ikuri, e vakayagataki na ilavo me baleti ira na daukaulotu, ivakatawa dauveilakoyaki kei na painia lavotaki. E dau vakayagataki tale ga na noda cau me vakarautaki kina na veivuke taumada vei ira na tacida ena gauna ni leqa tubukoso. d

¹⁸ Tara vale ni soqoni e veiyasai vuravura. Na ilavo qo e rawa ni vakayagataka e dua na ivavakoso me tara se vakavinakataka kina na Vale ni Soqoni. Nida dau cau, na ilavo ya sa rawa ni vakayagataki mera vukei kina eso tale na ivavakoso. e

¹⁹ Veika vakailavo ni ivavakoso. E vakayagataki na ilavo me saumi kina na kena qaravi kei na maroroi ni Vale ni Soqoni. De dua era na nanuma na qase ni ivavakoso me vakau eso na ilavo ina valenivolavola ni tabana me baleta na cakacaka e vuravura raraba. Ena ituvaki qori, ena vakarautaki ina ivavakoso e dua na inakinaki. Ke vakadonui, sa na qai vakau sara ina valenivolavola ni tabana. E veivula, ena vakarautaka na tacida e qarava na veika vakailavo e dua na itukutuku vakailavo me wiliki ena ivavakoso.

20. O na rokovi Jiova vakacava ena nomu “iyau”?

²⁰ Nida vakasamataka na ka kece e vauci ena vunautaki ni Matanitu ni Kalou kei na cakacaka ni veivakatisaipelitaki e vuravura raraba, eda na via “rokovi Jiova ena [noda] iyau.” (Vkai. 3:9, 10) Na noda iyau e okati kina na noda iyau vakayago, noda vakasama kei na noda iyau vakayalo. Eda na via vakayagataka ena noda vinaka kece me baleta na cakacaka ni Matanitu ni Kalou. Meda nanuma tale ga ni okati ena noda iyau na ka eda taukena. Meda vakadeitaka mada ga meda solia na ka eda rawata ena gauna e rawa kina. Na cau e soli mai vu ni lomada e vakarokorokotaki kina o Jiova qai laurai kina noda tokona na Matanitu vakaMesaia.