Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

ÑƲƲ 18

Le palɩɣ liidiye yɔɔ nɛ palakɩ Kewiyaɣ tʋma?

Le palɩɣ liidiye yɔɔ nɛ palakɩ Kewiyaɣ tʋma?

ÑƲƲ KƲNƐ KƖ-TAA TƆM

Ɛzɩma Yehowa samaɣ ɖʋʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ nesi liidiye nʋmɔʋ taa yɔ; nɛ mbʋ pʋyɔɔ palakɩ mbʋ yɔ

1, 2. (a) Cooci ñʋʋdʋ nɔɔyʋ pɔzɩ Koobu Russell se le Bibl Kpɛlɩkɩyaa lɩɣ liidiye yɔɔ nɛ palakɩ pa-tʋma lɛ, suwe ɛlɛ cosi-i? (b) Ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

KƖYAKƲ nakʋyʋ cooci nakʋyʋ taa abalʋ nɔɔyʋ kɔm Koobu Russell cɔlɔ. Ɛkɔm se ɛna se le Bibl Kpɛlɩkɩyaa lɩɣ liidiye yɔɔ nɛ palakɩnɩ pa-tʋma.

Peeɖe Koobu Russell lɩzɩ-ɩ pɩ-taa se “ɖɩɩcɔʋ liidiye.”

Abalʋ ɛnʋ ɛpɩsɩna se: “Nɛ le ɩkpakɩɣ liidiye yɔ?”

Russell cosi-i se: “Ye meheyi-ŋ toovenim yɔ, manawa se ŋŋtisiɣ. Tɔm lɛ se ye nɔɔyʋ ɛkɔm ɖe-kediɣzisi yɔ, ɛɛnaɣ se pɔcɔʋnɩ ɖɔkɩŋ nɩɩyɩ se ɛyaa ɩcɔɔ liidiye ɩ-taa. Ɛlɛ ɛnaɣ se pɩpɔzɩ liidiye pʋcɔ nɛ ɖɩma kpaaŋ yaa ɖɩya mbʋ pɩwɛ kɩ-taa yɔ. Peeɖe ɛmaɣzɩɣ ɛ-taa se ‘Ye pɩpɔzɩ liidiye pʋcɔ nɛ pama lone ɖɩnɛ yɔ, ɛbɛ manpɩzɩɣ mala nɛ mansɩnɩ-wɛ?’”

Abalʋ ɛnʋ ɛcɔnɩ Russell cuɖuɖu, ɛlɛ etitisi ɛ-tɔm yɔɔ.

Nɛ Russell pɩsɩnɩ-ɩ se: “Toovenim siŋŋ meheyiɣ-ŋ. Halɩ ɛyaa pɔzʋʋ-m tɔm tʋnɛ: ‘Ɛzɩma manpɩzɩɣ mala nɛ maha liidiye nɛ pɩsɩnɩ tʋmɩyɛ ɖɩnɛ?’ Ye Ɛsɔ ɛwazɩ nɔɔyʋ nɛ ehiɣ liidiye pazɩ yɔ, ɛsɔɔlʋʋ se ɛkpaɣ liidiye nɖɩ nɛ ɛlabɩnɩ Kɩbaɣlʋ tʋmɩyɛ. Ɛlɛ ye ɛfɛyɩnɩ liidiye yɔ, pɩwɛɣ ɖeu se ɖɩkpa-ɩ nɛ ɖoŋ se ɛcɔɔ liidiye na?” *

2 Koobu Russell yɔɔdaɣ “toovenim siŋŋ” na. Kpaɣ ɖooo caanaʋ taa nɛ pɩtalɩ sɔnɔ, sɔɔlɩm haɖɛ Ɛsɔ sɛyaa lakɩ nɛ paɖʋʋ nesi toovenim Ɛsɔ sɛtʋ. Ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ tazʋʋ caanaʋ taa nɛ sɔnɔ kɩɖaŋ nɩɩyɩ taa nɛ ɖɩna se tɔm tʋnɛ tɩkɛ toovenim. Ðɩɩyɔɔdʋʋ ɛzɩma Ɛsɔ sɛyaa ɖʋʋ nesi Kewiyaɣ tʋma liidiye nʋmɔʋ taa sɔnɔ yɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖa-taa paa weyi ɛpɔzɩ ɛ-tɩ se: ‘Ɛbɛ pɩwɛɛ se mala nɛ manɖʋ Kewiyaɣ tʋma nesi?’

“Paa laŋɩyɛ kɩbanɖɛ tʋ weyi lɛ, ɛha [Yehowa]”

3, 4. (a) Yehowa taɣ ɛ-sɛyaa liu se ye paha-wɛ waɖɛ yɔ, pakaɣ labʋ we? (b) Ɛbɛ Izrayɛɛlɩ piya laba nɛ pɩsɩna nɛ pama kediɣzaɣ kizinziku?

3 Yehowa taɣ ɛ-sɛyaa toovenim mba liu. Ɛnawa se ye paha-wɛ waɖɛ yɔ, palakɩ haɖɛ faaa nɛ pawɩlɩ se pɔsɔɔlɩ-ɩ. Ðɩyɔɔdɩ Izrayɛɛlɩ piya alɩwaatʋ taa kɩɖaŋ naalɛ tɔm.

4 Yehowa lɩzɩ Izrayɛɛlɩ piya Egipiti nɛ pɩtɛ lɛ, eheyi-sɩ se sɩla kediɣzaɣ kizinziku nakʋyʋ nɛ sɩsɛɛ Ɛsɔ kɩ-tɛɛ. Kɩ-maʋ nɛ wondu ndʋ pamaɣnɩ-kʋ yɔ, pɩkpakɩɣ ñɩm wondu sakɩyɛ. Yehowa kaasɔɔlaa se ɛha Izrayɛɛlɩ piya waɖɛ nɛ sɩɖʋ nesi tʋmɩyɛ nɖɩ, pʋyɔɔ etiyi Moyizi se ewolo nɛ eheyi-sɩ se “paa laŋɩyɛ kɩbanɖɛ tʋ weyi lɛ, ɛha [Yehowa]” haɖɛ. (Egipiti Lɩʋ 35:5) Pitileɖi yɔ samaɣ ŋga, ka-taa ɛyaa kaakɛ yomaa nɛ palakɩ “tʋma kpeekpe wena a-taa panazaɣ-wɛ yɔ.” Ye mbʋ ɛzɩma ɛyaa mba pakaɣ labʋ? (Egipiti Lɩʋ 1:14) Paɖʋ nesi tʋmɩyɛ nɛ wondu sakɩyɛ. Paha sika, liidiye nɛ ñɩm wondu lɛɛtʋ nɛ pa-laŋɩyɛ faaa. Pʋtɔma yɔ, Egipiti ñɩma mba pɛ-tɛ palakaɣ tʋmɩyɛ yɔ, mba kaahanɩ-wɛ wondu ndʋ. (Egipiti Lɩʋ 12:35, 36) Izrayɛɛlɩ piya ha nɛ pɩkɩlɩ mbʋ pɩɩpɔzaa yɔ, nɛ halɩ peheyi-sɩ se sɩtaatasɩ “haʋ mbʋ paalabɩnɩ kooka taa tʋmɩyɛ kpeekpe yɔ.”—Egipiti Lɩʋ 36:4-7.

5. Daviid ha Izrayɛɛlɩ piya waɖɛ se sɩla haɖɛ nɛ pama templo lɛ, ɛbɛ sɩlaba?

5 Pɩlabɩ pɩnzɩ 475 pʋwayɩ lɛ, Daviid ha ‘ɛ-maɣmaɣ e-sika’ se pamanɩ templo, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se kajalaɣ lone nɖɩ ɖɩɩwɛ ɖi-ɖeɖe tɛtʋ yɔɔ nɛ pɛsɛɣ Yehowa ɖɩ-taa yɔ. Ɛñɩnaɣ ɖɔɖɔ se ɛha Izrayɛɛlɩ piya lɛɛsɩ waɖɛ se sɩha mbʋ sɩwɛna yɔ, pʋyɔɔ eheyi-sɩ se paa weyi “ecozi mbʋ pusu e-nesi tɛɛ ɖo nɛ ɛha [Yehowa] mbʋ ɛsɔɔlaa yɔ.” Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, ɛyaa samaɣ kpeekpe ha haɖɛ; nɛ “pɩɩkɛnɩ laŋɩyɛ pilim pahaɣaɣnɩ haɖɛ nɖɩ [Yehowa].” (3 Awiya 29:3-9) Daviid kaasɩm weyi ɛ-cɔlɔ haɖɛ nɖɩ ɖɩlɩnaa yɔ, pʋyɔɔ ɛtɩmnɩ Yehowa nɛ eheyi-i se: “Pɩtɩŋa mbʋ yɔ pɩkɛ ña-pʋyʋ, nɛ mbʋ ɖɩmʋʋ yɔ pɩlɩɣnɩ ñe-nesi tɛɛ na, ɖɩha-ŋ pʋ.”—3 Awiya 29:14.

6. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzɩ Yehowa ɛgbɛyɛ liidiye sɔnɔ? (b) Nɛ tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ?

6 Moyizi nɛ Daviid pa-taa nɔɔyʋ tɩñɩɣ Ɛsɔ samaɣ yɔɔ pʋcɔ nɛ kaha haɖɛ. Ɛlɛ samaɣ hanɩ ka-laŋɩyɛ pilim. Nɛ sɔnɔ yɔ? Ða-tɩŋa ɖɩnawa se Ɛsɔ Kewiyaɣ tʋma labʋ pɔzʋʋ liidiye. Pɩpɔzɩ liidiye sakɩyɛ pʋcɔ nɛ papɩzɩ nɛ pala Biblwaa nɛ ɛgbɛyɛ takayɩsɩ lɛɛsɩ nɛ patayɩ-sɩ. Pɩpɔzɩ ɖɔɖɔ liidiye sakɩyɛ pʋcɔ nɛ papɩzɩ nɛ pama kediɣzisi lona, ɛgbɛyɛ pilinzi nɛ pasɩnɩ ɖo-koobiya mba asɛyʋʋ talɩɣ-wɛ yɔ. Ye mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ tɔm kɩcɛyɩtʋ tʋnɛ: Le palɩɣ liidiye yɔɔ? Pɩpɔzaa se pɔpɔzɩ Ɛsɔ samaɣ pʋcɔ nɛ kaha-ɖɩ?

“Ðɩɩkaɣ tenduu yaa ɖɩɩkaɣ pɔzʋʋ kpa se ɛyaa ɩsɩnɩ-ɖʋ”

7, 8. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa samaɣ eetendiɣ yaa kaapɔzʋʋ lalaa se paha-kɛ liidiye?

7 Koobu Russell nɛ ɛ-taabalaa pekizaa se paalakɩ ɛzɩ coocinaa lalaa lakʋʋ nɛ pɔpɔzʋʋ liidiye yɔ. Paama Feŋuu Tilimiye takayaɣ naalɛ ñɩnga taa tɔm ñʋʋ kʋnɛ: “Ŋsɔɔlaa se ŋkalɩ Siyɔŋ tɛ Feŋuu Tilimiye na?” Koobu Russell ma ñʋʋ ŋgʋ kɩ-taa se: “Ðɩmaɣzɩɣ se YEHOWA sɩɣnɩna nɛ pamaɣ Siyɔŋ tɛ ‘Feŋuu Tilimiye.’ Ye pɩkɛ mbʋ yɔ, ɖɩɩkaɣ tenduu yaa ɖɩɩkaɣ pɔzʋʋ kpa se ɛyaa ɩsɩnɩ-ɖʋ. Weyi ɛyɔɔdʋʋ se: ‘Mantɩnɩ liidiye nɛ sika’ kpeekpe yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɛɛtasɩɣ-ɖʋ sɩnʋʋ se ɖihiɣ liidiye nɖɩ pɩpɔzaa yɔ lɛ, ɖɩkaɣ nɩʋ pɩ-taa se alɩwaatʋ talaa se ɖiyele takayaɣ kanɛ ka-lɩzʋʋ.” (Agee 2:7-9) Pɔyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ nɛ sɔnɔ yɔ, pɩcɛzɩ pɩnzɩ 130; ɛlɛ Feŋuu Tilimiye nɛ ɖɩ-mayaa pɛwɛ pa-tʋmɩyɛ yɔɔ camɩyɛ yem!

8 Yehowa samaɣ eetendiɣ se paha-kɛ liidiye. Paacɔʋnɩ ñanzɩ yaa ɖɔkɩŋ yaa paamaɣ ɛyaa takayɩsɩ nɛ petendiɣ-wɛ se paha-wɛ liidiye. Paasusuu tɔm nɛ pɔpɔzʋʋ ɛyaa se pɔkɔnɩ hɔɔlʋʋ hiu ŋgʋ, yaa paa weyi lɛ ɛcɔɔ kɩyakʋ ŋgʋ palʋlɩ-ɩ yɔ ki-liidiye. Paapɛlɩɣ po-koobiya tɔɔnaɣ yaa liidiye naɖɩyɛ ñʋʋ se pɔkɔna. Pɔɖɔŋ tɔm ndʋ Feŋuu Tilimiye kaayɔɔdaa nɛ pɩɖɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ na. Ðɩtɔm se: “Ðɩmaɣzɩɣ se pɩtɩmʋna se pɔpɔzʋʋ ɛyaa liidiye Kɩbaɣlʋ tʋmɩyɛ yɔɔ ɛzɩ coocinaa lakʋʋ yɔ. Ðɩmaɣzɩɣ se ye patɩŋɩɣnɩ ajitu nʋmɔŋ yɔɔ se potuzi ɛyaa nɛ paha liidiye Kɩbaɣlʋ hɩɖɛ taa yɔ, pɩɩlakɩ-ɩ ɖeu, pɩwɩzɩɣ-ɩ; nɛ pɩɩkɔŋnɩ wazaɣ nakɛyɛ weyi ɛhaɣ yɔ yaa tʋmɩyɛ nɖɩ pakaɣ labɩnʋʋ liidiye nɖɩ yɔ.” *

“Paa weyi ɛla ɛzɩ ɛmaɣzʋʋ ɛ-taa yɔ”

9, 10. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩlakɩ sɔɔlɩm haɖɛ?

9 Ðɩkɛ ɛyaa mba patɩnɩɣ Ɛsɔ kewiyaɣ yɔɔ yɔ, nɛ pɩtɩmʋna se pañɩɣ ɖɔ-yɔɔ pʋcɔ nɛ ɖɩha haɖɛ. Halɩ ɖɩkpakɩɣ liidiye yaa wondu lɛɛtʋ ndʋ payɩ ɖɩwɛna yɔ nɛ ɖɩlakɩnɩ Kewiyaɣ tʋma nɛ taa leleŋ. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩlakɩ mbʋ? Yele nɛ ɖɩyɔɔdɩ mbʋ pituzuu-ɖʋ nɛ ɖɩlakɩ mbʋ yɔ pɩ-taa naadozo tɔm.

10 Kajalaɣ lɛ, ɖɩlakɩ sɔɔlɩm haɖɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɔɔlɩ Yehowa nɛ ɖɩñɩnɩɣ se ɖɩla “mbʋ piɖeni-i [yaa pɩkɛdɩnɩ-ɩ] yɔ.” (1 Yohanɛɛsɩ 3:22) Ɛsɔ sɛyʋ weyi ɛhaɣ Yehowa nɛ ɛ-laŋɩyɛ pilim yɔ, ɛ-haɖɛ kɛdɩɣnɩ-ɩ pɩdɩɩfɛyɩ. Apostoloo Pɔɔlɩ ma tɔm natʋyʋ haɖɛ nɖɩ Krɩstʋ mba lakɩ yɔ, ɖɩ-yɔɔ. (Kalɩ 2 Kɔrɛntɩ 9:7.) Paakpaɣ Krɩstʋ tʋ toovenim tʋ nɛ ɖoŋ se ɛha haɖɛ. Nɛ ɛɛhaɣ haɖɛ naɖɩyɛ nɛ pʋwayɩ lɛ ekpiɖiɣ. Ɛlɛ ɛhaɣ “ɛzɩ ɛmaɣzʋʋ ɛ-taa yɔ” yaa ɛzɩ ɛɖʋʋ ɛ-laŋɩyɛ taa yɔ. * Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɛnaɣ kɩcɛyɩm nabʋyʋ lɛ, ɛmaɣzɩ pɩ-yɔɔ nɛ ɛna se ɛzɩma ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩna nɛ pɔcɔnɩ pi-ɖeɖe. Weyi ɛhaɣ mbʋ yɔ, ɛ-tɔm kɛdɩɣnɩ Yehowa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ “Ɛsɔ sɔɔlɩ weyi ɛhaɣ nɛ laŋɩyɛ leleŋ yɔ.” Bibl nakʋyʋ ñɔyɔɔdaa se: “Ɛsɔ sɔɔlɩ weyi ɛsɔɔlɩ haʋ yɔ.”

Moozambiiki ɛjaɖɛ taa, piya cikpesi ɖɔɖɔ lakɩ sɔɔlɩm haɖɛ

11. Ɛbɛ tuzuu-ɖʋ se ɖɩha Yehowa mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ?

11 Nabʋlɛ lɛ, ɖɩlakɩ haɖɛ se ɖɩsɛɛ Yehowa wazasɩ nzɩ payɩ ɛkɔŋnɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ, sɩ-yɔɔ. Yele nɛ ɖɩmaɣzɩ Moyizi Paɣtʋ taa paɣtʋ kiɖe naɖɩyɛ yɔɔ; paɣtʋ kiɖe nɖɩ, ɖitukuuni laŋɩyɛ siŋŋ. (Kalɩ Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 16:16, 17.) Paa Izrayɛɛlɩ pɩɣa ŋga lɛ, kaawoki pɩnaɣ taa kazandʋ natʋyʋ taa lɛ, pɩwɛɛ se kaha ‘ɛzɩ Yehowa kɛ-Ɛsɔ wazaɣ haʋ-kɛ yɔ.’ Ye mbʋ pʋcɔ nɛ abalʋ nɔɔyʋ wolo kazandʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pɩwɛɛ se ɛmaɣzɩ ɛ-laŋɩyɛ taa nɛ ɛna ɛzɩma Yehowa wazɩ-ɩ yɔ nɛ pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛha haɖɛ ɛzɩ ɛpɩzʋʋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ ɛzɩma Yehowa wazɩ-ɖʋ yɔ lɛ, pituzuu-ɖʋ se ɖɩha-ɩ mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ. Haɖɛ nɖɩ ɖɩhaɣ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim yɔ, ɖɩwɩlɩɣ ɛzɩma Yehowa wazasɩ kɛdɩnɩ-ɖʋ pɩdɩɩfɛyɩ yɔ.—2 Kɔrɛntɩ 8:12-15.

12, 13. (a) Ye ɖɩlakɩ sɔɔlɩm haɖɛ yɔ, pɩwɩlɩɣ suwe? (b) Nɛ liidiye ɛzɩma pɩpɔzaa se ɖɩha?

12 Nabudozo lɛ, haɖɛ faaa nɖɩ ɖɩlakɩ yɔ, ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩsɔɔlɩ Wiyaʋ Yesu Krɩstʋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Cɔnɩ nɛ ŋna tɔm ndʋ Yesu heyi ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa ɖoo wena a-taa paakpa-ɩ nɛ pakʋ-ɩ yɔ. (Kalɩ Yohanɛɛsɩ 14:23.) Yesu yɔɔdaa se: “Ye nɔɔyʋ ɛsɔɔlɩ-m kɔyɔ, ɛkaɣ ɖɔkʋʋ mɔn-tɔm.” Yesu “tɔm” ndʋ, tɩ-taa lɛɛtʋ lɛ paɣtʋ ndʋ ɛɖʋwa se posusi Kewiyaɣ laŋhɛzɩyɛ tɔm tɛtʋ kpeekpe yɔɔ yɔ. (Maatiyee 24:14; 28:19, 20) Ye ɖɩlakɩ mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ye ɖɩkpakɩɣ ɖa-alɩwaatʋ, ɖo-ɖoŋ nɛ ɖe-liidiye, nɛ ɖɩlakɩnɩ Kewiyaɣ tʋma yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩɖɔkɩ Yesu tɔm. Pɩwɩlɩɣ ɖɔɖɔ se ɖɩsɔɔlɩ Mesiya Kewiyaɣ Wiyaʋ.

13 Toovenim taa lɛ, ɖa mba ɖɩtɩnɩɣ Ɛsɔ Kewiyaɣ yɔɔ yɔ, ɖɩsɔɔlaa se ɖɩha liidiye nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim nɛ pɩsɩnɩ Kewiyaɣ tʋma. Liidiye ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩha? Paa weyi ɛɖʋʋnɩ ɛ-taa liidiye ɛzɩma ɛsɔɔlaa se ɛha yɔ. Mbʋ paa weyi ɛpɩzɩɣ yɔ, mbʋ ɛhaɣ. Ðo-koobiya sakɩyɛ fɛyɩnɩ ɛjaɖɛ yɔɔ ñɩm sakɩyɛ. (Maatiyee 19:23, 24; Yakubu 2:5) Ɛlɛ pɩwɛɛ se koobiya mba, patɩlɩ se paa mbʋ pahaɣ yɔ pɩtɩɖɔɔ yɔ, Yehowa nɛ Yesu pɛ-ɛzɩdaa lɛ, pa-haɖɛ wɛ ñɩm pɩdɩɩfɛyɩ.—Maarkɩ 12:41-44.

Ɛzɩma pɔcɔʋ liidiye?

14. Pɩnzɩ sakɩyɛ taa, ɛbɛ pɩɩwɛɛ se ɛyaa ɩla pʋcɔ nɛ pɛcɛlɩ-wɛ ɖa-takayɩsɩ?

14 Pɩnzɩ sakɩyɛ taa Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa cɛlaɣ ɛyaa takayɩsɩ lɛ, pɔpɔzaɣ-wɛ se pɛhɛyɩ liidiye pazɩ. Paɖʋʋ takayɩsɩ nzɩ sɩ-yɔɔ liidiye pazɩ yem se paa ɛyʋ ɛfɛyɩnɩ liidiye yɔ, ɛpɩzɩ nɛ ɛyabɩ-sɩ. Ɛlɛ nabʋyʋ taa lɛ, ye tɔm susuyu ɛnawa se ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ ɖɩɣdʋ kpem ɛlɛ ɛfɛyɩnɩ liidiye se ɛcɛlɩ nɛ ɛmʋ takayɩsɩ nzɩ yɔ, tɔm susuyu pɩzɩɣ nɛ ɛcɛlɩ-ɩ sɩ faaa. Mbʋ tɔm susuyaa kaañɩnaɣ kpem yɔ lɛ se laŋa kɩbana tɩnaa ɩmʋ takayɩsɩ nɛ pakalɩ-sɩ nɛ sɩwazɩ-wɛ.

15, 16. (a) Lɛɣzɩtʋ ndʋ Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ labɩ pɩnaɣ 1990 taa ɖa-takayɩsɩ haʋ nʋmɔʋ taa? (b) Nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ papɩzɩɣ patɩŋna nɛ pala sɔɔlɩm haɖɛ? (Kalɩ aɖakaɣ “Ɛbɛ palakɩnɩ ɖɔ-sɔɔlɩm haɖɛ?”)

15 Pɩnaɣ 1990 taa, Nɔɔɖɛyaa Ɛgbɛyɛ kɔnɩ lɛɣzɩtʋ natʋyʋ ɛzɩma ɖɩhaɣ ɖa-takayɩsɩ yɔ, pɩ-taa. Kpaɣnɩ pɩnaɣ ŋga lɛ, pahaɣaɣ ɛyaa takayɩsɩ Etaazuunii ajɛɛ kpeekpe taa lɛ, peheyaɣ-wɛ se papɩzɩɣ nɛ pala sɔɔlɩm haɖɛ na. Pama takayaɣ nakɛyɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa agbaa tɩŋa nɛ kɔtɔŋ se: “Lɛɛlɛɛyɔ, alɩwaatʋ ndʋ pɛcɛlɩɣ fenaɣ fenaɣ takayɩsɩ yaa takayɩsɩ lɛɛsɩ tɔm susuyaa nɛ laŋa kɩbana tɩnaa lɛ, sɔɔlɩm haɖɛ tɔm peheyiɣ-wɛ. Nɔɔyʋ ɛtaaɖʋ liidiye naɖɩyɛ yaa ɛtaapɔzɩ se pɛhɛyɩ liidiye naɖɩyɛ sɩ-yɔɔ. . . . Ye nɔɔyʋ ɛsɔɔlaa yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla sɔɔlɩm haɖɛ nɛ pɩsɩnɩ tɔm wɩlʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩlakɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ. Ɛlɛ paa ɛlabɩ sɔɔlɩm haɖɛ yaa ɛtɩla yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɛcɛlɩ-ɩ takayaɣ. Ðʋtʋ ndʋ, tiyeba nɛ patɩlɩ kpayɩ kpayɩ se Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ ɖɩlakɩ, nɛ sɔɔlɩm haɖɛ yekina se ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩlabɩ-ɖɩ. Tiyeba ɖɔɖɔ nɛ patɩlɩ se ɖɩtɩkɛ “mba palakɩ tadɩyɛ nɛ Ɛsɔtɔm yɔ.” (2 Kɔrɛntɩ 2:17) Pɩkɔm pʋwayɩ lɛ, ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ ɛgbɛyɛ pilinzi paɣzɩ ɖɔm sɔɔlɩm haɖɛ ɖʋtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ.

16 Ɛzɩma palakɩ sɔɔlɩm haɖɛ nɖɩ? Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa kpaamɩŋ tɩŋa taa, pasɩ haɖɛ aɖakasɩ nasɩyɩ; nɛ ɛyaa mba pɔsɔɔlaa se pala sɔɔlɩm haɖɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ paɖʋ sɩ-taa yaa papɩzɩɣ nɛ petiyini pa-haɖɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ. Paa pɩnaɣ ŋga lɛ, palɩzɩɣ ñʋʋ nakʋyʋ Feŋuu Tilimiye taa nɛ kɩwɩlɩɣ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla sɔɔlɩm haɖɛ yɔ.

Ɛzɩma palakɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ pahawa yɔ?

17-19. Ɛzɩma ɖɔ-sɔɔlɩm haɖɛ wazɩɣ (a) Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ? (b) Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ Kewiyaɣ Kpaamɩŋ maʋ? (c) Ɛgbɛyɛ taa kɩma hɛyʋʋ?

17 Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tʋmɩyɛ. Liidiye nɖɩ pakpakɩɣ nɛ palakɩnɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ. Nɖɩ ɖɔɖɔ palakɩnɩ takayɩsɩ nɛ patayɩɣ-sɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ. Nɖɩ pamaɣnɩ nɛ paɖaɣnɩɣnɩ ɛgbɛyɛ pilinzi yaa Betɛɛlɩwaa. Nɖɩ pakpakɩɣ nɛ palakɩnɩ teokrasɩ sukulinaa ndɩ ndɩ. Pɩtasɩ lɛ, nɖɩ pɔcɔŋnɩnɩ Ɛsɔtɔm tiyiyaa, egeetiye yɔɔ cɔnɩyaa nɛ tɔm susuyaa kiya yɔɔ. Pakpakɩɣ liidiye nɖɩ nɛ pasɩɣnɩ ɖɔɖɔ ɖo-koobiya mba asɛyʋʋ talɩɣ-wɛ yɔ. *

18 Ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ kpaamɩŋ maʋ. Pakpakɩɣ liidiye nɖɩ nɛ pasɩɣnɩ agbaa se ama Kewiyaɣ Kpaamɩŋ yaa añɔɔzɩ-ɩ. Koobiya lakɩnɩ haɖɛ faaa nɛ piyeki nɛ palakɩ tʋmɩyɛ ɖɩnɛ; ɛlɛ papɩzɩɣ nɛ patasɩ ñaɣʋ pana nɛ pɩkɩlɩ nɛ pala haɖɛ faaa nɛ pɩsɩnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ. *

19 Ɛgbɛyɛ taa kɩcɛyɩm yɔɔ cɔnʋʋ. Liidiye nɖɩ ɖɩhaɣ yɔ pɛhɛyɩɣnɩ ɛgbɛyɛ taa kɩma nɛ pɔcɔŋnɩ Kewiyaɣ Kpaaŋ yɔɔ. Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ nɛ pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se petiyiɣni liidiye nɖɩ ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ ɛgbɛyɛ piliŋa nɛ pɩsɩna ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ tɔm susuu tʋmɩyɛ. Ye pɩkɛ mbʋ yɔ, pɩwɛɛ se paɖʋ tɔm ndʋ ɛgbɛyɛ ɛzɩdaa. Ye koobiya itisaa yɔ, pʋbʋ lɛ petiyini liidiye nɖɩ. Paa fenaɣ ŋga lɛ, koobu weyi ɛcɔŋnɩ ɛgbɛyɛ taa akɔnta yɔɔ yɔ, ɛmaɣ takayaɣ nakɛyɛ yɔɔ fenaɣ taa akɔnta tɔm nɛ pakalɩ-kɛ ɛgbɛyɛ ɛzɩdaa.

20. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ‘ɖɩɖʋ hɩɖɛ Yehowa nɛ ɖa-ñɩm’?

20 Ye ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ payɩ pɩsɩɣna se posusi tɔm nɛ pala kpɛlɩkɩyaa ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pituzuu-ɖʋ se ‘ɖɩɖʋ Yehowa hɩɖɛ nɛ ɖa-ñɩm.’ (Ad. 3:9, 10) Ða-ñɩm lɛɛbʋ lɛ ɖo-ɖoŋ, ɖa-maɣzɩm nɛ niye nɖɩ ɖɩwɛnɩ fezuu taa yɔ. Ðɩñɩnɩɣ se ɖɩlabɩnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ tʋmɩyɛ nɛ pɩsɩnɩ Kewiyaɣ tʋma. Ɛlɛ ɖɩtaasɔɔ se ɖa-ñɩm mbʋ ɖɔɖɔ lɛ tomnaɣ yɔɔ wondu ndʋ ɖɩwɛna yɔ. Ðɩñaɣ pana nɛ ɖɩɖʋ ɖa-taa se ɖɩhaɣ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ yɔ. Haɖɛ faaa nɖɩ ɖɩlakɩ yɔ, ɖɩɖʋʋ Yehowa hɩɖɛ nɛ ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩɖʋʋ nesi Mesiya Kewiyaɣ tʋma.

^ tay. 1 15 juillet 1915 tɛ Feŋuu Tilimiye (aŋglɛɛ taa), hɔɔlɩŋ 218-219.

^ tay. 8 1er août 1899 tɛ Feŋuu Tilimiye (aŋglɛɛ taa), hɔɔlʋʋ 201.

^ tay. 10 Bibl taa tazɩyʋ nɔɔyʋ yɔɔdaa se Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzɩ cɩnɛ se “ɛmaɣzʋʋ ɛ-taa yɔ,” ɖɩwɩlɩɣ se “ɛyʋ kpaɣ lɩmaɣza nɛ ɛsɩɩ.” Ɛsɔzaa se: “Paa ɖɩhaɣ kpaagbaa nɛ pɩlakɩ-ɖʋ leleŋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩla ɖɔɖɔ haɖɛ nɖɩ ɖɩ-ɖʋtʋ.”—1 Kɔrɛntɩ 16:2.

^ tay. 17 Kalɩ ñʋʋ 20 nɛ ŋtɩlɩ ɛzɩma palakɩ sɩnʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ nɛ pɩkɩlɩ.

^ tay. 18 Kalɩ ñʋʋ 19 nɛ ŋna ɛzɩma palakɩ kuduyuŋ maʋ tʋmɩyɛ nɖɩ yɔ camɩyɛ.