1, 2. (a) Mulongo Russell wakumbwile byepi wa ku Chechi wakebelenga kuyuka Bafunda Baibolo ko bafumya mali o bengijisha? (b) Ñanyi bintu byo tusa kufunda mu kino kitango?

JUBA JIMO, Mulongo Charles T. Russell bamusolomokele ku wa mu Reformed Chechi wakebelenga kuyuka Bafunda Baibolo ko bafumya mali o bengijisha.

Mulongo Russell waambile’mba, “kechi tupishamo muchiba na kulomba mali ne.”

Uno wa mu Chechi wamushikishe amba, “Mufumya kwepi mali?”

Mulongo Russell wamukumbwile’mba, “Inge nkubule jishinda jo twingijisha kutambwilamo mali kechi usa kuswa ne. Umvwe bantu baiya na kupwila ku Nzubo ya Bufumu, kechi batanamo muchiba wa kubikamo mali ne. Bino bayuka kuba’mba pa ino Nzubo ya Bufumu pafwainwa pataiwe mali avula bingi pa kwiishimika. Beshikisha amba, nakonsha kubingulako byepi mali o nji nao?’”

Uno wa mu Chechi wakankelwe kuswa bya mubujile Mulongo Russell.

Mulongo Russell wamubujile’mba “mbena kwamba kine.” Bantu bangipuzha amba, ‘Nakonsha kutundaika byepi kupichila mu kupanako mali?’ Inge muntu uji na mali, upana kwi Nkambo inge wakeba. Inge ufwao, kechi twakonsha kumukanjikizha ne.” *

² Mulongo Russell waambilenga “kya kine.” Bantu ba Lesa batendekele kala kupana bupe pa kutundaika bupopweshi bwa kine. Mu kino kitango, tusa kufunda pa byakumwenako bimo biji mu Binembelo ne bya mu ano moba. Byo tusa kufundanga pa kufuma mali a kwingijisha mu mwingilo wa Bufumu lelo jino, twakonsha kwishikisha amba, ‘Nakonsha kutundaika byepi Bufumu?’

3, 4. (a) Yehoba waketekela byepi bapopweshi banji? (b) Bena Isalela bamwesheshe byepi kuba’mba batundaikilenga mwingilo wa kulenga tente wa lusambakeno?

³ Yehoba waketekela bapopweshi banji ba kine. Wayuka kuba’mba inge baikala na mali, bakonsha kumwesha byo bepana kwi Lesa kupichila mu kupana bupe. Akimonai byakumwenako bibiji bya bena Isalela.

 ⁴ Panyuma ya kufumya bena Isalela mu Ijipita, Yehoba wibambijile kulenga tente wa lusambakeno wa kupopwelamo. Pa kuba’mba balenge tente ne byajinga mukachi, pakebewenga mali avula. Yehoba wakambizhe Mosesa kwambila bantu kutundaika uno mwingilo kupichila mu kwibabula bino byambo amba, “Yense waswa na muchima yense alete bya bupe bya Yehoba.” (Lupu. 35:5) Nga bantu bafuminetu mu “mingilo yapusana pusana ya buzha” baubilepo byepi pa kumvwa bino? (Lupu. 1:14) Bamwesheshe muchima wa bumpanyi kupichila mu kupana ngolode, siliva ne bikwabo bya buneme byo bafumishe ku bena Ijipita. (Lupu. 12:35, 36) Bena Isalela bapaine byavula kukila ne pa byakebewenga kabiji “bebambijile kuleka kwibileta.”—Lupu. 36:4-7.

5. Bena Isalela baubile byepi Davida byo ebambijile kupanako bupe ku mwingilo wa kushimika nzubo ya Lesa?

⁵ Byo papichile myaka 475, Davida wapaine bupe kufuma mu ‘bintu byanji bya buneme’ pa kukwasha kushimika nzubo ya Lesa, kishimikwa kitanshi kya bupopweshi bwa kine pano pa ntanda. Kabiji waipwizhe bena Isalela amba: “Ñanyi wipana lelo jino kupa Yehoba bupe?” Bantu bapaine “milambo ya kwifuukwila kwi Yehoba na muchima yense.” (1 Moba 29:3-9) Na mambo a kuyuka kwafumine bya bupe, Davida walombele kwi Yehoba amba: “Mambo bintu byonse bifuma kwi anweba, kabiji twimupa bintu bifuma mu kuboko kwenu.”—1 Moba 29:14.

6. Mambo ka o tukebela mali pa kuba’mba tutundaike mwingilo wa Bufumu lelo jino, kabiji ñanyi mepuzho o twakonsha kwipuzha?

⁶ Mosesa nangwa Davida kechi bakanjikizhepo bantu ba Lesa kupana bupe ne. Bino bantu bapaine kwesakana na byo bafuukwilepo mu michima yabo. Nga ano moba kiji byepi? Twayuka kuba’mba mwingilo wa Bufumu bwa Lesa pa kuba’mba engijiwe pakebewa mali. Pataiwa mali avula bingi pa kuba’mba banembe ne kusampanya ma Baibolo, mabuku alumbulula Baibolo, kushimika ne kulama bulongo mapunzha a kupopwelapo ne misampi kabiji ne kukwasha balongo betu baponenwa na bya malwa bya kubazhimukilatu. Onkao mambo, twakonsha kwishikisha amba: Nga mali o twingijisha afuma kwepi? Nanchi baana ba bwanga ba Mfumu bakonsha kwibakanjikizha kupana mali nyi?

7, 8. Mambo ka bantu ba Yehoba o babujila kulomba nangwa kupopwela mali kufuma ku bantu?

⁷ Mulongo Russell ne balunda nanji bakaine kulondela mashinda engijisha machechi a Kilishitendomu kutambwilamo mali. Mu Kyamba kya Usopa kya bubiji pa mutwe wa kuba’mba “Nanchi Mubena Kukeba ‘Zion’s Watch Tower Nyi’?” Russell waambile’mba: Twayuka kuba’mba YEHOBA ye ubena kukwasha “‘Zion’s Watch Tower’, onkao mambo kechi kukekalapo kulomba nangwa kupopwela bukwasho kufuma ku bantu ne.” Aye waamba’mba: “Siliva yo yami, ne ngolode yo yami.” (Hagai 2:7-9) Panyuma ya myaka kukila pa 130, jibumba ja Lesa jatwajijila na kunemba Kyamba kya Usopa.

 ⁸ Bantu ba Yehoba kechi bakanjikizha bantu kupana mali ne. Kechi bapishamo nsanyi ya mali nangwa kutuma makalata a kulomba mali ne. Kabiji kechi balipilisha muntu mali inge washala ku kupwila nangwa kulamaika mapepala a kwita bantu ku kupwila kwabo pa kuba’mba bamwenemo mali ne. Balondela byonka byaambile Kyamba kya Usopa kala amba: “Tumona kuba’mba kechi kyawama kukanjikizha bantu kupana mali kwi Nkambo byonka byuba machechi akwabo ne. . . . Twamona kuba’mba mashinda o bengijisha kutambwilamo mali mu jizhina ja Nkambo kechi aswishiwa ne, kabiji kechi aleta mapesho ku ubena kupana nangwa ku mwingilo ubena kwingijiwa ne.” *

9, 10. Ñanyi kishinka kimo kitulengela kupana bupe bwa kufuma panshi ya muchima?

⁹ Byo tuji bangikazhi ba Bufumu, kechi bafwainwa kwitukanjikizha kupana bupe ne. Kupusanako na byo boba mu machechi, twingijisha mali ne bintu byo tuji nabyo kutundaikilamo mwingilo wa Bufumu. Mambo ka o tukebela kupana bupe kwa kubula kwitukanjikizha? Akilangulukai pa bino bintu bisatu.

¹⁰ Kintu kitanshi, tupana bupe bwa kufuma panshi ya muchima mambo twatemwa Yehoba kabiji tukeba “kuba bintu byaitabilwa ku meso anji.” (1 Yoa. 3:22) Yehoba usekela mu bapopweshi bapana kufuma panshi ya muchima. Twayai twisambe pa byambo bya mutumwa Paulo byaamba pa kupana kwa bena Kilishitu. (Tangai 2 Kolinda 9:7.) Mwina Kilishitu wa kine kechi uzhinyazhinya nangwa kumukanjikizha pa kupana ne. Pano bino upana mambo byo byo ‘afuukula muchima wanji.’ * Ko kuba’mba upana kwesakana na bibena kukebewa ne byo afwainwa kukwasha. Yehoba watemwa muntu upana mu jino jishinda “mambo Lesa watemwa muntu upana na lusekelo.” Baibolo mukwabo waamba’mba: “Lesa watemwa bantu batemwa kupana.”

11. Ñanyi kintu kitulengela kupana bupe kwi Yehoba?

¹¹ Kya bubiji, tupana bintu byetu bya ku mubiji kumwesha kusanta kwi Yehoba na mambo a bintu byavula byo etubila. Akilangulukai pa jifunde jiji mu Mizhilo ya Mosesa. (Tangai Mpitulukilo ya mu mizhilo 16:16, 17.) Byo batanwanga ku bijiilo bisatu byaikalangako mu mwaka, mwanamulume mwina Isalela yense wafwainwe kupana “bupe monkatu mwayila bibusa . . . Yehoba” byo amupa. Onkao mambo, saka akyangye kuya ku kijiilo, mwanamulume yense wafwainwe kumona bintu byo aji nabyo ne kufuukulapo pa bupe bo asa kupana. Ne atweba umvwe twalanguluka pa bintu Yehoba byo etupa, bitulengela kufuukulapo pa bupe bo twakonsha kumupa. Bupe bwetu bwa kufuma panshi ya muchima bumwesha kuba’mba tusanta pa bintu byo etubila.—2 Ko. 8:12-15.

12, 13. Bupe bwetu bwa kufuma panshi ya muchima bumwesha byepi byo twatemwa Mfumu, kabiji pa muntu pa muntu wafwainwa kupana inga?

 ¹² Kya busatu, kupichila mu kupana bupe bwa kubula kwitukanjikizha, tumwesha kuba’mba twatemwa Mfumu aye Yesu Kilishitu. Tuba byepi bino? Monai Yesu byo abuujile baana banji ba bwanga juba japeleleko ja bumi bwanji pano pa ntanda. (Tangai Yoano 14:23.) Waambile’mba, “Umvwe muntu wantemwa, ukalama byambo byami.” Mu “byambo” bya kwa Yesu mwavwangwa ne mukambizho wa kusapwila mambo awama a Bufumu pano pa ntanda ponse. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Tulondela bino “byambo” kupichila mu kwingila papelela bulume bwetu ko kuba’mba kwingijisha kimye kyetu, ngovu ne bintu bya ku mubiji kutundaika mwingilo wa Bufumu wa kusapwila. Kuba bino kumwesha kuba’mba twatemwa Mfumu wetu wa Bumesiasa.

¹³ Byo tuji bangikazhi ba Bufumu, tukeba kumwesha na muchima wetu yense kuba’mba tutundaika Bufumu kupichila mu kupana bupe. Tuba byepi bino? Muntu mwine wafwainwa kwifuukwilapo. Yense upana kwesakana na papelela bulume  bwanji. Nangwa byonkabyo, bena Kilishitu bakwetu bavula kechi banonshi ne. (Mat. 19:23, 24; Yako. 2:5) Bano bakonsha kutundaikwa pa kuyuka kuba’mba Yehoba ne Mwananji banemeka bupe bwabo bo bapana bufuma panshi ya muchima.—Mako 12:41-44.

14. Pa myaka yavula, Bakamonyi ba kwa Yehoba bapananga byepi mabuku?

¹⁴ Pa myaka yavula yapitapo, Bakamonyi ba kwa Yehoba bashila bantu mabuku alumbulula Baibolo ne kwibambila kupanako bupe. Mali o baambilanga bantu kupana ajingatu acheche kya kuba nangwatu bantu bayanji bakonsheshe kutambulako mabuku. Pano bino, umvwe kya kuba mwina nzubo wamwesha lusekelo bino kechi wajinga na mali ne, basapwishi ba Bufumu bamushilanga buku. Kyo bakeba ke kupa mabuku bantu bakeba kufunda bukine pa kuba’mba batange ne kumwenamo.

15, 16. (a) Kufuma mu 1990, Jibumba Jitangijila japimpwile byepi jishinda ja kushiilamo mabuku? (b) Bapana byepi bupe bwa kufuma panshi ya muchima? (Monai ne kakitenguluzha ka kuba’mba “ Bupe bo Tupana Buya Kwepi?”)

¹⁵ Mu 1990, Jibumba Jitangijila jatendekele kupimpulako mashinda mwa kushiila mabuku. Kufuma mu yewa mwaka, basapwishi ba mu United States batendekele kusha mabuku kwesakana na bupe bonse bwapanako muntu. Nkalata yo batumijile bipwilo byonse mu kino kyalo yaambile’mba: “Basapwishi ne bantu bamwesha lusekelo bakatambulangatu magazini ne mabuku kwakubula kwibalomba nangwa kwibabula mutengo ye babikila jimo wa mali pa kuba’mba batambule buku. . . . Yense wakeba kupana bupe pa kuba’mba akwashe mu mwingilo wetu wa kufunjisha wakonsha kuba byonkabyo, bino bakonsha kwibapa mabuku nangwa kya kuba kechi bapanako bupe ne.” Ino yonka nkalata yalumbulwile bulongo biji bupe bwetu bwa kufuma panshi ya muchima ne biji mwingilo wetu kumwesha kuba’mba “kechi twi basulu ba mambo a Lesa ne.” (2 Ko. 2:17) Mu kuya kwa kimye, lunengezho lwa kupana bupe bwa kufuma panshi ya muchima lwatendekele kwingila mu misampi mwaya ntanda yonse.

¹⁶ Bapana byepi bupe bwa kufuma panshi ya muchima? Mu Mazubo a Bufumu a Bakamonyi ba kwa Yehoba muji tubilambwilo. Bantu bafwainwa kwingijisha tuno nangwa kutuma bupe kupichila mu kipamo kimo kingijisha Bakamonyi ba kwa Yehoba. Pa mwaka pa mwaka, mu Kyamba kya Usopa mwikala byo twakonsha kupana bupe bwa kufuma panshi ya muchima.

17-19. Lumbululai byo bengijisha mali o tupana a (a) mwingilo wa ntanda yonse, (b) mali a kushimikila Mazubo a Bufumu Ntanda yonse, ne (c) mali a kwingijisha pa kipwilo.

¹⁷ Mwingilo wa Ntanda Yonse. Mali beengijisha ku bintu bikebewa pa kwingila mwingilo wa kusapwila mwaya ntanda yonse. Mu bino mwavwangwa ne mutengo wa kunemba mabuku ne kusampanya mwaya ntanda, kushimika ne kuwamisha maofweshi a misampi ne kukwasha masukulu aji mu jibumba ja Yehoba kuba’mba ekaleko. Kabiji ano mali beengijisha kukwashishamo  bamishonale, bakalama benda ne bapainiya beikajila. Bupe bwetu be bwingijisha ne kukwasha bakwetu ba mu lwitabilo baponenwa na bya malwa bya kubazhimukilatu. *

¹⁸ Mwingilo wa kushimika Mazubo a Bufumu mwaya ntanda. Mali beengijisha ku kushimika nangwa kuwamisha Nzubo ya Bufumu yabo. Inge bapana ano mali, bipwilo bikwabo byakonsha kwingijisha ano mali. *

¹⁹ Mali a Kwingijisha pa Kipwilo. Ano mali beengijisha kuwamishishamo Nzubo ya Bufumu. Bakulumpe mu kipwilo bakonsha kufuukulapo kuba’mba ano mali beatume ku ofweshi wa musampi pa kuba’mba beengijishe mu mwingilo wa ntanda yonse. Umvwe kyaikala bino, bakulumpe bepuzha kipwilo mali o bafwainwa kupana. Inge kipwilo kyaitabizha, bakonsha kutuma ano mali. Pa ñondo pa ñondo, mulongo wingijila ku mali unengezha sawakya wa mali a kipwilo ne kutanga ku kipwilo.

20. Twakonsha kunemeka byepi Yehoba na “bintu byawamisha” byo tuji nabyo?

²⁰ Inge twalanguluka pa byonse bikebewa pa kwingila mwingilo wa kusapwila ne kulenga baana ba bwanga mwaya ntanda, kitulengela ‘kunemeka Yehoba na bintu byawamisha byo tuji nabyo.’ (Mana 3:9, 10) Mu bintu byetu byawamisha mwavwangwa bya ku mubiji, milanguluko ne bintu bya ku mupashi. Tukebesha bingi kwingijisha bino bintu mu mwingilo wa Bufumu. Vulukai kuba’mba mu bintu byawamisha muji ne bipe byetu. Twayai tupanenga byonse byo twakonsha kupana inge tuji na bulume bwa kuba bino. Bupe bwetu bwa kufuma panshi ya muchima buleta munema kwi Yehoba ne kumwesha kuba’mba tutundaika Bufumu bwa Bumesiasa.