Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO 18

Nkwaajanwa Mali Aakubelesya Mumilimo ya Bwami

Nkwaajanwa Mali Aakubelesya Mumilimo ya Bwami

MAKANI AALI MUCIBALO

Kaambo alimwi ambobagwasyilizya mulimo wa Bwami bantu ba Jehova kwiinda mukusanga mali

1, 2. (a) Mbuti Mukwesu Russell mbwaakamwiingula musololi wacikombelo umwi iwakali kuyanda kuzyiba nkobakali kwaajana mali ngobakali kubelesya Basikwiiya Bbaibbele mumilimo yabo? (b) Ino tulalanga-langa nzi mucibalo eeci?

CIINDI cimwi, Mukwesu Charles T. Russell wakaswaigwa amusololi umwi wacikombelo ca Reformed Church iwakali kuyanda kuzyiba mbobakali kwaajana mali ngobakali kubelesya Basikwiiya Bbaibbele mumilimo yabo.

Mukwesu Russell wakapandulula kuti: “Taakwe weenzyeenzya mutiba kubwezelela mali aakusanga pe.”

Musololi ooyo wakabuzya kuti: “Ino mali mwaajana kuli?”

Mukwesu Russell wakaingula kuti: “Ikuti ndikwaambile masimpe tokonzyi kusyoma pe. Ciindi bantu nobaboola kumiswaangano yesu akujana kuti taakwe mbale zyakulombelela mali, balakkomana. Pele balabona kuti kuli zintu ziyandika kubbadelela. Aboobo, balayeeya bamukamwini kuti, ‘Ŋanda eeyi iyandika mali . . . Mbuti mbondikonzya kusanga kutegwa ndigwasyilizye?’”

Musololi ooyo wakamulanga Mukwesu Russell kagambidwe kapati.

Mukwesu Russell wakazumanana kwaamba kuti: “Aaya masimpe ngondikwaambila. Balandibuzya mebo mubuzyo nguwenya ooyu wakuti, ‘Mbuti mbondikonzya kusanga mali kutegwa ndigwasyilizye mulimo ooyu?’ Ikuti umwi walongezyegwa akujana mali, inga uyanda kwaabelesya mumulimo wa Mwami. Ikuti katajisi mali, tatumusinikizyi kusanga.” *

2 Mukwesu Russell wakali kwaamba “masimpe.” Bantu ba Leza bakatalika kaindi cilengwa cakusanga cakuliyandila kugwasyilizya bukombi bwakasimpe. Mucibalo eeci, tulalanga-langa zikozyanyo zyamu Magwalo alimwi azikozyanyo zyamazuba aano. Notulanga-langa milimo ya Bwami mboigwasyilizyigwa kwiinda mukusanga mazuba aano, umwi aumwi wesu weelede kulibuzya kuti, ‘Mbuti mbondikonzya kugwasyilizya Bwami?’

‘Kufwumbwa Muntu Uuli Amoyo Uuzumina Alete Zyakusanga’

3, 4. (a) Ino Jehova ujisi lusyomo nzi mubakombi bakwe? (b) Mbuti bana Israyeli mbobakagwasyilizya mulimo wakuyaka tente lyakubunganina?

3 Jehova ulabasyoma bakombi bakwe bakasimpe. Ulizyi kuti, ikuti bapegwa coolwe, bayakutondezya kulyaaba kwabo kwiinda mukusanga cakuliyandila. Amubone zikozyanyo zyobilo zyabana Israyeli bansiku.

4 Jehova naakabagwisya bana Israyeli mu Egepita, wakabaambila kuti bayake tente lyakukombela linyamunika. Mayake aaya alimwi azintu zyamumo zyakali kuyandika zintu zinji zyakubelesya. Jehova wakalailila Musa kuti abape coolwe bantu cakugwasyilizya bubambe oobu, wakati: ‘Kufwumbwa muntu uuli amoyo uuzumina aletele Jehova cakusanga.’ (Kul. 35:5) Mbuti bantu ibakali kupenga mubuzike ‘mumilimo yoonse yalunya,’ mbobakali kunga bacita? (Kul. 1:14) Bakagwasyilizya cakutaleka, cakuliyandila kwaaba ngolida, nsiliva, alimwi azintu zimwi ziyandisi, bunji bwazintu eezyi bakazibweza kuli baabo ibakali basimalelaabo, bana Egepita. (Kul. 12:35, 36) Bana Israyeli bakapa zintu zinji kwiinda aali zyeezyo izyakali kuyandika cakuti “bantu bakalesegwa kuleta.”—Kul. 36:4-7.

5. Ino bana Israyeli bakacita buti ciindi Davida naakabapa coolwe cakusanga kumulimo wakuyaka tempele?

5 Nokwakainda myaka iibalilwa ku 475, Davida wakasanga ‘lubono luyandisi lwakwe mwini’ kugwasyilizya mulimo wakuyaka tempele, busena busitikide bwakusaanguna bwabukombi busalala ano anyika. Kumane wakabapa coolwe bana Israyelinyina cakuti abalo bape, wakabuzya kuti: “Nguni uuyanda kusalazizya milimo ya-Jehova imbono zyakwe buzuba obuno?” Mukwiingula, bantu “bakali kupa Jehova camoyo woonse.” (1 Mak. 29:3-9) Kutondezya kwini kuzwida zyakusanga, Davida wakaamba boobu mumupailo kuli Jehova, wakati: “Zintu zyoonse zilazwa kulinduwe, azipo nzitwakupa nzezyakazwa kumaanza aako omwini.”—1 Mak. 29:14.

6. Nkaambo nzi mali ncaayandika kutegwa mulimo wa Bwami ucitwe mazuba aano, alimwi mibuzyo nzi iibuzyigwa?

6 Musa a Davida taakwe nobakasinikizya bantu ba Leza kuti basange. Muciindi caboobo, bantu bakali kupa cakuliyandila. Mbuti mazuba aano? Tulizyi kabotu-kabotu kuti mulimo uuli mukucitwa a Bwami bwa Leza uyandika mali. Kuyandika mali manji kusimba akutuma ma Bbaibbele amabbuku aapandulula Bbaibbele, kuyaka akubamba masena aacitilwa miswaangano amaofesi aamitabi, alimwi akupa lugwasyo luyandika kubasyomima ciindi nokwacitika ntenda. Aboobo, mibuzyo iiyandika iibuzyigwa njeeyi: Ino mali aayandika ajanwa buti? Sena basikutobela ba Mwami beelede kusinikizyigwa kusanga?

“Kunyina Noiyoolomba Lugwasyo Kuzwa Kubantu”

7, 8. Nkaambo nzi bantu ba Jehova ncobatalombeleli mali?

7 Mukwesu Russell abeenzinyina kunyina nobakatobela nzila yakujanina mali iyakadumide muzikombelo zya Bunakristo Bwanyika. Mumagazini yabili ya Ngazi Yamulindizi, mucibalo cakajisi mutwe wakuti: “Do You Want ‘Zion’s Watch Tower’?” (Sena Mulaiyanda ‘Zion’s Watch Tower’?) Russell wakaamba kuti: “Tusyoma kuti magazini ya ‘Zion’s Watch Tower’ ijisi JEHOVA kuba ngomugwasyi wayo, alimwi mbokunga mbwaabede makani oobo kunyina noiyoolomba lugwasyo kuzwa kubantu. Ooyo walo waamba kuti: ‘Ingolida ansiliva zyoonse zyamumalundu nzizyangu’ nayookakilwa kwaabila mali aayandika, tuyooziba kuti eeci nceciindi cakwiileka magazini.” (Hag. 2:7-9) Lino kwainda myaka iinda ku 130, Ngazi Yamulindizi icisimbwa alimwi mbunga iimwaya magazini eeyi yazumanana kuyaambele!

8 Bantu ba Jehova tabalombeleli mali pe. Tabainzyi mbale naa kulemba magwalo aakulombelela mali. Bantu baswaangana ambabo tababbadelesyegwi munzila iili yoonse. Bazumanana kutobela cakaamba Ngazi Yamulindizi myaka minji yainda, yakati: “Kunyina notwakabona kuti cileelela kulombelela mali aakubelesya mumulimo wa Mwami mbuli mbozicita zikombelo zimbi . . . Tubona kuti mali aajanwa munzila yakulombelela muzina lya Mwami wesu, alamucima, taakkomanini, alimwi taaleteli zilongezyo kuli yooyo sikupa naa kumulimo uuli mukucitwa.” *

“Umwi Aumwi Acite Mbuli Mbwaasala Mumoyo Wakwe”

9, 10. Nkaambo nzi komwe ikapa kuti katusanga cakuliyandila?

9 Mbotuli balelwa ba Bwami mazuba aano, tatuyandiki kusungilizyigwa buya kutegwa tusange pe. Muciindi caboobo, tulikkomene kubelesya mali eesu alubono lwesu kugwasyilizya milimo ya Bwami. Nkaambo nzi tulayandisya kusanga? Atulange-lange twaambo totatwe.

10 Kaambo kakusaanguna nkakuti, tulasanga cakuliyandila akaambo kakuti tulamuyanda Jehova alimwi tuyanda ‘kucita zintu zibotu mumeso aakwe.’ (1 Jo. 3:22) Jehova ulakkomana ncobeni amukombi uupa kuzwa aansi aamoyo. Atulange-lange majwi aamwaapostolo Paulo aajatikizya kupa kwa Banakristo. (Amubale 2 Bakolinto 9:7.) Munakristo wakasimpe tali sikupa uuwayawaya naa uusinikizyigwa buya. Muciindi caboobo, ulapa akaambo kakuti ‘wasala mumoyo wakwe’ kuti acite oobo. * Ulacita oobo ciindi naabona cintu cibulide ambwakonzya kugwasya. Sikupa uuli boobo ulakkomaninwa a Jehova, “nkaambo Leza uyanda muntu uupa kumwi kakkomene.” Busanduluzi bumwi bwaamba kuti: “Leza ulabayanda bantu ibakkomanina kupa.”

Bana baniini ku Mozambique abalo balakkomana kupa

11. Ncinzi citukulwaizya kupa Jehova cipego ciinda kubota ncotukonzya?

11 Kaambo kabili nkakuti, tulasanga lubono lwesu kutegwa tutondezye kulumba kuli Jehova akaambo kazilongezyo zinji nzyaatupa. Amubone njiisyo eeyi iikkomanisya iijanika mu Mulawo wa Musa. (Amubale Deuteronomo 16:16, 17.) Ciindi nobakali kuunka kumiswaangano yaamwaka yotatwe, mwaalumi muna Israyeli umwi aumwi wakeelede kupa cipego ‘mbubonya mbuli Jehova Leza mbwaamupa coolwe.’ Aboobo, mwaalumi umwi aumwi katanaunka kupobwe, wakeelede kukkala ansi akubala zilongezyo nzyaakajisi akulingula moyo wakwe, akusala cipego ciinda kubota ncaakali kukonzya kupa. Mbubwenya buyo, twayeeya Jehova mbwaatulongezya, tulakulwaizyigwa kumupa cipego ciinda kubota. Cipego cesu cizwa ansi aamoyo icibikkilizya azyakusanga mbuli mali, citondezya mbotulumba zilongezyo nzyaatupa Jehova.—2 Ko. 8:12-15.

12, 13. Mbuti zyakusanga zyesu zyakuliyandila mbozitondezya luyando lwesu ndotujisi ku Mwami, alimwi ino umwi aumwi wesu weelede kupa zinji buti?

12 Kaambo katatu nkakuti, kwiinda muzyakusanga zyesu, tutondezya luyando lwesu ku Mwami Jesu Kristo. Munzila nzi? Amubone Jesu ncakaambila basikwiiya bakwe mubusiku bwamamanino bwabuumi bwakwe anyika. (Amubale Johane 14:23.) Jesu wakati: “Ikuti muntu kandiyanda, unoobamba majwi aangu.” “Majwi” aa Jesu alabikkilizya amulawo wakukambauka makani mabotu aa Bwami munyika yoonse. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Tulabamba “majwi” aayo kwiinda mukucita zyoonse nzyotukonzya—kubelesya ciindi cesu, nguzu zyesu, alubono lwesu—kusumpula mulimo wakukambauka Bwami. Munzila eeyo tutondezya luyando lwesu ku Mwami Mesiya.

13 Inzya, mbotuli balelwa ba Bwami basyomeka, tuyanda kucita zyoonse nzyotukonzya kutegwa tugwasyilizye Bwami kwiinda mukusanga. Mbuti mbotucita oobo? Aaya makani aakulisalila. Umwi aumwi ulapa kweelana ambwakonzya. Basyomima banji mbacete, bajisi buyo zintu zisyoonto zyamunyika eeyi. (Mt. 19:23, 24; Jak. 2:5) Bakwesu ibali mubukkale buli boobo tabeelede kutyompwa nkaambo Jehova a Mwanaakwe balakkomana azyakusanga zisyoonto izizwa ansi aamoyo.—Mk. 12:41-44.

Ino Mali Atambulwa Buti?

14. Kwamyaka minji, ino Bakamboni ba Jehova bakali kubelesya nzila nzi nobakali kwaabila mabbuku?

14 Kwamyaka minji, Bakamboni ba Jehova bakali kwaabila mabbuku aapandulula Bbaibbele kumuntu iwasanga. Mali aakeelede kusangwa akali masyoonto kapati kutegwa abantu batajisi mali manji bacikonzye kutambula mabbuku. Nokuba boobo, ikuti mukamwini ŋanda takonzyi kusanga, basikumwaya ba Bwami bakali kukonzya kumupa mabbuku. Bakali kuyanda kuti bantu bajisi luyandisisyo batambule mabbuku aaya baabale akugwasyigwa.

15, 16. (a) Ino nkucinca kuli buti ikujatikizya mbotwaabila mabbuku eesu ikwakacitwa a Kabunga Keendelezya mu 1990? (b) Ino zyakusanga zyakuliyandila zisangwa buti? (Amubone akabbokesi kakuti “ Ino Zyakusanga Zyesu Zyuunka Kuli?”)

15 Mu 1990, Kabunga Keendelezya kakatalika kucinca bubambe bwakwaabila mabbuku. Kutalikila mumwaka ooyu mucisi ca United States, mabbuku oonse akali kwaabila kwiinda mukusanga cakuliyandila. Lugwalo lwakalembelwa mbungano zyoonse mucisi eeco lwakapandulula kuti: “Mamagazini alimwi amabbuku anakwaabilwa kuli basikumwaya akubantu bajisi luyandisisyo kakunyina kubaambila mali ngobeelede kusanga kutegwa bapegwe mabbuku. . . . Ooyo uuyanda kusanga kugwasyilizya mulimo ooyu ulakonzya kucita oobo, nokuba boobo muntu ulakonzya kupegwa mabbuku kufwumbwa naa wasanga naa pe.” Bubambe oobu bwakagwasya kusalazya bubambe bwakusanga alimwi amulimo wesu wabukombi kutondezya kuti “tatuli basambazi bajwi lya Leza.” (2 Ko. 2:17) Mukuya kwaciindi, bubambe oobu bwakatalika kutobelwa mumitabi yoonse nyika yoonse mbwiizulwa.

16 Ino zyakusanga zipegwa buti? Mu Maanda aa Bwami aa Bakamboni ba Jehova kuli tubbokesi tubikkidwe. Muntu umwi aumwi ulakonzya kutubelesya tubbokesi ootu naa kutuma zyakusanga zyakwe kumbunga iizumizyidwe amulawo iibelesyegwa a Bakamboni ba Jehova. Mwaka amwaka cibalo cimwi mu Ngazi Yamulindizi cilatondezya mbomukonzya kupa zyakusanga zyakuliyandila.

Ino Mali Abelesyegwa Buti?

17-19. Amupandulule mbwaabelesyegwa mali a (a) mulimo wanyika yoonse, (b) mayake aa Maanda aa Bwami nyika yoonse, alimwi (c) zyakusanga zyambungano.

17 Mulimo wanyika yoonse. Mali aaya abelesyegwa kubbadelela ziyandika mumulimo wakukambauka nyika yoonse mbwiizulwa. Mali aaya alabelesyegwa mumulimo wakusimba mabbuku nyika yoonse, kuyaka akubamba maofesi aamitabi alimwi amaanda aa Bbeteli, alimwi akweendelezya zikolo zisiyene-siyene. Kuyungizya waawo, mali alimwi alabelesyegwa kulanganya bamisyinali, balangizi beendeenda, alimwi abapainiya baalubazu. Mali ngotusanga alimwi alabelesyegwa kugwasya basyomima ciindi nokwacitika ntenda. *

18 Mayake aa Maanda aa Bwami nyika yoonse. Mali alabelesyegwa kugwasya mbungano kuyaka naa kubambulula Maanda aa Bwami. Mali aasangwa naatambulwa, mali aambi alajanwa aakugwasya mbungano zimbi. *

19 Zyakusanga zyambungano. Mali alabelesyegwa kubbadelela ziyandika a Ŋanda ya Bwami. Baalu balakonzya kusala kuti mali amwi atumwe kuofesi yamutabi yakubusena oobo kutegwa akabelesyegwe kusumpula mulimo wakukambauka. Mubukkale buli boobu, baalu balakonzya kulomba mbungano kutegwa izumizye. Ikuti yazumina, mali aazumizyigwa alatumwa. Mwezi amwezi, mukwesu uulanganya maakkaunti aambungano ulalemba lipooti iibalwa kumbungano.

20. Mbuti mbomukonzya kulemeka Jehova “ambono” zyanu?

20 Ikuti twalanga-langa zyoonse zijatikizyidwe mumulimo wakukambauka Bwami akugwasya bantu kuba basikwiiya nyika yoonse mbwiizulwa, tulakulwaizyigwa ‘kulemeka Jehova ambono zyesu.’ (Tus. 3:9, 10) Mbono zyesu zibikkilizya nguzu, luzyibo alimwi azipego zyakumuuya. Cakutadooneka, tuliyandide kuzibelesya zintu eezyi kusikila mpotugolela mumulimo wa Bwami. Mutalubi kuti zintu ziyandisi nzyotujisi alimwi zilabikkilizya alubono lwesu. Atube amakanze aakupa nzyotukonzya, ciindi notukonzya. Zyakusanga zyesu zyakuliyandila zilamulemeka Jehova alimwi zitondezya kuti tugwasyilizya Bwami bwa Mesiya.

^ munc. 1 Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya July 15, 1915, mapeeji 218-219.

^ munc. 8 Ngazi Yamulindizi yamu Chingisi ya August 1, 1899, peeji 201.

^ munc. 10 Sikwiiya zyamu Bbaibbele umwi wakaamba kuti bbala lya Chigiriki ilyakasandululwa kuti “mbwaasala” “lijisi muzeezo wakusalila limwi.” Kumane wakayungizya kuti: “Nokuba kuti tatulibambili buya kukkomana twamana kupa, pele kulayandika kulibambila kutegwa tupe.”—1 Ko. 16:2.

^ munc. 17 Amubone Cibalo 20 kutegwa mubone makani manji aajatikizya mulimo wakugwasya bamwi kumubili nokwacitika ntenda.

^ munc. 18 Amubone Cibalo 19 kutegwa mubone makani manji aamba zyakuyaka Maanda aa Bwami.