1, 2. (a) Xana Makwerhu Russell u n’wi hlamule njhani mufundhisi loyi a a lava ku tiva ndlela leyi Swichudeni swa Bibele swi yi hlelaka ha yona mintirho ya swona? (b) Hi ta kambisisa yini eka ndzima leyi?

SIKU rin’wana, Makwerhu Charles T. Russell u tshineleriwe hi mufundhisi wa Kereke ya Reformed loyi a a lava ku tiva ndlela leyi Swichudeni swa Bibele swi yi hlelaka ha yona mintirho ya swona.

Makwerhu Russell u te: “A ku humesiwi nhlengo.”

Mufundhisi u vutise a ku: “Xana mi yi kumisa ku yini mali?”

Russell u te: “Loko ndzo ku byela ntiyiso wa kona lowu olovaka, a wu nge wu tshembi. Loko vanhu va ta eka vukhongeri lebyi, a va kumi ku ri na swibya swa nhlengo leswi hundzisiwaka emahlweni ka vona. Kambe va swi vona leswaku ku ni swilo leswi lavaka mali. Kutani va tibyela leswi, ‘Holo leyi yi dya mali . . . Xana ndzi nga yi humesa njhani mali yo pfuna?’”

Mufundhisi u langute Makwerhu Russell a nga tshembi.

Russell u ye emahlweni a ku: “Ndzi ku byela ntiyiso lowu heleleke. Vanhu vo tala va ndzi vutisa xivutiso lexi fanaka lexi nge, ‘Xana ndzi nga yi humesa njhani mali yo pfuna?’ Loko munhu a kuma nkateko naswona a ri ni swilo leswi vonakaka, u lava ku swi tirhisa eHosini. Loko a nga ri na nchumu, ha yini hi fanele ku n’wi londza wona?” *

² Hakunene Makwerhu Russell a vulavula “ntiyiso lowu heleleke.” Vanhu va Xikwembu va ni matimu yo tala ya ku nyikela hi ku tirhandzela leswaku va seketela vugandzeri bya ntiyiso. Eka ndzima leyi, hi ta tlhuvutsa swikombiso swin’wana swa le Matsalweni swa matimu ya hina ya manguva lawa. Loko hi ri karhi hi kambisisa ndlela leyi mintirho ya hina ya Mfumo yi seketeriwaka ha yona hi timali, un’wana ni un’wana wa hina u endla kahle loko a ti vutisa a ku, ‘Xana ndzi nga swi kombisa njhani leswaku ndzi seketela Mfumo?’

3, 4. (a) Hi wihi ntshembo lowu Yehovha a nga na wona eka vagandzeri vakwe? (b) Xana Vaisrayele va swi kombise njhani leswaku va seketela ku akiwa ka tabernakela?

³ Yehovha wa va tshemba vagandzeri vakwe va ntiyiso. Wa swi tiva leswaku loko vo nyikiwa nkarhi, hi ku swi rhandza va ta kombisa ku tinyiketela ka vona hi ku nyikela hi ku tirhandzela. Xiya swikombiso swimbirhi swa matimu ya le Israyele.

⁴ Endzhaku ko rhangela Vaisrayele va huma aEgipta, Yehovha u va byele leswaku va aka ntsonga lowu rhwalekaka kumbe tabernakela  leyi a va ta gandzela eka yona. Ndlela leyi a yi ta akiwa ha yona ni nhundzu leyi a yi ta khavisiwa ha yona a swi ta koxa mali yo tala. Yehovha u lerise Muxe ku nyika vanhu lunghelo ro seketela tsima leri, hi ku vula a ku: “Un’wana ni un’wana la nga ni mbilu leyi swi rhandzaka a a wu tise wu ri munyikelo wa Yehovha.” (Eks. 35:5) Xana vanhu lava a ku nga si hundza nkarhi wo leha va ri karhi va tshikileriwa hi “muxaka wun’wana ni wun’wana wa vuhlonga” va angule njhani? (Eks. 1:​14) Va seketele hi ndlela leyikulu, hi ku tirhandzela va yise nsuku, silivhere ni swilo swin’wana swa nkoka​—leswi swo tala swa swona swi nga ha endlekaka leswaku a va swi kume eka valawuri va vona va khale, ku nga Vaegipta. (Eks. 12:​35, 36) Vaisrayele va nyikele hi swilo swo tala ku tlula leswi a swi laveka kutani va boheke ku “siveriwa ku swi tisa.”​—Eks. 36:​4-7.

5. Xana Vaisrayele va angule njhani loko Davhida a va nyika lunghelo ro nyikela leswaku ku akiwa tempele?

⁵ Endzhaku ka malembe ya kwalomu ka 475, Davhida u nyikele hi ‘xuma xakwe xo hlawuleka’ leswaku ku hakeleriwa ku akiwa ka tempele, ku nga ndhawu yo sungula ya vugandzeri bya ntiyiso bya laha misaveni. Kutani u nyike Vaisrayele-kulobye lunghelo ro nyikela, hi ku va vutisa a ku: “I mani la tinyiketelaka namuntlha leswaku a tata voko rakwe hi nyiko ya Yehovha?” Hikwalaho ka sweswo, vanhu va “[humese] magandzelo ya ku tirhandzela eka Yehovha hi mbilu leyi heleleke.” (1 Tikr. 29:​3-9) Hi ku xiya laha munyikelo wu humaka kona, loko Davhida a khongela Yehovha u te: “Hinkwaswo swi huma eka wena, naswona hi ku nyike swona swi huma evokweni ra wena.”​—1 Tikr. 29:14.

6. Ha yini ku laveka mali leswaku ku endliwa ntirho wa Mfumo namuntlha naswona ku tlakuka swivutiso swihi?

⁶ Muxe na Davhida a va nga boheki ku sindzisa vanhu va Xikwembu ku nyikela. Ematshan’weni ya sweswo, vanhu va nyikele hi mbilu ya ku tirhandzela. Ku vuriwa yini hi namuntlha? Hi swi tiva kahle leswaku ntirho lowu endliwaka hi Mfumo wa Xikwembu wu koxa mali. Swi koxa mali yo tala ku kandziyisa ni ku fambisa Tibibele ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni, ku aka ni ku khathalela tindhawu ta minhlangano ni miako ya rhavi ni ku pfuneta hi mphalalo wa xihatla eka vapfumeri-kulobye loko va weriwe hi mhangu. Hikokwalaho, ku tlakuka swivutiso swa nkoka swo tanihi leswi nge: Xana nhlengeletano yi yi kuma njhani mali leyi lavekaka? Xana valandzeri va Hosi va fanele va sindzisiwa ku nyikela?

7, 8. Ha yini vanhu va Yehovha va nga kombeli kumbe ku xavelela vanhu leswaku va nyikela?

⁷ Makwerhu Russell ni vatirhi-kulobye va arile ku tirhisa tindlela to kuma mali leti tolovelekeke swinene etikerekeni ta Vujagana. Eka nkandziyiso wa vumbirhi wa Xihondzo xo Rindza, ehansi ka nhloko-mhaka leyi nge “Xana Wa Yi Lava ‘Zion’s Watch Tower’?” Russell u te: “‘Hina hi tshemba leswaku ‘Zion’s Watch Tower’ yi seketeriwa hi YEHOVHA, kutani leswi timhaka ti nga tano a yi nge kombeli kumbe ku xavelela vanhu leswaku va yi seketela. Loko Loyi a nge: ‘Nsuku ni silivhere ya tintshava i swa mina,’ a tsandzeka ku yi seketela hi mali leyi lavekaka, hi ta swi  vona leswaku i nkarhi wa leswaku hi tshika ku tsala magazini lowu.” (Hag. 2:​7-9) Se ku hundze malembe yo tlula 130, Xihondzo xo Rindza ni nhlengeletano leyi yi xi kandziyisaka swa ha ya emahlweni!

⁸ Vanhu va Yehovha a va kombeli mali. A va hundzisi swibya swa munyikelo kumbe ku rhumela mapapila yo kombela mali. A va kombeli vukhume. Va yingisa leswi vuriweke khale hi Xihondzo xo Rindza loko xi ku: “Hi swi teka swi nga fanelanga ku kombela mali malunghana ni swilo leswi khumbaka Hosi, hilaha tikereke tin’wana ti endlaka hakona . . . Hi ku ya hi langutelo ra hina ku kuma mali hi ku tirhisa tindlela to hambana-hambana to kombela hi vito ra Hosi ya hina swi hoxile a swi amukeleki eka yona naswona a swi tisi mikateko eka vanhu lava va yi humesaka kumbe eka ntirho lowu nga ta endliwa.” *

9, 10. Hi xihi xivangelo xin’wana lexi endlaka hi nyikela hi ku tirhandzela?

⁹ Namuntlha tanihi vanhu lava fumiwaka hi Mfumo, a hi lavi ku sindzisiwa ku nyikela. Ku hambana ni sweswo, hi ntsako hi tirhisa mali ya hina ni swilo swin’wana swa nkoka leswaku hi seketela mintirho ya Mfumo. Ha yini hi tiyimisele ku nyikela? Xiya swivangelo swinharhu.

¹⁰ Xo sungula, hi humesa minyikelo ya ku tirhandzela hileswi hi rhandzaka Yehovha naswona hi lavaka ku ‘endla swilo leswi tsakisaka ematihlweni yakwe.’ (1 Yoh. 3:​22) Entiyisweni Yehovha u tsakisiwa hi mugandzeri loyi a nyikaka swi huma embilwini. A hi kambisiseni marito ya muapostola Pawulo ya malunghana ni ku nyikela ka Vakreste. (Hlaya 2 Vakorinto 9:7.) Mukreste wa ntiyiso a nga kanakani loko a fanele a nyikela kumbe ku sindzisiwa. Ematshan’weni ya sweswo, u nyikela “hilaha a boheke hakona embilwini yakwe.” * Leswi vulaka leswaku, u nyikela endzhaku ka loko a anakanyisise hi xilaveko xa kona ni ndlela leyi a nga nyikelaka ha yona. Munyiki wo tano wa rhandzeka eka Yehovha, hikuva “Xikwembu xi rhandza munyiki la tsakeke.” Vuhundzuluxeri byin’wana byi hlayekisa xileswi: “Xikwembu xi rhandza vanhu lava rhandzaka ku nyika.”

11. I yini lexi hi susumetelaka ku nyika Yehovha nyiko leyinene ngopfu ya hina?

¹¹ Xa vumbirhi, hi nyikela hi rifuwo ra hina tanihi ndlela ya hina yo nkhensa Yehovha hikwalaho ka mikateko yo tala leyi a hi nyikaka yona. Anakanyisisa hi Nawu wa Muxe lowu tlhontlhaka mianakanyo. (Hlaya Deteronoma 16:​16, 17.) Loko va ya eka minkhuvo leyi khomiwaka kanharhu hi lembe, wanuna un’wana ni un’wana wa Muisrayele a fanele a nyikela hi nyiko leyi ‘ringanaka ni nkateko lowu Yehovha’ a n’wi nyikeke wona. Hikwalaho, emahlweni ko va va ya enkhubyeni, wanuna un’wana ni un’wana a fanele anakanyisisa hi mikateko yakwe kutani a kambisisa mbilu yakwe, a endla xiboho malunghana ni nyiko leyinene ngopfu leyi a nga nyikelaka ha yona. Hi ndlela leyi fanaka, loko hi anakanyisisa hi mikateko yo tala leyi Yehovha a hi nyikeke yona, hi susumeteleka ku nyikela hi nyiko leyinene ngopfu. Nyiko ya hina leyi  humaka embilwini, leyi katsaka rifuwo ra hina, i xikombiso xa ndlela leyi hi yi tlangelaka ha yona mikateko ya Yehovha leyi a hi chululelaka yona.​—2 Kor. 8:​12-15.

12, 13. Xana minyikelo ya hina ya ku tirhandzela yi swi kombisa njhani leswaku hi rhandza Hosi naswona un’wana ni un’wana wa hina a nga nyikela njhani?

¹² Xa vunharhu, hi ku nyikela hi ku tirhandzela, hi kombisa ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona Hosi Yesu Kreste. Njhani? Xiya leswi Yesu a swi byeleke vadyondzisiwa vakwe eka vusiku byakwe byo hetelela loko a ha ri munhu wa nyama laha misaveni. (Hlaya Yohane 14:​23.) Yesu u te: “Loko munhu a ndzi rhandza u ta hlayisa rito ra mina.” “Rito” ra Yesu ri katsa xileriso xakwe xa ku chumayela mahungu lamanene hi Mfumo emisaveni hinkwayo. (Mat. 24:​14; 28:​19, 20) Hi yingisa “rito” rero hikuva hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka​—hi tirhisa nkarhi wa hina, matimba ni rifuwo ra hina​—leswaku hi yisa ntirho wo chumayela hi Mfumo emahlweni. Xisweswo hi kombisa leswaku ha yi rhandza Hosi ya hina leyi nga Mesiya.

¹³ Tanihi vanhu vo tshembeka lava fumiwaka hi Mfumo, hi lava ku kombisa leswaku hi seketela Mfumo hi mbilu hinkwayo hi ku va hi nyikela hi mali. Xana hi swi endla njhani sweswo? Xexo  i xiboho xa munhu hi yexe. Un’wana ni un’wana u nyikela hilaha a nga kotaka hakona. Hambiswiritano, vo tala va vapfumeri-kulorhi a va na rifuwo ro tala ra misava leyi. (Mat. 19:​23, 24; Yak. 2:5) Kambe vanhu vo tano va nga chaveleleka loko va tiva leswaku Yehovha ni N’wana wakwe va wu tlangela munyikelo wutsongo lowu va wu nyikelaka wu huma embilwini.​—Mar. 12:​41-44.

14. Ku ringana malembe yo tala, xana Timbhoni ta Yehovha a ti yi fambisa njhani minkandziyiso ya tona?

¹⁴ Ku ringana malembe yo tala, Timbhoni ta Yehovha ti fambise minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni loko munhu a ri ni munyikelo. A ku humesiwa munyikelo wutsongo lerova hambi ku ri vanhu lava a va nga ri na mali yo tala a va swi kota ku kuma minkandziyiso. Entiyisweni, loko n’wini wa muti a tikomba a tsakela kambe a nga ri na munyikelo, vahuweleri va Mfumo a va n’wi siyela nkandziyiso. Leswi a va swi navela hi mbilu hinkwayo a ku ri ku nyika vanhu va timbilu letinene minkandziyiso leswaku va yi hlaya ni ku tlhela va vuyeriwa eka yona.

15, 16. (a) I ku cinca kwihi eka ndlela leyi hi fambisaka minkandziyiso ya hina ha yona ku sukela hi 1990 loku endliweke hi Huvo leyi Fumaka? (b) Xana yi nyikeriwa njhani minyikelo ya ku tirhandzela? (Nakambe vona bokisi leri nge “ Xana Minyikelo Ya Hina Yi Tirhiseriwa Yini?”)

¹⁵ Hi 1990, Huvo leyi Fumaka yi sungule ku cinca ndlela leyi hi yi fambisaka ha yona minkandziyiso ya hina. Ku sukela hi lembe rero eUnited States, minkandziyiso hinkwayo yi sungule ku fambiseriwa vanhu hi munyikelo wa ku tirhandzela ntsena. Papila leri tsaleriweke mavandlha hinkwawo etikweni rero ri te: “Timagazini ni minkandziyiso yi ta nyikiwa vahuweleri ni vanhu lava tsakelaka handle ko kombela kumbe ku ringanyeta munyikelo wo karhi ku fana ni loko munhu a xava nchumu wo karhi. . . . Munhu un’wana ni un’wana loyi a navelaka ku nyikela leswaku ku hakeleriwa swilaveko leswi lavaka mali swa ntirho wa hina wo dyondzisa a nga endla tano, kambe a nga kuma nkandziyiso ku nga khathariseki leswaku u nyikerile kumbe a nga nyikelanga.” Lunghiselelo rero ri swi veke erivaleni leswaku munyikelo wa ku tirhandzela ni ntirho wa vukhongeri bya hina i vumbhoni lebyi nga erivaleni bya leswaku “a hi vaxavisi va rito ra Xikwembu.” (2 Kor. 2:​17) Loko nkarhi wu ri karhi wu famba, lunghiselelo ra munyikelo wa ku tirhandzela ri tirhisiwe emarhavini lama nga kona emisaveni hinkwayo.

¹⁶ Xana minyikelo ya ku tirhandzela yi humesiwa njhani? ETiholweni ta Mfumo ta Timbhoni ta Yehovha ku ni mabokisi ya minyikelo. Vanhu va nga ha tlhela va ma tirhisa kumbe ku rhumela minyikelo hi ku kongoma eka mavandla man’wana ya le nawini lama tirhisiwaka hi Timbhoni ta Yehovha. Lembe ni lembe xihloko lexi nga eka Xihondzo xo Rindza xi kombisa ndlela leyi minyikelo ya ku tirhandzela yi nga nyikeriwaka ha yona.

17-19. Hlamusela ndlela leyi minyikelo yi tirhisiwaka ha yona eka (a) ntirho wa misava hinkwayo, (b) ku akiwa ka Tiholo ta Mfumo emisaveni hinkwayo ni (c) ku hakelela swilaveko swa vandlha.

¹⁷ Ntirho wa misava hinkwayo. Mali leyi yi tirhiseriwa ku hakelela swilaveko leswi vaka kona loko ku endliwa ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo. Swilaveko leswi swi katsa mali leyi lavekaka leswaku ku endliwa minkandziyiso leyi nga ta fambisiwa emisaveni hinkwayo, ku akiwa ni ku khathalela tihofisi ta rhavi  ni makaya ya Bethele ni ku fambisa swikolo swo hambana-hambana leswi kongomisiwaka hi Xikwembu. Ku engetela kwalaho, mali leyi yi tirhiseriwa ku khathalela swilaveko swa varhumiwa, valanguteri va miganga ni va swifundzha ni maphayona yo hlawuleka. Minyikelo ya hina yi tlhela yi tirhiseriwa ku nyikela hi mphalalo wa xihatla eka vapfumeri-kulorhi loko va weriwe hi timhangu. *

¹⁸ Ku akiwa ka Tiholo ta Mfumo emisaveni hinkwayo. Mali leyi yi tirhiseriwa ku lomba mavandlha lama lavaka ku aka kumbe ku lunghisa Holo ya Mfumo handle ko va ma humesa ntswalo. Tanihi leswi mali leyi yi tlherisiwaka, nilokoswiritano ku nga lombiwa mali leyi engetelekeke leswaku yi pfuna mavandlha man’wana. *

¹⁹ Ku hakelela swilaveko swa vandlha. Mali leyi yi tirhiseriwa ku hakelela swilaveko swa Holo ya Mfumo. Vakulu va nga ha ringanyeta leswaku yin’wana ya mali leyi yi rhumeriwa erhavini ra kwalaho leswaku yi tirhiseriwa ku yisa ntirho wa misava hinkwayo emahlweni. Eka swiyimo swo tano, vakulu va ta tivisa vandlha hi xiboho lexi va xi endleke. Loko vandlha ri pfumela, mali yoleyo yi nga rhumeriwa. N’hweti ni n’hweti, makwerhu loyi a tirhanaka ni tiakhawunti ta vandlha u ta va nyika xiviko xa timali, lexi nga ta hlayeriwa vandlha.

20. U nga n’wi xixima njhani Yehovha hi “swilo swa wena swa nkoka”?

²⁰ Loko hi anakanyisisa hi swilo hinkwaswo leswi katsekaka leswaku ku endliwa ntirho wo chumayela hi Mfumo ni wo endla vadyondzisiwa emisaveni hinkwayo, hi susumeteleka ku “xixima Yehovha hi swilo swa [hina] swa nkoka.” (Swiv. 3:​9, 10) Swilo swa hina swa nkoka swi katsa matimba ya hina, mianakanyo ya hina ni rifuwo ra hina ra moya. Entiyisweni, hi lava ku tirhisa swilo leswi hilaha ku heleleke eka ntirho wa Mfumo. Kambe, tsundzuka leswaku swilo swa hina swa nkoka swi katsa ni rifuwo ra hina. A hi tiyimiseleni ku nyikela leswi hi nga swi kotaka, loko hi swi kota. Minyikelo ya hina ya ku tirhandzela yi tisa ku dzuneka eka Yehovha naswona yi kombisa leswaku hi seketela Mfumo wa Mesiya.