Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

CAPÍTULO 19

Cucuinu yoo ni rusisaca Jiobá

Cucuinu yoo ni rusisaca Jiobá

XI ZAZÍʼDINU LU CAPÍTULO RIʼ

Cabí caadxi yoo lu guidubi Guidxilayú ni racané guiroobaʼ xhiiñaʼ Reinu

1, 2. 1) Xi riuulaʼdxiʼ ca xpinni Jiobá guni. 2) Xii nga ni jma rusisaca Jiobá.

 DEDE dxiqué hasta nagasi, nabé riecheʼ ca xpinni Jiobá ni ruzuubaʼ diidxaʼ ora gucuicaʼ edificiu ni zanda iquiiñeʼ para guisaca lá Jiobá. Casi ca israelita, guizáʼ biéchecaʼ dxi gucanecaʼ ra gurí ti tabernáculo ne laaca bidiicaʼ stale material ni biquiiñeʼ para gurí ni (Éx. 35:30-35; 36:1, 4-7).

2 Dxandíʼ biquiiñeʼ stale material para guca tabernáculo ne yuʼduʼ guyuu dxiqué, peru, para Jiobá la? cadi laa diʼ cani nga ca cosa ni jma rusisaca laabe, laaca qué ruuyadibe cani casi ca cosa ni jma risaca (Mat. 23:16, 17). Regalu ni jma risaca para laabe nga adoración ni rudii ca xpínnibe laabe, lu adoración riʼ nuu ca dxiiñaʼ rúnicaʼ né stale gana ne ora riuuláʼdxicaʼ gudiicaʼ ni nápacaʼ de guidubi ladxidoʼcaʼ (Éx. 35:21; Mar. 12:41-44; 1 Tim. 6:17-19). Nabé risaca ni bizéʼtenu riʼ. Xiñee yaʼ. Purtiʼ ridxiña dxi guinitilú guiráʼ edificiu ni rucuí binni, cásica binitilú tabernáculo ne yuʼduʼ guyuu dxiqué. Peru, neca maʼ binitilú guiráʼ ni bicuí ca xpinni Jiobá ni ruzuubaʼ diidxaʼ, laabe qué rusiaandadibe guiráʼ ni rudii ca xpínnibe ne dxiiñaʼ ni rúnicaʼ pur laabe (biindaʼ 1 Corintios 15:58 ne Hebreos 6:10).

3. Xi zadúʼyanu lu capítulo riʼ.

3 Laanu, ca xpinni Jiobá, laaca cayúninu dxiiñaʼ nadipaʼ para ganda gucuinu yoo ni riquiiñeʼ para guni adorarnu Dios. Cadi dxandíʼ dede ridxagayaanu ora ridúʼyanu modo cayacané Rey Jesucristu laanu para gúninu guiráʼ ni la? Racá ridúʼyanu pabiáʼ caguu Jiobá ndaayaʼ guiráʼ stipa ni rúninu (Sal. 127:1). Lu capítulo riʼ zadúʼyanu caadxi de ca cosa ni maʼ bíninu ne ximodo rusisácacani Jiobá. Laaca zadúʼndanu xi guníʼ chupa chonna de ca hermanu ni maʼ huayacané lu ca dxiiñaʼ riʼ.

Cabí Yoo stiʼ Reinu

4. 1) Xiñee caquiiñerunu xcaadxi lugar para guni adorarnu Dios. 2) Xiñee cayaca stale sucursal tobi si (biiyaʼ recuadru « Cabí caadxi sucursal: Cayúninu ni caquiiñeʼ gaca yanna»).

4 Lu capítulo 16 stiʼ libru riʼ bidúʼyanu ti cosa nabé risaca: racalaʼdxiʼ Jiobá guidagulisaanu para guni adorarnu laa (Heb. 10:25). Ca guendaridagulisaa stinu racanécani laanu para gaca fe stinu jma naguidxi, peru cadi ngasi, laaca riguucani gana laanu para gucheechenu diidxaʼ. Ne cásica nagueenda cadxiña dxi guinitilú guidxilayú malu riʼ, zacaca nga cayacané Jiobá guiroobaʼ xhiiñaʼ Reinu nagueenda. Dxiiñaʼ cayuni Jiobá riʼ cayacaneni gayuaa mil binni para ganda guiuucaʼ ndaaniʼ organización stiʼ Dios cada iza (Is. 60:22). Cumu cadale ca xpinni Reinu la? caquiiñeruʼ jma imprenta para gaca guiráʼ publicación ni rusiidiʼ de Biblia. Ne laaca caquiiñeruʼ stale lugar para gaca adorar Dios.

5. Xiñee biáʼsipeʼ nga iquiiñenu diidxaʼ Yoo stiʼ Reinu (laaca zanda gúʼyaluʼ recuadru « Iglesia de la Nueva Luz»).

5 Dede dxi bizulú xquidxi Jiobá tiempu riʼ, bidii ca Binni Ruundaʼ Biblia cuenta caquiiñeʼ gápacaʼ ti yoo para guidagulisaacaʼ. Zándaca ndaaniʼ guidxi Virginia Occidental (Estados Unidos) nga primé guidxi ra gurí ti lugar para guidagulisaa ca xpinni Cristu iza 1890. Gudiʼdiʼ si cuarenta iza, lu década stiʼ 1930, maʼ gurí o maʼ guca chaahuiʼ stale de ca lugar que, peru caquiiñeʼ gapa ca yoo riʼ ti lá ni gusihuinni xi para nuu cani. Lu iza 1935, guyé hermanu Rutherford Hawái, ca dxi que cucuícabe ti sucursal cubi ne ti salón para guidagulisaacabe. Raqué nga gunabadiidxaʼ ti Testigu hermanu Rutherford ximodo zanda guiree lá edificiu que, óraque nga bicabi Rutherford: «Ximodo ruuyuʼ pa nibeelanu ni “Yoo stiʼ Reinu” yaʼ. Purtiʼ ngapeʼ nga ni rúninu, rucheechenu ca diidxaʼ nacubi ne galán stiʼ Reinu» (Mat. 24:14). ¡Biáʼsipeʼ ngue modo gudíxhecabe lá ni! Zaqué biree lá salón que, peru cadi laasi ni. Ra gudiʼdiʼ iza, laaca zaqueca nga gulee lá ca neza binni ridagulisaa nuu ndaaniʼ xquidxi Dios salón sticaʼ lu guidubi Guidxilayú.

6, 7. Xi guiráʼ guleendunu né sistema para gucuinu Yoo stiʼ Reinu nagueenda.

6 Lu década stiʼ 1970 bihuinni guizáʼ caquiiñeʼ cuiʼ stale Yoo stiʼ Reinu. Ora bidii caadxi hermanu de Estados Unidos cuenta zaqué ni la? bizaʼcaʼ ti método para ganda gucuicaʼ caadxi edificiu ni gapa guiráʼ ni caquiiñecaʼ, gaca cani galán ne ganda guiluxe cani chupa chonna gubidxa si. Nabé gucané método riʼ laacabe, purtiʼ gudiʼdiʼ si 13 iza, lu 1983, mápeca bicuícabe biaʼ chupa gayuaa salón ndaaniʼ guidxi Estados Unidos ne Canadá. Ne para ganda guni ca hermanu que guiráʼ ca dxiiñaʼ ni caquiiñeʼ la? bizulú bíʼnicaʼ caadxi comité regional de construcción. Guizáʼ stale nga ni guleendúcabe né sistema que, ngue runi, lu iza 1986 guníʼ Grupu ni Zaniruʼ zaa guiaana ca comité que; para iza 1987 maʼ nuu 60 Comité Regional de Construcción (CRC) Estados Unidos. a Ne lu iza 1992 maʼ guyuu xcaadxi comité guidxi Alemania, Argentina, Australia, Brasil, España, Francia, Italia, Japón, Méjicu, Noruega, Sudáfrica ne Suecia. Dxandipeʼ nga caquiiñeʼ gacanenu ca hermanu ni runi dxiiñaʼ para cuiʼ ca Yoo stiʼ Reinu ne ca Salón de Asamblea, purtiʼ laaca serviciu sagradu nga rúnicabe.

7 Ora nabé nagueenda ribí ca Yoo stiʼ Reinu riʼ la? rusisácacani Jiobá ndaaniʼ ca guidxi ra cuiʼ cani. Lu ti periódicu stiʼ España biree ti noticia ni láʼ «Fe ni runiibi dani», raqué caniʼni de ti Yoo stiʼ Reinu ni gurí ndaaniʼ guidxi Martos (Jaén). Guidúʼyanu xi guníʼ periódicu que: «Ndaaniʼ Guidxilayú riʼ jma maʼ bidale binni ni ruyubi puru si para laa. Peru beeda caadxi binni de gadxé gadxé región stiʼ [España] ndaaniʼ guidxi Martos, ca binni riʼ riuuláʼdxicaʼ gacanecaʼ ne qué rinábacaʼ quixe binni laacaʼ pur dxiiñaʼ cayúnicaʼ». De raqué maʼ gunabadiidxaʼ periódicu que: «Yanna, ximodo ndiʼ gunda bidxela binni casi laacabe, ni guziguenda guni [...] ti dxiiñaʼ ni guiluxe nagueenda, ni gaca jneza ne ni maca nexheʼ chaahuiʼ ximodo gaca yaʼ». Laca artículo que bicábini ora bizeeteʼ ni guníʼ tobi de cani cayuni dxiiñaʼ raqué: «Randa rúnidu ni, purtiʼ nuudu ndaaniʼ xquidxi Jiobá ne laapeʼ nga rusiidiʼ laadu».

Cucuinu yoo para gaca adorar Dios ndaaniʼ ca guidxi roʼ ni huaxiéʼ napa bueltu

8. Xi programa biʼniʼ aprobar Grupu ni Zaniruʼ iza 1999, ne xiñee.

8 Dxi maʼ ziluxe siglu XX, nabé bidale binni ni biuu ndaaniʼ organización stiʼ Jiobá ndaaniʼ ca guidxi roʼ ni huaxiéʼ napa bueltu. Ca neza binni ridagulisaa nuu ndaaniʼ ca guidxi riʼ, bíʼnicaʼ biaʼ gúndatiʼ para bicuicaʼ caadxi lugar ra guidagulisaacaʼ, peru stale biaje biʼniʼ burla binni laacabe, purtiʼ jma galán rihuinni ca lugar ni riquiiñeʼ xcaadxi religión, que ra ridagulisaacabe. Peru lu 1999, biʼniʼ aprobar Grupu ni Zaniruʼ ti programa para cuiʼ stale Yoo stiʼ Reinu ndaaniʼ ca guidxi roʼ ni huaxiéʼ napa bueltu. Ne para ganda gapa guiráʼ «biaʼca, biaʼca» la? biquiiñecabe bueltu stiʼ ca guidxi roʼ jma ricu para gacanécabe ca guidxi roʼ ra huaxiéʼ nuu bueltu (biindaʼ 2 Corintios 8:13-15). Ne laaca guyuu hermanu ne hermana de stale guidxi roʼ ni bizuguenda chiguni dxiiñaʼ xcaadxi lugar sin guiaxa.

9. Xi dxiiñaʼ ngue ruluíʼ qué zanda guni ca hermanu, peru xi maʼ guleenducaʼ.

9 Dxi bizulúcabe la? ruluíʼ nga qué zadxiña dxi gucuícabe guiráʼ ca Yoo stiʼ Reinu ni caquiiñeʼ, purtiʼ lu iza 2001 que guca ti informe ra bihuinni caquiiñeʼ jma de 18,300 salón ndaaniʼ 88 guidxi roʼ ni huaxiéʼ napa bueltu. Peru, gastiʼ diʼ ni nagana para laanu, purtiʼ cayacané espíritu santu laanu ne Jesucristu, Rey stinu (Mat. 19:26). Gudiʼdiʼ si biaʼ quince iza —dede 1999 hasta 2013—, bicuí xquidxi Dios 26,849 Yoo stiʼ Reinu né programa riʼ. b Ne dede yanna caguu Jiobá ndaayaʼ laanu ora rucheechenu diidxaʼ, purtiʼ lu iza 2013 que bihuinni caquiiñeruʼ cuiʼ biaʼ 6,500 Yoo stiʼ Reinu ndaaniʼ ca guidxi ni maʼ bizéʼtenu que, ne cada iza tiidiʼ caquiiñeruʼ cuiʼ gayuaa de laacani.

Gadxé gadxé clase guendanagana ridxaagalú ca hermanu ni nuu ndaaniʼ ca guidxi roʼ ra huaxiéʼ nuu bueltu ora maʼ cucuicaʼ ti Yoo stiʼ Reinu

10-12. Ximodo rusisaca ca Yoo stiʼ Reinu Jiobá ndaaniʼ ca guidxi ra ribí cani.

10 Ximodo rusisaca ca Yoo stiʼ Reinu riʼ Jiobá ndaaniʼ ca gudxi ra ribí cani yaʼ. Guidúʼyanu xi guníʼ sucursal de Zimbabue lu ti informe: «Stale biaje, tiidiʼ si biaʼ ti beeu de gurí ti Yoo stiʼ Reinu nacubi, maʼ rié doble de biaʼ ca binni ridagulisaa nuu raqué». Ndaaniʼ stale guidxi roʼ, ruluíʼ huaxiéʼ riná binni guidagulisaané laanu pa cadi galán salón ni riquiiñenu. Peru ora cuiʼ ti Yoo stiʼ Reinu, nagueenda ridxá tipa ni ne qué rindaa rudiicabe cuenta maʼ caquiiñeʼ cuiʼ stobi. Peru, qué ridxiña binni Jiobá purtiʼ si galán rihuinni ca edificiu stinu. Ora ruuyacabe nadxiisaa ca binni ni rucuí ca yoo riʼ casi guníʼ Jesús naquiiñeʼ gannaxhii ca xpinni, laaca rucaani laacabe guchaacabe modo riníʼ íquecabe de organización stinu. Guidúʼyanu chupa chonna ejemplu ni rusihuinni zacá ni.

11 Indonesia. Guidúʼyanu xi guníʼ ti señor ora gunna cadi cayaxa ca binni ni cayuuyabe cucuí ti Yoo stiʼ Reinu: «Guizáʼ ridxagayaaʼ laatu. Ruuyaʼ runi cada tobi de laatu dxiiñaʼ de guidubi ladxidóʼ ne riuuláʼdxitu xhiiñatu, neca cadi cayáxatu. Zuluaʼsiaʼ gástiruʼ sti organización ni runi dxiiñaʼ casi runi religión stitu».

12 Ucrania. Ti gunaa ni ridiʼdiʼ guiráʼ dxi gaxha de ra cucuícabe ti edificiu, bidii cuenta testigu stiʼ Jiobá ca binni cayuni dxiiñaʼ raqué ne ti Yoo stiʼ Reinu ngue cucuícabe. Gunaa riʼ guníʼ: «Cumu testigu stiʼ Jiobá ti bendaʼ la? nga runi, maʼ nannaʼ gunáʼ nga caadxi de ca dxiiñaʼ runi ca Testigu. Ora biiyaʼ salón cucuitu raríʼ, bicaani naa quixheʼ iqueʼ chuaaʼ lade familia espiritual stitu. Raríʼ nga ruuyaʼ ximodo naquiiñeʼ gannaxhiisaa binni». Ra gudiʼdiʼ dxi, bidiicabe estudiu laabe ne guyuunísabe lu iza 2010.

13, 14. 1) Xi guníʼ ti guendaxheelaʼ ora biʼyaʼ cabí ti Yoo stiʼ Reinu ne xi rusiidini laanu. 2) Xi zanda guʼnuʼ para ganda gusisaca Yoo stiʼ Reinu ra rieluʼ lá Jiobá.

13 Argentina. Ti biaje bidxiña ti guendaxheelaʼ ra nuu ti hermanu ni cayuni supervisar dxiiñaʼ ni cayaca ra cabí ti Yoo stiʼ Reinu. Guidúʼyanu xi gunabadiidxaʼ hombre que hermanu riʼ: «Maʼ de nase cadúʼyadu ximodo cayúnitu dxiiñaʼ raríʼ ne [...] maʼ gudixhe íquedu guizíʼdidu de Dios raríʼ». De raqué gunabadiidxabe: «Xi caquiiñeʼ gúnidu para ganda guidagulisaanedu laatu raríʼ yaʼ». Guníʼ guendaxheelaʼ riʼ zacaa ti estudiu, peru pa zaná ca Testigu gudiicaʼ estudiu guidubi familia stícabe. Guizáʼ biecheʼ ca hermanu ora gúnnacaʼ xi guníʼ guendaxheelaʼ que ne bizulú bidiicaʼ estudiu guirácabe.

14 Zándaca qué ñapuʼ privilegiu para ñacaneluʼ dxi gurí Yoo stiʼ Reinu ra ridagulisaaluʼ; neca zacá, zanda gacaneluʼ para gusisaca salón riʼ lá Jiobá. Ne ti modo zanda guʼnuʼ ni nga guni invitarluʼ xcaadxi binni para guidagulisaané laanu, zanda guni invitarluʼ ca binni rudiiluʼ estudiu o cani riuulaʼdxiʼ gucaadiaga stiidxaʼ Dios. Laaca zanda gacaneluʼ para guiá salón stiluʼ ne ora guiníʼcabe caquiiñeʼ gaca chaahuiʼ ni. Ne galán quíxheluʼ pabiáʼ zanda guni donarluʼ para mantenimientu stini o para guseendaluʼ bueltu ti ganda cuiʼ xcaadxi Yoo stiʼ Reinu lu guidubi Guidxilayú (biindaʼ 1 Corintios 16:2). Guiráʼ ni bizéʼtenu riʼ, rusisácacani lá Jiobá.

Rúnicabe dxiiñaʼ «né stale gana»

15-17. 1) Tuu nga cani jma racané ra ribí ca lugar ni riquiiñenu para guni adorarnu Dios. 2) Xi guníʼ chupa guendaxheelaʼ ni rigacané ra ribí edificiu stiʼ xquidxi Dios xcaadxi guidxi roʼ ne xi rusiidiʼ ejemplu stícabe laanu.

15 Yanna, tuu nga cani runi stale de ca dxiiñaʼ ni raca para cuiʼ ti Yoo stiʼ Reinu, ti Salón de Asamblea o ti sucursal yaʼ. Ca hermanu ne hermana ni nabeza ndaaniʼ ca guidxi ra chití cani. Peru stale biaje racané hermanu de xcaadxi guidxi roʼ laacabe, stale de ca hermanu riʼ guizáʼ maʼ nánnacaʼ ximodo ribí ca edificiu riʼ. Caadxi de laacabe riguixhe chaahuiʼ tiempu stiʼ para ganda chigacané sti guidxi roʼ ra chití tobi de ca yoo riʼ ne riecaʼ raqué chupa chonna semana; xcaadxi la? ruziguenda chigacané gadxé gadxé guidxi roʼ ne rúnicaʼ zacá pur stale iza.

Timo ne Lina Lappalainen (Biiyaʼ párrafo 16)

16 Ca hermanu ni rié sti guidxi roʼ para gacané ra ribí ca edificiu riʼ, nabé rápacaʼ guendanagana, peru laaca ricaacaʼ stale ndaayaʼ. Guzéʼtenu ejemplu stiʼ Timo ne Lina, laacaʼ maʼ huayecaʼ stale guidxi roʼ stiʼ Asia, Europa ne Sudamérica para gacanecaʼ ora maʼ chití Yoo stiʼ Reinu, Salón de Asamblea ne sucursal. Guidúʼyanu xi guníʼ Timo: «Lu treinta iza ni maʼ gudiʼdiʼ hasta nagasi, maʼ gucuaaʼ stale asignación, ne ruchaacabe naa de lugar cada chupa iza». Yanna guzéʼtenu xi guníʼ Lina, hermana bichaganáʼ Timo raca veinticinco iza: «Maʼ bineniáʼ xheelaʼ dxiiñaʼ ndaaniʼ 10 guidxi roʼ. Riquiiñeʼ guni binni stipa ne cuee tiempu para ganda guiaa guendaró stiʼ ca binni nuu ca lugar ra cheʼ, guiaa clima nuu raqué, guiziidiʼ idioma riníʼ binni, guiaa gucheeche diidxaʼ gadxé gadxé territorio ne guidxela binni ni gaca xhamigu». c Ñee maʼ guleendúcabe xiixa pur guiráʼ stipa ni cayúnicabe la? Lina guníʼ: «Guizáʼ stale ndaayaʼ ricaadu ora ridídidu lu xiixa guendanagana. Maʼ bidúʼyadu pabiáʼ nachaʼhuiʼ ne pabiáʼ nadxii ca hermanu laadu ne laaca maʼ bidúʼyadu pabiáʼ nadxii Jiobá laadu. Laaca maʼ bidiʼdu cuenta dxandíʼ nga promesa biʼniʼ Jesús ca discípulo stiʼ, ni zeeda lu Marcos 10:29, 30. Ndaaniʼ xquidxi Jiobá maʼ nápadu jma de ti gayuaa binni ni zeeda gaca casi bendaʼ ne bizanaʼ, o casi biʼchiʼ ne bizaʼnaʼ xheelaʼ, ne laaca nuu stale hermana ni zeeda gaca casi jñaadu». Ne laaca guniʼruʼ Timo: «Guizáʼ ridxá tipa ladxidoʼdo ora gánnadu caquiiñedu guiráʼ cani nánnadu gúnidu lu tobi de ca dxiiñaʼ ni jma risaca: gacanedu guidale guiráʼ ni napa Reinu».

17 Darren ne Sarah nga sti guendaxheelaʼ ni maʼ yegacané ra gurí stale edificiu stiʼ xquidxi Dios África, Asia, Centroamérica, Europa, Pacífico sur ne Sudamérica. Laacabe riníʼcabe maʼ gucuaacabe jma que biaʼ ni bidiicabe. Dxandíʼ maʼ gudiʼdiʼ Darren ra nagana, peru guidúʼyanu xi guníʼ: «Ti privilegiu naroʼbaʼ nga guneniáʼ ca hermanu de gadxé gadxé guidxi roʼ dxiiñaʼ. Maʼ biiyaʼ zeeda gaca guendarannaxhii nápanu Jiobá casi ti doo ni nuu guidubi vuelta Guidxilayú ne racaneni laanu chuʼnu tobi si». Yanna guidúʼyanu xi guníʼ Sarah: «Maʼ biziideʼ stale cosa de ca hermanu ni napa gadxé gadxé cultura. Ora ruuyaʼ pabiáʼ naroʼbaʼ sacrificiu rúnicabe para gúnicabe ni na Jiobá, rucaani naa iquiiñeʼ guidubi xquendanabaneʼ para guneʼ ni na Jiobá».

18. Ximodo cayaca cumplir profecía stiʼ Salmo 110:1-3.

18 Rey David guníʼ zuni ca xpinni Reinu dxiiñaʼ «né stale gana» neca guidxaagalucaʼ guendanagana ne zúnicabe ni para gacanécabe guidale guiráʼ ni napa Reinu stiʼ Dios (biindaʼ Salmo 110:1-3). Guiráʼ cani gacané Reinu riʼ, laaca nuucaʼ lade ca binni ni cayuni cumplir profecía stiʼ Salmo (1 Cor. 3:9). Ca decena de sucursal ni maʼ gurí, guiráʼ gayuaa de Salón de Asamblea ni maʼ guca ne guiráʼ mil de Yoo stiʼ Reinu ni maʼ bicuinu lu guidubi Guidxilayú, rusihuínnicani dxandíʼ nuu Reinu stiʼ Dios ne maʼ cayuni mandarni. Ti privilegiu naroʼbaʼ nga gúninu xhiiñaʼ Rey, Jesucristu, laani nga dxiiñaʼ ni rusisaca lá Jiobá modo naquiiñeʼ gaca ni.

a Lu iza 2013 que nuu jma de 230,000 binni ni cayuni dxiiñaʼ lu 132 Comité Regional de Construcción ndaaniʼ guidxi Estados Unidos. Ca comité nuu ndaaniʼ guidxi riʼ gucanecaʼ para gurí biaʼ 75 Yoo stiʼ Reinu nacubi ne laaca gucanecaʼ para guca chaahuiʼ biaʼ 900 o para bidxaa guiráʼ ni riquiiñeʼ ca salón riʼ.

b Lade ca Yoo stiʼ Reinu ni bizéʼtenu riʼ, cadi zeeda diʼ cani gurí ndaaniʼ ca guidxi roʼ ni qué ñuu lu programa riʼ.

c Cani runi dxiiñaʼ lu ca grupu riʼ ne cani rié sti guidxi roʼ, riquiiñecaʼ stale tiempu sticaʼ para gacanecaʼ ra cabí ca edificiu riʼ, peru laaca ribeecaʼ tiempu para gucheechecaʼ diidxaʼ né ca binni ridagulisaa ra nuucaʼ guiráʼ sábadu ne domingu o guiráʼ huadxí ora zanda.