Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

YI 20

Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi ɔ Woɔ Yehowa Hɛ Mi Nyami

Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi ɔ Woɔ Yehowa Hɛ Mi Nyami

OTI NƐ NGƐ YI NƐ Ɔ MI

Suɔmi nɛ Kristofohi jeɔ kpo ngɛ oslaa behi a mi

1, 2. (a) Mɛni si himi nɛ mi wa nɛ Kristofohi nɛ a hi si ngɛ Yudea a kɛ kpe? (b) Mɛni suɔmi a je kpo kɛ tsɔɔ Kristofohi nɛ a hi Yudea a?

 HWƆ nɛ nya wa ba Yudea maa pee jeha 46 ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi. Akɛnɛ niye ní bɔɔ pɛ nɛ ngɛ ma a mi he je ɔ, e he jua wa, nɛ Yesu se nyɛɛli nɛ a ji Yuda bi nɛ a ngɛ lejɛ ɔ be sika nɛ a kɛ ma he. Hwɔ miɔ nɛ e maa gbe mɛ. Se e be kɛe nɛ a maa na bɔ nɛ Yehowa maa ye bua mɛ ha ngɛ blɔ nɛ Kristo kaselɔ ko nɛ́ eko jã gblee ɔ nɔ. Mɛni maa ba?

2 Haomi nɛ Kristofohi nɛ a ji Yuda bi nɛ a ngɛ Yerusalem kɛ Yudea kɛ ngɛ kpee ɔ hao a nyɛmimɛ Kristofohi nɛ a ji Yuda bi nɛ a ngɛ Antiokia ngɛ Siria, kɛ Ma Je Li nɛ a ba pee Kristofohi ɔ wawɛɛ. Lɔ ɔ he ɔ, a tsu sika konɛ a kɛ ya ye bua mɛ. A hla nyɛmimɛ nyumuhi enyɔ nɛ ji, Barnaba kɛ Saulo konɛ a kɛ ní ɔmɛ ya ha asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a ngɛ Yerusalem ɔ. (Kane Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 11:27-30; 12:25.) Hyɛ bɔ nɛ suɔmi nɛ nyɛmimɛ nɛ a ngɛ Antiokia je kpo ɔ ma ha nɛ a nyɛmimɛ nɛ a ngɛ Yudea nɛ a he fi mɛ nɛ ɔ ma ná bua jɔmi ha!

3. (a) Mɛni blɔ nɔ Mawu we bi nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ nyɛɛ nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ Kristofohi nɛ a hi Antiokia a pee ɔ se ngɛ? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́. (Hyɛ daka nɛ ji, “ Wa Kekleekle Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi Ngua Ngɛ Wa Be Nɛ ɔ Mi” ɔ hulɔ.) (b) Mɛni sane bimihi nɛ wa ma susu a he ngɛ yi nɛ ɔ mi?

3 Nɔ́ nɛ ɔ nɛ ya nɔ ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ ji kekleekle be nɛ Kristofohi nɛ a ngɛ ma ko nɔ ngɔ helo nya níhi kɛ ya ye bua Kristofohi nɛ a ngɛ ma kpa nɔ nɛ a ngma ngɛ Baiblo ɔ mi. Mwɔnɛ ɔ, wa nyɛɛ nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ wa nyɛmimɛ nɛ a hi si ngɛ Antiokia pee ɔ se. Ke wa nu kaa oslaa loo haomi ba wa nyɛmimɛ Kristofohi nɛ a ngɛ he ko ɔ a nɔ ɔ, wa yeɔ bua mɛ. a Bɔ nɛ pee nɛ waa le kaa yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa nihi ɔ hu ji wa sɔmɔmi ní tsumi ɔ fã he je ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu sane bimihi etɛ komɛ nɛ kɔɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he nɛ waa hyɛ: Mɛni he je nɛ wa buu yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa nihi ɔ kaa wa sɔmɔmi ní tsumi ɔ fã a? Mɛni he je nɛ wa yeɔ bua nihi ɔ? Ke wa ye bua nihi ɔ, mɛni se wa náa?

Nɔ́ He Je Nɛ Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi ɔ Piɛɛ Mawu Sɔmɔmi He

4. Mɛni Paulo de Korinto bi ɔmɛ ngɛ Kristofohi a sɔmɔmi ní tsumi ɔ he?

4 Paulo tsɔɔ mi ngɛ womi enyɔne nɛ e ngma kɛ ya ha Korinto bi ɔmɛ ɔ mi kaa Kristofohi a sɔmɔmi ní tsumi ɔ ngɛ fãhi enyɔ. E ngɛ mi kaa Paulo ngma womi ɔ kɛ ya ha nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ mohu lɛɛ, se mwɔnɛ ɔ, e munyu ɔ kɔɔ Kristo “to kpa” amɛ a he hulɔ. (Yoh. 10:16) Wa sɔmɔmi ɔ fã kake ji ‘ní tsumi nɛ dlaa nihi kɛ Mawu a kpɛti,’ nɛ ji wa fiɛɛmi kɛ ní tsɔɔmi ní tsumi ɔ. (2 Kor. 5:18-20; 1 Tim. 2:3-6) Fã kake ɔ hu kɔɔ níhi nɛ wa peeɔ kɛ yeɔ bua wa nyɛmimɛ Kristofohi ɔ he kaa bɔ nɛ Paulo tu he munyu ɔ. (2 Kor. 8:4) A tsɔɔ munyunguhi nɛ ji, “ní tsumi”‘yemi kɛ buami’ nɛ ngɛ munyu nɛ ɔ mi ɔ sisi kɛ je Hela munyu di·a·ko·niʹa mi, nɛ e sisi ji sɔmɔmi. Mɛni he je nɛ enɛ ɔ sa kadimi ɔ?

5. Mɛni he je nɛ e sa saminya kaa Paulo tsɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ke sɔmɔmi ɔ?

5 Akɛnɛ Paulo ngɔ Hela munyungu kake ɔ nɔuu kɛ tsu ní kɛ ha ní peemi enyɔ nɛ ɔmɛ tsuo he je ɔ, e ngɔ yemi kɛ buami ní tsumihi kɛ piɛɛ sɔmɔmi ní tsumi kpahi nɛ wa tsuɔ ngɛ Kristofohi asafo ɔ mi ɔ he. E sɛ hlami nɛ e de ke: ‘Sɔmɔmi ní tsumi slɔɔtohi ngɛ, se Nyɔmtsɛ kake ɔ nɔuu a kɛ sɔmɔɔ; ní tsumi slɔɔtohi ngɛ, se mumi kake ɔ nɔuu lɛ tsuɔ.’ (1 Kor. 12:4-6, 11) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Paulo ngɔ asafo ɔ mi sɔmɔmi ní tsumi slɔɔto ɔmɛ kɛ to ‘Mawu sɔmɔmi’ he. b (Rom. 12:1, 6-8) E be nyakpɛ kaa e “ngɔ nike ní kɛ ya ha ni klɔuklɔu ɔmɛ!”​—Rom. 15:25, 26.

6. (a) Kaa bɔ nɛ Paulo tsɔɔ mi ɔ, mɛni he je nɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ji wa jami ɔ fã a? (b) Moo tsɔɔ bɔ nɛ wa tsuɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ha mwɔnɛ ɔ ngɛ je kɛ wɛ. (Hyɛ daka nɛ ji, “ Ke Oslaa Ba!”)

6 Paulo ye bua Korinto bi ɔmɛ nɛ a na nɔ́ he je nɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ piɛɛ sɔmɔmi nɛ a kɛ haa Yehowa a he ɔ. Mo kadi bɔ nɛ e tsɔɔ mi ha a: akɛnɛ Kristofohi ‘peeɔ tue bumi kɛ haa sane kpakpa nɛ kɔɔ Kristo he ɔ’ he je ɔ, a yeɔ bua a nyɛmimɛ nɛ oslaa ná mɛ ɔ. (2 Kor. 9:13) Lɔ ɔ he ɔ, akɛnɛ Kristofohi suɔ nɛ a kɛ Kristo tsɔɔmihi nɛ tsu ní he je ɔ, e woɔ mɛ kã konɛ a ye bua a nyɛmimɛ. Paulo de hu kaa, kpakpa nɛ a pee kɛ ha a nyɛmimɛ he je ɔ, ‘Mawu hu je suɔmi agbo nɛ hí kalemi kpo ha mɛ.’ (2 Kor. 9:14; 1 Pet. 4:10) December 1, 1975 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ de ngɛ wa nyɛmimɛ nɛ wa maa ye bua mɛ ngɛ fimi behi a mi ɔ he ke: “E sɛ nɛ wa yi mi nɛ pee wɔ enyɔɔnyɔ kaa Yehowa Mawu kɛ e Bi Yesu Kristo maa kplɛɛ sɔmɔmi ní tsumi nɛ ɔ nɔ loo a be nɔ kplɛɛe.” Ngɛ anɔkuale mi ɔ, yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ji wa Mawu jami ɔ fã nɛ he hia.​—Rom. 12:1, 7; 2 Kor. 8:7; Heb. 13:16.

Wa Tsuɔ Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi ɔ Ngɛ Yi Mi Tomi Kpakpahi A He Je

7, 8. Mɛni ji kekle yi mi tomi he je nɛ wa tsuɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ? Moo tsɔɔ nya.

7 Mɛni he je nɛ wa yeɔ bua nihi ɔ? Paulo ha sane bimi nɛ ɔ heto ngɛ womi enyɔne nɛ e ngma kɛ ya ha Korinto bi ɔmɛ ɔ mi. (Kane 2 Korinto Bi 9:11-15.) Ngɛ kuku nɛ ɔmɛ a mi ɔ, Paulo tsɔɔ níhi etɛ nɛ wa náa ngɛ ‘ní tsumi nɛ wa ngɛ tsue,’ nɛ ji yemi kɛ buami ní tsumi ɔ mi. Nyɛ ha nɛ wa susu he kakaaka.

8 Kekleekle ɔ, yemi kɛ buami ní tsumi ɔ woɔ Yehowa hɛ mi nyami. Mo kadi si abɔ nɛ Paulo gbla nyɛmimɛ a juɛmi kɛ ya Yehowa Mawu nɔ ngɛ kukuhi enuɔ ɔmɛ a mi ha. Bɔfo Paulo kai Korinto bi ɔmɛ kaa a yemi kɛ buami ɔ ha nɛ nyɛmimɛ ɔmɛ “na Mawu si” nɛ “nihi babauu hu ngɛ Mawu si nae.” (Kuku 11, 12) E tsɔɔ bɔ nɛ yemi kɛ buami ní tsumihi haa nɛ Kristofohi ‘jeɔ Mawu yi,’ ejakaa “Mawu hu je suɔmi agbo nɛ hí kalemi kpo” ha mɛ. (Kuku 13, 14) Paulo mwɔ yemi kɛ buami ní tsumi he sane nɛ e kɛ nyɛmimɛ ɔmɛ susu he ɔ nya ke: “Waa na Mawu si.”​—Kuku 15; 1 Pet. 4:11.

9. Mɛni blɔ nɔ nɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ma nyɛ ma tsake nihi a susumi ngɛ? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́.

9 Mawu sɔmɔli nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ buu yemi kɛ buami ní tsumi ɔ kaa he blɔ nɛ a ná nɛ a kɛ maa wo Yehowa hɛ mi nyami konɛ a kɛ e tsɔɔmihi nɛ tsu ní kaa bɔ nɛ Paulo pee ɔ. (1 Kor. 10:31; Tito 2:10) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, behi fuu ɔ, yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa ngɛ fimi behi a mi ɔ haa nɛ nihi nɛ a hɛɛ juɛmi nɛ dɛ ngɛ Yehowa kɛ e we Odasefohi a he ɔ tsakeɔ a juɛmi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ: Yo ko nɛ ngɛ ma ko nɛ ahumi puɛ ní wawɛɛ ngɛ mi ɔ ngma kɛ mɛtɛ e sinya he ke: “Yehowa Odasefohi​—Nyɛ Ko Ba Hiɛ ɔ.” Se ligbi ko ɔ, e na nɛ ni komɛ ngɛ we ko dlae ngɛ gbɛjegbɛ nɛ ngɛ e we ɔ hɛ mi ɔ se. Be bɔɔ se ɔ, e na kaa ní tsuli ɔmɛ kɛ bua jɔmi ngɛ ní ɔ tsue, nɛ e ya bi mɛ nihi nɛ a ji. Benɛ e ná le kaa a ji Yehowa Odasefohi ɔ, e pee lɛ nyakpɛ, nɛ e de ke, “Jinɛ i sume nyɛ sane.” Mɛni je mi kɛ ba? E ya je ní nɛ e ngma kɛ mɛtɛ e sinya a he ɔ.

10, 11. (a) Mɛni nɔ hyɛmi nɔ́ enyɔne lɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ yi mi tomi he je nɛ wa tsuɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he ní tsue? (b) Mɛni womi yeɔ bua yemi kɛ buami ní tsuli? (Hyɛ daka nɛ ji, “ Womi Kpa Nɛ Ma Wa Yemi Kɛ Buami Ní Tsuli” ɔ hulɔ.)

10 Enyɔne, wa haa wa nyɛmimɛ “a hiami níhi.” (2 Kor. 9:12a) Wa suɔ nɛ waa ye bua wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi ngɛ a haomi behi a mi. Mɛni he je? Ejakaa Kristofohi asafo ɔ mi bi tsuo peeɔ ‘nɔmlɔ tso kake,’ nɛ “ke nɔmlɔ tso ɔ he nɔ́ kake ngɛ nɔ́ nae ɔ, he ní kpa amɛ tsuo kɛ lɛ naa nɔ́.” (1 Kor. 12:20, 26) Enɛ ɔ he ɔ, ke wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi nu kaa oslaa ba nyɛmimɛ Kristofohi a nɔ ngɛ he ko ɔ, suɔmi kɛ mi mi sami haa nɛ a peeɔ tsakemi ngɛ a blɔ nya tomihi a mi oya nɔuu, nɛ a ya yeɔ bua mɛ. (Yak. 2:15, 16) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, be nɛ zugba mimiɛ ngɛ wo mi ngɛ Japan ngɛ jeha 2011 ɔ mi ɔ, asafo ɔ ní tsumi kɔni nɛ ngɛ United States ɔ ngma womi ya ha Kpokpa Nɔ Tsu Mami He Ajla Toli nɛ a ngɛ United States ɔ, nɛ a bi ke ji a maa na “nyɛmimɛ nɛ sa” konɛ a ya ye bua kɛ ma Matsɛ Yemi Asahi ngɛ Japan. Kɛ nyɛmimɛ pee a ní ngɛ he ha kɛɛ? Ngɛ otsi bɔɔ mi ɔ, nyɛmimɛ maa pee 600 ngɔ a he kɛ ha kaa a ma ya ye bua, nɛ a kplɛɛ kaa a maa wo mɛ nitsɛmɛ a kɔɔhiɔ lɛ he hiɔ kɛ ya Japan! Asafo ɔ ní tsumi kɔni nɛ ngɛ United States ɔ de ke, “Bɔ nɛ nyɛmimɛ ngɔ a he kɛ ha a pee wɔ nyakpɛ.” Benɛ nyɛminyumu ko nɛ ngɛ Japan ɔ bi ní tsuli ɔmɛ a kpɛti nɔ kake nɔ́ he je nɛ e je ma se konɛ e ba ye bua a, e de lɛ ke: “Wa nyɛmimɛ nɛ a ngɛ Japan ɔ ji wa ‘nɔmlɔ tso’ ɔ fã. Wa nuɔ a nɔ nami kɛ a haomi ɔ he.” Akɛnɛ yemi kɛ buami ní tsuli ngɛ suɔmi nɛ haa nɛ nɔ ngɔɔ e he kɛ sãa afɔle he je ɔ, be komɛ ɔ, a kɛ a wami woɔ oslaa mi konɛ a ye bua a nyɛmimɛ. c​—1 Yoh. 3:16.

11 Nihi nɛ a pi Odasefohi hu a bua jɔ yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa nihi ngɛ fimi behi a mi ɔ he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ oslaa ko ba ngɛ Arkansas kpokpa a nɔ ngɛ U.S.A. ngɛ jeha 2013 ɔ mi ɔ, adafi fiami womi ko tu bɔ nɛ Odasefohi nɛ a kɛ a he ha a kɛ oya yemi ye bua a he munyu ke: “Yehowa Odasefohi to blɔ nya saminya kɛ ha a yemi kɛ buami ní tsuli ɔmɛ, lɔ ɔ he ɔ, a nyɛ ɔ yeɔ bua oya nɔuu.” Kaa bɔ nɛ bɔfo Paulo tsɔɔ ɔ, e ji anɔkuale kaa wa haa wa nyɛmimɛ nɛ e fi mɛ ɔ a “hiami níhi.”

12-14. (a) Mɛni he nɛ yi mi tomi etɛne he je nɛ wa tsuɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he hia a? (b) Mɛni ji níhi nɛ ni komɛ de nɛ maa nɔ mi kaa Mawu jami mi ní tsumihi nɛ wa maa ya nɔ nɛ wa ma tsuɔ he hia?

12 Etɛne, wa yeɔ bua nihi nɛ oslaa ná mɛ ɔ konɛ a ya nɔ nɛ a ja Mawu. Mɛni he je nɛ enɛ ɔ he hia a? Paulo de ke nihi nɛ a maa ye bua mɛ ɔ maa ‘na Mawu si.’ (2 Kor. 9:12b) Mɛni nɛ nihi nɛ oslaa ná mɛ ɔ ma nyɛ maa pee kɛ na Yehowa si pe Mawu jami mi ní tsumihi nɛ a ma bɔni tsumi ekohu? (Filip. 1:10) Hwɔɔmi Mɔ ɔ de ngɛ jeha 1945 ɔ mi ke: ‘Paulo kplɛɛ blɔ nya nɛ a to kaa a ngɔ níhi kɛ ya ye bua nyɛmimɛ Kristofohi nɛ e fi mɛ ɔ nɔ, konɛ a ná he wami, nɛ a kɛ a he nɛ wo Yehowa he odase yemi ní tsumi ɔ mi kɛ kã.’ Jamɛ a yi mi tomi ɔ nɔuu wa ngɛ mwɔnɛ ɔ. Ke wa nyɛmimɛ ɔmɛ bɔni fiɛɛmi ekohu ɔ, pi nihi nɛ ngɛ a kpɔ ɔ mi ɔ pɛ nɛ a woɔ mɛ he wami, se a woɔ mɛ nitsɛmɛ a he he wami.​—Kane 2 Korinto Bi 1:3, 4.

13 Benɛ oslaa ná nyɛmimɛ komɛ ɔ, asafo ɔ ye bua mɛ, nɛ a bɔni fiɛɛmi ekohu, nɛ lɔ ɔ wo mɛ he wami. Mo susu níhi nɛ a de ɔ ekomɛ a he nɛ o hyɛ. Nyɛminyumu ko de ke, “I kɛ ye weku ɔ, wa bua jɔ kaa wa ya fiɛɛmi. Benɛ wa ngɛ nihi a bua woe ɔ, lɔ ɔ ha we nɛ waa pee yeyeeye.” Nyɛmiyo ko de ke: “Ye juɛmi nɛ i kɛ ma sɔmɔmi ní tsumi ɔ nɔ ɔ je ye juɛmi ngɛ níhi nɛ oslaa a puɛ ɔ nɔ. E ha nɛ i nu he kaa i ngɛ slɔkee.” Nyɛmiyo ko hu de ke: “E ngɛ mi kaa wa be nyɛe maa pee si fɔfɔɛ ɔ he nɔ́ ko mohu lɛɛ, se fiɛɛmi ní tsumi ɔ ha nɛ i kɛ ye weku ɔ waa kɛ wa hɛ fɔ jɔɔmihi nɛ maa ba hwɔɔ se ɔ nɔ. Ke waa kɛ nihi sɛɛ je ehe ɔ he hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ wa ngɛ ɔ he ní ɔ, e haa nɛ nɔ mi mami nɛ wa ngɛ kaa níhi tsuo maa pee ehe ɔ mi waa.”

14 Mawu jami mi ní tsumi kpa nɛ maa ye bua nyɛmimɛ nɛ oslaa ná mɛ konɛ a kpale da a nane nɔ ekohu ji asafo mi kpehi nɛ a maa ya. Mo susu nɔ́ nɛ ba nyɛmiyo Kiyoko nɛ e piɛɛ bɔɔ nɛ e maa ye jeha 60 nɔ ɔ he nɛ o hyɛ. Benɛ zugba mimiɛ ngɛ wo mi nɛ e weto ní tsuo hɛ mi kpata, nɛ e piɛ e he tade kɛ tokota pɛ ɔ, e susu kaa e si himi ma nyagbe. Kɛkɛ nɛ asafo mi nɔkɔtɔma ko de lɛ ke a maa pee asafo mi kpe ngɛ lɛ nyɛminyumu ɔ lɔle mi. Kiyoko de ke: “I kɛ asafo mi nɔkɔtɔma a kɛ e yo, kɛ nyɛmiyo ko hi si ngɛ lɔle ɔ mi nɛ wa pee kpe ɔ. Kpe ɔ ngɛ kpiti mohu lɛɛ, se nyakpɛ nɔ́ ji kaa oslaa nɛ ba a hɛwi mi hu. Ye tue mi jɔmi. Jamɛ a kpe ɔ ha nɛ i na bɔ nɛ Kristofohi a he nya buami woɔ nɔ he wami ha.” Nyɛmiyo ko hu tu kpehi nɛ e ya benɛ oslaa ko ba a he munyu ke: “Kpe ɔmɛ ye bua mi nɛ i da haomi ɔ nya!”​—Rom. 1:11, 12; 12:12.

Se Namihi Fuu Ngɛ Yemi Kɛ Buami Ní Tsumi ɔ He

15, 16. (a) Ke Kristofohi nɛ a ngɛ Korinto kɛ he kpahi fĩ yemi kɛ buami blɔ nya tomi ɔ se ɔ, mɛni se a ma ná? (b) Mɛni blɔ nɔ wa náa yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he se ngɛ mwɔnɛ ɔ?

15 Benɛ Paulo ngɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he munyu tue ɔ, e tsɔɔ Korinto bi ɔmɛ se namihi nɛ mɛ kɛ Kristofohi kpahi ma ná ngɛ ní tsumi nɛ ɔ mi. E de ngɛ Kristofohi nɛ a ji Yuda bi nɛ a ngɛ Yerusalem nɛ a ye bua mɛ ɔ a he ke: “A kɛ suɔmi nɛ nya wa ma kpa Mawu pɛɛ ha nyɛ, ejakaa Mawu hu je suɔmi agbo nɛ hí kalemi kpo ha nyɛ.” (2 Kor. 9:14) Níhi nɛ Korinto bi ɔmɛ kɛ ya ye bua Yuda bi nɛ a ji Kristofohi ɔ ma ha nɛ Yuda bi ɔmɛ maa sɔle kɛ ha mɛ kɛ Ma Je Li ɔmɛ, nɛ enɛ ɔ ma ha nɛ suɔmi nɛ a ngɛ kɛ ha a sibi ɔ mi maa wa.

16 December 1, 1945 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ tu se nami nɛ ngɛ Paulo munyu nɛ kɔɔ yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa nihi nɛ oslaa ná mɛ ɔ he. Womi ɔ tsɔɔ bɔ nɛ e kɔɔ wa he ha mwɔnɛ ɔ mi ke: “Ke Mawu we bi ye bua a sibi ɔ, mo susu bɔ nɛ e peeɔ mɛ kake ha a he nɛ o hyɛ!” Jã pɛpɛɛpɛ nɛ nihi nɛ a yeɔ bua ngɛ hehi nɛ oslaa ba ngɛ ɔ nuɔ he mwɔnɛ ɔ. Asafo mi nɔkɔtɔma ko nɛ ye bua ngɛ he nɛ nyu afua ko ba ngɛ ɔ de ke, “Nihi nɛ i ya ye bua mɛ ngɛ oslaa be mi ɔ ha nɛ i na kaa i hɛ kɛ su nyɛmimɛ a he wawɛɛ pe sa a.” Nyɛmiyo ko nɛ e bua jɔ yemi kɛ buami nɛ a kɛ ha lɛ ɔ he ɔ de ke: “Nyɛmimɛ nɛ wa ji ɔ ngɛ kaa Paradeiso ngɛ zugba a nɔ.”​—Kane Abɛ 17:17.

17. (a) Mɛni blɔ nɔ munyu nɛ ngɛ Yesaya 41:13 ɔ kɔɔ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he ngɛ? (b) Mɛni nɔ hyɛmi níhi nɛ tsɔɔ kaa yemi kɛ buami ní tsumi ɔ woɔ Yehowa hɛ mi nyami, nɛ e woɔ kake peemi nɛ ngɛ wa kpɛti ɔ mi he wami? (Hyɛ daka nɛ ji, “ Nihi Ngɔ A He Kɛ Ha, Nɛ A Ngɛ Nihi Nɛ Oslaa Ná Mɛ ɔ Ye Buae” ɔ hulɔ.)

17 Benɛ wa nyɛmimɛ ya ye bua nihi nɛ oslaa ná mɛ ɔ, wa nyɛmimɛ nɛ oslaa ná mɛ ɔ na bɔ nɛ Mawu si womi nɛ ɔ ba mi ha ngɛ blɔ slɔɔto nɔ: ‘Imi ji Yehowa, o Mawu ɔ nɛ; imi lɛ i ngɛ mo he wami woe ɔ nɛ, i ngɛ mo dee ke, “Koo ye gbeye! Ma piɛɛ o he!”’ (Yes. 41:13) Nyɛmiyo ko nɛ je oslaa ko mi ɔ, de ke: “Oslaa a ha nɛ ye hɛ kɛ nɔ fɔmi ta, se Yehowa pɛtɛ ye he. Bɔ nɛ nyɛmimɛ ye bua mi ha a se be.” Asafo mi nikɔtɔmahi enyɔ da asafohi ngɛ he ko nɛ zugba mimiɛ ngɛ ɔ nane mi kɛ ngma ke: “Zugba mimiɛ mi ɔ ha wa hao wawɛɛ, se wa na kaa Yehowa ye bua wɔ kɛ gu wa nyɛmimɛ ɔmɛ a nɔ. Wa kaneɔ bɔ nɛ a yeɔ bua nihi nɛ oslaa ná mɛ ɔ he ní, se amlɔ nɛ ɔ, wa na kɛ wa hɛngmɛ.”

Anɛ O Ma Nyɛ Maa Pee Eko Lo?

18. Mɛni ji níhi nɛ o ma nyɛ maa pee ke o ngɛ hlae nɛ o tsu yemi kɛ buami ní tsumi ɔ eko? (Hyɛ daka nɛ ji, “ E Tsake E Si Himi” ɔ hulɔ.)

18 Anɛ o suɔ nɛ o ná bua jɔmi nɛ ngɛ yemi kɛ buami ní tsumi ɔ mi ɔ eko lo? Ke jã a, mo ha nɛ e hi o juɛmi mi kaa a hlaa nimli nɛ ɔmɛ kɛ jeɔ nihi nɛ a kɛ a he ha nɛ a maa Matsɛ Yemi Asahi ɔ a kpɛti. Lɔ ɔ mo de asafo mi nikɔtɔma amɛ kaa o suɔ nɛ o ngma Matsɛ Yemi Asa mami blɔ bimi womi ɔ nɔ ní. Asafo mi nɔkɔtɔma ko nɛ e kɛ jehahi babauu tsu yemi kɛ buami ní tsumi ɔ de ke: “Ke oslaa ko ba he ko nɛ o ngɛ hlae nɛ o ya ye bua a, moo mlɛ nɛ Oslaa Be Mi Yemi Kɛ Buami Ajla Toli ɔmɛ nɛ a ha mo blɔ lolo loko o ya.” Kɛ gu jã peemi nɔ ɔ, yemi kɛ buami nɛ waa kɛ yaa ha ni ɔmɛ ɔ maa ya nɔ ngɛ blɔ nɔ tomi nya pɛpɛɛpɛ.

19. Mɛni yemi kɛ buami ní tsuli peeɔ kɛ tsɔɔ kaa wa ji Kristo se nyɛɛli niinɛ?

19 Yemi kɛ buami ní tsumi ɔ ji blɔ nɛ hi saminya nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ bu Kristo fami kaa ‘waa suɔ wa sibi’ ɔ tue. Ke wa je suɔmi nɛ ɔ kpo ɔ, waa kɛ maa tsɔɔ kaa Kristo anɔkuale se nyɛɛli ji wɔ. (Yoh. 13:34, 35) Hyɛ bɔ nɛ e ji jɔɔmi ha wɔ mwɔnɛ ɔ ha kaa wa ngɛ nihi babauu nɛ a je a suɔmi mi kɛ ngɛ yemi kɛ buami ní tsumi nɛ ɔ tsue. Yemi kɛ buami nɛ a kɛ haa nihi nɛ a fĩ Mawu Matsɛ Yemi ɔ pɛ se ɔ ngɔɔ yi jemi kɛ ba haa Yehowa!

a Ngɛ yi nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu wa nyɛmimɛ Kristofohi nɛ wa ye bua mɛ ɔ he. Se nihi nɛ a pi Odasefohi hu náa wa yemi kɛ buami ní tsumi ɔ he se.​—Gal. 6:10.

b Paulo kɛ di·aʹko·nos (sɔmɔlɔ) tsu ní kɛ ha ‘asafo mi sɔmɔli.’​—1 Tim. 3:12.

c Hyɛ munyu nɛ ji, “Aiding Our Family of Believers in Bosnia,” nɛ ngɛ November 1, 1994 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ ba fa 23-27 ɔ mi.