1, 2. (a) Na ituvaki dredre cava era donumaka na lotu vaKarisito e Jutia? (b) Na ivakaraitaki cava ni loloma era raica?

 E YACO tu e Jutia ena 46 G.V., na dausiga. E lailai na kakana qai sau levu, e sega kina vei ira na Jiu era tisaipeli i Jisu na ilavo mera volivoli kina. Dua na ka nodra walokai. Ia sa voleka mera raica na veitaqomaki i Jiova ena sala era se sega vakadua ni donumaka. Na cava sa vakarau yaco?

² Nira rogoca qori na lotu vaKarisito Jiu kei ira na kai veimatanitu e Anitioki, era vakarautaka sara na veivuke vakailavo me baleti ira na tacidra vakayalo. Era mani lesi Panapasa kei Saula me rau kauta na ka ni veivuke vei ira na qase ni ivavakoso e Jerusalemi. (Wilika Cakacaka 11:27-30; 12:25.) Vakasamataka mada na levu ni nodra marau na tacidra era leqa tu e Jutia nira raica na nodra veivuke na tacidra mai Anitioki!

3. (a) Eda muria vakacava na tamata ni Kalou nikua na nodra ivakaraitaki na lotu vaKarisito taumada e Anitioki? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki. (Raica tale ga na kato “ Na iMatai ni Cakacaka ni Vakacoko Ena Gauna Qo.”) (b) Na taro cava eda na dikeva ena wase qo?

³ Na ituvaki qori ena imatai ni senitiuri G.V., e imatai ni ivolatukutuku ni nodra veivuke na lotu vaKarisito vei ira na tacidra ena dua tale na vanua. Eda muria tale ga nikua na nodra ivakaraitaki na tacida mai Anitioki. Ke da kila nira sotava na tacida ena so tale na vanua na leqa tubukoso se ituvaki dredre tale eso, eda dau tu vakarau meda veivuke. a E veisemati vinaka na noda cakacaka ni vakacoko kei na veiqaravi vakaitalatala tale eso. Me rawa nida kila qori, meda dikeva mada e tolu na taro me baleta na cakacaka ni vakacoko. Na cava eda raica kina me dua na veiqaravi tabu? Na cava e kena inaki? E yaga vakacava vei keda?

4. Na cava e tukuna o Paula me baleta na veiqaravi vaKarisito?

⁴ Ni volavola o Paula vei ira e Korinica, e vakamacalataka e rua na mataqali veiqaravi. A volavola tiko vei ira na lotu vaKarisito lumuti, ia e baleti keda tale ga na ‘so tale na sipi’ nikua. (Joni 10:16) Na kena imatai, na “itavi ni veivakaduavatataki,” oya noda vunau kei na veivakavulici. (2 Kor. 5:18-20; 1 Tim. 2:3-6) Na kena ikarua na noda vukei ira na tacida. E tukuna sara ga o Paula na cakacaka ni nodra  “vukei.” (2 Kor. 8:4) Na ivosavosa ruarua qo, na “itavi ni veivakaduavatataki” kei na “vukei,” e ivakadewa ni vosa vaKirisi na di·a·ko·niʹa. Na cava e vakasakiti kina qori?

5. Na cava e vakasakiti kina nona tukuna o Paula ni okati me veiqaravi tabu na cakacaka ni vakacoko?

⁵ Ni vakayagataka e dua na vosa vaKirisi me vakaibalebaletaka e rua na veiqaravi, e okata kina o Paula na cakacaka ni vakacoko se nodra qaravi na tacida, me tautauvata kei na veiqaravi tale eso ena ivavakoso vaKarisito. A tukuna taumada: ‘E levu na mataqali veiqaravi vakaitalatala, ia e dua ga na Turaga, e levu tale ga na mataqali cakacaka, ia e cakacaka kece ni yalo tabu vata ga qori.’ (1 Kor. 12:4-6, 11) E semata sara ga o Paula na cakacaka kece ni ivavakoso ina “veiqaravi tabu.” b (Roma 12:1, 6-8) Sa rauta me dau vakayagataka nona gauna me “qaravi ira na yalosavasava”!—Roma 15:25, 26.

6. (a) Na cava e tukuna kina o Paula ni okati ena noda sokalou na cakacaka ni vakacoko? (b) Vakamacalataka na cakacaka ni vakacoko ena veiyasa i vuravura. (Raica tale ga na kato “ Ni Yaco na Leqa Tubukoso!”)

⁶ A tukuna o Paula vei ira e Korinica ni okati ena nodra cakacaka vakaitalatala kei na nodra sokalou vei Jiova na cakacaka ni vakacoko. Dikeva mada na ka e tukuna: Era vakarautaka na lotu vaKarisito na veivuke ena leqa tubukoso nira “talairawarawa ina itukutuku vinaka kei Karisito.” (2 Kor. 9:13) Koya gona, nida muria na ivakavuvuli vaKarisito eda na dau vukei ira na tacida. E tukuna tiko o Paula, ni ka era cakava ena vukudra na tacidra e ivakaraitaki ni rui “uasivi na loloma soli wale ni Kalou.” (2 Kor. 9:14; 1 Pita 4:10)Ni vakamacalataka nodra qaravi na tacida era gadreva na veivuke, vakabibi ni yaco na leqa tubukoso, e tukuna na Vale ni Vakatawa ni 1 Tiseba, 1975: “Meda kua vakadua ni vakatitiqataka nodrau vakabibitaka na Kalou o Jiova kei na Luvena o Jisu Karisito na mataqali veiqaravi va qo.” Io, e okati tale ga me veiqaravi tabu na cakacaka ni vakacoko.—Roma 12:1, 7; 2 Kor. 8:7; Iper. 13:16.

7, 8. Na cava na imatai ni inaki ni noda cakacaka ni vakacoko? Vakamacalataka.

⁷ Na cava na inaki ni vakacoko? E sauma na taro qori o Paula ena ikarua ni nona ivola vei ira e Korinica. (Wilika 2 Korinica 9:11-15.) E vakabibitaka e tolu na inaki eda vakaitavi kina ena “itavi ni veiqaravi qo,” se na cakacaka ni vakacoko. Meda raica mada.

⁸ Kena imatai, e vakalagilagi o Jiova ena cakacaka ni vakacoko. Dikeva mada ena tikinivolatabu qori nona vakamuai ira na tacina o Paula vua na Kalou o Jiova. E tukuna na nona ‘vakacaucautaki na Kalou’ kei na nona ‘vakacaucautaki vakalevu.’ (Tikina e 11, 12) E tukuna na nona ‘vakalagilagi na Kalou’ ena cakacaka ni vakacoko kei na nodra vakacaucautaka na ‘uasivi ni nona loloma soli wale na Kalou.’ (Tikina e 13, 14) Sa qai tinia o Paula nona  veivosakitaka na cakacaka ni vakacoko ni kaya: “Me vakavinavinakataki na Kalou.”—Tikina e 15; 1 Pita 4:11.

9. E rawa ni veisautaka vakacava na rai cala na cakacaka ni vakacoko? Tukuna e dua na kena ivakaraitaki.

⁹ Me vakataki Paula, eda raica tale ga na cakacaka ni vakacoko me vakalagilagi kina o Jiova da qai muria kina na nona ivakavuvuli. (1 Kor. 10:31; Taito 2:10) Na cakacaka ni vakacoko e rawa ni veisautaka na nodra rai cala e levu me baleti Jiova kei keda na iVakadinadina. Kena ivakaraitaki: A vakabira tu e dua na marama mai New Orleans ena nona matanikatuba na ivakatakilakila, “Sega ni Vakatarai na iVakadinadina i Jiova.” Ia dua na siga era mai vakavinakataka e dua na ilala bolecakacaka na vale e vakacacani ena cagilaba, e toka ena tai adua ni gaunisala. E dau raica ena veisiga na nodra cakacaka ena marau ra qai matadredredre. A via kila na veika era cakava tiko, mani lako sara vei ira. Ni kila nira iVakadinadina i Jiova, e kaya: “A cala na noqu rai me baleti kemuni.” Na cava e qai cakava? E biuta laivi na ivakatakilakila ena nona katuba.

10, 11. (a) Na ivakaraitaki cava e dusia nida muria tiko na ikarua ni inaki ni noda vakacoko? (b) Na ivukevuke cava e vakarautaki ena cakacaka ni vakacoko? (Raica tale ga na kato “ Na iVukevuke Vei Ira na Vakacoko.”)

¹⁰ Kena ikarua, eda ‘vakarautaka na veika era gadreva’ na tacida. (2 Kor. 9:12a) Eda vinakata meda vakarautaka na veika era gadreva na tacida mera vakacegui kina ena nodra rarawa. Na vuna? Nida “dua ga na yago” na ivavakoso vaKarisito, ke “rarawa e dua na tikiniyago, era na rarawa vata kei na tikiniyago qori na kena vo.” (1 Kor. 12:20, 26) Ke da dau veinanumi qai tiko vei keda na veilomani vakaveitacini, eda na tu vakarau meda vakuai keda ena so na ka, da qai gole ena vanua ni leqa tubukoso meda vukei ira na tacida vakayalo. (Jeme. 2:15, 16) Kena ivakaraitaki, ni tarai Japani na ualoka ena 2011, e kerekere na valenivolavola ni tabana e Merika ina kena Komiti ni Taravale ena Duidui Vanua mera kerei “eso na tacida e tu vei ira na kila” mera veivuke ena vakavinakataki ni Vale ni Soqoni e Japani. Na cava e yaco? Ena vica ga na macawa, era bole e rauta ni 600 na tacida ra qai tu vakarau mera sauma ga na nodra ivodovodo! E kaya na valenivolavola ni tabana e Merika: “Keitou sega tale ni taqea rawa na iwiliwili era bole cakacaka.” Ni taroga e dua na tacida e Japani se cava e vu ni nona veivuke na tacida e bole cakacaka mai vanuatani, e tukuna: “O kemuni na mataveitacini e Japani oni tiki ni ‘yagoi keimami.’ Keimami rarawa tale ga ena vuku ni ka oni sotava.” Ena levu ni nodra loloma vosota, era bolemate na tacida era gole ena vakacoko ena vukudra na tacidra vakayalo. c—1 Joni 3:16.

¹¹ Era vakavinavinakataka tale ga na cakacaka ni vakacoko o ira na sega ni qaravi Jiova. Kena ivakaraitaki, ni vakacaca na leqa tubukoso e Arkansas, Merika, ena 2013, e  volatukutukutaka e dua na niusipepa na totolo ni nodra yavala na iVakadinadina, qai kaya: “E tuvanaki vinaka na nodra cakacaka ni vakacoko na iVakadinadina i Jiova ni rawa mera cakava vakamatau qai totolo tale ga.” Io, me vaka e tukuna na yapositolo o Paula, eda vakarautaka vinaka na ka era gadreva na tacida.

12-14. (a) Na cava e bibi kina na ikatolu ni inaki ni vakacoko? (b) E laurai vakacava ena ka era tukuna na tacida ni bibi me tomani tale nodra ituvatuva vakayalo?

¹² Kena ikatolu, mera tomana nodra ivakarau ni sokalou. Na cava e bibi kina? E kaya o Paula, ke ra vukei na tacida ni yaco na leqa, era na uqeti ira mera ‘vakacaucautaka na Kalou.’ (2 Kor. 9:12b) Na sala vinaka duadua mera vakaraitaka kina nodra vakavinavinakataki Jiova, oya nodra tomana tale nodra ivakarau ni sokalou. (Fpai. 1:10) E kaya na Vale ni Vakatawa ni 1945: “E vakadonuya o Paula . . . na kumuni ni cau nira vukei kina . . . na tacidra lotu vaKarisito mera vakacegui ena veivuke e vakarautaki qai gumatua tale ena cakacaka vakavunau.” E tautauvata tale ga na noda inaki nikua. Nira tomana nodra cakacaka vakavunau, e sega wale ga ni vakacegui ira na tiko veitikivi, era vakacegui tale ga vakataki ira.—Wilika 2 Korinica 1:3, 4.

¹³ Dikeva mada na ka era tukuna eso na tacida era vukei ena gauna ni leqa mera tomana tale nodra cakacaka vakaitalatala ra qai vakaukauataki kina. E kaya e dua na tacida tagane: “Keitou vakayaloqaqataki ni keitou gole ena cakacaka vakavunau. Ni keitou lai tukuna yani na itukutuku e veivakacegui, keitou vakila tale ga kina na lomavakacegu.” E kaya e dua tale na tacida: “Niu vakabibitaka na cakacaka vakayalo, au lai guilecava kina na vakacaca e yaco. Au sa qai nuidei ga vakalevu.” Dua tale na tacida e kaya: “E sega ni lewai rawa e levu na ituvaki, ia e dusimaki keitou vakavuvale na cakacaka vakaitalatala. Na levu ga ni neitou tukuna na inuinui ni vuravura vou, keitou sa qai nuidei ga vakalevu ni na vakavoutaki na ka kece.”

¹⁴ Na soqoni e dua tale na ituvatuva vakayalo mera tomana na tacida era vakaleqai ena gauna totolo duadua. Dikeva mada na ka e yacovi Kiyoko, na tacida yalewa yabaki 50 vakacaca. A leqataka o Kiyoko se na bula rawa vakacava ni a vakarusai ena ualoka na ka kece e taukena, vakavo ga na isulu kei na ivava e dara tu. Sa qai tukuna e dua na qase ni ivavakoso ni na caka ga na soqoni ena nona motoka. E tukuna o Kiyoko: “Keitou soqoni kei watina kei na dua tale na tacida yalewa. E lekaleka toka ga na soqoni ia au sega ni bau vakasamataka na vakacaca ni ualoka. Au lomavakacegu dina. Au raica kina ni yaga dina na vakasosoqoni vata.” E kaya e dua tale na  tacida yalewa me baleta na soqoni ni oti na leqa tubukoso: “E vukei au sara ga meu vosota!”—Roma 1:11, 12; 12:12.

15, 16. (a) E yaga vakacava vei ira na lotu vaKarisito e Korinica nodra tokona na cakacaka ni vakacoko? (b) E yaga vakacava vei keda nikua?

¹⁵ Ni vakamacalataka o Paula vei ira e Korinica na cakacaka ni vakacoko, e tukuna tale ga na kena yaga vei ira kei na so tale era vakaitavi kina. E kaya: “Na nodra masulaki kemuni, era [o ira na lotu vaKarisito Jiu e Jerusalemi era vukei] kauaitaki kemuni ni rui uasivi na loloma soli wale ni Kalou.” (2 Kor. 9:14) Io, na nodra lomasoli na ivavakoso o Korinica e uqeti ira na Jiu lotu vaKarisito mera masulaki ira na tacidra e Korinica kei ira na kai veimatanitu tani, qai vaqaqacotaka na nodra veilomani.

¹⁶ Me salavata kei na vosa i Paula me baleta na yaga ni vakacoko, e kaya na Vale ni Vakatawa ni 1 Tiseba, 1945: “Nira veivuke na tamata ni Kalou vei ira na tacidra ena dua tale na vanua, e vakilai na nodra duavata!” Qori tale ga na ka era vakadinadinataka na vakaitavi ena cakacaka ni vakacoko. E tukuna e dua na qase ni ivavakoso: “Niu veivuke ena vakacoko, au vakila niu sa qai volekati ira ga na taciqu.” E kaya ena vakavinavinaka e dua na tacida yalewa a vukei ena leqa tubukoso: “E vaka ga au tiko ena vuravura Parataisi niu raica na ka era cakava na mataveitacini.”—Wilika Vosa Vakaibalebale 17:17.

17. (a) E laurai vakacava ena cakacaka ni vakacoko na vosa ena Aisea 41:13? (b) Tukuna eso na ivakaraitaki ni vakacoko e vakarokorokotaki Jiova qai vaqaqacotaka na noda duavata. (Raica tale ga na kato “ Era Veivakacegui na Timi ni Vakacoko ena Veiyasa i Vuravura.”)

 ¹⁷ Nira gole yani na timi ni vakacoko ena vanua ni leqa tubukoso, era vakila na tacida era vakaleqai na dina ni yalayala i Jiova: “O yau o Jiova na nomu Kalou, au taura tiko na ligamu imatau, o koya e tukuna vei iko, ‘Kua ni rere. Au na vukei iko.’” (Aisea 41:13) E kaya e dua na tacida yalewa ni oti na leqa tubukoso: “Niu raica na vakacaca e yaco, e oti sara ga noqu vakanuinui, ia e vukei au o Jiova. E sega ni vakamelei rawa na veivuke era vakarautaka na taciqu.” Ni oti e dua na leqa tubukoso, erau vola e rua na qase ina ivavakoso rau veiqaravi kina: “E vakamosi yalo na vakacaca ni uneune, ia e laurai na veivuke i Jiova ena ka era cakava na tacida. Keirau dau wilika tu ga na veika me baleta na veivuke ena leqa tubukoso, ia qo keirau raica sara ga e matana votu.”

18. Na cava mo cakava ke o via vakaitavi ena cakacaka ni vakacoko? (Raica tale ga na kato “ E Veisautaka Nona Bula.”)

¹⁸ O via vakila tale ga na marau e rawati ena cakacaka ni vakacoko? Ke vaka kina, mo nanuma tiko nira dau digitaki vakalevu mera lako ena vakacoko na tacida ena timi ni tara Vale ni Soqoni. Vakacava mo kerea vei ratou na qase ni nomu ivavakoso mo vakalewena na kena fomu? E tukuna e dua na qase e dau veivuke ena cakacaka ni vakacoko: “Ke sureti iko na Komiti ni Vakacoko, mo lako sara ina vanua e vakaleqai tu.” Ke o cakava qori, ena tuvanaki vinaka na cakacaka ni vakacoko.

19. E vakaraitaki vakacava ena cakacaka ni vakacoko nida imuri dina i Karisito?

¹⁹ Na cakacaka ni vakacoko e dua na sala vinaka eda muria kina na ivakaro i Karisito meda “veilomani.” Ke da veilomani, eda vakaraitaka nida imuri dina i Karisito. (Joni 13:34, 35) Eda kalougata nikua nira tu na tacida era vakalagilagi Jiova ena nodra yalorawarawa me vukei ira na tacida era dau tokona ena yalodina na Matanitu ni Kalou!