1, 2. a) ¿Imaynapin Judea llaqtamanta iñiqmasikuna tarikusharqanku? b) ¿Ima yanapaytan paykuna chaskirqanku?

 ÑAWPAQ tiempopin 46 watapi hina, Judea llaqtapi tiyaqkuna sinchi yarqaypi tarikurqanku. Pisilla mikhuna kasqanraykun mikhuykunapas askha qolqepaq karqan, chaymi chaypi tiyaq cristianokunaqa mana rantiyta atirqankuchu. Paykunaqa ñan yarqaymanta wañupunankupaqña kasharqanku. Ichaqa paykunataqa Jehová Diosmi yanaparqan, ñawpaq watakunapiqa manan mayqen cristianopas chhayna yanapasqaqa karqanchu. ¿Iman pasarqan?

² Jerusalenpi Judeapi tiyaq iñiqmasikuna chhayna llakikuypi tarikusqankuta yachaspan, Antioquía (Siria) llaqtapi tiyaq judiokuna hinallataq mana judío iñiqmasikunapas qolqeta huñurqanku yanapanankupaq. Chay qhepamantaq Bernabetawan Saulotawan akllarqanku chay yanapayta Jerusalenpi umallikunaman apanankupaq (leey Hechos 11:27-30; 12:25). Judeamanta iñiqmasinchiskunaqa maytachá kusikurqanku necesitasqanku ratopi yanapaykuqtinku.

3. a) ¿Imatan Diospa llaqtan ruwan Antioquía llaqtamanta iñiqmasikuna hina? (Qhawallaytaq “ Kay tiempopi ñawpaq kaq yanapay qosqanchis” nisqa recuadrota.) b) ¿Ima tapuykunatan kay capitulopi kutichisun?

³ ¿Imatan chay pasasqanpi reparanchis? Huk ladokunapi tiyaq cristianokunan yanapayta apachirqanku wak ladopi tiyaq cristianokunaman. Kay tiempopiqa Antioquía llaqtamanta iñiqmasinchiskuna hinan ruwanchis. Huk nacionkunapi tiyaq iñiqmasinchiskuna ima llakipipas tarikusqankuta yacharuspaqa, usqhayllan paykunata yanapanchis. a Ichaqa chaykunata ruwaspaqa Diostan servishanchis. ¿Imaraykun nisunman “llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapaspaqa Diostan servishanchis” nispa? ¿Imaraykun llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapanchis? ¿Imaynapin iñiqmasikunata yanapay allinninchispaq?

4. ¿Imatan apóstol Pablo willarqan Corinto llaqtapi tiyaq iñiqmasikunaman Dios serviymanta?

⁴ Apóstol Pablon iskay kaq carta apachisqanpi, Corinto llaqtapi tiyaq cristianokunaman willarqan Dios serviypi iskay ruwanayoq kasqankuta. Chay cartapi nisqanqa akllasqa  cristianokunapaqmi karqan, ichaqa chay nisqanqa ‘wak ovejakuna’ t’aqapi kaqkunapaqwanmi (Juan 10:16). Dios serviypi ñawpaq kaq ruwananchisqa ‘allipunachiy serviymi’, chayqa predicaymanta yachachiymanta iman rimashan (2 Cor. 5:18-20, MR; 1 Tim. 2:3-6). Dios serviypi iskay kaq ruwananchisqa ‘iñiqmasinchiskunata yanapaymi’, chaytan apóstol Pablo willarqan (2 Cor. 8:4). “Serviy” hinallataq “yanapay” simikunaqa Griego simipi diakonía nisqa simimanta t’ikrasqan kashan. Chayta yachaspa, ¿imatan entiendenchis?

5. Pabloqa willarqanmi llakipi kaqkunata yanapay Diosta yupaychay kasqanta, ¿imatan chaywan entiendenchis?

⁵ Pabloqa chay iskay ruwanakunapin diakonía nisqa simita utilizarqan, chaywanmi rikuchisharqan llakipi tarikuqkunata yanapayqa predicay hina kasqanta otaq Diosta servispa huk ruwanakunata ruway hina kasqanta. Pabloqa ñawpaqpin kayta nirqanña: “Imaymanapin servisunman, chaywanpas huk kikin Señorllatan servinchis. Imaymanan ruwaykunaqa kan, chaywanpas [...] tukuy chaykunataqa kikin Santo Espiritullan ruwan”, nispa (1 Cor. 12:4-6, 11). Apóstol Pabloqa willarqanmi iñiq t’aqapi lliw ruwanakuna ‘Diosta yupaychay’ kasqanta (Rom. 12:1, 6-8). b Chayraykuchá apóstol Pabloqa tiemponta t’aqaq ‘iñiqkunata yanapananpaq’ (Rom. 15:25, 26).

6. a) Apóstol Pabloq nisqanman hina, ¿imaraykun llakipi tarikuqkunata yanapaspa Diosta yupaychashanchis? b) ¿Imaynatan Diospa llaqtan pachantinpi llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapan? (Qhaway “ Huk hatun llaki kaqtin” nisqa recuadrota.)

⁶ ¿Imaraykun llakipi tarikuqkunata yanapaspa Diosta yupaychashanchis? ‘Cristomanta allin willakuykunata kasukusqanchisrayku’, chaytan apóstol Pablo willarqan Corinto llaqtapi tiyaq iñiqmasikunaman (2 Cor. 9:13). Cristianokunaqa anchatan munanku Cristoq yachachisqanman hina kawsayta, chayraykun cristianomasinkuta yanapanku. Chaymantapas Corinto llaqtapi tiyaq iñiqmasikunamanmi apóstol Pablo willarqan iñiqmasinkuta yanapay ‘Diospa saminchaynin’ kasqanta (2 Cor. 9:14; 1 Ped. 4:10). Llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapaymanta rimaspan, 1975 watapi 1 diciembre killamanta Qhawaq revista nirqan: “Chay ruwaytaqa Jehová Diospas Jesuspas ancha importantepaqmi qhawarinku, chaymantaqa manan iskayasunmanchu”, nispa. Arí, ¡llakipi tarikuqkunata yanapaspaqa Diostan yupaychashanchis! (Rom. 12:1, 7; 2 Cor. 8:7; Heb. 13:16.)

7, 8. ¿Piqpa sutintan hatunchakun llakipi tarikuqkunata yanapaspa? Willay.

⁷ ¿Ima ruwaykunatan hunt’anchis llakipi tarikuqkunata yanapaspa? Corinto llaqtapi tiyaq iñiqmasikunaman iskay kaq carta apachisqanpin, apóstol Pabloqa chaymanta rimarqan (leey 2 Corintios 9:11-15). Chaypin willarqan  hukkunaman ‘yanapayta qospa’ kinsa ruwaykunata hunt’asqanchista. Yachasun sapankamanta.

⁸ Ñawpaq kaq, llakipi tarikuqkunata yanapayqa Diospa sutintan hatunchan. 2 Corintios 9:11-15 textopin apóstol Pabloqa askha kutita iñiqmasikunata reparachirqan Diospa sutin hatunchasqa kananta. Pabloqa kay simikunatan utilizarqan: “Diosman graciasta qonqaku”, “anchatapuni Diosman graciasta qonqaku” nispa (11, 12 versiculokunapi). Chaymantapas Pabloqa nillarqantaqmi cristianokuna llakipi tarikuqkunata yanapaspaqa ‘Diosta hatunchasqankuta’, ‘Dios saminchaq’ kasqanta rikuchisqankutapas (13, 14 versiculokunapi). Chaymanta rimayta tukuspataq nirqan: “Diosman gracias kachun”, nispa (15 versículo; 1 Ped. 4:11).

9. ¿Ima piensasqankutan wakin runakuna cambianku llakipi tarikuqkunata yanapaqtinchis?

⁹ Kay tiempopi Diosta serviqkunapas llakipi tarikuqkunataqa yanapankun, chhaynapin Diosta hatunchanku yachachikuyninkutapas sumaqchanku (1 Cor. 10:31; Tito 2:10). Wakin runakunaqa manan allintachu piensanku Jehová Diospa testigonkunamanta, ichaqa llakipi tarikuqkunata yanapaqtinkun reparanku allin runakuna kasqankuta. Yachasun huk señorata pasasqanmanta. Chay señoraq tiyasqan ladopiqa huk hatun wayran askha wasikunata thunipurqan, paypa punkunpiqa huk letreron kayta nirqan: “Jehová Diospa testigonkuna, aman punkuyta takankichischu”, nispa. Ichaqa huk p’unchaymi wasinpa chimpanpi rikurqan askha runakuna huk wasi allichaypi yanapakushasqankuta. Chay señoraqa askha p’unchayñan chay llank’aqkunata qhawasharqan, hinan pikunachus kasqankuta yachayta munaspa chay allichasqanku wasiman rirqan. Jehová Diospa testigonkuna kasqankuta yachaspataq payqa anchata admirakurqan, hinaspan nirqan: “Pantasqatan qankunamanta piensarqani”, nispa. ¿Imatan chay qhepaman ruwarqan? Punkunpi kaq letrerotan horqopurqan.

10, 11. a) ¿Ima ejemplokunan rikuchin pisichikuq iñiqmasikunata yanapasqanchista? b) ¿Ima qelqawanmi llakipi tarikuqkunata yanapaqkuna yanapachikunkuman? (Qhaway “ Llakipi tarikuqkunata yanapaqkunapaq huk sumaq folleto” nisqa recuadrota.)

¹⁰ Iskay kaq, pisichikuq iñiqmasinchiskunaq necesitasqankutan qonchis. (2 Cor. 9:12). Ñoqanchisqa kallpachakunchismi iñiqmasinchiskunaq necesitasqankuta usqhaylla qonanchispaq, nanayninkupi yanapananchispaq ima, ¿imaraykun chayta ruwanchis? Llapallanchis huk ‘cuerpolla kasqanchisrayku’. Chaymi sichus cuerpoq mayqen miembronpas muchun chayqa, “llapan miembrokunan chaywan kuska muchullantaq” (1 Cor. 12:20, 26). Ima llakipas kaqtinqa askha Testigokunan ruwayninkuta saqespa herramientankuta hoqarinku iñiqmasinkuta yanapanankupaq, chaytaqa ruwanku iñiqmasinkuta munakusqankuraykun (Sant. 2:15, 16). 2011 watapin Japón nacionpi  lamar-qocha askha wasikunata thunirqan, hinan Estados Unidos nacionmanta sucursal huk cartata apachirqan huñunakuna wasikunata hatarichiymanta encargakuqkunaman. Chaypin willarqan Japón nacionpi huñunakuna wasikunata hatarichinankupaq experienciayoq iñiqmasikunata necesitakusqanta. ¿Imatan iñiqmasikuna ruwarqanku? Pisi semanakunallapin yaqa 600 iñiqmasikuna yanapakuyta munarqanku, Japón nacionman rinankupaq pasajenkutapas “ñoqaykun pagasaqku” nispan nirqanku. Estados Unidos sucursalmi nirqan: “Ancha admirasqan kasharqayku”, nispa. Japón nacionmanta huk iñiqmasinchismi huk nacionmanta yanapakuq iñiqmasita tapurqan: “¿Imaraykun kaykamaraq hamurqanki?”, nispa. Hinan chay iñiqmasiqa kutichirqan: “Llapallanchismi huk cuerpo hinalla kanchis. Japón nacionpi iñiqmasikunaq k’irinkuqa ñoqaykutapas nanawankun”, nispa. Llakipi tarikuqkunata yanapaqkunaqa anchatan runamasinkuta munakunku, chaymi mayninpiqa wañuy patapiraq tarikunku yanapanankurayku (1 Juan 3:16). c

¹¹ Mana Testigo runakunapas ancha allinpaqmi qhawarinku llakipi tarikuqkunata yanapasqanchista. 2013 watapin Arkansas (Estados Unidos) llaqtapi Testigokuna usqhaylla yanapakusqankumanta huk periódico kayta nirqan: “Jehová Diospa testigonkunaqa allin organizasqan kashanku, chaymi llakipi tarikuqkunataqa sumaqta yanapanku”, nispa. Arí, apóstol Pablo nisqan hina, ñoqanchisqa pisichikuq iñiqmasinchiskunaq necesitasqankutan qonchis.

12-14. a) ¿Imaraykun llakipi tarikuqkunata yanapananchis Diosta servishanallankupaq? b) ¿Imatan wakin iñiqmasinchiskuna nirqanku llakipiña tarikuspapas Diosta servishallaymanta?

¹² Kinsa kaq, llakipi tarikuqkunatan yanapanchis Diosta servishanallankupaq. ¿Imaraykun chay ruway ancha importante? Apóstol Pablo nisqanman hina, chayta ruwaqtinchisqa llakipi tarikuqkunan “anchatapuni Diosman graciasta qonqaku” (2 Cor. 9:12). ¿Imata ruwaspan llakipi tarikuqkuna rikuchinkuman Diosman agradecido kasqankuta? Diosta servishanallankupaq kallpachakuspan (Filip. 1:10). 1945 watapin Qhawaq revista nirqan: “¿Imaraykun Pablo munarqan iñiqmasikuna qolqeta huñunankuta? Pisichikuq iñiqmasikunaman necesitasqankuta qonankupaq, chhaynapi mana imawanpas hark’achikuspalla predicanankupaq”, nispa. Kunanpas llakipi tarikuq iñiqmasikunataqa yanapanchis Diosta servishanallankupaqmi. Sichus paykuna predicashallanqaku chayqa, manan runamasillankutachu kallpachanqaku, aswanpas paykuna kikinkupas kallpachasqan kanqaku (leey 2 Corintios 1:3, 4).

¹³ Askha iñiqmasinchiskunan llakipi tarikuspa yanapayta chaskirqanku, hinan kallpachakurqanku predicashanallankupaq,  chayta ruwaspataq repararqanku paykuna kikinku kallpachasqa sientekusqankuta. Huk cristianon nirqan: “Predicacionman lloqsiyqa anchatan familiayta yanaparqan. Askha problemakunapiña tarikusharqayku chaypas, hukkunata sonqochaymi yanapawarqanku thak sientekunaykupaq”, nispa. Huk cristianan nillarqantaq: “Diosta tukuy yuyaywan servisqaymi yanapawarqan wasikuna thunisqa kasqanta rikuspa mana nishuta llakikunaypaq. Diosta servispaqa seguron sientekurqani”, nispa. Hukpas nirqanmi: “Imaynapi tarikusqaykuta manaña cambiayta atirqaykuchu chaypas, predicacionmi familiayta yanaparqan Diosllapi suyakushanankupaq. Mosoq pachamanta hukkunawan rimayqa, kallpachawarqankun Diospa promesanpi astawan confianaykupaq”, nispa.

¹⁴ ¿Imatawanmi llakipi tarikuqkuna ruwashanallanku? Kallpachakunankun huñunakuykunaman rishanallankupaq. Yachasun Kiyoko iñiqmasinchismanta, payqa yaqa 60 watanpi hinañan kashan. Tiyasqan ladopi lamar-qocha askha wasikunata thunipusqanraykun llapa kaqninkuna chinkapurqan, hinan churakusqan p’achallawan qhepakurqan. Payqa nirqanmi: “¿Imaynatataq kunanri kawsasaq?”, nispa. Chay qhepamanmi huk umalli payta nirqan: “Carroypin huk huñunakuyta aparisaqku”, nispa. Kiyoko iñiqmasinchismi yuyarin: “Carropiqa tawa runakunallan kasharqayku, ñoqa huk cristianapiwan, chay umalli esposanwan ima. Chayqa manan huk huñunakuykuna hinachu karqan, chaywanpas chaypi kashaspan qonqapurqani problemakuna kasqanta, chayqa ancha admirakunapaqmi karqan. Thakmi sientekurqani. Chaypin repararqani huñunakuykuna anchata yanapawasqanchista”, nispa. Huk iñiqmasinchispas tiyasqan ladopi hatun llaki kasqan qhepamanmi huñunakushallarqan, paymi nirqan: “Huñunakuykunan yanapawarqan aguantanaypaq”, nispa (Rom. 1:11, 12; 12:12).

15, 16. a) ¿Imatan judío cristianokuna ruwarqanku Corinto llaqtamanta iñiqkunapaq hinallataq huk ladokunamanta iñiqkunapaqpas? b) ¿Imaynatan apóstol Pabloq nisqan kay tiemponchispipas hunt’akushan?

¹⁵ Llakipi tarikuqkunata yanapaymanta rimaspan, apóstol Pabloqa Corinto llaqtapi tiyaq iñiqmasikunata willallarqantaq chayta ruway paykunaq allinninkupaq kasqanta hinallataq huk cristianokunaq allinninkupaq kasqantapas. Paymi nirqan: “[Jerusalén llaqtamanta yanapayta chaskiq judío cristianokunan] qankunapaq Diosmanta mañapusunkichis, anchatapunin munakusunkichis, sumaqtapunitaq Diosqa saminchasunkichis”, nispa (2 Cor. 9:14). Judío cristianokunaqa Corinto llaqtapi iñiqmasikunapaqmi Diosmanta  mañapurqanku hinallataq mana judío iñiqmasikunapaqpas, chay ruwasqankun judío cristianokunata yanaparqan iñiqmasinkuta astawan munakunankupaq. ¿Iman judío cristianokunata tanqarqan chayta ruwanankupaq? Corinto llaqtamanta cristianokuna qoykukuq kasqankun.

¹⁶ ¿Imaynatan apóstol Pabloq nisqan kay tiemponchispipas hunt’akushan? 1945 watapi 1 diciembre killamanta Qhawaq revistan nirqan: “Huk ladokunapi tiyaq iñiqmasinchiskuna wak ladokunapi tiyaq iñiqmasikunata yanapaqtinqa, astawanmi Diospa llaqtan hukllachakun”, nispa. Llakipi tarikuqkunata yanapaq iñiqmasinchiskunaqa chaytan repararqanku. Huk umallin wasikunaman unu haykusqan ladopi yanapakurqan, paymi nin: “Chay ruwasqaymi anchata yanapawarqan iñiqmasiykunata astawan munakunaypaq”, nispa. Huk iñiqmasinchismi yanapayta chaskisqanmanta nirqan: “Pachantinmanta iñiqmasikunata rikuspaqa paraisopipas kashayman hinan sientekuni”, nispa (leey Proverbios 17:17).

17. a) ¿Imaynapin Isaías 41:13 textoq nisqan hunt’akun? b) ¿Imaynapin llakipi tarikuqkunata yanapaspa Diospa sutinta hatunchakun, iñiqmasikunapas astawan munanakunku? (Qhawallaytaq “ Iñiqmasinchiskunaqa pachantinpin yanapakunku” nisqa recuadrota.)

¹⁷ Jehová Diosmi kayta prometewanchis: “Ñoqaqa Diosniyki Señor Diosmi kani, paña makiykimantan hap’ishayki, ñoqan niyki: Ama manchakuychu, ñoqan yanapasqayki”, nispa (Is. 41:13). Llakipi tarikuq iñiqmasinchiskunaqa chay promesa hunt’akusqantan rikunku yanapayta chaskispa. Huk iñiqmasinchispa tiyasqan ladopin huk hatun llaki pasarqan, paymi nirqan: “Mana piniyoq hinan rikukurqani,  ichaqa Jehová Diosqa manan saqerpariwarqanchu. Iñiqmasikunan anchata yanapawarqanku”, nispa. Huk terremoto pasasqan qhepamanmi iskay umallikuna iñiq t’aqankuq sutinpi kayta qelqamurqanku: “Sinchi llakisqan kasharqayku, ichaqa rikurqaykun Jehová Dios siervonkunawan yanapawasqankuta. Ñoqaykuqa revistakunapin leerqayku llakipi tarikuqkunata imaynatachus yanapasqankumanta, kunanmi ichaqa ñawiykuwanpuni chayta rikurqayku”, nispa.

18. ¿Imatan ruwawaq llakipi tarikuqkunata huk iñiqmasikuna hina yanapanaykipaq? (Qhawallaytaq “ Allinta decidinaypaq yanapawarqan” nisqa recuadrota.)

¹⁸ ¿Munawaqchu llakipi tarikuqkunata yanapaspa kusisqa kayta? Chhayna kaqtinqa kaytan yachanayki: Llakipi tarikuqkunata yanapaqkunataqa astawanmi akllanku huñunakuna wasikunata hatarichiypi llank’aqkuna ukhumanta. Chayrayku iñiq t’aqaykipi umallikunamanta huk solicitud nisqata mañakuy ñawpaqta huñunakuna wasikunata hatarichiypi yanapakunaykipaq. Huk umallin askha wataña llakipi tarikuqkunata yanapaspa llank’arqan, paymi kayta yuyarichiwanchis: “Maymanpas yanapakuq rinaykipaqqa, ñawpaqtaqa huk invitaciontan chaskinayki llakipi tarikuqkunata yanapaypi encargakuqkunamanta”, nispa. Chayta ruwasun chayqa, ima ruwasqanchispas ordenpi ruwakunqa.

19. ¿Imaraykun llakipi tarikuqkunata yanapaspa rikuchinchis Jesuspa qatikuqninkuna kasqanchista?

¹⁹ Llakipi tarikuq iñiqmasinchiskunata yanapaspaqa Jesuspa kamachisqantan kasukushanchis, paymi nirqan: “Qankunapura munanakuychis”, nispa. Chayta ruwaspan sut’ita rikuchinchis Jesuspa qatikuqninkuna kasqanchista (Juan 13:34, 35). Kay tiempopiqa kanmi askha yanapakuq iñiqmasinchiskuna, paykunan tukuy sonqomanta llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapanku, chayta ruwaspataq Diospa sutinta hatunchanku. ¡Chay iñiqmasinchiskunaqa anchatan kusichiwanchis!