A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

ṬHEN 21

Pathian Pennak nih a Ral pawl a Tei hna

Pathian Pennak nih a Ral pawl a Tei hna

HI ṬHEN AA TINHMI

Armageddon raltuknak a chuahtermi thil hna

1, 2. (a) 1914 thawkin kan Siangpahrang nih a uk cang ti kha zeinihdah a langhter? (b) Hi ṭhen ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

 PATHIAN Pennak nih a ral hna lakah a liimmi rian kong hlathlai cu zumhnak fehtertu a si. (Salm 110:2) Kan Siangpahrang nih lungtho tein phung a chimmi ralkapbu kha a dirh. Cun a zultu hna kha thlaraulei le ziazalei in a thenh hna. Pennak a ralchanhtu hna nih zultu hna kha ṭhencheuter awkah fakpi in an i zuam. Asinain tuchan ah vawleicung pumpi ah kan lung aa rual. Cu bantuk thil hna le hi cauk ah kan i ruahmi Pennak nih a liimmi a dang thil tampi nih 1914 thawkin kan Siangpahrang nih a ral hna lakah a uk cang ti an langhter.

2 Pennak nih a rauhhlan ah mah nakin khuaruahhar deuh a simi thil a tuah cang lai. Pennak cu a “tlung” lai i a ral pawl kha “a hrawh dih hna lai i a donghter dih hna lai.” (Matt. 6:10; Dan. 2:44) Asinain mah caan a phanh hlanah a dang a biapimi thil pawl a um lai. Mah cu zeidah an si? Baibal chimchungbia tampi ah a phi hmuh khawh a si. Hmailei ah a cang dingmi thil hngalh awkah mah chimchungbia hna lak i cheukhat kha i ruah hna u sih.

‘Rawhnak nih a Den’ hlanah a Cang dingmi Thil

3. Hmailei ah a cang dingmi thil a pakhatnak cu zeidah a si?

3 Daihnak kong thanhnak. Lamkaltu Paul nih Thesalon khuami hna sin a cakuat ah hmailei ah a cang dingmi thil a pakhatnak kha a chim. (1 Thesalon 5:2, 3 rel.) Paul nih a cakuat ah “a liannganmi Babilon” dohnak in aa thawk hngami “Bawipa Ni” kong a chim. (Biat. 17:5) Asinain Bawipa ni aa thawk hlan deuhte ah mi nih “a dai dih ko i a him dih ko” an ti lai. Mah bia cu voikhat lawng an thanh men lai asiloah voi tam nawn an thanh men lai. Mah ah biaknaklei hruaitu pawl an i tel lai maw? Annih cu vawlei cheubang an si caah mi nih ‘a dai ko’ an ti tikah an i tel ve men ko lai. (Jer. 6:14, NW ; 23:16, 17; Biat. 17:1, 2) A dai dih ko i a him dih ko timi thanhnak nih Jehovah ni aa thawk cang lai ti kha a langhter lai. Pathian Pennak a ralchanhtu hna cu “an luat kho lai lo.”

4. A dai dih ko i a him dih ko timi thanhnak kong chimchungbia hngalhthiamnak in zeitindah ṭhatnak kan hmuh khawh?

4 Mah chimchungbia a sullam hngalhthiamnak in zeitindah ṭhatnak kan hmuh khawh? Paul nih hitin a chim: “Nannih cu mui padap chung i khua a sami nan si lo i mifir bantukin cu ni nih cun a hlaoh in aan hlaoh hna awk a si lo.” (1 Thes. 5:3, 4) Mi tampi he i lo loin kannih cu atu ah a cangmi thil hna nih a chuahter hngami kong kha kan hngalh. A dai dih ko i a him dih ko timi chimchungbia cu zeitindah a tlin lai? Hngah le vawlei thil sining hmuhthiam a hau. Cucaah “kan i ṭhangh awk le lungfim tein kan um awk a si.”—1 Thes. 5:6; Zef. 3:8.

Harnak Nganpi aa Thawk

5. “Harnak” nganpi cu zeitindah aa thawk lai?

5 Biaknak dohnak. Paul ṭialmi mah bia hi i cinken: “Mi nih zeizong vialte a dai dih ko i a him dih ko, an ti liote ah khin rawhnak nih cun a den hna lai.” Nimtlau a lek tikah khuari thawng kan theih colh bantukin mi nih “a dai dih ko i a him dih ko” an ti tikah “rawhnak nih cun a den” colh hna lai. Zeidah hrawh a si lai? Pakhatnak ah, “a liannganmi Babilon” asiloah “hlawhhlangnu” tiah timi vawleicung i a hmaan lomi biaknak vialte cu hrawh an si lai. (Biat. 17:5, 6, 15) Khrihfaram le a dang a hmaan lomi biaknak vialte hrawhnak cu “harnak” nganpi aa thawknak a si lai. (Matt. 24:21; 2 Thes. 2:8) Mah thil a can tikah mi tampi cu an khuaruah a har lai. Zeicah? Hlawhhlangnu nih mah caan tiang amahle amah kha “siangpahrang bawinu” in aa ruat lai i “ngaihchiatnak cu ka ing bal lai lo” tiah a ruah lai caah a si. Asinain a ruahnak a palh kha ruahlopi in a hun hngalh lai. Khulrang tuk in hrawh a si lai caah “nikhatte ah” a rawkmi bantuk a si lai.—Biat. 18:7, 8.

6. “A liannganmi Babilon” cu aho nih dah asiloah zeinihdah a doh lai?

6 “A liannganmi Babilon” cu aho nih dah asiloah zeinihdah a doh lai? “Ki pahra” a ngeimi “sahrang” nih a doh lai. Mah sahrang cu United Nations (UN) a si kha Biathlam cauk nih a langhter. Ki pahra nih mah “sahrang sen” a bawmmi atu lio i nainganzi phu vialte kha a aiawh. (Biat. 17:3, 5, 11, 12) Mah dohnak cu zeitlukin dah a fah lai? UN ah aa telmi ram hna nih hlawhhlangnu kha a ngeihmi vialte an chuh dih lai, a sa kha an ei lai i “mei in an khangh lai.”—Biathlam 17:16 rel. a

7. Matthai 24:21, 22 i Jesuh bia cu kumzabu pakhatnak ah zeitindah a tlin, hmailei ah tah zeitindah a tlin lai?

7 Caan tawiter a si. Siangpahrang Jesuh nih harnak nganpi chungah a cang dingmi thil kong kha a chim. Hitin a ti: “A mithim mi hna caah cun, cu caan cu a tawiter lai.” (Matthai 24:21, 22 rel.) Jesuh bia cu AD 66 ah a hme deuh in a rak tling. Mah lioah Rom ralkap nih Jerusalem an dohmi kha Jehovah nih a “tawiter.” (Mar. 13:20) Mah nih Jerusalem le Judea ah a ummi Khrihfa hna kha a luatter hna. A ra laimi harnak nganpi chungah tah Jesuh bia cu vawleicung pumpi ah zeitindah a tlin lai? UN nih biaknak a doh tikah a hmaanmi biaknak hrawh chih a si nakhnga lo Jehovah nih kan Siangpahrang kha hmangin mah dohnak kha “a tawiter” lai. Cuticun a hmaan lomi biaknak vialte hrawh an si tikah a hmaanmi biaknak pakhat lawng a taang lai. (Salm 96:5) Harnak nganpi chung i mah thil a can hnuah zei thil dah a cang lai ti kha atu i ruah hna u sih.

Armageddon a Chuahtermi Thil

8, 9. Jesuh nih zei thil kong dah a chimmi a si men lai, mah kha mi nih an hmuh tikah zeitindah an um lai?

8 Donghnak caan kong Jesuh chimchungmi nih Armageddon a chuahtermi thil tampi a um lai ti kha a langhter. Kan i ruah laimi a hmasa thil pahnih cu Thawngṭha cauk a simi Matthai, Marka le Luka ah aa ṭial.—Matthai 24:29-31 rel; Mar. 13:23-27; Luka 21:25-28.

9 Vancung ah a lang dingmi khuaruahhar thil. Jesuh nih hitin a chimchung: “Ni cu a mui lai i thlapa cu a tlang ti lai lo, arfi cu van in an tla lai.” Mi nih ceunak hmuh awk, phundang cun lamhruainak hmuh awkah biaknaklei hruaitu hna kha an i bochan ti hna lai lo ti cu a fiang ko. Jesuh nih van ah kokek sining a lonhmi langhnak a um lai tiah a chimduhmi tah a si maw? A si kho men. (Isa. 13:9-11; Joel 2:1, 30, 31) Mah kha mi nih an hmuh tikah zeitindah an um lai? “Zeihmanh tuah awk hngal loin hnabeidong” in an um lai. (Luka 21:25; Zef. 1:17) ‘Siangpahrang in sal tiang,’ Pathian Pennak a ralchanhmi vialte cu “a tlung dingmi thil an ruah ah khan . . . ṭihnak in a ther in an ther lai” i thuhnak hmun an kawl lai. Asinain Siangpahrang thinhunnak in a luatter kho hngami, a himmi thuhnak hmun kha an hmu lai lo.—Luka 21:26; 23:30; Biat. 6:15-17.

10. Zei biaceihnak kong dah Jesuh nih a thanh lai, mah kha Pathian Pennak a ṭanpimi le a ralchanhmi hna nih zeitindah an lehrulh lai?

10 Biaceihnak kong thanhnak. Mah hnuah Pathian Pennak a ralchanhmi hna nih ṭih a nung deuhmi thil kha an hmuh lai. Jesuh nih “mi Fapa cu a lang lai i khuadawm chung khin lianhngannak le sunparnak he a ra lai” tiah a ti. (Mar. 13:26) Mah kokek sining a lonhmi langhnak nih Jesuh cu biaceihnak kong thanh awkah a ra cang ti kha a langhter lai. Donghnak caan kong he aa tlaimi mah chimchungbia ah Jesuh nih mah caan i a thanh dingmi biaceihnak kong kha a dikthliar in a chim. Mah kong kha tuu le meheh bianabia ah kan hmuh. (Matthai 25:31-33, 46 rel.) Pathian Pennak zumhfek tein a ṭanpimi hna cu “tuu” in biaceih an si lai. Annih nih ‘kan luatnak caan a nai cang’ ti kha an hngalh caah ‘cunglei kha an zoh lai.’ (Luka 21:28) Asinain Pennak a ralchanhmi hna cu “meheh” in biaceih an si lai. Annih nih zungzal in hrawh kan si lai ti kha an hngalh caah “an ṭap lai.”—Matt. 24:30; Biat. 1:7.

11. A ra laimi thil kong kan i ruah lioah zeidah kan i cinken awk a si?

11 Jesuh nih “vawleicung mi vialte” cung i biaceihnak kong a thanh hnu, Armageddon raltuknak aa thawk hlanah a cang dingmi thil tampi a um rih. (Matt. 25:32) Mah lakin pahnih a simi Gog dohnak le chiti thuhmi hna pumhnak kong kha i ruah hna u sih. Mah kong kan i ruah lioah Baibal nih mah thil pahnih cu zeitikah dah a can lai timi a chim lo ti kha i cinken a hau. Mah thil pahnih cu caan tlawmpal chung an cangṭi men lai.

12. Satan nih Pennak fakpi in doh awkah ahote dah a hman hna lai?

12 Fakpi in dohnak. Magog ram i Gog nih chiti thuhmi a taang rihmi hna le an hawile tuudang kha a doh hna lai. (Ezekiel 38:2, 11 rel.) Satan nih dirh a si cangmi Pennak cutin a doh cu vancung in thlak a si thawkin chiti thuhmi a taang rihmi a doh hnanak hmanung bik a si lai. (Biat. 12:7-9, 17) A hleiin Khrihfabu ah chiti thuhmi pumh an si thawkin Satan nih an hmuhmi thluachuah pawl kha hrawh awkah aa zuam nain a hlawh a tling lo. (Matt. 13:30) Asinain a hmaan lomi biaknak vialte hrawh an si hnuah Pathian miphun cu “ralhruang zong zeihmanh a ngei lo i kutka siseh, kutka hrenh siseh, zeihmanh a ngei lomi” an lo lai i Satan nih mah kha caanṭha in a hmuh lai. Pennak a ṭanpimi hna kha fakpi in doh awkah minung cozah kha a forh hna lai.

13. Jehovah nih a mi pawl bawmh awkah zeitindah rian a ṭuan lai?

13 Ezekiel nih a cang dingmi thil kong kha a chim. Gog he aa tlaiin hitin a chimchung: “Nangmah le na sinah a ummi miphun tampi, rel cawk a ti lomi ralkapbu nganpi, rangcung ralkap lawngte nih chakleipi i a ummi nan inn cu kaltak nan timh i ka mi Israel mi cu chim nan timh hna. Nannih cu vawlei a khuhtu khuadawm bantuk nan si lai.” (Ezek. 38:15, 16) Cutin fakpi in dohnak kha Jehovah nih zeitindah a lehrulh lai? “Ka thinhunnak cu a tlawh in a tlok lai” i “thil ṭihnung phunzakip kha ka auh hna lai” tiah Jehovah nih a ti. (Ezek. 38:18, 21; Zekhariah 2:8 rel.) b Jehovah nih vawleicung a salle bawmh awkah rian a ṭuan lai. Mah cu Armageddon raltuknak a si lai.

14, 15. Satan dohnak aa thawk hnu caan khatkhat ah a dang zei thil dah a cang lai?

14 Armageddon raltuknak ah Jehovah nih a miphun zeitindah a huhphenh hna lai timi kong kan i ruah hlanah a dang thil pakhat i ruah ta hna u sih. Mah cu Satan i fakpi in dohnak aa thawk hnu le Armageddon i Jehovah rianṭuannak aa thawk hlan caan khatkhat ah a cang lai. Catlangbu 11 ah kan hmuh cang bantukin mah a pahnihnak thil cu chiti thuhmi a taang rihmi hna pumhnak kha a si.

15 Chiti thuhmi hna pumhnak. Matthai le Marka nih “a mithim mi” a simi chiti thuhmi Khrihfa hna kong Jesuh chimmi kha Armageddon aa thawk hlanah a cang dingmi thil hna lakah an ṭial chih. (Catlangbu 7 zoh.) Jesuh nih amahle amah kha Siangpahrang in aa langhter i hitin a chimchung: “Vawlei killi ah khan a vancungmi kha a thlah hna lai i vawlei khattelei deng in khattelei deng tiang Pathian thimmi minung kha an pumh hna lai.” (Mar. 13:27; Matt. 24:31) Jesuh nih zei pumhnak kong dah a chimduhmi a si? Harnak nganpi aa thawk hlante ah a cang dingmi chiti thuhmi a taang rihmi hna hmanung bik hmelchunhnak peknak kong kha a chimduhmi a si lo. (Biat. 7:1-3) A ra laimi harnak nganpi chungah a cang dingmi thil kha a chimduhmi a si. Cucaah Satan nih Pathian miphun fakpi in a doh hna hnu caan khatkhat ah vawleicung ah a taang rihmi chiti thuhmi hna cu van ah pumh an si men lai.

16. A thoṭhanmi chiti thuhmi hna cu Armageddon raltuknak ah zei tuahnak nawl dah an hmuh ve lai?

16 Chiti thuhmi a taang rihmi hna pumhnak cu mah hnuah a cang dingmi Armageddon he zeitindah aa pehtlaih? Pumhnak caan nih Pathian i Armageddon raltuknak aa thawk hlanah chiti thuhmi dihlak cu van ah an um cang lai ti a langhter. Van ah Khrih he uktu a ṭuanṭimi 144,000 cu Pathian Pennak a ralchanhmi dihlak hrawh awkah “thir fung” hmannak nawl kha an hmu ve lai. (Biat. 2:26-28) Jehovah miphun doh awkah aa thawhmi “ralkapbu nganpi” kha doh awkah Jesuh cu aa thawh lai. Mah tikah a thoṭhanmi chiti thuhmi hna cu a ṭhawngmi vancungmi hna he Ralkap le Siangpahrang a simi Khrih hnu kha an zulh lai. (Ezek. 38:15) Mah a fakmi dohnak cu Armageddon raltuknak a si lai.—Biat. 16:16.

Harnak Nganpi a Donghnak

Armageddon raltuknak aa thawk!

17. Armageddon raltuknak chungah “meheh” cu zeitindah tuah an si lai?

17 Dantatnak. Armageddon raltuknak cu harnak nganpi a donghnak a si lai. Mah tikah Jesuh nih thil dang zong a tuah lai. “Vawleicung mi vialte” Biaceihtu a si lengah Dantattu zong a si lai, mah cu “meheh” in bia a ceihmi hna kha a hrawh hna lai tinak a si. (Matt. 25:32, 33) “A haar ngaingaimi nam pakhat” in Siangpahrang nih “miphun vialte kha a tei dih hna lai.” “Siangpahrang” in “sal” tiang, meheh bantuk a simi dihlak cu zungzal in hrawh an si lai.—Biat. 19:15, 18; Matt. 25:46.

18. (a) “Tuu” a simi hna cu zeitindah an sining aa thlen lai? (b) Jesuh nih zeitindah teinak tling a hmuh lai?

18 Jesuh nih “tuu” in bia a ceihmi hna cu zeitindah an sining aa thlen lai? Huhphenhnak a ngei lomi a lomi “tuu” bantuk a simi “mibu nganpi” cu “meheh” bantuk a simi Satan ralkapbu nganpi nih an ketang ah an chiah dengmang hna nain an luat lai. Cun harnak nganpi zongin an luat lai. (Biat. 7:9, 14) Mah hnu, Jesuh nih Pathian Pennak a ralchanhtu minung vialte a tei hna i a hrawh dih hna hnuah Satan le a khuachia hna kha dongh hngal lo khor chungah a thlak hna lai. Cuka ah annih cu a thimi bantukin kum thongkhat chung zeihmanh tuah kho loin an um lai.—Biathlam 6:2; 20:1-3 rel.

I Timhchung Khawhning

19, 20. Isaiah 26:20 le 30:21 bia in zeidah kan hngalh khawh?

19 A ra laimi mi a lauter hngami thil caah zeitindah kan i timhchung khawh? A luancia kum tlawmpal lioah Vennak Innsang nih hitin a chim: “Luatnak cu nawlngaihnak cungah aa hngat lai.” Zeicah? A phi kha hlanlio Babilon ah sal ah a taangmi Judah mi hna Jehovah nih ralrin a rak pekmi hna bia ah kan hmuh. Babilon cu tei a si lai tiah Jehovah nih a chimchung. Mah thil sining caah Pathian miphun nih zeitindah an i timhchung khawh? “Ka mi hna, nan inn chungah lut u law innka i kharkhumh u. Pathian thinhunnak a dih hlantiang, caan tawite chung cu i thup u” tiah Jehovah nih a ti hna. (Isa. 26:20) Mah cacang i “lut u,” “i kharkhumh u,” “i thup u” timi biafang hna cu tuah hrimhrim awk a simi nawlbia a si kha i cinken. Mah nawlbia a zulmi Judah mi hna cu lam ah a ummi, teinak a hmumi ralkap pawl sinin an luat nakhnga an inn chungah an um lai. Cucaah an luatnak cu Jehovah lamhruainak an ngaihnak cungah aa hngat. c

20 Mah in zeidah kan i cawn khawh? Hlanlio Pathian salle bantukin a ra laimi thil in luat khawhnak cu Jehovah lamhruainak kan ngaihnak cungah aa hngat. (Isa. 30:21) Mah lamhruainak cu Khrihfabu in kan hmuh. Cucaah kan hmuhmi lamhruainak kha lungtak in zulh kan duh nakhnga kan i zuam a hau. (1 Johan 5:3) Atu ah cutin kan tuah ahcun hmailei ah lungtho tein nawlngaih kan i fawih deuh lai, cuticun kan Pa Jehovah le kan Siangpahrang Jesuh huhphenhnak kan hmu lai. (Zef. 2:3) Cutin huhphenh kan si tikah Pathian Pennak nih zeitindah a ral pawl a tei cikcek hna lai ti kha kan hmuh lai. Mah cu philh khawh lomi thil a si lai.

a “A liannganmi Babilon” hrawhnak timi nih an buchungmi vialte hrawh dihnak kha si loin a bikin biaknak bu pawl hrawhnak kha a chimduhmi a si lai tiah ti cu aa tlak. Cucaah Babilon buchungmi tam deuh cu mah hrawhnak in an luat lai i Zekhariah 13:4-6 ah kan hmuh bantukin biaknak in i ṭhen an i zuam men lai.

b Zekhariah 2:8 (NW): ‘Pathian cu sunparnak a hmuh hnuah nanmah aan ramhtu miphun hna sinah khan a ka thlah. Ralkapbu Bawipa Jehovah nih a chimmi cu hihi a si, “Nanmah aan tawngtu hna cu ka mit falai a tawngmi an si.”’

c Tam deuh in hngalh awkah Isaiah Chimchungbia—Mi Vialte caah Ceunak I, cahmai 137-138 [Kawl] ah zoh.