1, 2. (a) Nĩ maũndũ marĩkũ maronania atĩ Mũthamaki witũ nĩ akoretwo agĩathana kuuma mwaka wa 1914? (b) Tũgũthuthuria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?

 WĨTĨKIO witũ nĩ wongereirũo hinya nĩ kuona maũndũ marĩa Ũthamaki wa Ngai ũhingĩtie o na ũgĩũkagĩrĩrũo nĩ thũ. (Thab. 110:2) Mũthamaki witũ nĩ atũmĩte kũgĩe na mbũtũ ya andũ mahunjagia meyendeire. Nĩ atheretie arũmĩrĩri ake kĩĩroho na kĩĩmĩtugo. Ningĩ, o na gũtuĩka thũ cia Ũthamaki nĩ igeretie gũtũgayũkania, nĩ tũkoragwo na ũrũmwe thĩinĩ wa thĩ yothe. Maũndũ maya na mangĩ maingĩ marĩa mahingĩtio nĩ Ũthamaki marĩa twarĩrĩirie nĩ monanagia wega atĩ kuuma mwaka wa 1914, Mũthamaki witũ nĩ akoretwo agĩathana o na kũrĩ na thũ cia Ũthamaki.

² Ihinda rĩũkĩte, Ũthamaki nĩ ũgeeka maũndũ maingĩ makĩria ma magegania. ‘Ũgooka’ ‘kũmemenda na kũniina’ thũ ciaguo. (Mat. 6:10; Dan. 2:44) No ihinda rĩu rĩtanakinya, nĩ harĩ maũndũ mangĩ ma bata mageekĩka. Nĩ maũndũ marĩkũ macio? Morathi maigana ũna ma Bibilia nĩ macoketie kĩũria kĩu. Rekei tũthuthurie mamwe ma morathi macio nĩguo tũmenye maũndũ marĩa marĩĩkĩka.

3. Ũndũ wa mbere ũrĩa twetereire wĩkĩke nĩ ũrĩkũ?

³ Kwanĩrĩrũo gwa thayũ. Akĩandĩkĩra Athesalonike, mũtũmwo Paulo nĩ aataarĩirie ũndũ wa mbere ũrĩa twetereire wĩkĩke. (Thoma 1 Athesalonike 5:2, 3.) Marũa-inĩ macio, Paulo nĩ aagwetire ‘mũthenya wa Jehova,’ ũrĩa ũkaambĩrĩria na gũtharĩkĩrũo kwa ‘Babuloni Ũrĩa Mũnene.’ (Kũg. 17:5) No kahinda kanini mbere ya mũthenya ũcio wa Jehova kwambĩrĩria, athamaki a thĩ magaakorũo makiuga, “Nĩ kũrĩ thayũ, na gũtirĩ mburuga [ũgitĩri]!” Ciugo icio no ikorũo ikĩonania ũndũ ũmwe kana maingĩ marũmanĩrĩire. Hihi atongoria a ndini nĩ makaanyitanĩra ũndũ-inĩ ũcio? Tondũ o nao nĩ gĩcunjĩ gĩa thĩ, no kũhoteke nĩ makaanyitanĩra na atongoria a thĩ kuuga, “Gwĩ thayũ!” (Jer. 6:14; 23:16, 17; Kũg. 17:1, 2) Kwanĩrĩrũo gwa thayũ na ũgitĩri gũkonania atĩ mũthenya wa Jehova wĩ hakuhĩ  kwambĩrĩria. Andũ arĩa mokagĩrĩra Ũthamaki wa Ngai “matikahonoka o na atĩa.”

4. Tũgunĩkaga atĩa nĩ gũtaũkĩrũo nĩ ũrathi wa Paulo wĩgiĩ kwanĩrĩrũo gwa thayũ na ũgitĩri?

⁴ Tũgunĩkaga atĩa nĩ gũtaũkĩrũo nĩ ũrathi ũyũ? Paulo oigire ũũ: “Mũtikĩrĩ nduma-inĩ, atĩ mũthenya ũcio ũmũkorerere ta mũici.” (1 Thes. 5:3, 4) Ngũrani na andũ arĩa angĩ, ithuĩ nĩ tũmenyaga gĩtũmi kĩa maũndũ marĩa marekĩka mahinda-inĩ maya. Hihi ũrathi wĩgiĩ kwanĩrĩrũo gwa thayũ na ũgitĩri ũkaahingio na njĩra ĩrĩkũ? Reke tweterere tuone ũrĩa gũgeekĩka. Nĩ ũndũ ũcio, “nĩtũikarage twĩiguĩte na tũterigĩtwo.”​—1 Thes. 5:6; Zef. 3:8.

5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũgaakorũo ũrĩ kĩambĩrĩria gĩa ‘thĩna ũrĩa mũnene’?

⁵ Gũtharĩkĩrũo kwa ndini. Ririkana Paulo oigire atĩ, ‘Hĩndĩ ĩrĩa andũ moigaga atĩ, nĩ kũrĩ thayũ, na gũtirĩ mburuga-rĩ, o hĩndĩ ĩo nĩyo makahobanĩrio nĩ kwanangwo kwa narua.’ O ta ũrĩa rũheni rũrũmagĩrĩrũo nĩ marurumĩ, no taguo kwanĩrĩrũo kwa atĩ ‘Nĩ kũrĩ thayũ, na gũtirĩ mburuga!’ gũkaarũmĩrĩrũo nĩ “kwanangwo kwa narua.” Nĩ kĩĩ gĩkaanangwo? Wa mbere nĩ ‘Babuloni Ũrĩa Mũnene,’ nĩwe ndini ciothe cia maheeni thĩinĩ wa thĩ, na nowe wĩtagwo “mũmaraya.” (Kũg. 17:5, 6, 15) Kwanangwo kwa ndini iria ciĩĩtaga cia Gĩkristiano hamwe na ndini iria ingĩ ciothe cia maheeni nĩkuo gũgaakorũo kũrĩ kĩambĩrĩria gĩa ‘thĩna ũrĩa mũnene.’ (Mat. 24:21; 2 Thes. 2:8) Andũ aingĩ matigaakorũo makĩĩrĩgĩrĩra ũndũ ũcio. Nĩkĩ? Tondũ gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, mũmaraya ũcio agaakorũo akĩĩyona arĩ “mũthamaki” ũtarĩ hĩndĩ ‘akaarĩo nĩ kĩeha.’ No nĩ akaamenya o rĩmwe atĩ nĩ kwĩheenia eehenagia. Akaaniinwo na ihenya, o ta arĩ ‘mũthenya ũmwe.’​—Kũg. 18:7, 8.

6. Hihi nũũ kana nĩ kĩĩ gĩgaatharĩkĩra ‘Babuloni Ũrĩa Mũnene’?

⁶ Hihi nũũ kana nĩ kĩĩ gĩgaatharĩkĩra ‘Babuloni Ũrĩa Mũnene’? Nĩ “nyamũ” ĩrĩ na “hĩa ikũmi.” Ibuku rĩa Kũguũrĩrio rĩonanagia atĩ nyamũ ĩyo nĩ Ũrũmwe wa Mabũrũri (UN). Hĩa icio ikũmi irũgamĩrĩire thirikari ciothe cia mahinda maya iria inyitaga mbaru ‘nyamũ ĩyo ndune.’ (Kũg. 17:3, 5, 11, 12) Tharĩkĩro ĩyo ĩgaakorũo na moimĩrĩro marĩkũ? Mabũrũri marĩa marĩ thĩinĩ wa kĩama kĩa Ũrũmwe wa Mabũrũri nĩ magetahĩra indo ciothe cia mũmaraya ũcio, mamũtambure, na ‘mamũcine athire biũ.’​—Thoma Kũguũrĩrio 17:16. a

7. Ciugo cia Jesu iria irĩ thĩinĩ wa Mathayo 24:21, 22 ciahingire atĩa karine-inĩ ya mbere, na ikaahinga atĩa ihinda rĩũkĩte?

⁷ Gũkuhĩhio kwa matukũ macio. Mũthamaki witũ nĩ aaguũririe ũrĩa gũgaathiĩ hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. Jesu oigire ũũ: “Tondũ wa arĩa aamũre, matukũ macio nĩmagakuhĩhio.” (Thoma Mathayo 24:21, 22.) Ciugo icio cia Jesu nĩ ciahingire na njĩra nini mwaka wa 66 thutha wa Kristo, rĩrĩa Jehova ‘aakuhĩhirie’ tharĩkĩro ya mbũtũ ya Roma harĩ Jerusalemu. (Mar. 13:20) Ũndũ ũcio nĩ waheire Akristiano thĩinĩ wa Jerusalemu na Judea mweke wa kũhonoka. Hihi gũgaathiĩ atĩa  thĩinĩ wa thĩ yothe hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene ũkiriĩ gũũka? Kũgerera Mũthamaki witũ, Jehova nĩ ‘agaakuhĩhia’ tharĩkĩro ya Ũrũmwe wa Mabũrũri kwerekera ndini nĩ getha ndini ya ma ndĩkaninanĩrio na iria cia maheeni. Kwoguo, o na gũtuĩka ndini ciothe cia maheeni nĩ ikaaninwo, ndini ĩrĩa ya ma ndĩkaaninwo. (Thab. 96:5) Rekei rĩu tuone maũndũ marĩa mageekĩka thutha wa gĩcunjĩ kĩu gĩa thĩna ũrĩa mũnene gũthira.

8, 9. Jesu hihi aaragĩrĩria maũndũ marĩkũ matarĩ ma ndũire, na andũ mageeka atĩa mamona?

⁸ Ũrathi wa Jesu wĩgiĩ matukũ ma kũrigĩrĩria wonanagia atĩ nĩ harĩ maũndũ maigana ũna ma bata mageekĩka mbere ya Hari-Magedoni. Maũndũ ma mbere merĩ marĩa tũkwarĩrĩria nĩ magwetetwo thĩinĩ wa Injiri ya Mathayo, Mariko, na Luka.​—Thoma Mathayo 24:29-31; Mar. 13:23-27; Luk. 21:25-28.

⁹ Imenyithia kũrĩa igũrũ. Jesu aarathire ũũ: “Riũa nĩrĩgekĩrũo nduma, naguo mweri ũtige kwara, nacio njata igũe ciume igũrũ.” Hatarĩ nganja, andũ matikehoka rĩngĩ atongoria a ndini mamatongorie. Hihi Jesu aaragia nginya ũhoro wa maũndũ matarĩ ma ndũire makoneka kũrĩa igũrũ? No kũhoteke. (Isa. 13:9-11; Joel 2:1, 30, 31) Andũ mageeka atĩa mona maũndũ macio? ‘Nĩ makaanyarirĩka’ nĩ ũndũ wa ‘kũrigwo.’ (Luk. 21:25; Zef. 1:17) Arĩa mokagĩrĩra Ũthamaki wa Ngai, kuuma ‘athamaki nginya ngombo,’ nĩ “makoorũo nĩ hinya nĩ ũndũ wa guoya, na nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa magaakorũo makĩĩrĩgĩrĩra mekĩke,” na nĩ magaacaria kũndũ gwa kũũrĩra. No hatirĩ handũ hega makona ha kwĩhitha marakara ma Mũthamaki witũ.​—Luk. 21:26, New World Translation; 23:30; Kũg. 6:15-17.

10. Nĩ ituĩro rĩrĩkũ Jesu akaamenyithania, na arĩa manyitaga mbaru Ũthamaki hamwe na arĩa maũkararagia mageeka atĩa?

¹⁰ Kwamũranio kwa ngʼondu na mbũri. Thũ ciothe cia Ũthamaki wa Ngai nĩ ikeyonera ũndũ ũngĩ ũgaatũma igĩe na guoya makĩria. Jesu oigire ũũ: “Nĩmakona Mũrũ wa mũndũ agĩũka na matu e na hinya mũnene o na riri.” (Mar. 13:26) Ũndũ ũcio wa magegania ũkonania atĩ Jesu nĩ okĩte kũmenyithania ituĩro. Thĩinĩ wa gĩcunjĩ kĩngĩ kĩa ũrathi ũcio wa matukũ ma kũrigĩrĩria, Jesu nĩ aaheanire ũhoro makĩria wĩgiĩ ituĩro rĩrĩa rĩkaamenyithanio hĩndĩ ĩyo. Ũhoro ũcio ũrĩ thĩinĩ wa ngerekano ya ngʼondu na mbũri. (Thoma Mathayo 25:31-33, 46.) Arĩa manyitaga mbaru Ũthamaki wa Ngai na wĩhokeku magaatuĩrũo atĩ o nĩ “ngʼondu,” na nĩ ‘magatiira mĩtwe yao’ nĩ kũmenya atĩ ‘hingo yao ya gũkũũrũo nĩ ĩkuhĩrĩirie.’ (Luk. 21:28) No arĩa makararagia Ũthamaki magaatuĩrũo atĩ o nĩ “mbũri” na nĩ ‘makaagĩa na kĩeha’ nĩ kũmenya atĩ nĩ ‘makaaherithio tene na tene [ũguo nĩ kuuga, “gĩkuũ gĩa tene na tene” NW].’​—Mat. 24:30; Kũg. 1:7.

11. Nĩ ũndũ ũrĩkũ twagĩrĩirũo kũririkana rĩrĩa tũrathuthuria maũndũ marĩa marĩ mbere itũ?

¹¹ Thutha wa Jesu kũmenyithania ituĩro rĩake harĩ “ndũrĩrĩ ciothe,” no hagaakorũo na maũndũ mangĩ ma bata mageekĩka  mbaara ya Hari-Magedoni ĩtanambĩrĩria. (Mat. 25:32) Nĩ tũkwarĩrĩria maũndũ merĩ harĩ macio: tharĩkĩro ya Gogu na kũũnganio kwa arĩa aitĩrĩrie maguta. Tũgĩthuthuria maũndũ macio merĩ, nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ Kiugo kĩa Ngai gĩtigwetaga ihinda rĩna rĩrĩa makambĩrĩria. Ma nĩ atĩ, kuonekaga ta ũndũ ũmwe ũgakorerera ũrĩa ũngĩ kwa ihinda rĩna.

12. Shaitani agaatharĩkĩra Ũthamaki na njĩra ĩrĩkũ?

¹² Tharĩkĩro ya Gogu. Gogu wa bũrũri wa Magogu nĩ agaatharĩkĩra arĩa aitĩrĩrie maguta arĩa magaakorũo matigarĩte hamwe na ngʼondu ingĩ. (Thoma Ezekieli 38:2, 11.) Tharĩkĩro ĩno kwerekera Ũthamaki ũrĩa waahandirũo nĩyo ya mũico harĩ mbaara ĩrĩa Shaitani akoretwo akĩrũa na aitĩrĩrie maguta arĩa matigarĩte kuuma rĩrĩa aaingatirũo kũrĩa igũrũ. (Kũg. 12:7-9, 17) Makĩria kuuma rĩrĩa aitĩrĩrie maguta maambĩrĩirie gũcokanĩrĩrio rĩngĩ thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano, Shaitani akoretwo akĩgeria gũthũkia irathimo ciao cia kĩĩroho, no ndarĩ aatooria. (Mat. 13:30) O na kũrĩ ũguo, rĩrĩa ndini ciothe cia maheeni igaakorũo ithirĩte, nao andũ a Ngai moneke ta “matũũraga matũũra matairigĩtwo, na matekĩrĩtwo igera cia kũmahinga, o na kana ihingo,” Shaitani akona kau karĩ kamweke ka mwanya. Agaacogera thirikari cia andũ nĩguo itharĩkĩre arĩa manyitaga mbaru Ũthamaki.

13. Jehova akaaingĩrĩra maũndũ nĩ ũndũ wa andũ ake atĩa?

¹³ Ezekieli nĩ aataarĩirie ũrĩa gũgeekĩka. Ũrathi ũcio ugaga ũũ igũrũ rĩgiĩ Gogu: “Ũkoima kũndũ gwaku o kũu ituri-inĩ cia thĩ mwena wa gathigathini, wee mwene, mwĩ hamwe na ndũrĩrĩ nyingĩ; nao andũ othe a cio makorũo mahaicĩte mbarathi, marĩ mbũtũ nene mũno ya athigari a ita arĩa njamba; nawe ũtharĩkĩre andũ akwa Aisiraeli, ũtariĩ o ta itu ithimbu rĩhumbĩte thĩ.” (Ezek. 38:15, 16) Hihi Jehova ageeka atĩa nĩ ũndũ wa tharĩkĩro ĩyo ĩrĩa ĩkoneka ta ĩtangĩgirĩrĩrio? Jehova oigaga ũũ: “Ngahuhia na maniũrũ makwa nĩ ũndũ wa ũrĩa njakanĩtwo nĩ mathũgũta. Ningĩ njomorithie hiũ cia njora.” (Ezek. 38:18, 21; thoma Zekaria 2:8.) Jehova nĩ akaaingĩrĩra maũndũ nĩ ũndũ wa ndungata ciake gũkũ thĩ. Ĩyo nĩyo ĩgaakorũo ĩrĩ mbaara ya Hari-Magedoni.

14, 15. Nĩ ũndũ ũngĩ ũrĩkũ ũgeekĩka ihinda rĩna thutha wa tharĩkĩro ya Shaitani kwambĩrĩria?

¹⁴ Tũtanathuthuria ũrĩa Jehova akaagitĩra andũ ake hĩndĩ ya mbaara ya Hari-Magedoni, reke twambe twarĩrĩrie ũndũ ũngĩ wa bata ũgeekĩka. Ũndũ ũcio ũgeekĩka ihinda rĩna gatagatĩ-inĩ ga kĩambĩrĩria gĩa tharĩkĩro ya Shaitani na kĩambĩrĩria kĩa Hari-Magedoni. O ta ũrĩa kĩbungo gĩa 11 kĩronania, ũndũ ũyũ wa kerĩ nĩ kũũnganio kwa aitĩrĩrie maguta arĩa matigarĩte.

¹⁵ Kũngania arĩa aitĩrĩrie maguta. Mathayo na Mariko nĩ maandĩkire ciugo cia Jesu ciĩgiĩ “andũ arĩa ake aamũre,” nĩo Akristiano arĩa maitĩrĩirio maguta na roho, arĩ ta gĩcunjĩ kĩa maũndũ marĩa mageekĩka mbere ya Hari-Magedoni  kwambĩrĩria. (Rora kĩbungo kĩa 7.) Jesu aarathire ũũ akĩaria ũhoro wake arĩ Mũthamaki: “Na hĩndĩ ĩo nĩ agatũma araika, no onganie andũ arĩa ake aamũre moime mĩena ĩrĩa ĩna yumaga rũhuho, kwarũma o gĩturi gĩa thĩ nginya o gĩturi kĩa igũrũ.” (Mar. 13:27; Mat. 24:31) Hihi nĩ kũngania kũrĩkũ Jesu aaragĩrĩria? Ndaragĩrĩria ũhoro wa gwĩkĩrũo rũũri rwa mũico harĩ Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa matigarĩte, ũndũ ũrĩa ũgeekĩka kahinda kanini mbere ya thĩna ũrĩa mũnene kwambĩrĩria. (Kũg. 7:1-3) No aaragĩrĩria ũndũ ũgeekĩka hĩndĩ ya thĩna ũrĩa mũnene. Nĩ ũndũ ũcio, no kũhoteke atĩ arĩa aitĩrĩrie maguta matigarĩte gũkũ thĩ, nĩ makonganio mathiĩ igũrũ ihinda rĩna thutha wa tharĩkĩro ya Shaitani kwerekera andũ a Ngai kwambĩrĩria.

16. Aitĩrĩrie maguta acio arĩa magaakorũo mariũkĩtio makaanyita itemi rĩrĩkũ mbaara-inĩ ya Hari-Magedoni?

¹⁶ Hihi kũũnganio kwa arĩa aitĩrĩrie maguta matigarĩte kũhutanĩtie atĩa na Hari-Magedoni, ĩrĩa ĩgaacoka kũrũmĩrĩra? Ihinda rĩu rĩa kũũnganio rĩonanagia atĩ arĩa aitĩrĩrie maguta othe magaakorũo mathiĩte igũrũ mbaara ya Ngai ya Hari-Magedoni ĩtanambĩrĩria. Marĩ igũrũ, acio 144,000 arĩa magaathana hamwe na Kristo, nĩ makaaheo ũhoti wa kũnyitanĩra na Jesu “rũthanju rũa kĩgera” rwa kwananga thũ ciothe cia Ũthamaki wa Ngai. (Kũg. 2:26, 27) Thutha ũcio, aitĩrĩrie maguta acio arĩa magaakorũo mariũkĩtio, hamwe na araika me hinya, nĩ makaarũmĩrĩra Kristo ũrĩa Mũthamaki Mũrũi Mbaara agĩthiĩ kũrũa na “mbũtũ nene” ya thũ iria igaakorũo ikĩenda gũtharĩkĩra andũ a Jehova. (Ezek. 38:15) Ũndũ ũcio nĩguo ũgaatuthũra mbaara ya Hari-Magedoni.​—Kũg. 16:16.

17. Gũgaathiĩ atĩa kũrĩ arĩa mũhaano wa “mbũri” hĩndĩ ya Hari-Magedoni?

¹⁷ Kũniina arĩa aganu. Mbaara ya Hari-Magedoni nĩyo ĩgaakorũo ĩrĩ mũthia wa thĩna ũrĩa mũnene. Hĩndĩ ĩyo, Jesu nĩ akaaruta wĩra ũngĩ makĩria. Hamwe na gũkorũo arĩ Mũtuanĩri wa “ndũrĩrĩ ciothe,” nĩ agaatuĩka Mũniinani wa ndũrĩrĩ, ũguo nĩ kuuga, andũ arĩa othe aatuĩrĩire hau kabere atĩ nĩ “mbũri.” (Mat. 25:32, 33) Mũthamaki witũ nĩ akaahũthĩra ‘rũhiũ rũũgĩ kũhũra ndũrĩrĩ.’ Hatarĩ nganja, arĩa othe mũhaano wa mbũri, kuuma “athamaki” nginya “ngombo,” “nĩ magaatuĩrũo gĩkuũ gĩa tene na tene.”​—Kũg. 19:15, 18; Mat. 25:46, NW.

18. (a) Maũndũ ma arĩa mahaana “ngʼondu” makaagarũrũka atĩa? (b) Jesu akaarĩkia ũhootani wake atĩa?

¹⁸ Maũndũ magaakorũo magarũrũkĩte mũno harĩ arĩa Jesu aatuĩrĩire atĩ nĩ “ngʼondu”! Handũ ha gũkinyangĩrĩrio nĩ mbũtũ nene ya “mbũri” cia Shaitani, “kĩrĩndĩ kĩingĩ” kĩa “ngʼondu” kĩrĩa gĩkoneka ta gĩtarĩ na ũgitĩri nĩ gĩkaahonoka tharĩkĩro ya thũ na ‘kiume mĩnyamaro-inĩ ĩrĩa mĩnene.’ (Kũg. 7:9, 14) Thutha wa Jesu kũhoota na kweheria andũ arĩa othe mokagĩrĩra Ũthamaki wa Ngai, nĩ agaaikia Shaitani na ndaimono ciake thĩinĩ wa abiso. Marĩ kũu, magaakorũo mahaana ta makuĩte,  na matarĩ ũndũ mangĩhota gwĩka ihinda rĩa mĩaka ngiri ĩmwe.​—Thoma Kũguũrĩrio 6:2; 20:1-3.

19, 20. Tũngĩhũthĩra atĩa ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa rĩandĩko rĩa Isaia 26:20 na 30:21?

¹⁹ Tũngĩĩhaarĩria atĩa nĩ ũndũ wa maũndũ ma kũguoyohia marĩa megũũka? Mĩaka ĩigana ũna mĩhĩtũku, ngathĩti ya Mũrangĩri yoigire ũũ: “Kũhonoka gũgaakorũo kwĩhocetie harĩ wathĩki.” Nĩkĩ ũguo nĩguo kũrĩ? Mũkaana ũrĩa Jehova aaheete Ayahudi arĩa maanyitĩtwo mĩgwate thĩinĩ wa Babuloni ya tene, no ũtũteithie gũcokia kĩũria kĩu. Jehova nĩ aarathĩte atĩ Babuloni nĩ ĩngĩkaahotwo, no hihi andũ a Ngai maagĩrĩire gwĩka atĩa nĩguo mehaarĩrie ũndũ ũcio? Jehova aamerĩte ũũ: “Atĩrĩrĩ, inyuĩ andũ akwa, ta tonyai tũnyũmba twanyu, mwĩtiirĩrie, mwĩhithe kahinda kanini mũira wa mathũgũta mathire.” (Isa. 26:20) Ciugo “tonyai,” “mwĩtiirĩrie,” na “mwĩhithe,” iria ihũthĩrĩtwo mũhari-inĩ ũcio ironania atĩ maũndũ macio no mũhaka mangĩekirũo. Nĩguo maathĩkĩre uuge ũcio, Ayahudi maagĩrĩire gũikara nyũmba ciao thĩinĩ, meherere thigari cia Ababuloni iria ciamatharĩkagĩra. Kwoguo, kũhonoka kwao kwehocetie harĩ gwathĩkĩra motaaro ma Jehova. b

²⁰ Tũreruta atĩa? O ta hĩndĩ ya ndungata cia Ngai cia tene, kũhonoka gwitũ ihinda rĩũkĩte gũkehocia harĩ ũrĩa tũgaathĩkĩra motaaro ma Jehova. (Isa. 30:21) Twamũkagĩra motaaro macio kũgerera kĩũngano. Kwoguo, twagĩrĩirũo gũkũria wathĩki wa kuuma ngoro harĩ ũtongoria ũrĩa tũraheo. (1 Joh. 5:3) Tũngĩka ũguo ũmũthĩ, nĩ ũgaakorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gwathĩka ihinda rĩũkĩte tũtekũringĩrĩrio nĩguo tũgitĩrũo nĩ Ithe witũ Jehova, na Mũthamaki witũ Jesu. (Zef. 2:3) Ũgitĩri ũcio kuuma kũrĩ Jehova nĩ ũgaatũhotithia kwĩyonera ũrĩa Ũthamaki wa Ngai ũkeeheria thũ ciaguo biũ. Ũcio nĩ ũndũ ũtakaariganĩra o rĩ!