Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

KITANGO 21

Bufumu bwa Lesa Bwaonauna Balwanyi

Bufumu bwa Lesa Bwaonauna Balwanyi

BIJI MU KINO KITANGO

Bintu bikamweka nkondo ya Amagedonyi saka ikyangye kufika

1, 2. (a) Ñanyi bintu bimwesha kuba’mba Mfumu wetu watendekele kulama mu 1914? (b) Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu kino kitango?

LWITABILO lwetu lwakoselako bingi pa kufunda pa byauba Bufumu bwa Lesa ku balwanyi. (Sala. 110:2) Mfumu wetu wanengezha jibumba ja basapwishi bepana. Wawamisha ne kutokesha baana banji bwanga ku mupashi ne ku mubiji. Nangwa kya kuba balwanyi ba Bufumu beseka kwitwabanya, bino twakwatankana mwaya ntanda yonse lelo jino. Byo twafunda ne bintutu bikwabo byauba Bufumu, bitumwesha kuba’mba kufuma mu 1914, Mfumu wetu ubena kulama pa kimye kimo na balwanyi ba Bufumu.

2 Bufumu katatakatu bukobe ne bintu bikwabo bya kukumya kulutwe. ‘Bukeya’ na ‘kuvingakanya ne kupwisha’ balwanyi. (Mat. 6:10; Da. 2:44) Bino byonse saka bikyangye kumweka, kukekala bintu byanema bikamweka. Ñanyi bintu byonkabyo? Bungauzhi bwa mu Baibolo bwavula bwakumbula buno bwipuzho. Twayai twisambe pa bungauzhi bwaamba pa bino pa kuba’mba tuyuke bintu biji kulutwe.

Bintu Bikamweka ‘Lonaiko lwa Ponkapotu’ Saka Lukyangye Kufika

3. Ñanyi kintu kitanshi kikamweka kyo tubena kupembelela?

3 Kubijika pa mutende. Paulo byo anembejilenga bena Tesalonika, walumbulwile kintu kitanshi kikamweka kyo tubena kupembelela. (Tangai 1 Tesalonika 5:2, 3.) Mu ino nkalata, Paulo waamba pa “juba ja Yehoba” jikatendeka na kulukuka kwa “Babilona Mukatampe.” (Lum. 17:5) Pano bino, juba ja Yehoba saka jikyangye kutendeka, bisaka bya bantu bikambanga amba, “Mutende ne luzhikijilo!” Bino byambo byakonsha kulumbulula kubijika jimo nangwa pa bimye byavula mu kulondakana. Nanchi bantangi ba bupopweshi nabo bakambako nyi? Byokiji kuba’mba baji lubaji lwa ino ntanda, bakabijikila pamo na bisaka bya bantu amba, “Kuji mutende!” (Yele. 6:14; 23:16, 17; Lum. 17:1, 2) Kuno kubijika kwa kuba’mba mutende ne luzhikijilo kukamwesha amba juba ja Yehoba jiji pepi kutendeka. Balwanyi ba Bufumu bwa Lesa “kechi bakapuluka ne.”

4. Tumwenamo byepi mu kumvwisha bungauzhi bwaambile Paulo pa kubijika kwa mutende ne luzhikijilo?

4 Tumwenamo byepi mu kumvwisha buno bungauzhi? Paulo waambile’mba: “Kechi muji mu mfishi ne, kya kuba’mba aja juba jikemufikile byonka byo jakonsha kufikila bangivi ne.” (1 Tesa. 5:3, 4) Kupusanako na bantu bashala, tuyuka bintu bibena kumweka mo byatala ne ko bibena kuya. Buno bungauzhi bwaamba pa mutende ne luzhikijilo bukafika mu ñanyi jishinda? Twafwainwa kupembelela ne kumona bikamweka kulutwe. Na mambo a bino, twayai “tulabenga ne kwikala bajimuka.”—1 Tesa. 5:6; Zefwa. 3:8.

Malwa Akatampe byo Akatendeka

5. Ñanyi kintu kikatendekelapo kumweka mu kimye kya malwa akatampe?

5 Kulukuka bupopweshi. Vulukai byanembele Paulo amba: “Kimye byo kikafika po bakamba’mba: “Mutende ne luzhikijilo!” ponkapotu lonaiko lukebasolomokela.” Byonkatu kubyasha kwa mvula byo kwilondela na kupata, byo kikekala ne kimye kyo bakamba’mba “Mutende ne luzhikijilo! ponkapotu lonaiko lukebasolomokela.” Ñanyi bintu byo bakonauna? Kintu kitanshi, “Babilona Mukatampe,” ko kuba’mba bupopweshi bwa bubela bwa ntanda yonse, kabiji bwayukanyikwa amba “pite.” (Lum. 17:5, 6, 15) Kuno konaunwa kwa Kilishitendomu ne bupopweshi bonse bwa bubela yo ikekala ntendekelo ya “malwa akatampe.” (Mat. 24:21; 2 Tesa. 2:8) Bantu bavula bakakumya bingi kimye kikobiwa bino bintu. Mambo ka? Mambo saka bakyangye kumulukuka, uno pite ukemonanga nobe “mfumu wamukazhi” ukabula ‘kumona bya kujila mabingo nangwa pacheche’ ne. Pano ukatana kuba’mba kechi wayukile’mba ukonaunwa ne. Bakamonauna bukiji, uba nobe mu “jubatu jimo.”—Lum. 18:7, 8.

6. Bañanyi bakalukuka “Babilona Mukatampe”?

6 Bañanyi bakalukuka “Babilona Mukatampe”? Ke “lukinyama” uji na “nsengo jikumi.” Buku wa Lumwekesho wamwesha kuba’mba uno lukinyama ulumbulula United Nations (UN). Nsengo jikumi imenako makafulumende a bumulwila ntanda atundaika uno “lukinyama wachijisha.” (Lum. 17:3, 5, 11, 12) Uno pite bakamulukuka byepi? Bisaka biji mu United Nations bikangata bunonshi bwanji bonse, kusolola byubilo byanji byatama, kuja nyama yanji ne “kumusokatu pelu mu mujilo.”—Tangai Lumwekesho 17:16. *

7. Nga byambo bya kwa Yesu biji mu Mateo 24:21, 22 byafikile byepi mu kitota kya myaka kitanshi C.E., kabiji bikafika byepi mu kimye kya kulutwe?

7 Kukepeshako moba. Mfumu wetu wasolwele bikobiwa kimye kya malwa akatampe. Yesu waambile’mba: “Na mambo a basalwa aa moba bakeakepeshako.” (Tangai Mateo 24:21, 22) Bino byambo bya kwa Yesu byafikileko pacheche mu 66 C.E. Yehoba byo ‘akepesheko moba’ kimye nzhita ya bena Loma byo yalukukile Yelusalema. (Mako 13:20) Kuba bino kwalengejile bena Kilishitu ba mu Yelusalema ne Bayudea kupuluka. Pano kikekala byepi buno bungauzhi byo bukafika ntanda yonse kimye kya malwa akatampe? Kupichila mu Mfumu wetu, Yehoba ‘ukakepeshako moba’ kimye United Nations kyo akalukuka bupopweshi pa kuba’mba bupopweshi bwa kine bukabule konaikila pamo na bwa bubela. Onkao mambo, bupopweshi bonse bwa bubela bukonaunwa, bino bupopweshi bwa kine bukatwajijila. (Sala. 96:5) Pano twayai twisambe pa bintu bikwabo bikalondelapo mu kimye kya malwa akatampe.

Bintu Bikamweka Amagedonyi Saka Ikyangye Kufika

8, 9. Yesu waambilenga pa ñanyi bintu bya mwiulu, kabiji bantu bakobapo byepi pa byo bakamona?

8 Bungauzhi bwa kwa Yesu bwaamba pa moba akupelako bumwesha kuba’mba kukamweka bintu byanema Amagedonyi saka ikyangye kufika. Bintu bibiji bitanshi byo tusakwisambapo byatongolwa mu Mambo Awama a kwa Mateo, Mako ne Luka.—Tangai Mateo 24:29-31; Mako 13:23-27; Luka 21:25-28.

9 Bintu bikamweka mwiulu. Yesu waambijile jimo amba: “Juba jikaluka ke mfishi ne ñondo naye kechi ukapana kyeya ne, kabiji tubangabanga tukapona mwiulu.” Bantangi ba bupopweshi kechi bakakonsha kuzhikijila bantu babo ne. Nanchi Yesu naye waambile’mba bino bintu bikamweka byonkabye mwiulu nyi? Kampe byobyo aambilengapo. (Isa. 13:9-11; Yoe. 2:1, 30, 31) Bantu bakobapo byepi pa bintu byo bakamona? ‘Bakamona bya malwa kabiji kechi bakayuka bya kuba ne.’ (Luka 21:25; Zefwa. 1:17) Balwanyi ba Bufumu bwa Lesa kutendekela ku ‘bamfumu kufika ne ku bazha’ “bakapungila na mambo a moyo ne na mambo a bintu byaketekelwa kufikila ino ntanda” kabiji bakakeba mwakufyama. Nangwa byonkabyo, kechi bakatana mpunzha mwakufyama pa kuba’mba bakapuluke ku bukaji bwa Mfumu wetu ne.—Luka 21:26; 23:30; Lum. 6:15-17.

10. Ñanyi bunchibamambo bukaleta Yesu, kabiji batundaika Bufumu bwa Lesa ne balwanyi bakobapo byepi?

10 Byambo byanema bya bunchibamambo. Balwanyi bonse ba Bufumu bwa Lesa bakemwena kintu kikatampe kikebalengela kujilakana. Yesu waambile’mba: “Kepo bakamona Mwana muntu saka eya mu makumbi na bulume bukatampe ne lukumo.” (Mako 13:26) Buno bulume bwa mwiulu bukamwesha amba Yesu waiya na kuchibila bantu mambo. Mu bonka buno bungauzhi bwaamba pa moba akupelako, Yesu waamba pa bintu bikwabo byaamba pa bunchibamambo bukobiwa pa kikye kimye. Tutana bishinka biji mu kishimpi kyaamba pa mikooko ne bambuzhi. (Tangai Mateo 25:31-33, 46) Bantu bakishinka batundaika Bufumu bwa Lesa bakebachibila mambo nobe “mikooko” kabiji ‘bakenuna mitwe yabo’ ne kuyuka amba ‘kupokololwa kwabo kuji pepi.’ (Luka 21:28) Bino balwanyi ba Bufumu bakebachibila mambo nobe “bambuzhi” kabiji ‘bakatama miteto’ pa kuyuka amba “bakafwa lufu lwa myaka.”—Mat. 24:30; Lum. 1:7.

11. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuvulukanga byo tubena kulanguluka pa bikamweka kulutwe?

11 Panyuma ya kuba Yesu waleta bunchibamambo pa “bisaka byonse,” kukamweka bintu byanema nkondo ya Amagedonyi saka ikyangye kutendeka. (Mat. 25:32) Tusakwisamba pa bino bintu bibiji: kulukuka kwa Gogi ne kukonkanya bashingwa. Byo tusakwisambanga pa bino bintu bibiji, twafwainwa kuyuka kuba’mba Mambo a Lesa kechi aamba kine kimye kikamweka bino ne. Kampe bino bintu bikamweka kikwabo saka kikyangye kupwa kikwabo kyamweka.

12. Satana ukalukuka byepi Bufumu?

12 Kulukukwa.Gogi wa Magogi ukalukuka bashingwa bashalapo ne balunda nabo ba mikooko ikwabo. (Tangai Ezikyo 38:2, 11.) Kuno kulukuka kwa bukalama bwa Bufumu bwaikajikwa kyo kikekala kimye kyapelako Satana mu nkondo yanji ya kulwisha bashingwa bashalapo kufumatu kimye kyo bamwelele kufuma mwiulu. (Lum. 12:7-9, 17) Kufumatu kimye bashingwa kyo batendekele kwibakonkanya mu kipwilo kya bena Kilishitu, Satana waeseka konauna bulunda bwabo ne Lesa, bino wakankalwa. (Mat. 13:30) Panyuma ya kuba bupopweshi bwa bubela bwaonaunwa, bantu ba Lesa bakamweka nobe “mizhi yabula masakwa, tupingilo nangwa binzhilo,” Satana ukamona amba kyo kimye kyafwainwa kwibalukuka. Ukalengela nzhita yanji kulukuka boba batundaika Bufumu.

13. Yehoba ukalwilako byepi bantu banji?

13 Ezikyo walumbulula pa bikamweka. Bungauzhi bwaamba pe Gogi amba: “Obewa ukeya kufuma ku muzhi wobe, ku mapunzha a kwalepa a ku kabeta ka ku buyeke. Ukeya pamo na mitundu ya bantu yavula yo uji nayo, bonse saka benda pa bambili. Bano bonse bajinga jibumba jikatampe, kabiji nzhita ikatampe. Ukeya na kulukuka bantu bami.” (Ezi. 38:15, 16) Yehoba ukobapo byepi pa kuno kulukuka kwa balwanyi? Yehoba waamba’mba, “bukaji bwami bukakolomoka. Nkaleta mpoko.” (Ezi. 38:18, 21; tangai Zekaliya. 2:8.) Yehoba ukalwilako bakalume banji pano pa ntanda. Kino kyo kikalengela nkondo ya Amagedonyi.

14, 15. Ñanyi kintu kikwabo kikamweka panyuma ya kulukuka kwa Satana?

14 Saka tukyangye kutendeka kufunda pe Yehoba byo akazhikijila bantu banji pa nkondo ya Amagedonyi, twayai twisambe pa kintu kikwabo kikamweka. Kino kikamweka pakachi ka ntendekelo ya kulukuka kwa kwa Satana ne ntendekelo ya kuzhikijila kwa Yehoba pa Amagedonyi. Byonka byo twa kufunda mu jifuka 11, kino kintu kya bubiji kikamweka ke kukonkanya kwa bashalapo bashingwa.

15 Kukonkanya bashingwa. Mateo ne Mako banembele byambo byaambile Yesu pa “basalululwa banji” ko kuba’mba bena Kilishitu bashingwa na mupashi abo baikala ke lubaji lwa bintu bikamweka Amagedonyi saka ikyangye kutendeka. (Monai jifuka 7.) Yesu waambijile jimo pa bungauzhi bwanji nobe Mfumu amba: “Ne aye ukatuma bamalaika ne kukonkanya pamo basalwa banji kufuma ku luvula luna, kufuma konse kwapela ntanda kufika konse kwapela jiulu.” (Mako 13:27; Mat. 24:31) Yesu waambilenga pa kukonkanya kwa ñanyi mutundu? Kechi waambilenga pa kubika tutetesho pa bena Kilishitu bashingwa ako kukobiwa malwa akatampe saka akyangye kutendeka ne. (Lum. 7:1-3) Bino Yesu waamba pa kintu kikamweka mu kimye kya malwa akatampe abena kwiya. Panyuma ya kuba Satana watendeka kulukuka bantu ba Lesa, bashingwa bakekala pano pa ntanda bakebakonkanya kuya mwiulu.

16. Ñanyi mwingilo ukekala na bashingwa bakasangulwa mu nkondo ya Amagedonyi?

16 Nga kuno kukonkanya kwa bashingwa kwakwatankana byepi na kintu kikwabo kikalondelapo kumweka ko kuba’mba Amagedonyi? Kukonkanya kwa bashingwa kumwesha kuba’mba bonse bashingwa bafwainwa kuya mwiulu Lesa saka akyangye kuleta nkondo yanji ya Amagedonyi. Ba 144,000 inge baya mwiulu, bakatendeka kulama ne Kilishitu ukebapa bulume bwa kwikala na “kamama ka kapotwe” pa kuba’mba bakengijile pamo ne Yesu konauna balwanyi ba Bufumu bwa Lesa. (Lum. 2:26, 27) Kikalondelapo, bamalaika ba bulume, bashingwa bakasangulwa bakalondela Kilishitu Mfumu wayukisha nkondo kimye kyo akaya na kulwa na “nzhita ikatampe” ya balwanyi babena kulukuka bantu ba Yehoba. (Ezi. 38:15) Umvwe kino kyamweka, ko kuba’mba nkondo ya Amagedonyi yatendeka!—Lum. 16:16.

Mpelo ya Malwa Akatampe

Nkondo ya Amagedonyi yatendeka!

17. Ki ka kikamweka ku “bambuzhi” kimye kya Amagedonyi?

17 Bunchibamambo. Nkondo ya Amagedonyi yo ikekala mpelo ya malwa akatampe. Pa kyo kya kimye, Yesu ukengila ne mwingilo mukwabo. Uji ne na mwingilo wa kuchibila mambo “bisaka byonse” ne konauna ba mu bisaka ko kuba’mba bantu bonse baji nobe “bambuzhi.” (Mat. 25:32, 33) Na “mpoko yalepa yatwa,” Mfumu wetu ‘ukepaya bisaka bya bantu.’ Bonse baji nobe bambuzhi kutendekela ku “bamfumu” kufika ku “bazha” “bakafwa lufu lwa myaka.”—Lum. 19:15, 18; Mat. 25:46.

18. (a) Bintu bikapimpulwa byepi ku “mikooko”? (b) Yesu ukapwisha byepi kushinda kwanji?

18 Bintu bikapimpulwa ku boba baji nobe “mikooko” batongwele Yesu mu kifulo kya kwi bepaya ku nzhita ikatampe ya kwa Satana ya “bambuzhi,” “jibumba jikatampe” jikamweka nobe “mikooko” yabula wa kwiizhikijila ikapuluka ku kulukuka kwa mulwanyi kabiji ‘bakafuma mu malwa akatampe.’ (Lum. 7:9, 14) Panyuma ya kushinda ne kufumya bonse bantu bashikwa Bufumu bwa Lesa, Yesu ukataya Satana ne bandemona banji mu kalengwa kabula kupela. Bakekala nobe bafwa pa myaka 1000.—Tangai Lumwekesho 6:2; 20:1-3.

Byo Twafwainwa Kwinengezha

19, 20. Twakonsha kwingijisha byepi lufunjisho luji mu byambo biji mu Isaya 26:20 ne 30:21?

19 Twakonsha kwinengezha byepi ku bintu bileta moyo bikamweka pano pa ntanda kulutwe? Pa myaka ya kunyuma, Kyamba kya Usopa kyaambile’mba: “Lupulukilo lukemena pa lukokelo.” Mambo ka? Twakonsha kutana mukumbu mu bintu byaubile Yehoba na Bayudea bajinga mu buzha mu Babilona. Yehoba waambijile jimo kuba’mba Babilona bakamushinda. Pano nga bantu ba Lesa bafwainwe kuba ka pa kuba’mba benengezhe ku bintu byaishilenga? Yehoba waambile’mba: “Anweba bantu bami, twelai mu mazubo enu a mukachi, ne kushinka binzhilo byenu. Mukafyamemo pa kakimye kacheche posotu ne bukaji bwami byo bukapita.” (Isa. 26:20) Monai byambo bya kuba’mba: “twelai,” “kushinka, “mukafyamemo” muji ñambilo ya kukambizha. Bayudea baumvwijile ino mikambizho baikele mu mazubo abo pa kuba’mba babule kwibepaya ku bashilikale bajinga mu mikwakwa. Pa kuba’mba bapuluke, bafwainwe kukokela mikambizho ya Yehoba. *

20 Twakonsha kufunjilako ka ku bino? Byonkatu byo kyajinga ku bakalume ba Lesa bakala, pa kuba’mba tukapuluke ku bintu bibena kwiya kulutwe, twafwainwa kukokela mikambizho ya Yehoba. (Isa. 30:21) Tutambwila ino mikambizho kupichila mu kipwilo. Onkao mambo, twafwainwa kukokelanga mikambizho yo tutambwila. (1 Yoa. 5:3) Lelo jino inge ke tukokele, tukatwajijila na kukokela na muchima yense ne mu kimye kya kulutwe kabiji Shetu aye, Yehoba ne Mfumu wetu aye, Yesu baketuzhikijila. (Zefwa. 2:3) Kuno kuzhikijilwa na Lesa kuketulengela kumonako Bufumu bwa Lesa byo bukafumyapo balwanyi ba Bufumu. Byo kikekalapo kintu kyawama kabiji kyo tukabula kulubamo myaka ne myaka!

^ jifu. 6 Twakonsha kwamba’mba konaunwa kwa “Babilona Mukatampe” kutazha ku konaunwa kwa bipamo bya bupopweshi, kechi konaunwa kwa bantu bonse ba mu bupopweshi ne. Onkao mambo, bonse batundaikanga Babilona bakapuluka luno lonaiko kabiji bakamukana nsalansala byonka byaamba Zekaliya 13:4-6.

^ jifu. 19 Umvwe mukeba kuyukilapo byavula, monai buku wa Ukusesema kwa kwa Esaya—Ulubuuto lwa Bantu Bonse 1 mu Kibemba mapa 282-283.