Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

NSHAPITA 21

Bukalenge bua Nzambi budi bumbusha baluishi babu

Bukalenge bua Nzambi budi bumbusha baluishi babu

BUALU BUNENE BUDI MU NSHAPITA EU

Malu adi afikisha ku mvita ya Armagedone

1, 2. a) Mmalu kayi adi ajadika ne: Mukalenge wetu ukadi mutuadije kukokesha katshia mu tshidimu tshia 1914? b) Ntshinyi tshituakonkonona mu nshapita eu?

 PATUDI bamone malu adi Bukalenge bua Nzambi buenze munkatshi mua bena lukuna babu, mbitukoleshe ku muoyo. (Mus. 110:2) Mukalenge wetu mmujule musumba wa bayishi bena budisuile. Mmulengeje bayidi bende mu malu a ntendelelu ne bikadilu. Nansha mudi baluishi ba Bukalenge bakebe bua kututapulula, tudi mu bobumue pa buloba bujima lelu eu. Malu aa ne makuabu atudi bamone adi Bukalenge buenze adi aleja patoke ne: katshia ku 1914, Mukalenge wetu udi ukokesha munkatshi mua baluishi ba Bukalenge.

2 Bukalenge nebuenze malu a dikema a bungi mu matuku makese adi kumpala eku. ‘Nebulue’ bua ‘kutshibula bena lukuna babu bitupa bitupa, ne kubabutula.’ (Mat. 6:10; Dan. 2:44) Kadi kumpala kua tshikondo atshi kufika, malu makuabu a dikema neenzeke. Mmalu kayi au? Milayi kampanda ya mu Bible idi yandamuna lukonko elu. Tukonkononayi imue ya kudiyi bua kumanya malu adi alua kumpala eku.

Malu enzeka kumpala kua “kabutu ka tshimpitshimpi”

3. Mbualu bua kumpala kayi butudi bindile?

3 Kumanyisha ditalala. Pavua mupostolo Paulo ufundila bena Tesalonike, wakumvuija bualu bua kumpala butudi bindile. (Bala 1 Tesalonike 5:2, 3.) Paulo udi wakula mu mukanda eu bua “dituku dia Yehowa,” dikala mua kutuadija ne dibutuka dia “Babilona Munene.” (Buak. 17:5) Kadi kumpala kua dituku dia Yehowa kutuadija, bisamba nebiambe ne: “Ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina!” Mêyi aa adi mua kuikala aleja diamba malu a mushinga musangu umue anyi misangu ne misangu. Bamfumu ba bitendelelu nebambe pabu mêyi aa anyi? Bu mudibu ba pa buloba, badi amu mua kudisangisha ne bisamba bua kuambabu ne: kudi “ditalala.” (Yel. 6:14; 23:16, 17; Buak. 17:1, 2) Dimanyisha dia ne: ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina nedileje ne: dituku dia Yehowa dikadi pa kutuadija. Baluishi ba Bukalenge bua Nzambi “kabakupanduka nansha kakese.”

4. Mmunyi mudi kumanya diumvuija dia mulayi wa Paulo wa dimanyisha dia ne: ditalala ne kakuena bualu bua kutshina kutuambuluisha?

4 Mmunyi mudi kumanya diumvuija dia mulayi wa tshiprofete eu kutuambuluisha? Mupostolo Paulo udi wamba ne: “Kanuena mu mîdima, bua dituku adi kadinupapudi bu mudidi mua kupapula muivi.” (1 Tes. 5:3, 4) Tuetu tudi bashilangane ne bantu mu tshibungi tshiabu bualu tudi tujingulula kudi malu adi enzeka enda aya matangile. Mmu mushindu kayi menemene wakumbana mêyi a tshiprofete a ne: ditalala ne kakuyi bualu bua kutshina? Tudi ne bua kuindila bua kumona muenzeka malu. Nanku, “Tushale batabale ne tulame bieledi bietu bia meji bimpe.”—1 Tes. 5:6; Sef. 3:8.

Dikenga dinene didi dituadija

5. “Dikenga dinene” nedituadije ne tshinyi?

5 Diluisha bitendelelu. Vuluka tshivua Paulo mufunde ne: “Dîba diambabu ne: ‘Ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina!’ dîba adi kabutu ka tshimpitshimpi nekalue diakamue kudibu.” Anu bu mutu mupenya baulonda diakamue kudi dikubakuba, nunku dîba diambabu ne: “Ditalala, ne kakuena bualu bua kutshina!” “kabutu ka tshimpitshimpi” nekalonde diakamue. Ntshinyi tshiabutulabu? Tshia kumpala, nebabutule “Babilona Munene,” nsangilu wa bitendelelu bia dishima bia buloba bujima, udi Bible ubikila kabidi ne: “Ndumba.” (Buak. 17:5, 6, 15) Dibutuka dia bukua buena Kristo edi ne dia bitendelelu bikuabu bionso bia dishima nedikale mbangilu wa “dikenga dinene.” (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8) Bua bantu ba bungi, bualu ebu nebulue mu tshimpitshimpi. Bua tshinyi? Bualu too ne dîba adi, ndumba eu neadimone anu bu “mukalenge mukaji” wikala kayi mua ‘kumona madilu nansha kakese.’ Kadi neamone diakamue ne: uvua mudishime pavuaye mudieyemene. Nebamumbushe lukasa, anu bu mu “dituku dimue.”—Buak. 18:7, 8.

6. Nnganyi anyi ntshinyi tshialuisha “Babilone Munene”?

6 Nnganyi anyi ntshinyi tshialuisha “Babilona Munene”? Wamuluisha neyikale “nyama wa luonji” wa “nsengu dikumi.” Mukanda wa Buakabuluibua udi uleja ne: nyama wa luonji eu udi uleja bulongolodi bua matunga masanga (ONU). Nsengu dikumi idi ileja makokeshi onso a tshididi adiku lelu adi ambuluisha “nyama wa luonji mukunze.” (Buak. 17:3, 5, 11, 12) Kabutu aka nekikale mushindu kayi? Bulongolodi bua matunga masanga nebupawule bubanji bua ndumba eu, nebumudie, ne ‘nebumuoshe yeye mujima.’—Bala Buakabuluibua 17:16. a

7. Mêyi a Yezu adi mu Matayi 24:21, 22 avua makumbane mu bidimu lukama bia kumpala mushindu kayi? Mmushindu kayi wakumbanawu kumpala eku?

7 Dikepesha dia matuku. Mukalenge wetu uvua muleje malu enzeka tshikondo etshi mu dikenga dinene. Yezu wakamba ne: “Nebakepeshe matuku au anu bua basungula.” (Bala Matayi 24:21, 22.) Mêyi a Yezu akakumbana kakese mu 66 pavua Yehowa “mukepeshe” bule bua tshikondo tshivua basalayi ba bena Lomo baluisha Yelushalema. (Mâko 13:20) Bualu abu buakambuluisha bena Kristo ba mu Yelushalema ne ba mu Yudaya bua kupanduka. Mpindieu ntshinyi tshienzeka pa buloba bujima mu tshikondo tshia dikenga dinene didi dilua? Ku diambuluisha dia Mukalenge wetu, Yehowa ‘neakepeshe’ bule bua tshikondo tshikala bulongolodi bua matunga masanga mua kuluisha bitendelelu bua ntendelelu mulelela kabutuki pamue ne wa dishima. Nunku, pabutulabu bitendelelu bionso bia dishima, ntendelelu mulelela yeye neapanduke. (Mus. 96:5) Tukonkononayi mpindieu malu enzeka panyima pa tshitupa etshi tshia dikenga dinene.

Malu afikisha ku Armagedone

8, 9. Pavua Yezu wakula bua malu enzeka muulu uvua wakula bua malu kayi? Bantu nebenze tshinyi pamonabu malu au?

8 Mulayi wa tshiprofete wa Yezu udi wakula bua matuku a ku nshikidilu udi uleja ne: malu manene a bungi neenzeke mu tshikondo tshiafikisha ku Armagedone. Malu abidi a kumpala atuakonkonona adi onso mu Evanjeliyo wa Matayi, wa Mâko ne wa Luka.—Bala Matayi 24:29-31; Mâko 13:23-27; Luka 21:25-28.

9 Malu enzeka muulu. Yezu wakamba ne: “Dîba nedifikuluke, ngondo kakukenkesha to, mitoto neyikuluke mu diulu.” Bushuwa bantu kabakukeba bukenke kudi balombodi ba bitendelelu to, mmumue ne: kabakukeba kabidi bulombodi kudibu to. Yezu uvua kabidi wakula bua malu a kukema enzeka mu diulu anyi? Bidi mua kuikala nanku. (Yesh. 13:9-11; Yoe. 2:1, 30, 31) Pamona bantu malu aa, nebenze tshinyi? Nebikale mu “dipampakana” bualu ‘kabakumanya tshia kuenza’ to. (Luka 21:25; Sef. 1:17) Bushuwa, baluishi ba Bukalenge bua Nzambi, kumbukila ku ‘bakalenge too ne ku bapika,’ “nebuminyine bua buôwa ne dindila dia malu adi alua” ne nebanyeme bua kukeba muaba wa kusokomena. Kadi kabakupeta muaba muimpe wa kusokomena bua kuepuka tshiji tshia Mukalenge wetu.—Luka 21:26; 23:30; Buak. 6:15-17.

10. Ndilumbuluisha kayi dienza Yezu? Ntshinyi tshienza bantu badi batue Bukalenge bua Nzambi nyama ku mikolo ne badi babuluisha?

10 Dilumbuluisha. Dîba adi, baluishi bonso ba Bukalenge bua Nzambi nebadiumvua benzejibue bua kudimuena bualu buakolesha dikenga diabu. Yezu wakamba ne: “Nebamone Muana wa muntu ulua mu matutu ne bukole bua bungi ne butumbi.” (Mâko 13:26) Dileja bukole mu mushindu wa dikema edi nedileje ne: Yezu mmulue bua kulumbuluisha. Mu tshitupa tshikuabu tshia mulayi umue umue wa tshiprofete udi wakula bua matuku a ku nshikidilu eu, Yezu udi umvuija bimpe menemene muikala dilumbuluisha mua kuenzeka dîba adi. Tudi tupeta mumvuija au mu lusumuinu lua mikoko ne mbuji. (Bala Matayi 25:31-33, 46.) Bantu badi balamate Bukalenge bua Nzambi nebangatshibue bu “mikoko” ne ‘nebajule mitu muulu,’ bamone ne: ‘dipikudibua diabu dikadi pabuipi.’ (Luka 21:28) Kadi baluishi ba Bukalenge nebangatshibue bu “mbuji” ne “nebadikume pa tshiadi badila miadi,” bamone ne: “kabutu ka tshiendelele” nkabindile.—Mat. 24:30; Buak. 1:7.

11. Mbualu kayi butudi ne bua kuvuluka patudi tukonkonona malu atshilualua?

11 Panyima pa Yezu mumane kulumbuluisha “bisamba bionso,” nekuenzeke kabidi malu makuabu manene a bungi kumpala kua mvita ya Armagedone kutuadijaye. (Mat. 25:32) Netukonkonone abidi a ku malu aa: mvita ya Gogo ne disangishibua dia bela manyi. Patudi tuenda tukonkonona malu abidi aa, tudi ne bua kuvuluka ne: Dîyi dia Nzambi kadiena dileja patoke dîba dijalame dienzeka malu aa to. Bushuwa bidi bimueneka ne: bumue bua ku malu aa nebutuadije kuenzeka patshidi bukuabu buenzeka.

12. Mvita ya katshi ku dînu idi Satana wela Bukalenge neikale mvita kayi?

12 Mvita ya katshi ku dînu. Gogo wa ku Magoga neele bashadile bela manyi ne balunda babu mikoko mikuabu mvita. (Bala Yehezekele 38:2, 11.) Mvita idi Satana wela bukokeshi bujadika bua Bukalenge eyi neikale mvita ya ndekelu idiye uluangana ne bashadile bela manyi katshia bamuipata mu diulu. (Buak. 12:7-9, 17) Nangananga katshia bashadile babanga kusangishibua mu tshisumbu tshia bena Kristo tshidibu bajadike tshia kabidi, Satana udi anu uteta bua kunyanga masanka abu a kudi Nzambi, kadi kena anu ukokesha to. (Mat. 13:30) Kadi tshikondo tshikala bintendelelu bionso bia dishima bijimine ne bantu ba Nzambi bamueneka bu bantu badi basombele mu bimenga bidi kabiyi ne “ngumbu, anyi nkanu ne bibi,” Satana neabamone bu biakudia biende. Neasake bena diende bua kuela bantu badi batue Bukalenge nyama ku mikolo mvita ya katshi ku dînu.

13. Mmushindu kayi wikala Yehowa mua kuluila bantu bende?

13 Yehezekele udi umvuija tshienzeka. Mulayi wa tshiprofete udi wamba bua Gogo ne: ‘Wewe neufume ku muaba webe wa kumfudilu kua nord, wewe ne bantu ba bungi, buonso buabu babande pa nyima pa tubalu, tshisumbu tshinene tshia bantu ne tshisumbu tshinene tshia masalayi. Neulue kuluisha bantu banyi, bu ditutu didi dibuikila buloba.’ (Yeh. 38:15, 16) Yehowa neenze tshinyi bua mvita eyi idi imueneka bu idi kayiyi kuimanyika? Yehowa udi wamba ne: ‘Tshiji tshianyi tshikole netshinunke too ne mu diulu dianyi. Nembikile muele wa mvita.’ (Yeh. 38:18, 21; bala Zekâya 2:8.) Yehowa nealuile batendeledi bende ba pa buloba mvita. Dibaluila adi ke mvita ya Armagedone.

14, 15. Mbualu kayi bukuabu buenzeka tshikondo kampanda panyima pa dituadija dia mvita ya katshi ku dînu ya Satana?

14 Kumpala kua tuetu kukonkonona muikala Yehowa mua kuluila bantu bende ku mvita ya Armagedone, tuanji kukonkonona bualu bukuabu bua mushinga. Bualu ebu nebuenzeke tshikondo kampanda pankatshi pa ntuadijilu wa mvita ya katshi ku dînu yela Satana ne ntuadijilu wa mvita ya Yehowa ku Armagedone. Anu mutuvua bamone mu tshikoso tshia 11, bualu buibidi ebu ndisangishibua dia bashadile ba ku bela manyi.

15 Disangishibua dia bela manyi. Matayi ne Mâko bavua bafunde tshivua Yezu muambe bua “basungula,” mmumue ne: bena Kristo bela manyi a nyuma, bu bumue bua ku malu enzeka kumpala kua Armagedone kuatuadijaye. (Tangila tshikoso tshia 7) Mu mulayi kampanda wa tshiprofete, Yezu wakakula buende yeye bu Mukalenge wamba ne: “Neatume banjelu ne neasangishe bantu bende basungula kaba kamue bafumine ku mpepele inayi, kutuadijila ku ditengu dia buloba too ne ku ditengu dia diulu.” (Mâko 13:27; Mat. 24:31) Yezu udi wakula muaba eu bua disangishibua kayi? Kena wakula bua dituibua tshitampi dia ndekelu dia bashadile ba ku bena Kristo bela manyi dienzeka kumpala kua dikenga dinene kutuadijadi to. (Buak. 7:1-3) Kadi Yezu udi wakula bua bualu buenzeka munkatshi mua dikenga dinene didi dilua. Nunku bidi bimueneka ne: tshikondo kampanda panyima pa dituadija dia mvita ya katshi ku dînu yela Satana bantu ba Nzambi, bela manyi bikala pa buloba nebasangishibue mu diulu.

16. Bela manyi babishibua nebikale ne mudimu kayi mu mvita ya Armagedone?

16 Mmushindu kayi udi disangishibua dia bela manyi edi dipetangana ne tshienzeka pashishe, mmumue ne: Armagedone? Dîba dienzeka disangishibua edi didi dileja ne: bela manyi bonso nebikale mu diulu kumpala kua mvita ya Nzambi ya Armagedone kutuadijayi. Bakokeshi pamue ne Kristo abu 144 000 nebapete bukokeshi mu diulu bua kutudila baluishi bonso ba Bukalenge bua Nzambi “dikombo dia tshiamu” dia kubutula nadi pamue ne Yezu. (Buak. 2:26, 27) Pashishe, bela manyi babishibua nebalonde Kristo, Mukalenge Muluanganyi wa mvita, pamue ne banjelu ba bukole padiye uya kuluangana ne “tshisumbu tshinene tshia masalayi” a baluishi bende badi bajingile tshisamba tshia Yehowa. (Yeh. 38:15) Padi mvita mikole ayi yenzeka, mmumue ne: mvita ya Armagedone yenzeki.—Buak. 16:16.

Bualu bunene bua ndekelu buashikija dikenga dinene

Mvita ya Armagedone idi ituadija!

17. Tshienzekela “mbuji” ku Armagedone ntshinyi?

17 Dikumbaja dia dilumbuluisha. Mvita ya Armagedone neikale nshikidilu wa dikenga dinene. Dîba adi, Yezu neatuadije kabidi mudimu mukuabu. Pa kumbusha dikala Mulumbuluishi wa “bisamba bionso,” nealue kabidi Mubutudi wa bisamba, mmumue ne: Mubutudi wa bisamba bionso bikavuaye mulumbuluishe, mumone bikale bu “mbuji.” (Mat. 25:32, 33) Mukalenge wetu ‘neatape bisamba’ ne “muele wa mvita mule mutue.” Bushuwa, bantu bonso badi bu mbuji, kumbukila ku “bakelenge” too ne ku “bapika,” bonso buabu “nebaye mu kabutu ka tshiendelele.”—Buak. 19:15, 18; Mat. 25:46.

18. a) Malu neenzeke mushindu kayi bua “mikoko”? b) Mmushindu kayi wikala Yezu mua kujikija ditshimuna diende?

18 Malu neende mushindu mukuabu bua bantu badi Yezu wangata bu “mikoko”! Pamutu pa tshisumbu tshinene tshia basalayi ba Satana badi bu “mbuji” kufuana kudiatakaja “musumba munene” wa mikoko idi imueneka kayiyi ne bukubi, musumba eu neupanduke ku mvita ya baluishi eyi ne ‘neufume mu dikenga dinene.’ (Buak. 7:9, 14) Pashishe panyima pa Yezu mumane kutshimuna ne mumbushe bantu bonso badi baluisha Bukalenge bua Nzambi, neele Satana ne bademon bende mu dijimba. Nebalamibuamu benze anu bu bafue, kabayi mua kuenza tshintu kabidi munkatshi mua bidimu tshinunu.—Bala Buakabuluibua 6:2; 20:1-3.

Mutudi mua kudilongolola

19, 20. Mmunyi mutudi mua kutumikila malongesha adi mu mêyi adi mu Yeshaya 26:20 ne mu 30:21?

19 Mmushindu kayi utudi mua kudilongolola bua malu atshilualua anyukula buloba aa? Kukadi bidimu ndambu Tshibumba tshia Nsentedi tshivua tshiambe ne: “Bua tuetu kupanduka, tudi ne bua kuikala ne butumike.” Bua tshinyi bidi nanku? Tudi tupetela diandamuna ku didimuija divua Yehowa mupeshe bena Yuda bavuabu bakuate baye nabu mu Babilona wa kale. Yehowa wakadianjila kuamba ne: bavua ne bua kukuata Babilona. Kadi bantu ba Nzambi bavua mua kuenza tshinyi bua kudilongolola ku bualu abu? Yehowa wakamba ne: ‘Luayi, bantu banyi, buelayi mu nzubu yenu, nuinjile bibi bienu ku nyima kuenu; nusokome katupa kîpi, too ne papita tshikondo tshia njiya.’ (Yesh. 26:20) Mona ne: miaku ya pa muanda idi mu mvese eu ya ne: ‘luayi,’ ‘buelayi, ‘nuinjile,’ ‘nusokome’ idi ileja yonso dituma dîyi. Bena Yuda bavua batumikile mêyi au bavua mua kushala mu nzubu yabu, kule ne basalayi bavua bakuate musoko bavua pambelu mu njila. Nunku lupandu luabu luvua lulondeshila ditumikila mibelu ya Yehowa. b

20 Ndilongesha kayi ditudi tupeta? Anu bu batendeledi ba Nzambi ba kale abu, bua tuetu kupanduka ku malu atshilualua, tudi ne bua kutumikila mibelu ya Yehowa. (Yesh. 30:21) Tudi tupetela mibelu eyi mu tshisumbu. Nunku, tudi basue kuikala ne tshibidilu tshia kutumikila ne muoyo mujima mibelu itudi tupeta. (1 Yone 5:3) Tuetu benze nanku mpindieu, nebikale bipepele bua tuetu kutumikila mu matuku atshilualua kabayi batuenzeja, nunku Tatu wetu Yehowa ne Mukalenge wetu Yezu nebatukube. (Sef. 2:3) Bukubi bua kudi Nzambi abu nebutuambuluishe bua kudimuena mudi Bukalenge bua Nzambi bumbusha baluishi babu bonso. Nebuikale bualu budi kabuyi kupua muoyo!

a Bidi bimueneka ne: dibutuka dia “Babilona Munene” didi dileja nangananga dibutuka dia malongolodi a bitendelelu, kadi ki ndishipa dinene dia bena mu bitendelelu bonso to. Nunku batendeledi ba bungi ba kale ba mu Babilona Munene nebashale ne muoyo ne bidi bimueneka ne: dîba adi nebakebe mua kuleja patoke mudibu batapuluke ne bitendelelu, anu mudi Zekâya 13:4-6 wamba.