Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

NDIMA YA 21

Muvhuso Wa Mudzimu U Fhelisa Maswina Awo

Muvhuso Wa Mudzimu U Fhelisa Maswina Awo

ZWINE ZWA ḒO HASELEDZWA KHA YENEYI NDIMA

Zwiitea zwi livhisaho kha nndwa ya Haramagedo

1, 2. (a) Ndi vhuṱanzi vhufhio vhune ha sumbedza uri Khosi yashu yo vhusa u bva nga 1914? (b) Ndi mini zwine ra ḓo zwi ṱolisisa kha ino ndima?

 ZWO ri khwaṱhisa lutendo u vusulusa zwe Muvhuso wa Mudzimu wa zwi khunyeledza vhukati ha maswina awo. (Ps. 110:2) Khosi yashu yo vusa mmbi yo ḓiimiselaho u huwelela. Yo kunakisa na u khwinisa vhumuya na matshilele a vhatevheli vhayo. Hu sa londwi vhuḓidini hoṱhe ha maswina a Muvhuso ha u ri fhandekanya, ri ḓiphina nga vhuthihi shangoni ḽoṱhe ṋamusi. Zwenezwi na zwiṅwe zwinzhi zwo khunyeledzwaho nga Muvhuso zwe ra zwi haseledza zwi ṋea vhuṱanzi vhuhulwane ha uri u bva nga 1914, Khosi yashu yo vha i khou vhusa vhukati ha maswina a Muvhuso.

2 Muvhuso u ḓo ita zwithu zwi mangadzaho hu si kale. U ḓo ‘ḓa’ wa ‘pwashakanya wa lozwa’ maswina awo. (Mat. 6:10; Dan. 2:44) Fhedzi tshenetsho tshifhinga tshi sa athu swika, hu ḓo thoma ha itea zwiṅwe zwithu zwa ndeme. Ndi zwifhio zwenezwo zwithu? Vhuporofita ho vhalaho ha Bivhili vhu fhindula yeneyo mbudziso. Kha ri ṱolisise vhuṅwe ha honoho vhuporofita ri vhone zwithu zwine zwa kha ḓi ḓo itea tshifhingani tshi ḓaho.

Zwine Zwa Ḓo Itea Hu Sa Athu U Ḓa ‘Ndozwo I Songo Lavhelelwaho’

3. Ndi tshiitea tshifhio tsha u thoma tshe ra tshi lindela?

3 U ḓivhadzwa ha mulalo. Musi muapostola Paulo a tshi ṅwalela Vhathesalonika, o ṱalutshedza tshiitea tsha u thoma tshe ra tshi lindela. (Vhalani 1 Vhathesalonika 5:2, 3.) Kha yeneyi ndimana, Paulo o amba nga “ḓuvha ḽa Yehova” ḽine ḽa ḓo thoma musi hu tshi vutshelwa “Babele Ḽihulu.” (Nzumb. 17:5) Naho zwo ralo, musi ḓuvha ḽa Yehova ḽi sa athu thoma, tshaka dzi ḓo vha dzi tshi khou ri, “Mulalo na u tsireledzea!” Enea maipfi a nga kha ḓi ambela kha nḓivhadzo nthihi kana kha mutevhe wa mafhungo a swayeaho ane a ḓo ambiwa. Naa vharangaphanḓa vha vhurereli vha ḓo shela mulenzhe? Samusi vhe tshipiḓa tsha shango, na vhone vha nga kha ḓi ṱanganela na dzitshaka kha u amba uri, “Ḽo lala!” (Yer. 6:14; 23:16, 17; Nzumb. 17:1, 2) U ḓivhadzwa honoho ha mulalo na u tsireledzea zwi ḓo vha tshiga tsha uri ḓuvha ḽa Yehova ḽi tsini na u thoma. Maswina a Muvhuso wa Mudzimu ‘ha nga ponyoki na khathihi.’

4. Ri vhuyelwa hani nga u pfesesa zwine vhuporofita ha Paulo malugana na u ḓivhadzwa ha mulalo na u tsireledzea ha amba zwone?

4 Ri vhuyelwa hani nga u pfesesa zwine honovhu vhuporofita ha amba? Paulo u ri: “A ni swiswini, lune ḽeneḽo ḓuvha ḽa ḓo ni ḓela ni songo zwi lavhelela u fana na musi ḓuvha ḽi tshi ṱavhela dzimbava.” (1 Vhathes. 5:3, 4) A ri fani na vhathu vha shango ngauri ri a ḓivha uri zwiitea zwa shango zwi ḓo fhelela ngafhi. Vhuporofita ha mulalo na u tsireledzea vhu ḓo ḓadzea nga nḓila-ḓe? Ri tea u lindela uri ri kone u vhona zwine zwa ḓo itea. Nga zwenezwo, “kha ri dzule ro fhaṱuwa na u dzula ro dzivhuluwa.”—1 Vhathes. 5:6; Tsef. 3:8.

U Thoma Ha Maṱungu Mahulu

5. “Maṱungu mahulu” a ḓo thoma hani?

5 U vutshelwa ha vhurereli. Ni songo hangwa uri Paulo o ṅwala a ri: “Nga tshifhinga tshine vha ḓo ri: ‘Mulalo na u tsireledzea!’ ndozwo i ḓo vha ḓela vha songo zwi lavhelela.” Samusi na lupenyo lu tshi mbo ḓi tevhelwa nga muthathabo, na tshifhinga tshine vha ḓo ri “Mulalo na u tsireledzea!” hu ḓo tevhela ‘ndozwo ine ya ḓo ḓa vha songo zwi lavhelela.’ Ndi mini zwine zwa ḓo fheliswa? Hu ḓo thoma u fheliswa “Babele Ḽihulu,” muvhuso wa shango ḽoṱhe wa vhurereli ha mazwifhi, une wa dovha wa ḓivhiwa sa “phombwe.” (Nzumb. 17:5, 6, 15) Honohu u fheliswa ha Vhudzhagane na mifuda yoṱhe ya madzangano a vhurereli ha mazwifhi zwi ḓo vha mathomo a “maṱungu mahulu.” (Mat. 24:21; 2 Vhathes. 2:8) Tshenetshi tshiitea tshi ḓo mangadza vhathu vhanzhi. Ndi ngani? Ngauri u swika nga tshenetsho tshifhinga, phombwe i ḓo vha i tshi ḓidzhia sa “khosi ya mufumakadzi” ine ya sa ‘ḓo vhuya ya ṱungufhala.’ Fhedzi i ḓo zwi vhona nga u ṱavhanya uri yo vha i tshi khou ḓifhura. I ḓo lozwiwa nga u ṱavhanya, zwa nga ndi nga “ḓuvha ḽithihi.”—Nzumb. 18:7, 8.

6. Ndi nnyi kana ndi mini tshine tsha ḓo vutshela “Babele Ḽihulu”?

6 Ndi nnyi kana ndi mini tshine tsha ḓo vutshela “Babele Ḽihulu”? Ndi “ḽivhanda” ḽi re na “ṋanga dza fumi.” Bugu ya Nzumbululo i amba uri ḽeneḽi ḽivhanda ndi Yuno [United Nations (UN)]. Ṋanga dza fumi dzi imela mivhuso yoṱhe ya zwa politiki ine ya tikedza ḽeneḽi “ḽivhanda ḽitswuku-tswuku.” (Nzumb. 17:3, 5, 11, 12) Honoho u vutshelwa hu ḓo vha hu hulwane lungafhani? Tshaka dza Yuno dzi ḓo ṱangula phombwe lupfumo lwayo, dza i lozwa nahone dza i “fhisa tshoṱhe nga mulilo.”—Vhalani Nzumbululo 17:16. a

7. Maipfi a Yesu ane a wanala kha Mateo 24:21, 22 o ḓadzea hani ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha C.E., nahone a ḓo ḓadzea nga nḓila-ḓe tshifhingani tshi ḓaho?

7 U fhungudzwa ha maḓuvha. Khosi yashu yo dzumbulula zwine zwa ḓo itea nga tshenetsho tshifhinga musi maṱungu mahulu o no thoma. Yesu o ri: “Maḓuvha ayo a ḓo fhungudzwa u itela vho nangiwaho.” (Vhalani Mateo 24:21, 22.) Maipfi a Yesu o ḓadzea nga nḓila ṱhukhu nga 66 C.E. musi Yehova a tshi “fhungudza maḓuvha” a u vutshelwa ha muḓi wa Yerusalema nga mmbi ya Roma. (Marko 13:20) Zwenezwo zwo ita uri Vhakriste vha ngei Yerusalema na Yudea vha tshidzwe. Hu ḓo itea mini shangoni ḽoṱhe nga tshifhinga tsha maṱungu mahulu ane a khou ḓa? Yehova, a tshi shumisa Khosi yashu, u ḓo “fhungudza maḓuvha” a u vutshelwa ha vhurereli nga Yuno uri vhurereli ha ngoho vhu si fheliswe kathihi na ha mazwifhi. Nga zwenezwo, naho hu tshi ḓo fheliswa madzangano oṱhe a vhurereli ha mazwifhi, hu ḓo sala vhurereli vhuthihi ha ngoho. (Ps. 96:5) Zwino kha ri ṱolisise zwiitea zwa musi tshenetshi tshipiḓa tsha maṱungu mahulu tsho no fhira.

Zwiitea Zwi Livhisaho Kha Haramagedo

8, 9. Yesu a nga vha o vha a tshi khou ambela kha zwiitea zwifhio zwi mangadzaho nahone vhathu vha ḓo ita mini musi vha tshi zwi vhona?

8 Vhuporofita ha Yesu vhu ambaho nga maḓuvha a vhufhelo vhu sumbedza uri hu ḓo vha na zwiitea zwo vhalaho zwa ndeme tshifhingani tshi livhisaho kha Haramagedo. Zwiitea zwivhili zwa u thoma zwine ra ḓo zwi ṱolisisa zwo bulwa kha Evangeli ya Mateo, Marko, na Luka.—Vhalani Mateo 24:29-31; Marko 13:23-27; Luka 21:25-28.

9 Zwiitea zwi mangadzaho ṱaḓulu. Yesu o dzula o amba uri: “Ḓuvha ḽi ḓo swifhala, ṅwedzi a u tsha ḓo vhonetshela, ṋaledzi dzi ḓo wa dzi tshi bva ṱaḓulu.” Vhukuma, vhathu a vha tsha ḓo ṱoḓa tshedza kana vhulivhisi kha vharangaphanḓa vha vhurereli. Naa Yesu o vha a tshi khou a ambela kha zwiitea zwi songo ḓoweleaho ngei ṱaḓulu? Khamusi zwo vha zwo tou ralo. (Yes. 13:9-11; Yoele 2:1, 30, 31) Vhathu vha ḓo ita mini musi vha tshi zwi vhona? Vha ḓo pfa “vhuṱungu” ngauri vha ḓo vha vha ‘sa ḓivhi uri vha ite mini.’ (Luka 21:25; Tsef. 1:17) I ngoho, maswina a Muvhuso wa Mudzimu—u bva kha ‘mahosi u swika kha vhalanda’—a ḓo “ṋoka nga nyofho na u lindela zwithu zwine zwa ḓo itea” nahone a ḓo shavha a ṱoḓa vhudzumbamo. Fhedzi ha nga wani vhudzumbamo uri a khude mbiti dza Khosi yashu.—Luka 21:26; 23:30; Nzumb. 6:15-17.

10. Ndi khaṱulo ifhio ine Yesu a ḓo i ḓivhadza nahone vhatikedzi na vhapikisi vha Muvhuso wa Mudzimu vha ḓo aravha hani?

10 U ḓivhadzwa ha khaṱulo. Nga tshenetsho tshifhinga, maswina oṱhe a Muvhuso wa Mudzimu a ḓo kombetshedzea u vhona tshiitea tshine tsha ḓo ita uri a tou ṋaṋa u tshuwa. Yesu u ri: “Ndi hone vha tshi ḓo vhona Murwa-muthu a tshi ḓa e kha makole, e na maanḓa mahulu na vhurena.” (Marko 13:26) Zwenezwi zwiitea zwi songo ḓoweleaho zwa maanḓa zwi ḓo vha tshiga tsha uri Yesu o ḓa u haṱula. Kha tshiṅwe tshipiḓa tsha honovhu vhuporofita vhu fanaho nga ha maḓuvha a vhufhelo, Yesu u ṋea zwidodombedzwa zwa khaṱulo ine ya ḓo ḓivhadzwa nga tshenetsho tshifhinga. Eneo mafhungo ri a wana kha tshifanyiso tsha nngu na mbudzi. (Vhalani Mateo 25:31-33, 46.) Vhatikedzi vha fulufhedzeaho vha Muvhuso wa Mudzimu vha ḓo haṱulwa sa “nngu” nahone ‘vha ḓo imisa ṱhoho dzavho,’ vha tshi ḓivha uri u ‘vhofhololwa havho hu tsini.’ (Luka 21:28) Naho zwo ralo, vhapikisi vha Muvhuso vha ḓo haṱulwa sa “mbudzi” nahone vha ḓo “lila vho ṱungufhala,” vha tshi ḓivha uri “vha ḓo fheliswa tshoṱhe.”—Mat. 24:30; Nzumb. 1:7.

11. Ndi mini zwine ra fanela u dzula ri tshi zwi humbula nga ha zwiitea zwine zwa khou ḓa?

11 Musi Yesu o no ḓivhadza khaṱulo yawe kha “tshaka dzoṱhe,” hu ḓo vha na zwiitea zwo vhalaho zwa ndeme zwine zwa ḓo itea musi nndwa ya Haramagedo i sa athu u thoma. (Mat. 25:32) Ri ḓo ṱolisisa zwivhili zwa zwenezwo zwiitea: u vutshela ha Gogo na u kuvhanganywa ha vhaḓodzwa. Musi ri tshi khou ṱolisisa zwenezwo zwiitea zwivhili, ri fanela humbula uri Ipfi ḽa Mudzimu a ḽi dzumbululi nga ho livhaho tshifhinga tshine zwenezwo zwiitea zwa ḓo itea ngatsho. Zwi vhonala u nga tshiṅwe tshiitea tshi ḓo itea tshiṅwe tshi sa athu fhela.

12. Sathane u ḓo vutshela Muvhuso nga nḓila-ḓe?

12 Mvutshelo khulwane. Gogo wa Magogo u ḓo vutshela masalela a vhaḓodzwa u katela na khonani dzavho vha dziṅwe nngu. (Vhalani Hesekiele 38:2, 11.) Honohu u vutshelwa ha Muvhuso wo tikwaho, hu ḓo vha hu nndwa ya Sathane ya u fhedza ye a vha a tshi khou i lwa na masalela a vho ḓodzwaho u bva tshee a pandelwa ṱaḓulu. (Nzumb. 12:7-9, 17) Zwihuluhulu u bva tshee vhaḓodzwa vha thoma u kuvhanganyelwa tshivhidzoni tsha Vhukriste tsho vusuluswaho, Sathane o lingedza u tshinya mvelaphanḓa yavho ya lwa muya—fhedzi ho ngo bvelela. (Mat. 13:30) Naho zwo ralo, musi madzangano a vhurereli hoṱhe ha mazwifhi o no fheliswa nahone vhathu vha Mudzimu vha tshi vhonala “vho dzula vha si na mitsheṱo na tswinga na mafhoro,” Sathane u ḓo vhona tshenetshi tshi tshibuli tshavhuḓi tsha u vha vutshela. U ḓo ṱuṱuwedza vhathu vhawe vhavhi uri vha vutshele vhathu vhane vha tikedza Muvhuso.

13. Yehova u ḓo lwela hani vhathu vhawe?

13 Hesekiele u ṱalutshedza zwine zwa ḓo itea. Malugana na Gogo, honoho vhuporofita vhu ri: “U ḓo ḓa U tshi bva mahayani au a re hangei migumoni ya Ḽivhuya, Ú na tshakha nzhi, vhanameli vha dzimbiḓi vhoṱhe, magogo manzhi, mmbi khulu. U ḓo nga gole ḽi fukedzaho shango U tshi ḓa u dia vhathu vhanga.” (Hesek. 38:15, 16) Yehova u ḓo aravha hani honohu u vutshelwa hune ha ḓo vhonala hu sa thivhei? Yehova u ri: “Ndi hone hu tshi ḓo vuwa mbiti dzanga khulu. Ndi hone ndi tshi ḓo mu rambela pfumo.” (Hesek. 38:18, 21; vhalani Sakaria 2:8.) Yehova u ḓo lwela vhashumeli vhawe kha ḽifhasi. Honoho u vha lwela ndi nndwa ya Haramagedo.

14, 15. Ndi tshifhio tshiṅwe tshiitea tshine tsha ḓo itea musi Sathane o no thoma u vutshela?

14 Ri sa athu bvela phanḓa na u ṱolisisa nḓila ine Yehova a ḓo lwela ngayo vhathu vhawe tshifhingani tsha nndwa ya Haramagedo, kha ri thome ri imenyana ri ṱolisise tshiṅwe tshiitea tsha ndeme. Tshenetshi tshiitea tshi ḓo itea vhukatini ha musi Sathane o no thoma u vutshela na musi Yehova a sa athu thoma u dzhenelela nga Haramagedo. Samusi zwo bulwa kha phara 11, tshenetshi tshiitea tsha vhuvhili ndi u kuvhanganywa ha masalela a vhaḓodzwa.

15 U kuvhanganywa ha vhaḓodzwa. Mateo na Marko vho ṅwala zwo ambiwaho nga Yesu nga ha “vhanangiwa”—Vhakriste vho ḓodzwaho nga muya—sa tshipiḓa tsha mutevhe wa zwiitea zwine zwa ḓo itea Haramagedo i sa athu swika. (Sedzani phara 7.) Musi Yesu a tshi amba nga ha ene muṋe sa Khosi, o porofita a ri: “U ḓo ruma vharuṅwa nahone vha ḓo kuvhanganya vhanangiwa vhawe vha tshi bva thungo nṋa, u bva magumoni a ḽifhasi u swika magumoni a ḽiṱaḓulu.” (Marko 13:27; Mat. 24:31) Ndi u kuvhanganya hufhio hune Yesu a khou ambela khaho? Ha khou amba u swaiwa ha u fhedzisela ha masalela a Vhakriste vho ḓodzwaho, hune ha ḓo itea maṱungu mahulu a sa athu thoma. (Nzumb. 7:1-3) Nṱhani hazwo, Yesu u khou ambela kha tshiitea tshine tsha ḓo itea tshifhingani tsha maṱungu mahulu ane a khou ḓa. Nga zwenezwo, zwi vhonala uri musi Sathane o no thoma u vutshela vhathu vhoṱhe vha Mudzimu, vhaḓodzwa vhane vha khou ḓi vha kha ḽifhasi vha ḓo kuvhanganyelwa ṱaḓulu.

16. Vhaḓodzwa vho vuswaho vha ḓo shela hani mulenzhe nga nndwa ya Haramagedo?

16 U kuvhanganywa honohu ha masalela a vho ḓodzwaho hu tshimbidzana hani na tshiitea tshine tsha ḓo tevhela, tshine tsha vha Haramagedo? Tshifhinga tsha u kuvhanganya tshi sumbedza uri vhaḓodzwa vhoṱhe vha ḓo vha vhe ṱaḓulu musi nndwa ya Mudzimu ya Haramagedo i sa athu u thoma. Musi vhe ṱaḓulu, vha 144 000 vhane vha ḓo vhusa na Kristo vha ḓo ṋewa maanḓa uri vha ṱanganele na Yesu kha u shumisa “lubaḓa lwa tsimbi” u fhelisa maswina oṱhe ane a lwa na Muvhuso wa Mudzimu. (Nzumb. 2:26, 27) Nga murahu ha zwenezwo, vhaḓodzwa vho vuswaho kathihi na vharuṅwa vha maanḓa vha ḓo tevhela Kristo, Khosi ya Muhali, musi a tshi ya u lwa na “mmbi khulu” dza maswina ane khou ṱoḓa u zhongondedza vhathu vha Yehova. (Hesek. 38:15) Musi hu tshi vuwa yeneyo mvutshelo ya tshiṱuhu, nndwa ya Haramagedo i ḓo mbo ḓi thoma!—Nzumb. 16:16.

Magumo A Maṱungu Mahulu

Nndwa ya Haramagedo i a thoma

17. Hu ḓo itea mini kha “mbudzi” nga tshifhinga tsha Haramagedo?

17 U haṱula. Nndwa ya Haramagedo i ḓo phetha maṱungu mahulu. Nga tshenetsho tshifhinga, Yesu u ḓo ita muṅwe mushumo. Nga nnḓa ha u vha Muhaṱuli wa “tshaka dzoṱhe,” u ḓo dovha a vha Mulozwi wa dzitshaka—dzine dza vha vhathu vhoṱhe vhe u thomani a vha haṱula sa “mbudzi.” (Mat. 25:32, 33) Khosi yashu i ḓo “vhulaha dzitshaka” nga “banga ḽilapfu ḽi re na vhuhali.” I ngoho, vhoṱhe vha ngaho dzimbudzi—u bva kha “mahosi” u ya kha “vhalanda”—“vha ḓo fheliswa tshoṱhe.”—Nzumb. 19:15, 18; Mat. 25:46.

18. (a) Hu ḓo itea mini kha “dzinngu”? (b) Yesu u ḓo khunyeledza hani gundo ḽawe?

18 Zwiimo zwi ḓo shanduka vhukuma kha vhe Yesu a vha haṱula sa “nngu”! Nṱhani ha uri vha kandekanywe nga mmbi khulu ya Sathane ine ya vha “mbudzi,” vha “gogo ḽihulu” vhane vha vhonala vhe “nngu” dzi sa koni u ḓilwela vha ḓo ponyoka u vutshelwa nga swina nahone vha ḓo ‘bva maṱunguni mahulu.’ (Nzumb. 7:9, 14) Nga murahu ha zwenezwo, musi Yesu o no kunda na u fhelisa maswina oṱhe a Muvhuso wa Mudzimu, u ḓo posa Sathane na madimoni awe mugodini. Musi vhe henefho zwi ḓo nga vho fa nga nṱhani ha uri a hu na zwine vha ḓo kona u zwi ita lwa miṅwaha ya tshigidi.—Vhalani Nzumbululo 6:2; 20:1-3.

Nḓila Ine Ra Nga Ḓilugiselela Ngayo

19, 20. Ri nga shumisa hani ngudo ine ya wanala kha maipfi a re kha Yesaya 26:20 na 30:21?

19 Ri nga ḓilugiselela hani zwiitea zwo ofhisaho zwine zwa khou ḓa? Miṅwahani minzhi yo fhiraho, Tshiingamo tsho amba uri: “U tshidzwa zwi ḓo ḓisendeka nga u thetshelesa.” Ndi ngani zwo tou ralo? Phindulo i wanala kha tsevho ye Yehova a i ṋea mathubwa a Vhayuda e a vha a tshi dzula Babele ḽa kale. Yehova o dzula o amba uri Babele ḽi ḓo kundwa, fhedzi ndi mini zwe vhathu vha Mudzimu vha vha vho fanela u zwi ita uri vha ḓilugiselele tshenetsho tshiitea? Yehova o ri: “Hee inwi vhathu vhanga; iyani dzipfamoni dzaṋu, ni dzhene ni vale mahothi aṋu, ni dzumbame tshifhinganyana, hu range u fhira maḓuvha a dziṱhamu.” (Yes. 26:20) Ṱhogomelani maiti a re kha ino ndimana: “iyani,” “dzhene,” “vale,” “dzumbame”—oṱhe a amba zwine muthu a tea u zwi ita; ndi ndaela. Vhayuda vhe vha thetshelesa dzenedzo ndaela vho vha vha tshi fanela u dzula nḓuni dzavho, kule na maswole a thubaho e a vha e mikotoni. Nga zwenezwo, u tshidzwa havho ho vha ho ḓitika nga u thetshelesa nyeletshedzo dza Yehova. b

20 Ri guda mini kha zwenezwo? U fana na vhenevho vhashumeli vha Mudzimu vha tshifhingani tsha kale, u ponyoka hashu zwiitea zwi ḓaho zwo ḓitika nga u thetshelesa ndaela dza Yehova. (Yes. 30:21) Dzenedzo ndaela ri dzi wana nga ndugiselelo ya tshivhidzo. Nga zwenezwo, ri fanela u thetshelesa nga mbilu dzoṱhe vhulivhisi vhune ra vhu wana. (1 Yoh. 5:3) Arali ra ita nga u ralo ṋamusi, zwi ḓo ri lelutshela u thetshelesa tshifhingani tshi ḓaho nahone ri ḓo tsireledzwa nga Khotsi ashu ane a vha Yehova na Khosi yashu Yesu. (Tsef. 2:3) Yeneyo tsireledzo ya Mudzimu i ḓo ita uri ri kone u vhona nga ho livhaho nḓila ine Muvhuso wa Mudzimu wa ḓo fhelisa ngayo maswina awo lwa tshoṱhe. Tshenetsho tshi ḓovha tshiitea tshi sa hangwei lungafhani!

a Zwi vhonala zwi tshi pfala uri u fheliswa ha “Babele Ḽihulu” a zwi ambeli kha u vhulahwa ha vhathu vhoṱhe vha vhurereli, fhedzi zwi ambela kha u fheliswa ha madzangano a vhurereli. Nga zwenezwo, musi Babele ḽi tshi fheliswa vhunzhi ha vhe vha vha vhe miraḓo yaḽo vha ḓo ponyoka nahone zwi vhonala uri vha ḓo zwi sumbedza khagala uri vha khou lingedza u ḓisendedza kule na vhurereli, samusi zwo ambiwa kha Sakaria 13:4-6.

b U wana mafhungo o engedzeaho, sedzani bugu Vhuporofita ha Yesaya—Tshedza tsha Vhathu Vhoṱhe I, masiaṱari 282-283.