Kele vôm ô ne lañe de

Kele tep

KABETÔLÔ 19

A ye’ele minga ya Samarie

A ye’ele minga ya Samarie

JEAN 4:3-43

  • YÉSUS A YE’ELE MINGA YA SAMARIE A BÔTE BEFE

  • ÉKAÑA’A ZAMBE A KAÑESE

E zene ja kôlô Judée a ke Galilée, Yésus a beyé’é bé ba ke dulu mfa’a ya nord, be tyi’ilane tisone ya Samarie. Be te’eya a dulu. Ba tebe bebé tisone ba loene na Sychar na be wo’on, e fefel anjeñe Jacob a nga yiane fak nge ya’an na a fak mintete mimbu ôsu. Melu mangane ma, bi ne koon aval anjeñ ete bebé tisone ba loene dene na, Naplouse.

Nté Yésus a wo’on e fefel anjeñ, beyé’é bé ba ke tisone ya nlam ôte asu na be ke kuse bidi. Nté be ne wôé, minga ya Samarie a zu labe mendim. Nde Yésus a jô nye na: “Nyu’u me mendim.”​—Jean 4:7.

Bejuif ba be bôte ya Samarie be ne te fulane mam amu be nji dañe wô’an. Ajô te minga a kam, a jô’ô na: “A nto aya, wo mone Beyude, wo sili ma ngone Samarie mendim ya nyu?” Ane Yésus a nyoñe nkobô a jô nye na: “Nge wo too yeme éfa’a [mveane] Zambe a yeme fe môt émien a jô wo na: Nyu’u me mendim, ve ô ye viane ja’aja’é nye, a nye ki a te ye ve wo mendime m’ényiñ.” Nde minga a jô nye na: “A Nti, wô teke nlônga ya labe wô, anjeñ k’édok, wo ye soo mendime m’ényiñe vé? Ye wo dañ ésaa wongan Yakob, e nye a nga ve bia anjeñe di, émien a nga nyu fe de baa be bon a biyeme bié?”​—Jean 4:9-12, Mfefé Nkôñelan.

Yésus a yalane na: “E môt ase a nyu mendime ma a ye beta wô’ô évé. Ve nyu ki a ye nyu mendim ma ye ve nye, a ye bo te beta wô’ô évé akekui nnôm éto; amu mendim ma ye ve nye, ma ye bo nye anjeñ e nleme wé été, e nde da kui mendime m’ényiñe ya melu mese.” (Jean 4:13, 14, Mfefé Nkôñelan) Yaa, ja’a a te’eya, Yésus a bili nkômbane ya ye’ele minga ya Samarie benya mejôô ya ényiñ.

Éyoñ éte minga a jô nye na: “A Nti, ke wo ve ñhe fo’o me mendim mete, me bo te beta wô’ô évé nge zu ke labe mendime vana.” Éyoñ éte a ne v’ane Yésus a kômbô tyendé minlañ, a jô nye na: “Kele loone nyônnôm, ô beta zu va.” Nde minga a yalane nye na: “Me nji bi nnôm.” Minga a yiane bo fe’e ne vema na Yésus a yeme nye abime di, nde a jô nye na: “Wo kobô mvaé na me nji bi nnôm. Amu na ô biya beyôme betaan, ve nyô ki ô bili éyoñe ji a nji bo nyonnôm.”​—Jean 4:15-18, Mfefé Nkôñelan.

Minga ate a wô’ô mejô mete ne sañesañ, nde a kam a jô nye na: “A Nti, ma yene na ô ne nkulu mejô.” A liti vôm ate na, a nye’e mame ya nsisim. Aval avé? A ke ôsu a jô na: “B’ésaa bangan [Besamaritain] be mbe be kañe Zambe e nkôle wuna [Nkôle Garizim, nye ate a ne bebé], ve mi [Beyude] mia viane jô na, e vôme ba yiane kañe Zambe a ne Jérusalem.”​—Jean 4:19, 20, Mfefé Nkôñelan.

Éyoñ éte Yésus a kate nye na, vôme ba kañe Zambe a nji ke bo mfi. A jô nye na: ‘Éyoñ ja zu e nje mia ye bo teke fe kañe Tate ja’ane e nkôle yôb va, nge ki Jérusalem.’ Nde a beta kate nye na: “Awolo da zu, e soya ke so, éyoñe bôte ba kañe Zambe nya nkañane ba ye kañe Tate a nsisim a [benya mejôô, NW]; amu Tate a yi na avale bôte te e kañe nye.”​—Jean 4:21, 23, 24, Mfefé Nkôñelan.

E jam Ésa a jeñe be bôte ba kañe nye nya nkañane é nji bo vôme ba kañe nye, ve é ne avale ba kañe nye. Minga a kate nye a ndi nlem ése na: ‘Ma yeme na Messie a ye so, a to jôé na Krist; éyoñe Messie ate a ye so, a ye kate bia mam mesese’e.’​—Jean 4:25, Mfefé Nkôñelan.

Éyoñ éte nje ñhe Yésus a zu kate nye nya ajôô: “Me ate nyô, me akobô wo.” (Jean 4:26) Tame fas! Minga a te so na a zu labe mendime zañe môs. Ve da, Yésus a mvamane nye aval émien a nji be a buni’i. A kate nye jam a ngenane teke tame kate bôte befe ne sañesañ: na nnye a ne Messie.

ABUI BESAMARITAIN DA BUNI YÉSUS

Beyé’é be Yésus ba bulane Sychar be bili bidi. Ba koone nye fefel anjeñe Jacob e vôme ba te li’i nye, ve éyoñe ji a nga laan a minga ya Samarie. Éyoñe beyé’é ba suan, minga a li’i nka’a mendime wé, a kele tison.

Nné ane a kui e Sychar, minga a taté na a kañete bôte mame Yésus a te nye kat. A ndi nlem ése, a jô be na: “Za’ane yenane môt a te mane kate ma e mame mese me nga bo.” Nde fe, a sili be a ôjeja’a ôse na: “Ye sake nye a ne bo Krist nga?” (Jean 4:29; Mfefé Nkôñelan) Nsili ôte ô ne nya mfii: be mbe be kômbô’ô yem éyalane y’été aso melu me Moïse. (Deutéronome 18:18) Nalé a nga tindi bôte ya tisone na bebien be zu yene Yésus a mise map.

Éyoñ éte ébien, beyé’é ba yemete Yésus na a di bidi ba te so bie. Ve a jô be na: “Bidi ma yiane di, mi nji yeme bie.” Beyé’é ba kam, wua a sili nyô mbo’o na: “Ye môt éziñ a ne nye mveane jôme ya di?” A bifia bôte bese ba vô’ôlô nye be ne ngule ya wôk, Yésus a jô na: “Bidi biam bi ne na ma yiane bo nkômbane môt a nga lôme ma, a tu’a [sondô, NW] bo ésaé jé.”​—Jean 4:32-34, Mfefé Nkôñelan.

Ésaé Yésus a jôô je é nji bo ji ya nkôane bidi ya mefup, nje te ja boban mvuse ngon ényin. A viane kobô ajô ya nkôane bidi ya nsisim, aval ane a zu bia de liti: “Lômane mis, mi fombô’ô, amu mefub me nto éfumulu ne fuum a bitôtôlô bidi ya koé. E nyô a koé bidi a nyoñeya ma’an a kôane fe bibuma asu ényiñ ya melu mese, e môt a mias a nga yene ñhe avak baa môt a nga koé avale da.”​—Jean 4:35, 36, Mfefé Nkôñelan.

Éko éziñ Yésus a nto ngule ya yene mfi ya meyenan ba minga ya Samarie. Bôt abui ya Sychar ba buni nye amu mam minga a te kate be, a jô’ô be na: “A te kate me mam mese me nga bo.” (Jean 4:39) Ajô te, éyoñe be kolôya Sychar akekui anjeñ, ba jô Yésus na a tabe a kate be abui mam afe. Yésus a kañese mbañete, a a tabe Samarie melu mebaé.

Abui Besamaritain da vô’ôlô Yésus da buni nye. Ba jô minga na: “Bi nji fe beta buni amu nkañetane wôé, amu na bia bebien bi wô’ôya, bi yemeya fe na môte ate e nye a ne Nyii bôt ya si ndôn.” (Jean 4:42, Mfefé Nkôñelan) E n’été na, minga ya Samarie a liti mbamba éve’ela ya tôñ mfa’a ya kañete mam ma lat a Krist, bi va’a bôte ba vô’ôlô bia nkômbane ya yem abui mam afe.

Te vuane na a li’iya ve ngon ényine na be kôane bidi, nkôan orge, ñwô ôte wo bobane si éte ngone nyini nge ke ngone lale. Ve éyoñe ji bia yiane bo ngon awôm a jia nge ki ngon awôm a baa. Nalé a tinane na, mvus abô’ô Pâque é nga boban mbu 30 É.J., Yésus ba beyé’é bé be nga tabe ngone mwom e Judée, be ye’ele bôt a du be. Éyoñe ji be nga ke jale dap e Galilée. Jé ja yange be wôé?