Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA 19

Onnamuhusiha Muthiyana o Samariya

Onnamuhusiha Muthiyana o Samariya

YOHANI 4:3-43

  • YESU ONAMUHUSIHA MUTHIYANA O SAMARIYA NI AKINA

  • MALAPELO MULUKU ONEEMERERYEIYE

Mmukwaha aya ovinya o Yuteya ophiyerya o Kalileya, Yesu ni amuhuserya awe annavira makupa omokoni a muceche wo Samariya. Awo ari oophweleya ene nthowa na mukwaha. Elukuluku ya mitiya awo anneemela waacamela epooma yo Sikar wi yiichuuwe va ehime yeeyo Yakopo aathimpeiye naari aalinveiye wi ethimpwe iyaakha masana muculi. Mmahiku ahu, ehime eyo enanwerya ophwanyeya waacamela epooma evyaani ya Naplus.

Vaavaa Yesu oniichuweiye waacamela ehime, amuhuserya awe annaya opooma yawaacamela wi yathume yoolya. Emanle okhumavo, muthiyana o Samariya onnaphiya wi arike maahi. Yesu aahi wa yoowo. “Kivahe mahi kiwurye!”—Yohani 4:7.

Ayuta ni Asamariya hiyaakhalihana phaama mukina ni mukhwaawe nthowa na nthalu naarivo. Mwawiihiiha mootikhiniheya muthiyana aahimukoha ariki: “Ti wi hai, we ori muyuda, onakiveka mahi mi kiri musamaría?” Yesu aamwaakhula: “Wasuwenle mahala a Muluku ni yowo onoveka mahi, we wàya okhala mukhatxi onveka, nave owo amovaha mahi a ekumi.” Muthiyana ole aahimwaakhula ariki: “Pwiya, hiwano nari mano ekahi, nave ehime ene ti yawisa. Vano oni oruhe wowi mahi awo a ekumi? Wakhweya wà mutokwene ompwaha tithihu Yakobe, onivan’he ehime ela, awuryeiyevo mwanene yowo, anawe ni mihuwo sawe?”—Yohani 4:9-12.

Yesu onnamwaakhula: “Mutxhu onawurya mahi ala, onamukhalano nthanana wiliwili; nto mutxhu oni awurye mahi kineraka kinvahe, harwa akhalano nthanana. Mahi kineraka kinvahe anahawela ethatuwe mwa yowo natxutxu onakhumela ekumi yohimala.” (Yohani 4:13, 14) Chiryene, naamwi avelavenle, Yesu onnilipiserya oloca ni muthiyana o Samariya masu a eparipari anavaha ekumi.

Vano muthiyana aaloca ariki: “Pwiya kivahe mahi yawo, wi kihirwe kikhaleno nthanana, nave kihirwele orika mahi vava.” Yesu vano onnatoroka mwaha nave onnaloca wa yoowo: “Hawé wamwitxhane iya à ni orwe vava.” Muthiyana ole aahaakhula: “Nkano iyaka.” Akhweya muthiyana onnakhala awuukhuwa wa yeeyo Yesu osuwenleiye vaavaa onaloceiye wa yoowo: “Wòlotxa phama vawi nkano iyaka, ntakhara wàkhalano asiya athanu, nave ole oryaweno tahi iya-à.”—Yohani 4:15-18.

Yootaphulela ya masu awe eri yookwakwaleya wa muthiyana, nave owo onnaloca mootikhiniha: “Pwiya kinnona wi wa mulipa a miririmu.” Voocharela onnooniherya wi ookhalano nchuno mu ichu soomunepani. Mwawiihai? Owo onnatitelela: “Makholo ahu [Asamariya] yàmwepesa Muluku vamwakoni va [Mwaako Serisim, yoowo ori vakhiviru], vano nyu Ayuda muni: ti o Yerusalemu onaphwanela wepesiwawo.”—Yohani 4:19, 20.

Nyenya, Yesu onnathariha wi nipuro na olapela tahi nookhweleyaxa. Owo onnaloca: “Muthiyana okemererye miyo, yòphiya elukuluku muneranyu muhimwepese Tithi nari vamwakoni va, nari o Yerusalemu.” Voocharela onnaloca wa muthiyana: “Nto yòphiya elukuluku, nave elukuluku ene ti ela, eneraya alipa awepesa èkhaikhai enawepesa Atithi mwa munepa ni mwa eparipari, wona wi yawo t’ari alipa awepesa Atithi anawasyasya.”—Yohani 4:21, 23, 24.

Echu Atiithi anavareryaaya mu alapeli eeparipari tahi nipuro awo analapelaayawo nyenya mukhalelo analapelaaya. Muthiyana onnatikhiniheya, nave onnaloca: “Kòsuwela wi onahawela orwa Mesiya, ti wi Kristu. Yowo arwà, onamunlèliha itxhu sothene.”—Yohani 4:25.

Voocharela Yesu onnaloca eparipari yookhweleyaxa: “Ti miyo kinalotxa ni weyano.” (Yohani 4:26) Nkuupuwelani ela! Muthiyana ori vaava orwiile mitiya wi arike maahi. Naamwi hiiha, Yesu onnamweerela epewe mmukhalelo wootikhiniha. Yesu onnamuleela echu yeeyo nlelo ohaalenleiye akina—wi owo ti Mesiya.

ASAMARIYA ANCIPALE ANNEEMERERYA

Oohuserya a Yesu annakooka o Sikar ethumme yoolya. Awo anamphwanya veehimeni ya Yakopo vaava yaamuhin’yaayavo, nyenya vano onaloca ni muthiyana o Samariya. Vaavaa oohuserya aanaphiyaaya, muthiyana onnahiya muno awe wa maahi nave onnaya opooma.

Ari o Sikar, muthiyana onnaaleela achu ichu seiyo Yesu aamulenleiye. Moolekecheya, owo onnaaleela: “Murwe mwamone mulopwana okilènle sothene kenraka.” Voocharela wi atannye nchuno na omusuwela Yesu, owo onnakoha: “Wakhweya kahi ene owo Kristu?” (Yohani 4:29) Nikoho nla mwaha wookhweleya—yoowo ori woochuneya ovinyerya mahiku a Mose. (Malamulo 18:18) Mwaha owo onnaweeriha achu okhuma opooma wi yamoone Yesu ni miitho aya.

Mu elukuluku yeeyo, amuhuserya annamuceenyerya Yesu olya yoolya yeeyo aruuhalaaya. Nto owo onnaakhula: “Mi kòkhalano yolya nyuwo muhisuwenlanyu.” Oohuserya annatikhiniheya ni yeeyo nave annalokohana: “Wakhweya orimukhala omuruhenle yolya?” Mweepewe Yesu onnathariha ni masu yaawo arino yootaphulela wa oohuserya awe oothene: “Yolya aka ti wera okhwela wa yowo okirumin’he, wi kakhwanihe muteko awe.”—Yohani 4:32-34.

Muteko Yesu onaloceiye tahi muteko wa ohepha, yoowo onahaala weereya miyeeri misese ohoolo waya. Opwaha yeeyo, Yesu onaloca muteko wa ohepha woomunepani, vaavaa onooniheryeiye: “Nvìhe mitho nave mone imatxa somalela inakhwela ohephiwa. Nave mulipa òhepha onnakhela nlivelo nawe, ni onnahepha sawima wa ekumi yohimala, wi mutxhu onala ni ole onahepha ehakalaleke vamoha.”—Yohani 4:35, 36.

Yesu akhweya onnuupuwela yookhumelela ya ovaanela wawe ni muthiyana o Samariya. Ancipale o Sikar annooniherya nroromelo mwa yoowo orweela wa onamoona wa muthiyana, ntakhara owo onnaaleela achu: “Òkilèla itxhu sothene kenraka.” (Yohani 4:39) Mwawiihiiha, vaava anayaaya weehimeni, awo annamveka Yesu wi akhale ni yaawo nave aahusihe ichu sincipale. Yesu onneemererya yoovekaaya nave onnakhala o Samariya mahiku meeli.

Vaavaa Asamariya ananwiriyanaaya Yesu, ancipale annamweemererya. Awo annaloca ni muthiyana: “Tahi wa nthowa na masu awà nnemereryahu, nto nnemererya ntakhara nrimwiwa mukhatihu, nave nòsuwela wi ola ori epariparyene nvulusa a elapo.” (Yohani 4:42) Mweeparipari muthiyana o Samariya oovaha yootakiherya yaphaama mmukhalelo nneeraahu nivahe onamoona vooloca sa Kristu, otannya nchuno wi alipa oowiriyana ewerye osuwela miselo sincipale.

Muupuwele wi sinnahala miyeeri misese sa ohepha—mwawooneya ohephiwa wa sevata, oneereya variyari va elukuluku ya ephovo. Vano akhweya Novempuru ni Tesempuru. Eyo enataphulela wi amanle Paskha a 30 E.K., Yesu ni amuhuserya awe emalinhe miyeeri mithanu nararu o Yuteya, ehusihaka ni epatisaka. Vano awo anapaka mukwaha eyaaka elapo aya o Kalileya. Tiheeni eni yeereye weiwo?