Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 19

Jesusqa samaritana warmiman yachachin

Jesusqa samaritana warmiman yachachin

JUAN 4:3-43

  • JESUSQA SAMARITANA WARMIMAN, WAJ RUNASMANWAN YACHACHIN

  • ¿IMAYNATÁ DIOSTA YUPAYCHANA TIYAN?

Judea jallpʼamanta llojsiytawan, Jesuswan yachachisqasninwanqa Galileaman risharqanku. Chayman rinankupajtaj Samaria jallpʼantapuni pasananku karqa. Ajinapi chaupi pʼunchayta jina Sicar llajta chaynejman chayarqanku. Saykʼusqa kaspataj, maypichus Jacobpa pozon kasharqa, chaypi samarikorqanku. Chay pozotaqa ichapis ñaupa tatanku Jacobpuni allarqa chayri wajwan allacherqa. Kunanpis chay pozoqa Palestina suyupi kakushallanpuni, Nablus llajta qayllapi.

Jesús chay pozo kantupi samarikunankama, yachachisqasnenqa Sicar llajtaman mikhunata rantimoj rerqanku. Chaykamataj uj samaritana warmi yakuta orqhoj jamorqa. Jesustaj chay warmiman nerqa: “Yakuta qoriway ujyanaypaj”, nispa (Juan 4:7).

Judioswan samaritanoswanqa chejninakoj kanku. Chayrayku samaritana warmeqa tʼukorqa Jesús parlapayasqanmanta, nerqataj: “¿Imajtintaj judío kashaspa, noqa samaritana warmimanta yakuta mañakuwankiri?”, nispa. Jesustaj kuticherqa: “Diospa qhasilla qosqantachus rejsiwaj, pitajchus ‘yakuta qoriway ujyanaypaj’ nishasunki chaytapis rejsiwaj chayqa, qan paymanta yakuta mañakuwaj, paytaj kausachej yakuta qosunkiman”, nispa. Chay warmitajrí nerqa: “Wiraqochi, ni imaykipis tiyapusunkichu yakuta orqhonaykipaj, kay pozotaj allin ukhu. ¿Maymantataj chay kausachej yakuta qowankimanri? Qanqa ñaupa tatayku Jacobmanta mana aswan kurajchu kanki, ¿icharí? Payqa kay pozota saqepuwarqayku, kaymantataj yakuta ujyarqa, jinallataj wawasninpis, uywasninpis”, nispa (Juan 4:9-12).

Jesustaj kuticherqa: “Pillapis kay yakumanta ujyajqa ujtawan chʼakichikonqa. Noqaj qosqay yakuta ujyajrí manaña jaykʼajpis chʼakichikonqachu. Astawanpis chay qosqay yakoqa paypi yaku juturi jina kanqa, wiñay kausaytataj qonqa”, nispa (Juan 4:13, 14). Rikunchej jina, Jesusqa saykʼusqa kashaspapis, chay warmiman wiñay kausayta japʼinanpaj yachacherqa.

Samaritana warmitajrí Jesusta nerqa: “Wiraqochi, chay yakuta qoriway manaña chʼakichikunaypaj, nitaj ujtawan kay pozoman yakuta orqhoj jamunaypaj”, nispa. Jesustaj manaña yakumanta parlarqachu, astawanpis nerqa: “Rispa qosaykita wajyamuy”, nispa. Warmitaj kuticherqa: “Mana qosay kanchu”, nispa. Jesustaj nerqa: “Allinta ninki ‘mana qosay kanchu’ nispaqa. Phishqa qosasniyoj karqanki, piwanchus tiyakushanki chay runataj, mana qosaykichu. Chaytaqa cheqata ninki”, nispa (Juan 4:15-18). Chayta uyarispa, ichapis chay warmeqa sonqonpi nerqa: “¿Imaynatá chayta kay runa yachanri?”, nispa.

Chayrayku tʼukuspa Jesusman nerqa: “Wiraqochi, profeta kasqaykita reparashani”, nispa. Chantá Diosmanta astawan yachakuyta munaspa nerqa: “Ñaupa tatasniykoqa kay [Gerizim] orqopi Diosta yupaycharqanku, qankuna judiostaj Jerusalenllapi yupaychana kasqanta ninkichej”, nispa (Juan 4:19, 20).

Jesustaj samaritana warmiman nerqa: “Hora chayamushanña, chaypachataj mana kay orqopichu, nitaj Jerusalenpichu Tata Diostaqa yupaychankichej”, nispa. Chantá nillarqataj: “Hora chayamushanña, kunantaj chay horapi kashanchej. Maypachachus cheqa yupaychajkunaqa Tata Diosta yupaychanqanku paypa atiyninman jina, cheqa kajman jinataj. Tata Diosqa chay jina yupaychajkunata maskʼashan payta yupaychanankupaj”, nispa (Juan 4:21, 23, 24).

Jesusqa chayta nispa, samaritana warmiman kaytapis nishanman jina karqa: “Diosninchejqa munayninman jina yupaychananchejta munan. Payqa mana qhawanchu maypichus yupaychasqanchejtaqa”, nispa. Warmitajrí tʼukulla kasharqa. Chayrayku Jesusman nerqa: “Yachani Cristo nisqa Mesías jamushasqanta. Payqa chayamuspa, tukuy imasta sutʼita willawasqayku”, nispa (Juan 4:25).

Jesustajrí payman willarqa: “Noqa chay Cristo kani, piwanchus parlashanki chay”, nispa (Juan 4:26). Chay samaritana warmeqa chaupi pʼunchayta yakuta orqhokojlla rerqa. Jesustajrí payman ‘noqa Mesías kani’ nispa willarerqa. Jesuspa ruwasqanqa tʼukunapaj jinapuni karqa. Imajtinchus niraj pimanpis chayta willarqachu.

ASHKHA SAMARITANOS JESUSPI CREENKU

Jesuspa yachachisqasnenqa Sicarmanta mikhuna aparisqa chayamorqanku. Paykunaqa Jesusta uj samaritana warmiwan parlashajta rikuspa tʼukorqanku. Chay warmitaj yaku pʼuñuta churarpariytawan Sicar llajtaman kutiporqa.

Llajtaman chayaytawantaj, Jesús imastachus payman nisqanta runasman willarqa. Ajinatataj nerqa: “Jaku, uj runata rejsimunkichej. Payqa tukuy ima ruwasqayta uyaypi nipuwan”, nispa. Chantá ichapis astawan yachayta munanankupaj nerqa: “¿Manachu payqa Cristo kanman?”, nispa (Juan 4:29). Runasqa Moisespa tiemponmantapachaña Cristomanta yachayta munarqanku (Deuteronomio 18:18). Chayraykuchá Sicar llajtamanta runasqa Jesusta maskʼaj rerqanku, paykuna kikin Jesuswan parlamunankupaj.

Chaykamataj Jesuspa yachachisqasnenqa, payman nerqanku: “Yachachejníy, mikhurikuy”, nispa. Jesustaj nerqa: “Mikhunayqa tiyapullawan, nitaj yachankichejchu imachus kasqanta”, nispa. Yachachisqasnintajrí ninakorqanku: “¿Pitaj mikhunata apanporqari?”, nispa. Jesusqa yachachisqasnin entiendenankupaj kʼachallamanta nerqa: “Mikhunayqa kachamuwajniypa munayninta ruwanay, kamachiwasqantataj tukuchanay”, nispa (Juan 4:32-34).

Jesusqa chayta nispa, runasta yachachisqasninman tukuchinanmanta parlasharqa. Chayrayku nerqa: “Qankunaqa tawa killamantaraj cosecha kananta ninkichej. Noqarí niykichej: Qhawariychej chajrasta, poqosqaña kashanku cosechanapaj. Cosechajpis pagonta japʼishanña, poqoytataj wiñay kausaypaj tantashan, tarpojwan khuska kusikunanpaj”, nispa (Juan 4:35, 36).

Chaykamataj, Sicar llajtamanta ashkha runas Jesuspaman chayamorqanku. Paykunaqa Jesuspi creesqanku, samaritana warmi “tukuy ima ruwasqayta uyaypi nipuwan” nisqanrayku (Juan 4:39). Chayrayku Jesusta pozo chaypi taripaytawan, paykunawan qheparikunanta nerqanku. Jesustaj iskay diasta Samariapi qhepakorqa.

Chaypi kashaspa, Jesusqa paykunaman yachacherqa, aswan ashkha runastaj paypi creerqanku. Chantá chay runasqa samaritana warmiman nerqanku: “Manaña qan willawasqaykuraykullachu creeyku. Noqayku kikin uyariyku, yachaykutaj paypuni kay mundomanta runasta salvananta”, nispa (Juan 4:42). Noqanchejpis samaritana warmi jina Jesusmanta wajkunaman willarishaspa, astawan yachakuyta munanankupaj jina parlarina.

Jesuswan yachachisqasninwanqa, Pascua pasayta Judeapi pusaj killa kurajta runasman yachacherqanku, bautizarqanku ima. Chayta ninchej, imaraykuchus Jesusqa tawa killamantaraj cosecha kananta nerqa. Ichapis payqa granota oqhariy tiempomanta parlasharqa. Jaqay lugarespitaj marzopi chayri abrilpi chayta ruwaj kanku. Jina kajtintaj, Jesusqa noviembre chayri diciembre chaynejta Samariapi kasharqa. Chaytaj karqa 30 watapi Pascua fiesta kasqanmanta, pusaj killanman jina. Chantá Jesuswan yachachisqasninwanqa Galileaman riporqanku. Qhepantataj yachakusunchej imastachus Galileapi ruwasqankuta.