Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

CHAPITRE 35

Kota fango ye na ndo ti hoto

Kota fango ye na ndo ti hoto

MATTHIEU 5:1–7:29 LUC 6:17-49

  • FANGO YE NA NDO TI HOTO

Na peko ti so lo mû mbeni bï kue ti sambela nga na peko ti so lo soro adisciple bale-oko na use ti ga abazengele ti lo, Jésus adoit ti fatigué lani. Ndo ahan awe, me Jésus angbâ na ngangu na lo yeke lakue na nzara ti aidé azo. Lo wara lege ti sara ni na ndo ti mbeni hoto na Galilée, peut-être nduru na Capernaüm, ndo so lo sara mingi ti akua ti lo dä.

Gbâ ti azo so aga na mbage ti Jésus alondo na ando nde nde. Ambeni alondo kâ na mbage ti sud, na Jérusalem nga na ambeni kodro ti Judée. Ambeni alondo na Tyr nga na Sidon, so ayeke ambeni gbata so ayeke na yanga ti ngu na mbage ti nord-ouest. Me, ngbanga ti nyen la ala yeke gi Jésus? Ala ga “ti mä tënë ti lo na ti tene lo sava akobela ti ala”, na a yeke ye so apassé la. Jésus ‘asava ala kue.’ Gbu li kete, Jésus asava azo kue so ayeke lani na kobela! Jésus asava nga “azo so asioni yingo asara pasi na ala,” so ti tene, ala so asioni ange ti Satan ayeke sara pasi na ala.—Luc 6:17-19.

Na pekoni, Jésus ague na mbeni place so ayo na nduzu na ndo ti hoto ni, na azo angbâ abungbi na tere ti lo. Adisciple ti lo, mbilimbili abazengele ti lo bale-oko na use, la adoit ti duti nduru mingi na tere ti lo lani. Azo kue ayeke ku kungo ti mä wafango ye so, so ayeke nga na ngangu ti sara amiracle. Jésus amû mbeni diskur so a-aidé lani mingi azo so amä lo, me nga so gbâ ti azo na pekoni awara ye ti nzoni dä. E kue e peut ti wara nga aye ti nzoni dä ndali ti so, na yâ ti diskur ni so, Jésus afa atâ tënë so alï mingi na mbeni lege so zo apeut ti mä yâ ni. Jésus asara kua na aye so azo ahinga ni nzoni. Ye so asara si zo kue, so aye ti duti na mbeni fini so anzere na lê ti Nzapa, apeut ti mä yâ ni. Me atënë wa la asara si diskur ti Jésus so ayeke kota mingi?

ZO WA LA AYEKE BIANI NA NGIA?

Zo kue aye ti duti na ngia. Na hingango ni tongaso, Jésus akomanse ti fa na azo zo wa la biani ayeke na ngia. Tara ti bâ tongana nyen la tënë ni so asara si azo kue ayeke dengi mê ti mä gi lo. Me ambeni tënë ti Jésus ni aga na ahundango tënë na li ti ala.

Jésus atene: “Ngia ayeke na ala so ahinga so ala yeke na bezoin ti aye ti yingo, ndali ti so Royaume ti yayu ayeke ti ala. Ngia ayeke na ala so asara vundu, ndali ti so a yeke dë bê ti ala. . . . Ngia ayeke na ala so nzara ti mbilimbili asara ala tongana nzara ti kobe na ti ngu, ndali ti so ala yeke wara ye alingbi na nzara ti ala. . . . Ngia ayeke na ala so a sara ye ti ngangu na ala ngbanga ti ye ti mbilimbili, ndali ti so Royaume ti yayu ayeke ti ala. Ngia ayeke na ala tongana azo azonga ala, asara ye ti ngangu na ala . . . ndali ti mbi. Ala duti na ngia nga zia si tere ti ala anzere mingi.”—Matthieu 5:3-12.

“Ngia” so Jésus asara tënë ni ge aye ti tene nyen? Lo yeke sara lani pëpe tënë ti ngia so zo ayeke he, wala ti so zo ayeke na ni tongana lo passé mbeni nzoni ngoi. Tâ ngia angbâ gi ge ape. A ye ti tene ti wara ngia na yâ ti aye so e yeke na ni, ti duti na ngia na yâ ti bê ti e nga ti tene tere ti e anzere na yâ ti gigi ti e.

Jésus atene so azo so ayeke na ngia ayeke azo so ahinga so ala yeke na bezoin ti aye ti yingo, ala so mawa asara ala ndali ti so ala yeke na siokpari, na ala ga ti hinga Nzapa nga ti sara na lo. Même si azo ake ala wala asara na ala ye ti ngangu ndali ti so ala ye ti sara ye so bê ti Nzapa aye, ala yeke na ngia ngbanga ti so ala hinga so ala nzere na lê ti Nzapa nga so Nzapa ayeke futa ande ala na mungo na ala fini ti lakue lakue.

Gbâ ti azo apensé ti ala atene mosoro, kota ndo nga na anzerengo ye ti yâ ti gigi la ayeke sara si zo ayeke na tâ ngia. Me Jésus atene ti lo nde. Lo fa ambeni ye so ayeke nde nde na mba so asara si azo so amä lo lani agbu li ti ala na ndo ni, lo tene: “Mawa na ala azo ti mosoro, ndali ti so dengo bê so ala wara so, gi ni la awe. Mawa na ala so yâ ti ala asi fadeso, ndali ti so nzara ayeke sara ala ande. Mawa na ala so ayeke he ngia fadeso, ndali ti so vundu ayeke sara ala ande nga ala yeke toto. Mawa na ala tongana azo kue ayeke sara nzoni tënë ti ala, ndali ti so a yeke ye so la akotara ti azo so asara lani na aprophète ti wataka.”—Luc 6:24-26.

Ngbanga ti nyen la ti duti na gbâ ti mosoro, ti he ngia nga ti duti zo so azo kue ayeke tene nzoni tënë ti lo ayeke ambeni ye so ayeke ga na mawa na azo? Ngbanga ti so, tongana mbeni zo ayeke na aye ni so nga lo ye ni mingi, sarango na Nzapa apeut ti ga mbeni ye so ane encore na lê ti lo ape, na ye so apeut ti sara si lo perdre tâ ngia so lo yeke na ni. Na mbage, Jésus aye nga ti tene ape so zo so ayeke na yâ ti yere wala zo so nzara asara lo la ayeke na tâ ngia. Me mingi ni, azo so ayeke na ye mingi ape la ayeke duti ka nduru ti sara ye alingbi na afango ye ti Jésus nga, mingi ni, ala la ayeke na tâ ngia.

Jésus atene tënë so na adisciple ti lo, lo tene: “Ala yeke ingo ti sese so.” (Matthieu 5:13). Lo ye ti tene pëpe so ala yeke ingo ti tongo na kobe. Me, ingo ayeke mbeni ye so ayeke bata ye. Ândö, a bata gbâ ti ingo na tere ti gbalaka na temple, tongaso si a lingbi ti zia ni na tere ti aye so a yeke mû na sacrifice. Ingo aye nga ti sara tënë ti ye so ayeke buba ape (Lévitique 2:13; Ézéchiel 43:23, 24). Tongaso, adisciple ti Jésus ayeke “ingo ti sese so” na lege so ala ayeke sara ngangu na ndo ti azo tongana mbeni ye so ayeke bata azo ni, na a yeke aidé azo ni si ala gue nde na afango ye ti Nzapa ape. Biani, atënë ti ala apeut ti bata fini ti azo kue so ayeda ti sara ye alingbi na ni.

Jésus atene nga na adisciple ti lo, lo tene: “Ala yeke lumière ti dunia so.” A yeke zia ka lampe na gbe ti sakpa ape, me na ndo ni, si aza amû yâ ti ndo. Ni la Jésus atene: “Zia lumière ti ala aza na gbele azo, si azo ni abâ anzoni kusala ti ala na ala mû gloire na Babâ ti ala so ayeke na yayu.”—Matthieu 5:14-16.

LO MÛ AMBENI NDIA NA ADISCIPLE TI LO

Amokonzi-nzapa ti aJuif abâ lani Jésus tongana mbeni zo so ayeke doro Ndia ti Nzapa, na ade ti ninga ape, ala ye ti fâ lo. Tongaso Jésus atene polele: “Ala tene na bê ti ala pëpe so mbi ga ti kaï ngangu ti Ndia wala ti ambeti ti aProphète. Mbi ga ti kaï ngangu ni ape, me ti sara si aye so ayeke na yâ ni asi biani.”—Matthieu 5:17.

Biani, Jésus abâ Ndia ti Nzapa na nene ni mingi na lo wa azo ti sara nga tongaso. Lo tene: “Tongaso, zo so adoro oko ti akete commandement so, na lo fa na azo ti sara tongaso, a yeke bâ lo tongana mbumbuse zo tongana a ndu tënë ti Royaume ti yayu.” Jésus aye ti tene so mara ti zo ni so ayeke lï ande pëpe na yâ ti Royaume ti Nzapa. Me na mbage lo tene: “Âdu ti lo so abata ni na lo fa na azo ti sara tongaso, a yeke bâ lo tongana kota zo tongana a ndu tënë ti Royaume ti yayu.”—Matthieu 5:19.

Jésus afa même na gigi ye so ayeke gue na zo ti doro Ndia ti Nzapa. Na peko ti so lo fa so Ndia atene alingbi “mo fâ zo pëpe,” Jésus atene: “Zo so angbâ ti sara ngonzo na tere ti ita ti lo, lo yeke kiri tënë na gbele ngbanga.” (Matthieu 5:21, 22). Ti bata mbeni zo na bê ayeke sioni mingi, na a peut ti gue na zo juska ti fâ mba ti lo. Ni la Jésus afa nene ti gi ti duti na siriri na amba ti e, lo tene: “Tongaso, tongana mo ga na matabisi ti mo na gbele gbalaka, si kâ mo dabe ti mo so ita ti mo ayeke na mbeni tënë na tere ti mo, zia matabisi ti mo kâ na gbele gbalaka ni na mo gue. Leke tënë na ita ti mo kozoni, na pekoni gue, mo mû matabisi ti mo ni.”—Matthieu 5:23, 24.

Ndia ake nga tënë ti gingo mbeni koli wala wali nde. Jésus atene: “Ala mä awe so a tene: ‘Mo gi wali wala koli nde pëpe.’ Me mbi tene na ala: Zo kue so angbâ ti bâ mbeni wali juska lo sara nzara ti wali ni, andâ na yâ ti bê ti lo, lo gi wali ni awe.” (Matthieu 5:27, 28). Jésus ayeke sara lani pëpe tënë ti sioni pensé so ahon hio na yâ ti li ti zo. Me lo fa kota ti siokpari ni na ngoi so lo sara kua na tënë “angbâ ti bâ”. Ti ngbâ ti bâ zo ni lege mingi ayeke dü nzara ni na yâ ti bê. Na pekoni, tongana lege azi, zo ni apeut ti tï na yâ ti lango-sioni. Me tongana nyen la mbeni zo apeut ti kpe ti tene ye ni so asi na lo? A hunda ti sara ambeni ngangu ye. Jésus atene: “Ni la, tongana lê ti mo ti mbage ti koli ayeke sara si mo tï, gboto ni mo bi ni yongoro. . . . Tongana maboko ti mo ti koli ayeke sara si mo tï, fâ ni mo bi ni yongoro.”—Matthieu 5:29, 30.

Ti ngbâ na fini, ambeni zo ayeda si a zi wala a fâ mbeni membre ti tere ti ala so ayeke na kobela. Legeoko nga, Jésus atene so a yeke nzoni mingi ti ‘bi yongoro’ aye kue, même ye tongana lê ti e wala maboko ti e, tongaso si e lingbi ti kpe ti tï na yâ ti apensé so ayeke na lege ni ape nga na aye ti pekoni. Jésus afa ndani na ngoi so lo tene: “A yeke nzoni ti tene mbeni mbage ti tere ti mo oko agirisa ahon ti tene a bi mo na ngbongboro tere ti mo kue na yâ ti Géhenne,” (so ayeke mbeni ndo so a yeke gbi asalété dä, na gigi ti gbagba ti Jérusalem), so ti tene futingo ti biani biani.

Jésus afa nga ye so e lingbi ti sara tongana azo azonga e wala ason bê ti e. Lo tene: “Mo tiri pëpe na zo ti sioni, me tongana zo apika ngbangba ti mo ti mbage ti koli, mo dengi na lo ti mbage ti wali ni nga.” (Matthieu 5:39). Ye so aye pëpe ti tene so tongana mbeni zo aga ti sara sioni na e wala na sewa ti e, a lingbi e bâ gi zo ni so bango. Jésus asara tënë ti pikango ngbangba, so ti tene mbeni ye so a sara ni, pëpe ti sara sioni na e wala ti fâ e, me a sara ni ti bi nengo ti e na sese. Lo ye ti tene lani so, tongana mbeni zo aye ti gi yanga ti e ti tene e na lo e tiri wala e papa, wala même zo ni apika mê ti e wala lo zonga e, a lingbi e kiri sioni na zo ni so ape.

Wango so ague oko na Ndia ti Nzapa so ahunda ti tene e ye azo so ayeke nduru na e. Tongaso, Jésus amû wango so na azo so ayeke mä lo, lo tene: “Ala ngbâ ti ye awato ti ala na ti sambela ndali ti azo so ayeke sara ye ti ngangu na ala.” Lo fa kota raison so e doit ti sara ni na ngoi so lo tene: “Tongaso si ala fa so ala yeke amolenge ti Babâ ti ala so ayeke na yayu, ndali ti so lo sara si lâ ti lo asu na ndo ti azo ti sioni nga na azo ti nzoni.”—Matthieu 5:44, 45.

Jésus ahunzi yanga ti mbage ti diskur ti lo ni na atënë so: “A lingbi ala ga azo so ayeke nzoni-kue, tongana ti so Babâ ti ala so ayeke na yayu ayeke nzoni-kue.” (Matthieu 5:48). Jésus aku lani pëpe ti tene azo asara ye kue tâ gi na lege ni. Nde na so, na mungo tapande ti Nzapa, e peut ti kono ndoye ti e na yengo même awato ti e. Lo tene tënë so na mbeni lege nde, lo tene: “Ala ngbâ ti sara nzoni bê na azo gi tongana ti so Babâ ti ala ayeke sara nzoni bê na azo.”—Luc 6:36.

SAMBELA NGA SARA CONFIANCE NA NZAPA

Na yâ ti fango ye ti lo ni, Jésus akiri amû wango so na azo so ayeke mä lo, lo tene: “Ala sara hange si ala sara pëpe akusala ti mbilimbili gi ti tene azo abâ ala.” Jésus ake ti tene e handa lê ti azo ti fa na ala so e la e ndoye Nzapa, na lo kiri lo tene na ndo ni, lo tene: “Tongana mawa ti zo asara mo si mo mû na lo amatabisi, hûru trompette na ndo ni ape, tongana ti so azo ti handango lê ti zo ayeke sara.” (Matthieu 6:1, 2). A yeke nzoni ti tene e mû ye na zo sân ti he bia ni.

Na pekoni, Jésus atene: “Tongana ala yeke sambela, ala sara ye pëpe tongana ti azo ti handango lê ti zo. Ala ye ti luti na yâ ti asynagogue nga na ando so akota lege atingbi tere dä ti sambela si azo abâ ala.” Nde na so, lo tene: “Tongana mo ye ti sambela, mo lï na yâ ti chambre ti mo, mo kanga yanga-da na ndo ti mo. Mo sambela Babâ ti mo so ayeke bâ mo si mo yeke bâ lo ape.” (Matthieu 6:5, 6). Jésus ake pëpe ti tene e sambela na lê ti azo, ndali ti so lo kue lo sara ni lani. Me lo ke asambela so a sara ni ti gboto lê ti azo na ndo ti zo so ayeke tene ni nga ti tene a mû gi gonda na lo.

Tongaso, lo mû wango so na azo ni, lo tene: “Tongana mo yeke sambela, mo kiri gi na ndo ti tënë oko fani mingi pëpe. Azo ti amara nde ayeke sara tongaso.” (Matthieu 6:7). Jésus aye pëpe ti tene so ti sambela mingi ndali ti mbeni ye oko so agbu bê ti e ayeke sioni. Me ye so lo ke ayeke ti tene e diko atënë “oko fani mingi”, na ti sambela gi tongaso. Na pekoni, lo fa mbeni tapande ti sambela so andu aye mbasambala. Akozo ye ota ni andu droit ti komande ti Nzapa nga na aye so lo leke ti sara, so ti tene ti sara si iri ti lo aga nzoni-kue, ti hunda ti tene Royaume ti lo aga nga ti sara ye so bê ti lo aye. A yeke gi na peko ti aye ni so awe la si e peut ti hunda kobe ti e ti lango ni, pardon ti asiokpari ti e nga ti hunda lo ti tene a tara ye ahon ngangu ti e ape nga ti zi e na maboko ti zo ti sioni.

Ka amosoro ti e, a lingbi e bâ ni tongana nyen? Jésus amû wango so: “Ala zia ti bungbi amosoro na ndo ti sese so, ndo so makongo ti tengo bongo na soko ayeke te ni, na so azo ti nzi ayeke lï na ngangu ti nzi ni.” Tënë so ayeke tâ tënë. Amosoro apeut ti hunzi wala apeut ti buba, nga ti wara ni la apeut ti sara si e duti na kpengba songo na Nzapa ape. Ni la na pekoni, Jésus atene: “Ala bungbi amosoro na yayu.” E peut ti sara ni tongana e zia kua ti Nzapa na kozo ndo na yâ ti fini ti e. Zo oko apeut ti zi songo ti e na maboko ti Nzapa ape wala ti zi fini ti lakue lakue so lo ye ti mû ni na e. Tongaso, atënë ti Jésus so ayeke tâ tënë, tongana lo tene: “Ndo so mosoro ti mo ayeke dä, bê ti mo ayeke nga dä.”—Matthieu 6:19-21.

Ti fa nene ti tënë ni, Jésus amû mbeni tapande, lo tene: “Lampe ti tere ti zo ayeke lê. Tongaso, tongana lê ti mo ayeke gi na ndo ti ye oko, tere ti mo kue ayeke za. Me tongana lê ti mo apusu mo ti sara bê ti ye, tere ti mo kue ayeke duti gi bingo.” (Matthieu 6:22, 23). Na lege ti fä, lê ti e so ayeke bâ ye nzoni ayeke tongana mbeni lampe ndali ti tere ti e kue. Me, ti tene lo duti mbeni nzoni lampe, a lingbi lê ti e ni angbâ gi na ndo ti mbeni ye oko, tongaso ape e peut ti wara ambeni sioni bango ndo. Tongana lê ti e angbâ gi na ndo ti amosoro ti e ahon ti tene angbâ na ndo ti aye ti yingo, a kpa mo bâ mo tene “tere ti [e] kue ayeke duti gi bingo”, na peut-être e yeke komanse ti sara ambeni ye na gbemingo.

Na pekoni, Jésus amû mbeni pendere tapande, lo tene: “Zo alingbi ti duti ngbâa ti azo use pëpe, ndali ti so lo yeke ke mbeni na lo yeke ye mbeni. Wala lo yeke ngbâ na mbeni oko na lo ke mbeni. Ala lingbi ti duti ngbâa ti Nzapa nga na ti Mosoro pëpe.”—Matthieu 6:24.

Ambeni zo ni ayeke gi peut-être bê ti ala na ndo ti fason so ala doit ti bâ na bezoin ti ala na lege ti mitele. Me, Jésus adë bê ti ala na tenengo so a lingbi ala gi bê ti ala ahon ndo ni ape, tongana ala zia kua ti Nzapa na kozo ndo. Lo tene: “Ala bâ andeke nzoni. Ala yeke lu ye wala ala yeke ko ye wala ala yeke bata ye na gogoro pëpe. Atâa so kue, Babâ ti ala so ayeke na yayu ayeke bata andeke so.”—Matthieu 6:26.

Ka ti afleur ti ngonda, so ayeke na ndo ti hoto so Jésus angbâ ti fa tënë dä so, ayeke tongana nyen? Jésus atene: “Même Salomon na yâ ti gloire ti lo kue ayü bongo tongana mbeni oko ti afleur so pëpe.” Jésus aye ti tene nyen la? Lo ye ti tene na azo so ayeke mä lo so, tongana “Nzapa asara si apere ti ngonda ayeke pendere, apere so ayeke gi laso na kekereke a bi ni na four . . . , [fade] a yeke nzere mingi na lo ti yü bongo na ala ape?” (Matthieu 6:29, 30). Na ndara Jésus amû wango so, lo tene: “Ala gi bê ti ala lâ oko ape ti tene: ‘E yeke te ande nyen?’ wala ‘E yeke nyon ande nyen?’ wala ‘E yeke wara bongo na ndo wa ti yü?’ . . . Babâ ti ala so ayeke na yayu ahinga so ala yeke na bezoin ti aye ni so kue. Ni la, ala ngbâ ti gi kozoni Royaume ti Nzapa nga na aye so ayeke mbilimbili na lê ti lo, na lo yeke mû na ala aye so kue.”—Matthieu 6:31-33.

TI WARA FINI A LINGBI E SARA NYEN?

Abazengele nga na ambeni zo aye ti duti na fini so anzere na lê ti Nzapa, me a yeke kete ye lani ape. Na tapande, gbâ ti aFarizien ayeke nduru ti kasa azo lani mingi na ala ayeke fâ ngbanga na ndo ti ala. Ni la, Jésus atene na azo so ayeke mä lo, lo tene: “Ala zia ti fâ ngbanga na li ti azo si a fâ ngbanga na li ti ala ape, teti a yeke oko ngbanga so ala yeke fâ na li ti azo si a yeke fâ ande na li ti ala.”—Matthieu 7:1, 2.

A yeke sioni ti mû peko ti tapande ti aFarizien so, so kua ti ala ayeke gi ti kasango azo. A yeke ndali ni la si Jésus amû tapande so, lo tene: “Waziba alingbi ti fa lege na mba ti lo waziba? Ala use kue ayeke tï ande na dû ape?” Me ka azo so ayeke mä Jésus adoit ti bâ amba ti ala tongana nyen? Na sioni lê ape, ngbanga ti so a peut ti ga mbeni kota siokpari. Jésus atene: “Tongana nyen si mo lingbi ti tene na ita ti mo: ‘Ita ti mbi, zia mbi zi kete pere so ayeke na lê ti mo,’ me na oko ngoi ni, mo yeke bâ pëpe kota keke so ayeke na lê ti mo? Mo zo ti handango lê ti zo! Mo zi kozoni kota keke so ayeke na lê ti mo, si na pekoni mo bâ polele tongana nyen ti zi kete pere so ayeke na lê ti ita ti mo.”—Luc 6:39-42.

So aye pëpe ti fa so alingbi adisciple ni asara tënë na ndo ti ye oko ape. Ni la, Jésus amû wango so na ala, lo tene: “Ala mû ye so ayeke nzoni-kue na ambo pëpe, na ala tuku aperle ti ala na gbe ti acochon pëpe.” (Matthieu 7:6). Atâ tënë ti Bible ayeke kota mingi, legeoko tongana ti aperle na lege ti fä. Tongana mbeni zo abâ na nene ni pëpe atâ tënë ti Bible, adisciple ni adoit ti dö lo azia na ti gue ti gi mbeni zo nde so apeut ti mä ala.

Na ngoi so lo kiri lo sara tënë na ndo ti sambela, Jésus afa nene ti sara ni mingi, tongana lo tene: “Ala ngbâ ti hunda ye, na a yeke mû ni na ala.” Nzapa aye ti kiri tënë na asambela ti e, ni la Jésus afa ni na gigi na ngoi so lo hunda tënë, lo tene: “Na popo ti ala so, zo wa la tongana molenge ti lo ahunda na lo mapa, lo yeke mû na lo tênë? . . . Tongaso, asingana ala so, atâa so ala yeke sioni, ala hinga tongana nyen ti mû anzoni matabisi na amolenge ti ala, si Babâ ti ala so ayeke na yayu ayeke mû anzoni ye na azo so ahunda ni na lo ape?”—Matthieu 7:7-11.

Na pekoni, Jésus afa mbeni tënë, so laso azo ahinga ni mingi, so andu sarango ye ti e na mbage ti amba ti e. Lo tene: “Tongaso, ye kue so ala ye azo asara na ala, ala sara ni na azo ni nga.” A yeke duti ande nzoni ye mingi tongana e kue e sara ye alingbi na wango so na popo ti e. Me ti sara ni ayeke kete ye ape, tongana ti so asigi na yâ ti tënë so Jésus atene ge, atene: “Ala lï na kete yanga ti gbagba ni, ndali ti so yanga ti gbagba so ayeke gue na futingo ayeke kota nga lê ti lege ni akono, na gbâ ti azo si ayeke hon dä; me yanga ti gbagba so ague na fini akono pëpe nga lê ti lege ni ayeke kete, na azo mingi pëpe si ayeke wara ni.”—Matthieu 7:12-14.

Teti so ambeni zo apeut ti pusu adisciple ti gue nde na lege so ague na zo na fini, Jésus amû wango so na ala, lo tene: “Ala sara hange na aprophète ti wataka so ayü poro ti tere ti taba si ayeke ga na ndo ti ala, me na gbe ni, ala yeke ambo ti ngonda so nzara ahon ndo ti ala.” (Matthieu 7:15). Tongana ti so Jésus afa ni, a yeke hinga nzoni keke na sioni keke na lege ti lengo ti ala. Ti azo nga ayeke tongaso. Ni la, e peut ti hinga aprophète ti wataka na lege ti afango ye ti ala nga na asarango ye ti ala. Biani, Jésus afa so, gi tënë ti yanga ti zo la apeut ti fa so lo yeke mbeni disciple ti ni ape, me nga sarango ye ti lo ayeke fa ni. Ambeni zo atene so Jésus ayeke Seigneur ti ala, me ka tongana ala sara pëpe ye so bê ti Nzapa aye, nyen la ayeke passé? Jésus atene: “Mbi yeke tene [ande] na ala: ‘Mbi hinga ala lâ oko ape! Ala hon kâ na tere ti mbi, ala azo so akpe ndia ape so.’”—Matthieu 7:23.

Na hunzingo ti diskur ti lo ni, Jésus atene: “Zo kue so amä tënë ti mbi so na lo sara ye alingbi na ni, lo yeke tongana zo ti ndara so aleke da ti lo na ndo ti tênë. Kota ngu-nzapa apika, ngu asuku amû ndo nga pupu aya ngangu. Me da ni akungbi pëpe, ngbanga ti so lo leke gere ni na ndo ti tênë.” (Matthieu 7:24, 25). Da ni akungbi ape ndali ti nyen? Ndali ti so koli ni azi “dû alï na lo leke fondation ni na ndo ti tênë.” (Luc 6:48). Gi ti mä atënë ti Jésus alingbi ape. Me a lingbi e sara kue ti “sara ye alingbi na ni”.

Me ka ti zo so “amä tënë” ni so, me so ‘asara ye alingbi na ni ape,’ ayeke tongana nyen? Lo yeke “tongana zo ti buba so aleke da ti lo na ndo ti mbutu.” (Matthieu 7:26). Ngu-nzapa, sukungo ti ngu wala akota pupu apeut ti tuku mara ti da tongaso na sese.

Li ti azo ni akpe kue tongana ala mä mara ti fason so Jésus afa na ye na yâ ti diskur ti lo so. Lo fa tënë tongana mbeni zo so ayeke na komandema ni, me pëpe tongana ti amokonzi-nzapa ti aJuif. Peut-être mingi ti azo so amä lo lani aga adisciple ti lo.