Mahimo gid nga ara si Jesus sa Capernaum sang ginsaway niya ang mga Fariseo. Sang ulihi sina nga adlaw, naghalin sia sa balay kag naglakat pakadto sa malapit nga Dagat sang Galilea, diin nagtipon ang kadam-an. Nagsakay si Jesus sa sakayan, nagpalayo sia diutay sa higad, kag nagsugod sa pagtudlo sa mga tawo parte sa Ginharian sang langit. Ginhimo niya ini paagi sa pila ka ilustrasyon, ukon mga parabola. Pamilyar ang mga tagpalamati ni Jesus sa mga ilustrasyon nga iya gingamit, amo nga mas mahapos nila mahangpan ang lainlain nga aspekto sang Ginharian.

Una, ginsugid ni Jesus ang parte sa manugsab-ug nga nagsab-ug sang binhi. Ang iban nga binhi nagtupa sa kilid sang dalan kag gintuka sang mga pispis. Ang iban naman nagtupa sa batuhon nga lugar kag indi madalom ang duta. Manabaw ang gamot sini kag nainitan, amo nga nalaya. Ang iban pa nga binhi nagtupa sa tunukon nga mga tanom, kag sang nagdabong ini, nalumos ang bag-o nagtubo nga mga binhi. Pero may pila ka binhi nga nagtupa sa maayo nga duta. Nagpamunga ini, “ang isa 100 ka pilo, ang isa pa 60, ang isa pa gid 30.”—Mateo 13:8.

Sa isa pa ka ilustrasyon ni Jesus, ginpaanggid niya ang Ginharian sa pagsab-ug sang tawo sang mga binhi. Sa sini nga ilustrasyon, nagatulog man ukon nagabugtaw ang tawo, padayon nga nagatubo ang mga binhi. “Wala niya mahibalui kon paano.” (Marcos 4:27) Nagatubo lang ini kag nagapang-uhay, kag maani niya sa ulihi.

Dayon ginsugid ni Jesus ang ikatlo nga ilustrasyon parte sa pagsab-ug. Maayo nga binhi ang ginsab-ug sang tawo, pero “samtang ang tanan nagakatulog,” ang kaaway nagsab-ug sing hilamon sa tunga sang trigo. Namangkot ang mga ulipon sang tawo kon gabuton nila ang mga hilamon. Nagsabat sia: “Indi lang, kay basi magabot ninyo pati ang trigo. Pabay-i ninyo nga magtubo ini  sing dungan tubtob sa pag-ani. Sa tig-alani, suguon ko ang mga mangangani: Gabuta ninyo anay ang hilamon kag bugkuson agod sunugon. Dayon tipuna ninyo ang trigo sa akon bodega.”—Mateo 13:24-30.

Kalabanan sa mga nagapamati kay Jesus nakahibalo sang pagpanguma. Ginsambit man niya ang isa ka butang nga pamilyar ang tanan, ang gamay nga binhi sang mustasa. Nagtubo ini subong isa ka daku nga kahoy diin makahulon ang mga pispis sa mga sanga sini. Parte sa sini nga binhi, sia nagsiling: “Ang Ginharian sang langit kaangay sang binhi sang mustasa nga ginkuha kag gintanom sang tawo sa iya uma.” (Mateo 13:31) Pero wala si Jesus nagatudlo parte sa mga tanom. Ginailustrar niya ang dalayawon nga pagtubo, nga ang tama ka gamay mahimo magtuman kadaku.

Ginsambit dayon ni Jesus ang proseso nga pamilyar sa madamo niya nga tagpalamati. Ginpaanggid niya ang Ginharian sang langit sa “lebadura nga ginkuha kag ginsamo sang isa ka babayi sa tatlo ka dalagku nga sukob sang harina.” (Mateo 13:33) Bisan pa nga indi makita ining lebadura, nagapanalupsop ini sa linamas kag ginapakumbo ini. Nagaresulta ini sang tumalagsahon nga pagdaku kag mga pagbag-o nga indi dayon matalupangdan.

Pagkatapos mahatag ini nga mga ilustrasyon, ginpapauli ni Jesus ang kadam-an kag nagpauli sia sa iya ginadayunan. Wala magdugay, nagkadto sa iya ang iya mga disipulo, kay luyag nila mahangpan ang iya buot silingon.

Nabatian na sadto sang mga disipulo nga naggamit sang mga ilustrasyon si Jesus, pero indi amo sini kadamo. Ginpamangkot nila sia: “Ngaa nagahambal ka sa ila paagi sa mga ilustrasyon?”—Mateo 13:10.

Ang isa ka rason nga ginhimo niya ini amo ang pagtuman sang tagna sang Biblia. Si Mateo nagsugid: “Kon wala sing ilustrasyon indi sia magtudlo sa ila, agod matuman ang ginsiling paagi sa manalagna: ‘Tudluan ko kamo paagi sa mga ilustrasyon; ipahayag ko ang mga butang nga natago halin pa sang una.’”—Mateo 13:34, 35; Salmo 78:2.

Pero indi lang amo sini ang katuyuan sang mga ilustrasyon ni Jesus. Ginapakita sini ang panimuot sang mga tawo. Madamo sa ila ang interesado bangod si Jesus maayo mag-istorya kag nagahimo sing milagro. Wala nila sia ginakilala bilang Ginuo nga dapat tumanon kag sundon sing bug-os. (Lucas 6:46, 47) Indi nila luyag nga bag-uhon ang ila mga opinyon ukon mga buhat. Huo, indi nila luyag nga maapektuhan gid sila sang mensahe.

Sa pagsabat sa pamangkot sang mga disipulo, si Jesus nagsiling: “Gani nagahambal ako sa ila paagi sa mga ilustrasyon; kay nagatulok sila apang indi sila makakita, kag nagapamati sila apang indi sila makabati, kag indi sila makahangop. Gani natuman sa ila ang tagna ni Isaias. Nagasiling ini: ‘. . . Ang tagipusuon sining katawhan nagtig-a.’”—Mateo 13:13-15; Isaias 6:9, 10.

Pero indi tanan nga tagpalamati ni Jesus ang ginapatuhuyan sini. Sia nagpaathag: “Malipayon kamo bangod makakita ang inyo mga mata kag makabati ang inyo mga dulunggan. Kay sa pagkamatuod nagasiling ako sa inyo, madamo nga manalagna kag matarong nga mga tawo ang naghandum nga makita ang mga butang nga inyo nakita apang wala nila ini makita, kag naghandum nga mabatian ang mga butang nga inyo nabatian apang wala nila ini mabatii.”—Mateo 13:16, 17.

Huo, ang 12 ka apostoles kag ang iban pa nga matutom nga disipulo may mabinatunon nga tagipusuon. Gani si Jesus nagsiling: “Ginhatagan kamo sing paghangop sa sagrado nga mga likom sang Ginharian sang langit, apang sila wala.” (Mateo 13:11) Bangod sang sinsero nila nga handum nga makahangop, ginpaathag ni Jesus sa iya mga disipulo ang ilustrasyon parte sa manugsab-ug.

 “Ang binhi amo ang pulong sang Dios,” siling ni Jesus. (Lucas 8:11) Kag ang duta amo ang tagipusuon. Amo ini ang panguna nga punto para mahangpan ang iya ilustrasyon.

Parte sa binhi nga ginsab-ug sa gintapaktapakan nga duta sa higad sang dalan, sia nagpaathag: “Nag-abot ang Yawa kag gin-agaw ang pulong sa ila tagipusuon agod indi sila magpati kag maluwas.” (Lucas 8:12) Ang ginapatuhuyan ni Jesus sa binhi nga ginsab-ug sa batuhon nga duta amo ang tagipusuon sang mga tawo nga nagbaton sing malipayon sang pulong pero wala ini manggamot sing madalom sa ila tagipusuon. “Sa pag-abot sang kapipit-an ukon paghingabot tungod sa pulong,” nasandad sila. Huo, sa pag-abot sang “pagtilaw,” mahimo pagpamatok sang mga miembro sang pamilya ukon sang iban, nagbiya sila.—Mateo 13:21; Lucas 8:13.

Kamusta ang binhi nga nahulog sa tunukon nga mga tanom? Ginsilingan ni Jesus ang iya mga disipulo nga nagapatuhoy ini sa mga tawo nga nakabati sang pulong. Pero nadala sila sang “kabalaka sa sini nga sistema sang mga butang kag [sang] limbong sang manggad.” (Mateo 13:22) Yara sa ila tagipusuon ang pulong, pero nalumos ini kag wala magbunga.

Ang katapusan nga sahi sang duta nga ginpaathag ni Jesus amo ang maayo nga duta. Nagapatuhoy ini sa nakabati sang pulong kag nagbaton sini sa ila tagipusuon, kay nahangpan gid nila ini. Ano ang resulta? “Nagpamunga” sila. Bangod sang ila mga sirkunstansia, subong sang pangidaron ukon panglawas, indi pareho ang ila mahimo; ang isa nakapatubas sing 100 ka pilo, ang isa 60, kag ang isa pa 30. Huo, matigayon ang mga pagpakamaayo sa pag-alagad sa Dios sang “mga nakabati sang pulong nga may maayo nga tagipusuon, nga nagahupot sini kag nagapamunga samtang nagabatas.”—Lucas 8:15.

Mahimo nagdayaw gid ang mga disipulo nga nangabay sang paathag ni Jesus sa iya mga panudlo! Indi lang hapaw ang ila nahangpan sa mga  ilustrasyon. Luyag ni Jesus nga mahangpan nila ang iya mga ilustrasyon agod nga mapaambit man nila ang kamatuoran sa iban. “Indi bala ang suga wala ginabutang sa idalom sang alat ukon sa idalom sang hiligdaan?” pamangkot niya. “Indi bala ginabutang ini sa tulungtungan?” Gani, naglaygay si Jesus: “Ang makabati magpamati sing maayo.”—Marcos 4:21-23.

Pagkatapos mapaathag ni Jesus ang ilustrasyon sang manugsab-ug, luyag pa sang mga disipulo makatuon. “Ipaathag sa amon,” pangabay nila, “ang ilustrasyon tuhoy sa hilamon sa uma.”—Mateo 13:36.

Sa pagpamangkot sini, tuhay gid nga panimuot ang ila ginpakita sangsa kadam-an sa higad sang baybay. Maathag nga nakabati ining mga tawo pero wala sila sing handum nga mahangpan ang mga ilustrasyon kag ang buot silingon sini. Kontento na sila sa simple nga mga detalye nga ginsambit sa mga ilustrasyon. Ginpatuhay ni Jesus ang kadam-an sa higad sang baybay sa iya mausisaon nga mga disipulo nga nagkadto sa iya para magpatudlo, nga nagasiling:

“Talupangda ang inyo ginapamatian. Kay sa talaksan nga ginataksan ninyo takson kamo, huo, kapin pa ang idugang sa inyo.” (Marcos 4:24) Ang mga disipulo nagapamati gid sing maayo sa iya. Ginapakita nila ang daku nga interes kag igtalupangod kay Jesus, kag ginapakamaayo sila sang dugang nga pagtudlo kag kasanagan. Gani bilang sabat sa pamangkot sang iya mga disipulo parte sa ilustrasyon sang trigo kag hilamon, si Jesus nagpaathag:

“Ang manugsab-ug sang maayo nga binhi amo ang Anak sang tawo; ang uma amo ang kalibutan. Ang maayo nga binhi amo ang mga anak sang Ginharian; apang ang hilamon amo ang mga anak sang isa nga malauton, kag ang kaaway nga nagsab-ug sini amo ang Yawa. Ang pag-ani amo ang hingapusan sang sistema sang mga butang, kag ang mga mangangani amo ang mga anghel.”—Mateo 13:37-39.

Pagkatapos mapaathag ang ginapatuhuyan sang iya ilustrasyon, ginlaragway ni Jesus ang resulta. Nagsiling sia nga sa hingapusan sang sistema sang mga butang, painon sang mga mangangani, ukon mga anghel, ang kaangay sa hilamon nga mga Cristiano sa matuod nga “mga anak sang Ginharian.” “Ang mga matarong” pagatipunon kag magasilak sing masanag “sa Ginharian sang ila Amay.” Kamusta naman ang “mga anak sang isa nga malauton”? Laglagon sila, amo nga “magahibi sila kag magapabagrot sang ila mga ngipon.”—Mateo 13:41-43.

Dayon ginpakamaayo ni Jesus ang iya mga disipulo paagi sa pagsugid sing tatlo pa ka ilustrasyon. Una, nagsiling sia: “Ang Ginharian sang langit kaangay sang bahandi nga natago sa latagon, nga nakita sang isa ka tawo kag gintago; kag bangod sa kalipay, naglakat sia kag ginbaligya ang tanan  niya nga pagkabutang kag ginbakal ang latagon.”—Mateo 13:44.

Sia nagpadayon: “Ang Ginharian sang langit kaangay sang isa ka nagalakbay nga negosyante nga nagapangita sang maayo nga mga perlas. Sang makita niya ang isa ka malahalon nga perlas, naglakat sia kag ginbaligya gilayon ang tanan niya nga pagkabutang kag ginbakal ini.”—Mateo 13:45, 46.

Ginpadaku ni Jesus sa sining duha ka ilustrasyon ang kahanda sang isa nga magsakripisyo para sa kon ano ang matuod nga malahalon. Ginbaligya dayon sang negosyante “ang tanan niya nga pagkabutang” para matigayon ang isa ka malahalon nga perlas. Mahangpan sang mga disipulo ni Jesus ini nga halimbawa parte sa malahalon nga perlas. Kag ang tawo nga nakakita sang bahandi nga natago sa latagon nagbaligya sang “tanan niya nga pagkabutang” para matigayon ini. Sa sini nga mga ilustrasyon, may malahalon nga butang, nga mahimo matigayon kag pakabahandion. Mapaanggid ini sa ginasakripisyo sang isa ka tawo para mabusog ang iya espirituwal nga kinahanglanon. (Mateo 5:3) Napakita na sang pila nga nagpamati sa mga ilustrasyon ni Jesus nga handa sila magsakripisyo sing daku agod mabusog ang ila espirituwal nga kinahanglanon kag mangin matuod nga mga sumulunod niya.—Mateo 4:19, 20; 19:27.

Sa katapusan, ginpaanggid ni Jesus ang Ginharian sang langit sa pukot nga nagakuha sang tanan nga sahi sang isda. (Mateo 13:47) Sang ginseparar na ang mga isda, ang mga maayo gintipon sa mga suludlan pero ginpilak ang mga indi maayo. Nagsiling si Jesus nga mangin kaangay man sini sa hingapusan sang sistema sang mga butang—painon sang mga anghel ang mga malauton gikan sa mga matarong.

Ginhimo mismo ni Jesus ang isa ka sahi sang espirituwal nga pagpangisda sang gintawag niya ang iya una nga mga disipulo nga mangin “mga mangingisda sang mga tawo.” (Marcos 1:17) Pero nagsiling sia nga ang iya ilustrasyon parte sa pukot matuman sa palaabuton, “sa hingapusan sang sistema sang mga butang.” (Mateo 13:49) Gani ang mga apostoles kag ang iban nga mga disipulo nga nakabati kay Jesus nakahangop nga may mahanabo pa nga matahom nga mga butang.

Napalig-on pa gid ang mga nakabati sa mga ilustrasyon nga ginsugid ni Jesus halin sa sakayan. Ginpakita ni Jesus nga handa sia nga ipaathag “ang tanan sa iya mga disipulo nga silahanon lang.” (Marcos 4:34) Kaangay sia “sang isa ka agalon sang panimalay, nga nagapagua sang bag-o kag daan nga mga butang sa iya talaguan sing bahandi.” (Mateo 13:52) Ginsugid ni Jesus ini nga mga ilustrasyon indi agod ipakita ang iya ikasarang sa pagtudlo, kundi agod ipaambit sa iya mga disipulo ang mga kamatuoran nga kaangay sang malahalon nga bahandi. Wala gid sing “manunudlo sang mga tawo” nga kaangay sa iya.