Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

SAK 43

Yel-bũn sẽn gomd Rĩungã yelle

Yel-bũn sẽn gomd Rĩungã yelle

MATYE 13:1-53 MARK 4:1-34 LUK 8:4-18

  • A ZEEZI WẼE YEL-BŨN SẼN BILGD RĨUNGÃ

Wõnda a Zeezi sẽn zab Fariizẽ-rãmbã t’a ra keta Kapɛrnawom. Baraar bala, a wa n yiime n kẽn n kẽng Galɩle mogrã noore. Nebã wa n tigma be, t’a kẽ koom-koglg pʋgẽ n zãag ne kʋɩl-koakã bilfu, n sɩng n na n zãms nebã bũmb kẽer Wẽnnaam Rĩungã zugu. Sẽn na yɩl n sõng-b tɩ b bãng Rĩungã sõma, a wẽe yel-bũn wʋsgo. Neb nins a sẽn da kelgd-a wã ra mii bũmb nins yell a sẽn gom a yel-bũnã pʋgẽ wã. Rẽ kɩtame tɩ b tõog n wʋm a bilgrã võore.

Pipi yel-bũndã pʋgẽ, a Zeezi goma ka-koaad sẽn fẽrg bõn-buud yelle. Bõn-buudã kẽer lʋɩɩ sor kɩrenga, la liuuli wã rɩ-b lame. Kẽer lʋɩɩ kug zĩigẽ, tom sẽn ka waoogẽ. Bõn-buudã yiime, la sẽn yaa kug tɩ yẽgã ka tõe n paam n kẽ tẽngã, wĩndgã yõog-b lame tɩ b kʋɩ. Kẽer lʋɩɩ gõos sʋka. La b sẽn yi wã, gõosã rɩ-b lame. Baasgo, bõn-buud kẽer lʋɩɩ zĩ-sõngẽ, n yi. “Kẽer womame tɩ ta koabg-koabga, kẽer pis-yoob-yoobe, la kẽer pis-tã-tã.”—Matye 13:8.

Yel-bũnd a to pʋgẽ me, a Zeezi yeelame tɩ Wẽnnaam Rĩungã yaa wa rao sẽn bʋd bõn-buud a pʋʋgẽ. Raoã gõe t’a pa gõe me, bõn-buudã bundame n yikdẽ, la raoã “ka mi sẽn yɩt to-to ye.” (Mark 4:27) Bõn-buudã yita b toore, hal n wa wom biis sẽn yaa sõma, tɩ raoã tõe n kẽebe.

A Zeezi leb n wẽe yel-bũnd a tãab-n-soaba, n gom bʋdb yelle. Yaa rao sẽn bʋd bõn-bu-sõma, la “nebã sẽn gõe wakate,” a bɛ n wa n bʋd nadens koodã sʋka. Raoã tʋm-tʋmdb sok-a-la b sã n tog n võo nadensã, t’a leok tɩ ayo, tɩ bala b sã n na n võ nadensã, tõe tɩ b naag koodã n võ n ka bãng ye. Raoã paasa woto: “Bas-y b yiibã fãa tɩ b bɩ ne taab hal tɩ ta tigsg wakate. La tigsgã wakate, mam na n yeela tigsdbã tɩ b reng n võ nadensã n sẽb kil n yõog bugum, la b tigs koodã n sui m baoorẽ wã.”—Matye 13:24-30.

A Zeezi sẽn da gomd ne neb ninsã mii ka-koaad tʋʋmd sõma. Yel-bũnd a to pʋgẽ, a goma sɩɩn-bil bɩ mutard bil yelle. Nebã ra mii mutard bil me sõma. B sã n bʋd-a, a yitame n lebg tɩɩga, hal tɩ liuuli tõe n zaoond a wilã zugu. A Zeezi yeelame tɩ saasẽ soolem wẽnda wa mutard bil ned sẽn bʋd a pʋʋgẽ. (Matye 13:31) La a Zeezi ra pa baood n na n zãms nebã bũmb tɩɩsã wɛɛngẽ ye. A ra ratame tɩ b tags fɩɩgr yelle. Bũmb sẽn yaa fĩ-fĩi sẽn wa n lebg bõn-kẽenga.

Rẽ poore, a Zeezi le goma bũmb a to a kɛlgdbã sẽn mi sõma yelle. A yeelame tɩ saasẽ soolem wẽnda wa “rã-bɩll pag sẽn dɩk n ning zom wam a tã hal t’a wuk zomã zãnga.” (Matye 13:33) Baa ne b sẽn pa le ne rabɩllã n bakã, a kẽe zĩig fãa, n kɩt tɩ zomã zãng wuki, n toeeme. La pa zĩig pʋgẽ la b tõe n yãnd zomã wukrã ye.

A Zeezi sẽn wẽ yel-bũn-kãensã n sa wã, a basa nebã tɩ b looge. Yẽ mengã leba zak ning a sẽn da beẽ wã. Tao-tao bala, a karen-biisã wa a nengẽ, n na n sok n bãng a yel-bũnã võore.

YAM NING KAREN-BIISÃ SẼN DƖK A ZEEZI YEL-BŨNÃ PƲGẼ

A Zeezi karen-biisã ra zoe n wʋma a sẽn wẽ yel-bũna, la b ra zɩ n yã t’a wẽ yel-bũn wʋsg zĩig pʋgẽ woto ye. Rẽ n so tɩ b kolg n sok-a tɩ yaa bõe t’a gomd ne nebã ne yel-bũna.—Matye 13:10.

Bũmb a ye sẽn kɩt t’a Zeezi maand woto wã, yaa sẽn na n pids gomd Biiblã sẽn da reng n togse. A Matye yeela a sebrã pʋgẽ yaa: “B rag n ka gomd tɩ ka ne yel-bũn ye, tɩ bũmb nins Wẽnnaam no-rɛɛsã sẽn dag n yeelã paam pidsgu. A yeelame yaa: ‘Mam na n yaaga m noor n wẽ yel-bũna, mam na n wilga bũmb sẽn solg hal dũniyã naaneg wakat tɩ ta moasã.’ ” —Matye 13:34, 35; Yɩɩn-sõamyã 78:2.

Bũmb a to me n kɩt t’a Zeezi ra wẽed yel-bũnã. Yel-bũnã sõngdame tɩ b bãng sẽn be nebã sũyẽ. Neb wʋsg sẽn da nong a Zeezi zĩigẽ wã yaa a sẽn da togsd kibay la a maand yel-soalmã yĩng bala. B yamẽ, a Zeezi pa b Zu-soaba, rat n yeel tɩ ned b sẽn segd n sake, n bas b mensã raab n tũ a sẽn yetã ye. (Luk 6:46, 47) B ra pa rat n toeem b tagsa wã bɩ b sẽn vɩ to-to wã ye. B ra pa rat meng t’a Zeezi goamã kẽ-b tɩ b tek ye.

A Zeezi leoka a karen-biisã sokrã. Ad a sẽn yeele: “Yaa woto yĩng tɩ mam wẽed yel-bũn ne bãmba: Bala, bãmb getame, la b ka ne ye, bãmb kelgdame, la b ka wʋmd ye, la b ka wʋmd võor me ye. La Wẽnnaam no-rɛɛs a Ezayi bãngr-goamã paama pidsg bãmb yĩnga. A yeelame: . . . ‘Nin-kãensã sũyã riglmame.’”—Matye 13:13-15; Ezayi 6:9, 10.

La pa sẽn da kelgd-bã fãa n yaa woto ye. A Zeezi paasame yaa: “La yãmba, bark bee yãmb zutu, y ninã sẽn yãtã, la y tʋbã sẽn wʋmdã yĩnga. Sɩd-sɩda, mam yeta yãmb tɩ Wẽnnaam no-rɛɛsdb la nin-tɩrs wʋsg dag n dat n yãnda bũmb nins yãmb sẽn yãtã la b ka yã ye. B rag n dat n wʋma bũmb nins yãmb sẽn wʋmdã la b ka wʋm ye.”—Matye 13:16, 17.

Sɩd me, tʋm-tʋmdb 12 wã, n paas neb a taab sũy n da pa riglme. A Zeezi meng yeel-b-lame: ‘B kõo yãmb tɩ y tõe n bãng arzãn [“saasẽ,” MN] soolmã yel-soalem võore, la b ka kõ bãmb ye.’ (Matye 13:11) Sẽn mik tɩ nin-kãens ra sɩd rata ne b sũy fãa n wʋm a Zeezi goamã võorã, a bilg-b-la ka-koaadã yel-bũndã võore.

A Zeezi yeela woto: “Bõn-buudã yaa Wẽnnaam goamã.” (Luk 8:11) Bõn-buudã sẽn lʋɩ zĩis ninsã makda nebã sũyã. Sɩd me, yɩl n wʋm yel-bũndã võore, bee ne nedã sũuri.

A Zeezi wilgame tɩ neb nins sũy sẽn yaa wa ‘sor kɩrengã’ sã n wʋm koɛɛgã, ‘Sʋtãanã wat n yiisda koɛɛgã sẽn dag n be b sũyẽ wã, sẽn na n yɩl tɩ b ra tẽ n paam fãagrã’ ye. (Luk 8:12) A Zeezi sẽn yeel tɩ bõn-buud kẽer lʋɩɩ kug zĩigẽ wã, a ra rat n wilgame tɩ nina sã n wʋm koɛɛgã, a sũur yaa noogo, la “yel-pakr bɩ namsg sã n yaool n paam-a Wẽnnaam koɛɛgã yĩnga,” a lʋɩtame. “Makr wakate,” bãmb rãmbã basda Wẽnnaam. Makrã tõe n yɩɩ b sẽn namsd-b tũudmã yĩnga. Tõe tɩ yaa b zakã rãmb bɩ neb a taaba.—Matye 13:21; Luk 8:13.

La bõn-buud nins sẽn lʋɩ gõos sʋkã yẽ? A Zeezi yeela a karen-biisã tɩ rẽ bilgda neb sẽn wʋm koɛɛgã, tɩ “dũniyã yɩɩre la arzegs belgr” baas n tõog-ba. (Matye 13:22) Wẽnnaam koɛɛgã bee nin-kãens sũyẽ wã, la yɩɩrã ne arzɛgsã belgr kɩtame tɩ koɛɛgã pa tõe n wom biis ye.

A Zeezi yeelame tɩ bõn-buud kẽer lʋɩɩ zĩ-sõngẽ. Rẽ makda neb nins sẽn kelg koɛɛgã, n sɩd wʋm koɛɛgã võor sõma n sak-a wã. Woto kɩtame tɩ koɛɛgã sẽn be b sũyẽ wã ‘womd biisi.’ La ned fãa tʋʋmd sẽn zems ne a yʋʋmã, a yĩnsã laafɩ la a yɛl a taab yĩnga, kɩtame tɩ kẽer nengẽ tat 100, tɩ sãnda yaa 60, tɩ kẽer me yaa 30. Sɩd me, Wẽnnaam daabã maaneg pʋgẽ, sẽn paamd-b barkã yaa “neb nins sẽn wʋmd koɛɛgã ne sũur sẽn yaa sõama la tɩrga, n talld-a, n yalsd kãenkãe, n womd biisã.”—Luk 8:15.

A Zeezi sẽn yeel woto wã, wõnda a karen-biisã sẽn bao a zĩig n na n sok n bãng a goamã võor sõma wã sũy yɩɩ noog wʋsgo. Masã wã, b wʋmda a yel-bũnã võor sõma, pa zugẽ-zugẽ bal ye. A Zeezi ratame tɩ b wʋm a yel-bũnã võore, rẽ, bãmb me na n tõog n sõnga neb a taab tɩ b bãng Wẽnnaam sõma. A sokame: “Rẽ yĩnga, b fõgenda fɩtl ne peoogo, wall b ning-a gãag tẽngre? B kõn dogl-a fɩtl doagendgã zug sɩda?” Rẽ n so t’a sagl-b woto: “Bɩ sẽn tar-a tʋb sẽn wʋmd wʋme.”—Mark 4:21-23.

B PAAMAME T’A ZEEZI ZÃMS-B N PAASE

A Zeezi sẽn bilg ka-koaadã yel-bũndã n sa wã, a karen-biisã baoome n na n le bãng bũmb a taaba. B yeel-a-la woto: “Bilg-y tõnd nadensã sẽn be pʋʋgẽ wã yel-bũndã võore.”—Matye 13:36.

Karen-biisã sẽn sok woto wã wilgdame tɩ b sɩd yaa toor ne neb nins sẽn naag bãmb n kelg a Zeezi mogrã noorã. Nin-kãensã wʋma a Zeezi goamã, la b pa tʋlg n bãng a yel-bũnã võore, la yam ning b sẽn tõe n dɩkã ye. B tagsame tɩ b sẽn wʋm kibayã bal sekame. A Zeezi kõo saglg sẽn wilgd t’a karen-biisã sẽn babs-a zakẽ n na n bãng n paasã maana neer n yɩɩd sẽn kelg-b bal la b loogã.

A yeelame: “Gũus-y neer ne bũmb ning yãmb sẽn wʋmdã. Wẽnnaam na n maka ne makdg ningã yãmb sẽn tar n makd n kõt nebã n lebs yãmba, la b na n ningame tɩ sudgi.” (Mark 4:24) Sɩd me, karen-biisã ra gũusda neere, n baood n wʋm a Zeezi goamã võore. A Zeezi kelgrã wɛɛngẽ, bãmb makdgã pidame, rat n yeel tɩ b kelg-a-la sõma. Rẽ kɩtame tɩ Wẽnnaam ning-b bark tɩ sudgi, tɩ b paam vẽenem n paase. Bala a Zeezi leoka b kosgã, n wilg-b nadensã sẽn be pʋʋgẽ wã yel-bũndã võore.

Ad a sẽn yeele: “Ned ning sẽn bʋt bõn-bu-sõngã yaa Ninsaal Bi-riblã. Pʋʋgã n yaa dũni wã, bõn-bu-sõama wã yaa soolmã kamba, nadensã yaa wẽng soabã kamba. Bɛyã sẽn bʋd nadensã yaa sʋtãana. La tigsgã yaa dũniyã sɛɛbo. Tigsdbã yaa malegsã.”—Matye 13:37-39.

A Zeezi sẽn maag a yĩng n wilg yel-bũndã võor bal-bal n sa wã, a togsa sẽn na n wa baas to-to. A yeelame tɩ dũniyã sɛɛb wakate, malɛgsã sẽn yaa tigsdbã na n welga sẽn sɩd yaa-b “soolmã kambã” toore, la kiris-neb ne yʋʋrã sẽn wõnd nadensã me toore. B na n tigma “nin-tɩrsã,” tɩ b wa yãg “bãmb ba soolem pʋgẽ.” La “wẽng soabã kamba” yẽ? Bãmb baasg na n yɩɩ sãoongo. Rẽnd a Zeezi bee bʋʋm la a sẽn yeel tɩ bãmb nengẽ na n yɩɩ “yãbr la yẽn wãbrã.”—Matye 13:41-43.

A Zeezi karen-biisã paama bark n paase, bala a leb n togs-b-la yel-bũn a tãabo. Pipi soabã pʋgẽ, a yeelame: “Arzãn soolem leb n wẽnda wa arzɛk sẽn solg pʋʋg pʋgẽ. Rao ning sẽn yãnd-a wã lebs n solg-a lame. La a sũurã sẽn yaa noogã yĩnga, a kuil n tɩ koosa a sẽn tarã fãa n dɩk n da pʋʋgã.”—Matye 13:44.

Sẽn pʋgde, a yeelame: “Arzãn soolem leb n wẽnda wa toand sẽn baood kĩndi sẽn yaa neeba. Yẽ wa n yãa kĩndf a yembr t’a ligdã yaa wʋsgo, t’a kẽng n tɩ koos a sẽn dag n tarã fãa n da-a.”—Matye 13:45, 46.

A Zeezi wẽe yel-bũn a yiibã n wilg tɩ ned sã n yã bũmb yõod sẽn yaa wʋsgo, a sakd n maana a sẽn tõe fãa n paam bõn-kãnga. Toandã kẽnga tao-tao n “koos a sẽn dag n tarã fãa,” n da kĩndfã. A Zeezi karen-biisã wʋma makrã võore. Rao ning sẽn yãnd arzɛk sẽn solg pʋʋg pʋgẽ wã me tɩ “koosa a sẽn tarã fãa” n da pʋʋgã. Yel-bũn a yiibã fãa pʋgẽ, toandã ne raoã yãa bũmb sẽn tar yõod wʋsgo, bũmb sẽn sek b na modg n paame. Woto bilgda ned sẽn tog n modg to-to n bãng Wẽnnaam sõma wã. (Matye 5:3, MN) Sẽn kelgd-b a Zeezi wã sʋka, kẽer zoe n wilgame tɩ b sakame n na n maan modgr wʋsg sẽn na yɩl n paam n bãng Wẽnnaam sõma, la b tõog n yɩ a Zeezi karen-biis hakɩɩka.—Matye 4:19, 20; 19:27.

Tãab-n-soabã pʋgẽ, a Zeezi yeelame tɩ saasẽ soolmã wõnda zĩm-gãmbr b sẽn lob ko-kãsengã pʋgẽ n wʋk zĩm buud toor-toore. (Matye 13:47) La b zĩnd n tũusa sẽn ya-b sõma wã n sag yaasẽ, la b lob sẽn ka-b sõma wã. Dẽ poore, a yeelame tɩ na n yɩɩ woto me dũniyã sɛɛb wakate, bala malegsã na n baka nin-wẽnsã ne nin-tɩrsã.

A Zeezi meng tʋʋmdã ra wõnda zĩm yõgbo. A sẽn na n yãk a pipi karen-biisã, a yeelame tɩ b wa “lebg nin-baoodba.” (Mark 1:17) La a yeelame tɩ zĩm-gãmbrã yel-bũndã bilgda bũmb sẽn na n zĩnd beoog-daare, rat n yeel tɩ “dũni sɛɛb wakate.” (Matye 13:49) Dẽnd a Zeezi tʋm-tʋmdbã la a karen-biis a taabã sẽn da kelgd-a wã bãngame tɩ yel-kãsems n nan wat beoogo.

A Zeezi tʋm-tʋmdbã la a karen-biis a taabã sɩd paama barka. A sã n da wa be ne-b bala, a sakda ne yamleoog n bilgd-b bũmb fãa võore. (Mark 4:34) Yẽ mengã yaa wa “yir soab sẽn yãkd bõn-paals ne bõn-kʋd a paoong pʋgẽ.” (Matye 13:52) A Zeezi ra tara minim nebã zãmsg pʋgẽ, la a pa wẽ yel-bũnã n na n wilg rẽ ye. A ra ratame t’a karen-biisã bãng bũmb wʋsgo, tɩ d tõe n mak bon-kãens ne arzɛk yõod sẽn ka to. Hakɩɩka, a Zeezi ra yaa “karen-saamb” sẽn ka tar mak-n-taaga.