Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISAHLUKO 43

Imizekeliso Emayelana LoMbuso

Imizekeliso Emayelana LoMbuso

UMATHEWU 13:1-53 UMAKHO 4:1-34 ULUKHA 8:4-18

  • UJESU UBATSHELA IMIZEKELISO YOMBUSO

Kumele ukuthi uJesu ukhuza abaFarisi eseKhaphenawume. Mhlalokho usuka endlini ahlala kuyo abesesiya eLwandle LwaseGalile oluseduze njalo amaxuku ayabuthana khonapho. UJesu ungena esikepeni abesesuka ekhunjini aqalise ukufundisa abantu ngoMbuso wamazulu. Ufundisa esebenzisa imizekeliso eminengi njalo abantu bakujayele okunengi akhuluma ngakho. Lokhu kwenza kube lula ukuthi abamlaleleyo bazwisise izinto ezitshiyeneyo eziphathelane loMbuso.

UJesu uqala ngokubatshela ngomlimi ohlanyela inhlanyelo. Enye iwela eceleni kwendlela ibisidliwa zinyoni. Enye iwela lapho okungelanhlabathi enengi khona, emhlabathini oledwala ngaphansi. Impande zayo azitshoni okuyangaphi, yikho izilimo ziyatsha ziswabe. Enye inhlanyelo iwela emeveni, ameva abeseminyanisa izilimo esezimilile. Kodwa enye iwela emhlabathini omuhle. Inhlanyelo le ithela izithelo, ‘enye ithele okuphindwe ka-100, enye ka-60, lenye ka-30.’​—UMathewu 13:8.

Komunye umzekeliso uJesu ufanisa uMbuso lendoda ehlanyele inhlanyelo. Emzekelisweni lo akulandaba ukuthi indoda le ilele kumbe ikhangele, inhlanyelo iyakhula kunjalo. Ukuthi lokhu kwenzakala njani ‘yona kayikwazi.’ (UMakho 4:27) Inhlanyelo le iyazikhulela ize ivuthwe, indoda le ibisivuna amabele.

UJesu ulandisa umzekeliso wesithathu ophathelane lokuhlanyela. Indoda ethile ihlanyela inhlanyelo enhle kodwa “abantu bathi besalele” isitha sifike sihlanyele ukhula phakathi kwengqoloyi. Izinceku zendoda le ziyabuza ukuthi zilusiphune yini ukhula. Iphendula isithi: “Hatshi, ngoba ngesaba ukuthi lizathi lisiphuna ukhula, lisiphune lengqoloyi. Yekelani kukhule ndawonye kuze kuvunwe. Ngesikhathi sokuvuna, ngizatshela abavuni ngithi: Qalani libuthe ukhula lilubophe lube yizinyanda ukuze lilutshise; ngemva kwalokho libuthe ingqoloyi liyifake esiphaleni sami.”​—UMathewu 13:24-30.

Abanengi abalalele uJesu balolwazi ngezokulima. Ukhuluma ngokunye abakujayeleyo, intanga yemastadi encane kakhulu. Intanga le ikhula ibe yisihlahla esikhulu okokuthi lezinyoni zithola indawo yokuhlala ezingatsheni zaso. UJesu uthi: “UMbuso wamazulu unjengentanga yemastadi eyathathwa ngumuntu wayihlanyela ensimini yakhe.” (UMathewu 13:31) Lapha uJesu kafundisi abantu ngokuhlanyela intanga yemastadi kodwa uchaza ukukhula okumangalisayo, ukuthi into encane kakhulu ingakhula loba iqhele ibe yinto enkulu kakhulu.

Ngemva kwalokhu uJesu ukhuluma ngokunye abalaleli bakhe abakujayeleyo. Ufanisa uMbuso wamazulu ‘lemvubelo eyathathwa ngowesifazana wayihlanganisa lefulawa enengi.’ (UMathewu 13:33) Lanxa imvubelo le isebenza ingabonakali, ingena phakathi kwenhlama yonke ibisisenza ukuthi ikhukhumale. Ibangela ukukhula kanye lontshintsho olungabonakali masinyane.

Esekhulume imizekeliso le, uJesu utshela ixuku labantu ukuthi lihambe abesebuyela endlini ahlala kuyo. Ngesikhatshana abafundi bakhe bayamlanda befuna ukuzwisisa imizekeliso yakhe.

IMIZEKELISO KAJESU IBAFUNDISANI?

Abafundi sebeke bezwa uJesu esebenzisa imizekeliso, kodwa kabakaze bezwe esebenzisa eminengi kangaka ngelanga elilodwa. Ngakho bambuza bathi: “Kanti ukhulumelani labo usebenzisa imizekeliso?”​—UMathewu 13:10.

Okunye okwenza uJesu asebenzise imizekeliso yikuthi ufuna ukugcwalisa isiphrofetho esiseBhayibhilini. UMathewu uthi: “Akukho lokukodwa abatshela khona engasebenzisi umzekeliso, ukuze kugcwaliseke okwakhulunywa kusetshenziswa umphrofethi owathi: ‘Ngizavula umlomo wami ngemizekeliso; ngizamemezela izinto ebezifihliwe kusukela ekuqaleni.’”​—UMathewu 13:34, 35; IHubo 78:2.

Kodwa kulokunye okwenza uJesu asebenzise imizekeliso. Yenza kukhanye ukuthi kuyini okusezingqondweni zabantu. Abanengi babona angani uzixoxela inganekwane ezimnandi nje futhi abalendaba lakho yizimangaliso azenzayo kuphela. Abakuboni ukuthi uyiNkosi okumele ilalelwe futhi ilandelwe kokuphela. (ULukha 6:46, 47) Kabafuni ukuntshintsha indlela ababona ngayo izinto kanye lendlela abaphila ngayo. Kanti njalo kabafuni ukuthi abakuzwayo kungene kuthophele ezinhliziyweni zabo.

UJesu uphendula umbuzo wabafundi bakhe esithi: “Yikho ngikhuluma labo ngisebenzisa imizekeliso, ngoba bakhangele kodwa kababoni, bayezwa kodwa kabalaleli njalo kabazwisisi. Lesiphrofetho sika-Isaya siyagcwaliseka kubo. Sithi: ‘. . . Izinhliziyo zabantu laba sezibe lukhuni.’”​—UMathewu 13:13-15; U-Isaya 6:9, 10.

Kodwa amazwi la kawatsho bonke abalalele uJesu, yikho esithi: “Amehlo enu ayathokoza ngoba ayabona, lendlebe zenu ziyathokoza ngoba ziyezwa, ngoba ngiqinisile ngithi kini, abaphrofethi abanengi labantu abanengi abalungileyo babefisa ukuzibona izinto elizibonayo kodwa kabazibonanga, lokuzwa izinto elizizwayo kodwa kabazizwanga.”​—UMathewu 13:16, 17.

Abaphostoli abangu-12 labanye abafundi abathembekileyo bayafuna ukulalela lokho uJesu akufundisayo. Yikho esithi kubo: “Lina likunikiwe ukuzwisisa imfihlo ezingcwele zoMbuso wamazulu, kodwa bona kabakunikwanga.” (UMathewu 13:11) UJesu uyabachasisela ukuthi utshoni umzekeliso womlimi ngoba bazimisele sibili ukuzwisisa lokho akutshoyo.

Uthi: “Inhlanyelo lilizwi likaNkulunkulu.” (ULukha 8:11) Inhlabathi yinhliziyo. Lokhu kuzakwenza kube lula ukuthi abafundi bazwisise ukuthi umzekeliso wakhe utshoni.

UJesu ubachasisela lokho okwenzakala enhlanyelweni ehlanyelwe enhlabathini egandelekileyo eceleni kwendlela. Uthi: “Bayalizwa ilizwi kodwa uDeveli abesefika alithathe ezinhliziyweni zabo ukuze bangakholwa futhi bangasindiswa.” (ULukha 8:12) UJesu uthi inhlanyelo eyahlanyelwa emhlabathini oledwala ngaphansi itsho izinhliziyo zabantu abemukela ilizwi ngentokozo kodwa ilizwi lakhona lingatshoni ezinhliziyweni zabo njengempande. Bahle bakhubeke ‘nxa inhlupho kumbe ukuhlukuluzwa ngenxa yelizwi kufika’ futhi bayawa “ngesikhathi sokulingwa,” mhlawumbe behlutshwa ngabemuli kumbe ngabanye abantu.​—UMathewu 13:21; ULukha 8:13.

Inhlanyelo ewela emeveni yona-ke? UJesu utshela abafundi bakhe ukuthi imela abantu asebelizwile ilizwi. Loba kunjalo, bakhulelwa ‘yikukhathazeka ngokuphila kulo umumo wezinto kanye lenotho elamandla okuyenga.’ (UMathewu 13:22) Bebelalo ilizwi ezinhliziyweni zabo kodwa khathesi seliminyanisiwe lehluleka ukuthela.

UJesu ucina ngokukhuluma ngenhlabathi enhle. Le imela labo abalizwayo ilizwi, balamukele ezinhliziyweni zabo njalo balizwisise. Besebesenzani? “Besebethela.” Kodwa kabatheli okufananayo ngenxa yezinto ezitshiyeneyo ezinjengokukhula kanye lokugula. Omunye uthela okuphindwe ka-100, omunye okuphindwe ka-60, njalo omunye okuphindwe ka-30. UNkulunkulu kayekeli ukubabusisa labo ‘abalizwayo ilizwi babambelele kulo, besebethela ngapha beqinisela ebunzimeni.’​—ULukha 8:15.

Amazwi la kumele ukuthi ayabathokozisa kakhulu abafundi laba abacele ukuthi uJesu abachasisele akufundisayo. Khathesi sebeyizwisisa sibili imizekeliso yakhe. UJesu ufuna bayizwisise ukuze batshele abanye iqiniso. Ubabuza athi: “Kambe ukhona umuntu ongambokotha isibane ngebhasikiti loba asifake ngaphansi kombheda? Kanti kasibekwa phezu koluthi lwesibane na?” Uqhubeka esithi: “Loba ngubani olendlebe zokulalela, kalalele.”​—UMakho 4:21-23.

BACHASISELWA OKUNENGI

UJesu uthi esechasisele abafundi umzekeliso womlimi, bacele ukuzwa okunye. Bathi kuye: “Sichasisele umzekeliso wokhula olusensimini.”​—UMathewu 13:36.

Okwenziwa ngabafundi kutshiyene kakhulu lokwenziwa lixuku labantu elisekhunjini. Kukhanya abantu laba bayezwa sibili kodwa kabalaso isifiso sokufunda lokho okutshiwo yimizekeliso le lesokusebenzisa izifundo ezikuyo empilweni zabo. Bona basuthiseka ngokuzizwela uJesu elandisa imizekeliso kuphelele khonapho. Yikho uJesu utshengisa umehluko okhona phakathi kwabantu laba abaseceleni kolwandle labafundi bakhe abeza kuye bezimisele ukuzofunda okunengi, esithi:

“Kulalelisiseni lokho elikuzwayo. Ngesikali elilinganisa ngaso, lani lizalinganiselwa ngaso, njalo lizangezelelwa okunye.” (UMakho 4:24) Abafundi bayakulalelisisa lokho okufundiswa nguJesu. Isikali abalinganisa ngaso sikhulu ngoba batshengisa uJesu ukuthi balesifiso sokufunda okunengi futhi lokhu kwenza bangezelelwe okunye, bechasiselwa izinto ezinengi njalo beqhubeka bekhanyiselwa. Yikho uJesu uchasisela abafundi bakhe umzekeliso wengqoloyi lokhula esithi:

“Umlimi ohlanyela inhlanyelo enhle yiNdodana yomuntu; insimu ngumhlaba. Inhlanyelo enhle yona ngamadodana oMbuso, kodwa ukhula ngamadodana omubi, njalo isitha esaluhlanyelayo nguDeveli. Isikhathi sokuvuna yisiphetho somumo wezinto futhi abavuni yizingilosi.”​—UMathewu 13:37-39.

UJesu esechasise izinto ezisemzekelisweni wakhe, ukhuluma ngokuthi isiphetho sizakuba yini. Uthi nxa sekuyisiphetho somumo lo wezinto, abavuni, kumbe izingilosi, bazathatha amaKhristu amanga anjengokhula bawehlukanise ‘lamadodana oMbuso.’ “Abalungileyo” bazaqoqwa besebekhazimula “eMbusweni kaYise.” ‘Amadodana omubi’ wona kuzakwenzakalani kuwo? Isiphetho sawo sizakuba yikubhujiswa okuzakwenza ukuthi ‘akhale atshayanise amazinyo.’​—UMathewu 13:41-43.

UJesu uphinda alandisele abafundi bakhe eminye imizekeliso emithathu. Uqala ngokuthi: “UMbuso wamazulu unjengegugu elifihlwe ensimini, elatholwa ngumuntu walifihla. Wathokoza okokuthi wahamba wayathengisa konke ayelakho, wathenga insimu leyo.”​—UMathewu 13:44.

Uqhubeka esithi: “UMbuso wamazulu uphinda ufane lomthengisi ohambayo, odinga amaphareli amahle. Esethole iphareli elilodwa elidula kakhulu, wahamba wahle wayathengisa izinto zonke ayelazo, waselithenga.”​—UMathewu 13:45, 46.

Emizekelisweni le emibili, uJesu ukhuluma ngokuzimisela komuntu ukuthi atshiye ezinye izinto ukuze athole lokho okuqakatheke kakhulu. Umthengisi uhle athengise ‘izinto zonke alazo’ ukuze athole iphareli elidula kakhulu. Abafundi bakaJesu bayasizwisisa isibonelo lesi esiphathelane lephareli eliligugu. Kanti njalo lowo othola igugu elifihlwe ensimini ‘uthengisa konke alakho’ ukuze alithole. Abantu laba ababili uJesu akhuluma ngabo bathengisa zonke izinto zabo ukuze bathole lokho okuqakatheke kakhulu. Lokhu singakufanisa lomuntu otshiya ezinye izinto azithandayo ukuze asondele kuNkulunkulu. (UMathewu 5:3) Abanye abalalele uJesu ekhuluma imizekeliso le sebevele batshengisa ukuthi bazimisele ukusebenza nzima ukuze basondele kuNkulunkulu lokuthi babe ngabalandeli bakhe beqiniso.​—UMathewu 4:19, 20; 19:27.

UJesu ucina ngokufanisa uMbuso wamazulu lomambule obutha yonke imihlobo yenhlanzi. (UMathewu 13:47) Inhlanzi lezi nxa sezisehlukaniswa, ezinhle zigcinwa ezitsheni kodwa ezingafanelanga ziyalahlwa. UJesu uthi kuzakuba njalo lasesiphethweni somumo lo wezinto. Izingilosi zizakwehlukanisa ababi kwabalungileyo.

UJesu wayedinga abantu abafuna ukuba ngabangane bakaNkulunkulu ngesikhathi ebiza abafundi bakhe bokuqala ukuthi babe “ngabagoli babantu.” (UMakho 1:17) Kodwa uthi umzekeliso wakhe womambule usebenza esikhathini esizayo “esiphethweni somumo lo wezinto.” (UMathewu 13:49) Yikho-ke, abaphostoli labanye abafundi abamlaleleyo bayabona ukuthi kusazokwenzakala izinto ezinkulu.

Labo abalalele uJesu ebatshela imizekeliso ehlezi esikepeni bathola ulwazi olunengi. UJesu utshengisa ukuthi uzimisele ‘ukubachasisela zonke izinto’ abafundi bakhe. (UMakho 4:34) “Unjengomuntu ongumnikazi wendlu, okhipha izinto ezintsha lezindala esiphaleni samagugu akhe.” (UMathewu 13:52) Nxa ebafundisa ngemizekeliso ayisikho ukuthi ufuna ukubatshengisa ukuthi uyakwazi ukufundisa. Kodwa ufuna ukubanceda ukuthi bathole iqiniso elinjengamagugu adulayo. Uyingcitshi ‘yokufundisa abantu’ engeke iqathaniswe lomunye umuntu.