Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

56 YATICHÄWI

¿Kunas mä jaqerojj qʼañuchi?

¿Kunas mä jaqerojj qʼañuchi?

MATEO 15:1-20 MARCOS 7:1-23 JUAN 7:1

  • JESUSAJJ COSTUMBRENAKAR ARKAPJJATAPATWA JUCHAÑCHÄNA

Pascua fiestaw 32 maran jakʼachasinjjäna, Jesusasti ukañkamajj Galileanwa jan tiemponi yatichaskäna. Ukatjja, Jesusajj Diosan Leyiparjamaw Pascua amtir Jerusalenar sarpachäna. Niyakejjay judionakajj jiwayañatak thaqasipkchïnjja, wali amuyumpiw sarpachäna (Juan 7:1). Uka qhepatjja Galilearuw kuttʼanjjäna.

Jesusajj Capernaúm markankaskpachänwa, ukapachaw fariseonakampi escribanakampejj Jerusalenat purinipjjäna. ¿Kunarus jutapjjäna? Jesusar juchañchiriw jutapjjäna. Jupanakajj sapjjänwa: “¿Kunatsa discipulonakamajj nayra awkinakasan yatichäwinakap maysar apanukupjje? Jupanakajj janiw manqʼañatakejj ampars jareqasipkiti” sasa (Mateo 15:2). Fariseonakatakejj mujllikam ampar jan jareqasiñajj jachʼa juchänwa. Ukampis Diosajj janiw ‘ampar mujllikamaw jareqasipjjañama’ sasajj jaqenakar maykänti (Marcos 7:3).

Jesusajj arjjatasiñat sipansa, kunjamsa jupanakajj Diosan Leyip pʼakintasipkäna uka toqetwa parläna, akham sasa: “¿Kunatsa jumanakajj yatichäwinakam laykojj Diosan mandamientonakap pʼakintapjjta? Diosajj akham sänwa: ‘Awkimarusa taykamarusa respetañamawa’, ‘khititejj awkipata jan ukajj taykapata jan wal parlki ukajj jiwayatäpan’ sasa. Ukampis jumanakajj akham sapjjtawa: ‘Khititejj awkiparu jan ukajj taykaparu, “kunanakatï jumar yanaptʼañataki utjkitu ukanakajj Diosar katuyatäjjewa” siski ukajja, janiw awkipar kunan yanaptʼañapas wakisjjeti’ sasa” (Mateo 15:3-6; Éxodo 20:12; 21:17).

Fariseonakajja, ‘Diosar katuyat qollqejasa, utjirinakajasa templor katuyatäjjewa, janiw yaqha amtampejj ukanakajj aptasiñapäkiti’ sasaw sapjjerïna. Ukampis ukanakjja jupanakaw katusipkäna. Amuytʼañataki, mä yoqajj ‘qollqejasa utjirinakajasa Diosaru jan ukajj templor katuyatäjjewa’ säna ukhajja, templosa familiapat sipan jilankkaspa ukham sañ munäna. Niyakejjay qollqepsa, utjirinakapsa katuskchïnjja, jupajj ukanak apnaqaskänwa, ukampis janiw chuymankipstat awk taykaparojj yanaptʼañ munkänti. Ukhamatwa awk taykar yanaptʼañajj wakiskäna ukjja uka yoqajj apanuküna (Marcos 7:11).

Kunjamsa Diosan Leyip qʼewjayapjjerïna uk yatisajja, Jesusajj akham sasaw colertʼasis säna: “Jumanakajj yatichäwinakam laykojj Diosan arunakap[wa] maysar apanukupjjtajja. Kʼari chuyman jaqenaka, Isaías profetajj qhanpun jumanakat akham säna: ‘Aka jaqenakajj lakampikiw jachʼañchapjjetu, ukampis chuymanakapajj nayat wali jayankiwa. Jaqenakan yatichäwinakap arunakajäkaspas ukham yatichapjjatap laykojja, inamayaw adorasipkitu’ sasa”. Juchañchatäsajja fariseonakajj janiw kamsirjamäpkänsa. Jesusajj jaqenakar jawsasajj akham sänwa: “Istʼapjjam, amuytʼapjjarakim: kunatï lakat mantki ukajj janiw jaqer qʼañuchkiti, antisas lakat mistki ukaw jaqerojj qʼañuchi” sasa (Mateo 15:6-11; Isaías 29:13).

Mä utankasipkäna ukhajja discipulonakapajj Jesusar akham sapjjänwa: “¿Amuytati? Kuntï siskta uk istʼasajja fariseonakajj colerasipjjewa” sasa. Jesusasti sänwa: “Kawkïr alitejj alajjpachankir Awkijan jan ayrutäki uka alejj jikʼinukutäniwa. Jan yäqapjjamti, jupanakajj juykhu irpirinakäpjjewa. Mä juykhutejj yaqha juykhuru irpaspa ukhajja, panpachaniw pʼiyar jalantapjjaspa” sasa (Mateo 15:12-14).

Ukatjja taqe discipulonakan sutipjjaruw Pedrojj ‘kunatï jaqer qʼañuchki uka uñachtʼäwit qhanañchapjjeta’ sasin Jesusar säna. Jesusasti “¿janit jumanakas amuyapkarakta?” sasaw säna. Ukatjja saskakïnwa: “Kunatï lakat mantki ukajja, purakar purisaw cuerpot mistjje, ¿janit uk yatipkta? Kunatï lakat mistki ukajj chuymatwa juti, ukaw niyas jaqerojj qʼañuchi. Chuymatjja jan wali amuyunaka, jiwayasiñanaka, adulterio juchanaka, qʼañu juchanaka, lunthatasiñanaka, kʼari testimonionaka, jiskʼachir arunak parlañanakaw juti. Ukanakaw niyas jaqerojj qʼañuchi. Jan jareqat amparamp manqʼañasti janiw jaqerojj qʼañuchkiti” sasa (Mateo 15:17-20).

Jesusajj janiw jan jareqata jan tʼajjsata sarnaqañar chʼamañchkänti, janirakiw manqʼasiñatakisa jan ukajj phayasiñatakisa jan ampara jareqasipjjamti sañ munkänti. Jan ukasti religión pʼeqtʼirinakaruw kʼari chuymanïpjjatapat juchañchaskäna, jupanakajja costumbrenakapar arkañ laykuw Diosan Leyip pʼakintapjjäna. Cheqansa kuna jan wali luräwinakatï chuyman qalltki ukanakaw jaqenakarojj qʼañuchi.