Jesu naafile swanisezo ya ngu yelatehile ni ya sheleñi ya muwaya-waya yenelatehile, mwendi inze asali mwa Perea kwa upa wa Nuka ya Jordani. Liswanisezo zepeli zeo liluluta tuto ya kuli luswanela kutaba muezalibi habaka ni kukutela ku Mulimu. Bafalisi ni bañoli banyaza Jesu bakeñisa kuli uamuhela batu babacwalo. Kono kana balwanisi bao baituta sesiñwi kwa liswanisezo za Jesu? Kana bautwisisa mo Ndataa luna ya kwa lihalimu aikutwela ka za baezalibi bababakile? Jesu cwale ufa swanisezo yefita kwa pilu ili yebonisa butokwa bwa tuto yeswana ye.

Mwa swanisezo ye, kubulelwa za muuna yanani bana bababeli, kono mwana yomunyinyani ki yena yabulelwa hahulu. Bafalisi ni bañoli hamohocwalo ni batu babateeleza ku Jesu, baswanela kuituta kuzabulela Jesu ka za mwana yomunyinyani. Nihakulicwalo, luswanela kuisa pilu hape ni kuzabulela Jesu ka za ndate ni mwana yomuhulu, kakuli lwakona kuituta sesiñwi kwa moya obabonisa. Ka mukwa ocwalo, munahanisise ka za baana babalaalu ba, Jesu hanze afa swanisezo.

Jesu ukalisa ka kubulela kuli: “Muuna yo muñwi naanani bana bababeli babashimani. Mi yomunyinyani ali ku ndatahe: ‘Ndate, haku nife kabelo yaka kwa maluwo ahao.’ Kihaa baabela tutu yahae.” (Luka 15:11, 12) Mulemuhe kuli mwana yomunyinyani yo hakupi kufiwa kabelo yahae ka libaka la kuli ndatahe ushwile. Ndatahe usapila. Kono ubata kuli afiwe kabelo yahae cwale ilikuli ayopila anosi ni kueza zalata kaufela. Mi ki lika mañi ona zeo?

Jesu uli: “Hamulaho wa mazazinyana, yomunyinyani akubukanya zahae kaufela mi atama musipili wa kuya kwa naha ya kwahule, mi kwateñi ayo sinya maluwo ahae ka kupila bupilo bwa mutakafululele.” (Luka 15:13) Kufita kuli aine fa lapa la ndatahe yababalela bana bahae ni kubafa zebatokwa, mwana yo uikela kwa naha isili. Teñi koo, ayosinya maluwo ahae ka kupila ka buhule. Kutuha fo, Jesu ubulela kuli mwana yo ukena mwa butata.

 Jesu uli: “Hasasinyize zahae kaufela, kwataha tala yetuna mwa naha yeo kaufela, mi akala kunyanda. Mane aya kuyo belekela yomuñwi wa bane bapila mwa naha yeo, yanaaizo muluma mwa masimu ahae kuyo lisa likulube. Mi naalakaza kuca kwa lico zene lica likulube, kono nekusina yanaa mufa sesiñwi.”—Luka 15:14-16.

Mwa Mulao wa Mulimu likulube liingiwa kuba zesika kena, kono mwana yo unani kulisa likulube. Ushwa tala, mi tala itahisa kuli alakaze kuca lico zeswanela feela kuciwa ki lifolofolo, zona likulube za lisa. Mwana yo hali mwa butata cwalo, ‘waikupula.’ Uezañi? Uipulelisa kuli: “Ki babakai batu bakenyize ndate musebezi babanani linkwa zeñata, na kwanu inze nibulaiwa ki tala! Nikafunduka niye ku ndate, niyo li ku yena: ‘Ndate, nifoselize lihalimu mi nifoselize ni wena. Hanisa swanela kubizwa mwanaa hao. Unieze sina yomuñwi wa babeleki bahao.’” Cwale ufunduka kuya ku ndatahe.—Luka 15:17-20.

Ki lika mañi za kaeza ndatahe? Kana ukanyemela mwanaa hae ni kumuhalifela kabakala kuli naaezize ka bukuba kuzwa fa lapa? Kana ndatahe hana kumuiseza pilu kamba kumuamuhela? Kambe ki mina, nemukaeza cwañi? Kucwani kambe ki mwanaa mina?

Jesu utalusa mwaikutwela ni mwaezeza muuna yo, uli: “Mi [mwana yo] hanaasa tahelela  kwahule, ndatahe amubona mi amushwela makeke, amumatela ni kuyo mukumbata mi amutubeta.” (Luka 15:20) Ndate yo, uamuhela mwanaa hae, nihaike naautwile kuli mwanaa hae naapila ka buhule. Kana baeteleli ba Sijuda babaikutwa kuli baziba ni kulapela Jehova, baituta sesiñwi mwa swanisezo ye ka mwaikutwela Ndataa luna ya kwa lihalimu ka za baezalibi bababakile? Kana balemuha kuli Jesu ni yena ubonisa moya oswana wo wakuamuhela baezalibi?

Muuna yo yanani temuho, mwendi wakona kulemuha kuli mwanaa hae ubakile bakeñisa kubona maswabi a mwa pata yahae. Kono kezo yelilato ya muuna yo yakulumelisa mwanaa hae itahisa kuli mwana yo aipulele libi zahae ka bunolo. Jesu ubulela kuli: “Mwana kihaa li ku yena: ‘Ndate, nifoselize lihalimu ni kufoseza wena. Hanisa swanela kubizwa mwanaa hao.’”—Luka 15:21.

Ndatahe ulaela batanga bahae uli: “Hamuakufe! Muyo tisa siapalo sesinde hahulu, mi mumuapese sona, mumutinise lisale kwa munwana ni makatulo kwa mahutu. Hape mutise namani yani yenunile, muibulaye, mi luce ni kunyakalala, kakuli mwanaka yo naashwile kono upilile hape; naalatehile mi ufumanwi. Mi bakala kuitabisa.”—Luka 15:22-24.

Zeo halili cwalo, mwana yomuhulu ukwa masimu. Jesu ubulela ka zahae kuli: “Hanaakuta, hasaasutelezi bukaufi ni ndu, autwa lipina ni batu bababina. Kihaa biza yomuñwi wa batanga mi amubuza sene siezahala. Yena ali ku yena: ‘Munyanaa hao utile, mi ndataho ubulaile namani yani yenunile, kakuli ukutezi ku yena aiketile.’ Kono yena ahalifa mi ahana kukena mwahali. Cwale ndatahe azwela fande mi akala kumukupa ka taata. Aalaba ndatahe ali: ‘Hakubone! Nikusebelelize ka lilimo zeñata ze mi hakuna fonikile natulela litaelo zahao, kono neusika nifa pulinyana nihaiba feela hañwi, kuli niitabise ni balikani baka. Kono mwanaa hao yo yaizo sinya tutu yahao ni mahule  asafita feela, umubulaela namani yenunile.’”—Luka 15:25-30.

Ki bo mañi babaswana ni mwana yoo yomuhulu, ili babanyaza Jesu kabakala kubonisa sishemo ni kuamuhela batu ba mayemo a kwatasi ni baezalibi? Ki bañoli ni Bafalisi. Jesu ufa swanisezo ye bakeñisa moya wabona wakumulwanisa kabakala kuli uamuhela baezalibi. Kaniti, mutu kaufela yanyaza Mulimu bakeñisa sishemo sabonisa, uswanela kuituta sesiñwi kwa swanisezo ye.

Jesu ufeza swanisezo yahae ka kubulela kupo ya ndate yo ku mwanaa hae yomuhulu, ya kuli: “Mwanaka, wena ubile ni na nako kaufela, mi lika zaka kaufela ki zahao. Kono luswanela kuitabisa ni kunyakalala, kakuli munyanaa hao naashwile kono upilile; naalatehile mi ufumanwi.”—Luka 15:31, 32.

Jesu hatalusi zaeza mwana yomuhulu hamulaho wafo. Nihakulicwalo, hamulaho wa lifu ni zuho ya Jesu, “baprisita babañata bakala kuba ni tumelo.” (Likezo 6:7) Mwendi baprisita bao bakopanyeleza babañwi kubabateeleza ku Jesu hanzaa fa swanisezo ye ya za mwana yanaalatehile. Nekukonahala kuli baikupule, kubaka, ni kukutela ku Mulimu.

Kuzwa ona zazi leo, balutiwa ba Jesu bakona mi baswanela kuituta lituto za butokwa zafile Jesu mwa swanisezo yende ye. Tuto yapili ki yakuli ki hande kuzwelapili kusilelezwa mwahalaa batu ba Mulimu, mwa pabalelo ya Ndataa luna yalulata ni yalufa zelutokwa, kufita kuyambaela inze lubata minyaka mwa “naha ya kwahule.”

Tuto yeñwi ki yakuli haiba yomuñwi wa kuluna afulalela Mulimu, ka buikokobezo uswanela kukuta ku Ndataa luna kuli aikole limbuyoti zahae hape.

Lukona kuituta tuto yeñwi hape kwa shutano yemwahalaa zaeza ndate yaamuhela mwanaa hae ni kumuswalela ni moya wabonisa muhulwanaa hae wakusa swalela ni wakutokwa kamuhelo. Kaniti, batanga ba Mulimu babata kuswalela ni kuamuhela mutu yanaazwile mwa niti ili yabakile luli ni kukutela mwa ‘ndu ya Ndate.’ Halutabeñi kakuli mwanahabo luna ‘yanaashwile ukutezi kwa bupilo’ mi ‘naalatehile kono ufumanwi.’