Kal idhi e weche manie iye

Kal idhi kama ochanie weche mantie

SULA MAR 86

Wuowi ma ne Olal Oduogo

Wuowi ma ne Olal Oduogo

LUKA 15:11-32

  • NGERO MAR WUOWI MA NE OLAL

Nenore ni Yesu pod ni e alwora mar Perea man yo wuok-chieng’ mar Aora Jordan sama ochiwo ranyisi mar rombo molal kod ranyisi mar pes drakma molal. Ranyisi ariyogo puonjowa ni onego wamor ka jaricho oloko chunye mi oduogo ir Nyasaye. Jo-Farisai kod jondiko osebedo ka kwedo Yesu nikech orwako kendo opuonjo joma kamago. Kata kamano, be iparo ni nitie gima jo akwedego puonjore kuom ranyisi ariyogo? Be ging’eyo kaka Wuonwa me polo neno joricho moloko chunygi kamano? Koro Yesu goyo ngero moro ma jiwo mana puonj achiel ma dwarore ahinyano.

Ngerono wuoyo kuom wuoro moro ma nigi nyithindo ariyo ma yawuowi. To wuowi matin e ma iwuoyoe ahinya e ngerono. Jo-Farisai gi jondiko, kaachiel gi jomamoko ma winjo ngero ma Yesu goyono, onego ofweny puonj maduong’ ma ginyalo puonjore kuom wuowi matinno. Kata kamano, wuoro kod wuowi maduong’ miwuoyoe e ngerono bende onego wapar, nimar chuny ma ne ginyiso bende puonjowa ahinya. Omiyo, yaw chunyi mondo ine puonj ma wayudo sama koro wanono ranyisi mar ji adekgo.

Yesu chako goyo ngerono kama: “Ng’at moro ne nigi yawuowi ariyo. To wuowi matin nowacho ne wuon-gi ni, ‘Wuora, pogna mwandu monego obed mara.’ Omiyo, nopogo mwandune ne yawuote ariyogo.” (Luka 15:11, 12) Ber neno ni e ngeroni, wuowi matin ok wach ni opogne mwandu nikech wuon mare osetho. Wuon mare pod ngima. Kata kamano, wuowino dwaro ni omiye pokne sani mondo otigo kaka ohero. To tiend mano en ang’o?

Yesu lero niya: “Odiechienge manok bang’e, wuowi matinno nochoko gige duto kanyachiel, mi nodhi e piny moro mabor, kendo kuro nokethoe mwandune kuom dak e ngima mar anjawo.” (Luka 15:13) Kar dhi nyime dak e dalagi ma en kama ber ma wuon-gi oritogie maber, wuowini wuok to dhi e piny machielo. Ka en kuno, wuowino dhi to ketho mwandune duto kuom dak e ngima mar anjawo gi mon ma chodo. Kae to ngimane nochako bedo matek mana kaka Yesu dhi nyime wacho.

Yesu medo lero kama: “Ka nosetieko gik moko duto, kech maduong’ nosieko e pinyno mangima, kendo nobedo ng’a mochando. Eka nodhi nyaka ir achiel kuom jopinyno, mi jalo noore mondo odhi okwa anguche e pewene. Kendo wuowino nogombo mondo ocham opokla mag olemb yath ma anguchego ne chamo, to onge ng’at ma ne miye gimoro amora.”​—Luka 15:14-16.

Chik Nyasaye ne nyiso ni anguche gin le ma ok ler, to e ma chuno ni wuowino oti kaka jakwadh anguche. Chopo kama kech kaye nyowuoyo mogombo kata mana chamo chiemo ma anguche mokwayo e ma onego ocham. ‘Pache duogo’ bang’ yudo chandruok modhuro kamano. Wuowino kawo okang’ mane? Oparore kama: “Gin ji adi ma wuora ondiko tich kendo ma nigi chiemo mogundho, to an kech nega kae! Abiro dok ir wuora mi awachne niya: ‘Wuora, asetimo richo ne polo kendo ne in bende. Ok awinjora koro mondo oluonga ni wuodi. Keta abed achiel kuom jotich mindiko.’” Bang’ parore kamano, owuok kae to odok ir wuon-gi.​—Luka 15:17-20.

Iparo ni wuon-gi dhi rwake nade? Be iye dhi wang’ modhawne kopenje gimomiyo noting’o tiende mowuok e dala? Be wuon-gi dhi bedo ma ng’ich-ng’ich kode mi okun kata mana wuoyo kode? Ka dine bed ni in e wuorono, dine itimo nang’o? To nade ka mano en wuodi kata nyari?

OYUD WUOWI MA NE OLAL

Yesu leronwa kaka wuorono kawo wachno kod okang’ ma okawo. Yesu wacho kama: ‘Ka pod wuowino ne nigi kama bor, wuon-gi nonene, mi ne okeche, kendo noringo mokwako wuodeno kendo nonyodhe gi mor.’ (Luka 15:20) Kata obedo ni wuorono ong’eyo ni wuodeno ne odak e ngima mar anjawo, pod orwake maber pacho. Nimar jotend Jo-Yahudi wachoga ni ging’eyo Jehova kendo gilame, be iparo ni giyudo puonj ma ngerono oting’o, tiende ni kaka Wuonwa me polo timonega joricho moloko chunygi gadier? To be gibiro fwenyo bende kaka Yesu osebedo ka nyiso chuny ma kamano?

Nenore ni wuorono ofwenyo ni kuyo ma wuodeno nigo nyiso ayanga ni oseloko chunye gadier. Kata kamano, bedo ni wuorono e ma nokawo okang’ mokwongo mar moso wuode, wuodeno bedo thuolo kode kendo kwaye ng’wono. Yesu wacho kama: “Eka wuode nokone ni, ‘Wuora, asetimo richo ne polo kendo ne in bende. Ok awinjora koro mondo oluonga ni wuodi.’”​—Luka 15:21.

Wuoro chiko wasumbnine niya: “Timuru piyo! keluru kandho maberie moloyo, kae to urwakego kendo uket tere e lith lwete kod wuoche e tiende. Bende, keluru nyaruath machwe mondo uyang’ kae to wachiemuru kendo wabed mamor nimar wuodani nosetho to koro ongima kendo; nolal to koro oseyude.” Kae to ne “gichako bedo mamor.”​—Luka 15:22-24.

Sama mago duto timore, yudo ka wuowi maduong’ ni oko e puodho. Yesu wacho e wi wuowino kama: “To sama noduogo mochopo machiegni gi ot, nowinjo koko mar thum gi miel. Omiyo, noluongo achiel kuom jotich, mi nopenje gima ne timore. Nodwoke kama, ‘Owadu oa duogo kendo wuonu oseyang’o nyaruath machwe nimar oduogo ka ongima maber.’ To mirima nomake kendo ne ok odwar donjo ei ot. Eka wuon-gi nowuok oko mochako saye. En nodwoko wuon-gi kama, ‘Ne! Kuom higni mang’enygi asebedo ka atiyoni mana ka misumba, kendo pok akethoga chikni kata mana dichiel, to e ma pok imiyaga nyadiel kata mana dichiel mondo amorgo gi osiepena. To mapiyo bang’ ka wuodini ochopo, jal moseketho mwanduni kanyachiel gi mon ma ndhaga, iyang’one nyaruath machwe.’”​—Luka 15:25-30.

Iparo ni gin jomage mosebedo ka nyiso kido kaka mar wuowi maduong’no ka gikwedo ng’wono ma Yesu nyiso jochan kod joricho? Gin jondiko kod Jo-Farisai. Kwet ma gikwedogo Yesu e momiyo ogoyo ngerono. En adier ni ng’ato ang’ata ma kwedo ng’wono ma Nyasaye nyiso jomamoko bende onego oyud puonj kuom ngerono.

Yesu tieko ngerono konyiso kaka wuorono sayo wuode maduong’ niya: “Wuoda, kinde duto isebedo koda, kendo giga duto gin meki. To nyaka a wabed mana mamor kendo moil, nikech owadu nosetho to koro ongima; nolal to koro oseyude.”​—Luka 15:31, 32.

Yesu ok nyiswa ni gikone wuowi maduong’no nokawo okang’ mane. Kata kamano, bang’ tho Yesu kod chierne, “oganda mang’ongo mar jodolo nochako rwako yie.” (Tich Joote 6:7) Nyalo bedo ni moko kuom jodologo ne gin joma ne nitie sama Yesu goyo ngero mar wuowi ma ne olalno, ma en ngero moting’o puonj maduong’. Ee, kata mana gin bende pachgi ne nyalo duogo, mi gilok chunygi, kendo giduog ir Nyasaye.

Chakre chieng’no ka dhi nyime, jopuonjre Yesu onego okaw mapek puonj ma ngerono oting’o, kendo timo kamano en gima nyalore. Puonj mokwongo mwayudo en ni, kar weyo mondo gombo maricho omi waba yo ka wadhi bilo mor manie “piny moro mabor” e yor ranyisi, ber ka wasiko e i riwruok mar oganda Nyasaye, kama Wuonwa moherowa ritowae kendo pidhowae gi chiemb chuny.

Puonj machielo en ni, kapo ni waweyo yor Nyasaye, onego wabolre mi waduog ir Wuonwa mondo wadhi nyime yudo gueth mar bedo joge kendo.

Puonj mar adek ma wayudo e ngerono en pogruok mantie e kind wuon yawuowigo kod wuode maduong’. Wuorono nonyiso chuny mar weyo ne jomamoko kethogi, to wuowi maduong’ ne ok dwar timo kamano. Kuom adier, jotich Nyasaye diher bedo gi chuny mar weyo ne ng’ato kethone kendo rwake gi mor kapo ni ng’at ma ne orwenyono oseloko chunye moduogo e ‘od Wuonwa.’ Sama watimo kamano, wanyiso ni owadwa kata nyaminwa ma ‘nosethono koro ngima,’ kendo ni “nolal to koro oseyude.”