Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 97

Uva huertapi llankʼajkunamanta kikinchay

Uva huertapi llankʼajkunamanta kikinchay

MATEO 20:1-16

  • HUERTAMAN LLANKʼAJ ‘QHEPATA’ CHAYAJKUNA, “ÑAUPAJPI” KANKU

Jesusqa Pereapi kashaspa nerqa: “Ñaupajpi kajkunamanta ashkhasqa qhepapi kanqanku, qhepapi kajkunamanta ashkhastaj ñaupajpi kanqanku”, nispa (Mateo 19:30). Chayta sutʼinchananpajtaj uva huertapi llankʼajkunamanta parlarqa.

Jesús nerqa: “Cielopi kaj Gobiernoqa uva huertayoj runaman rijchʼakun, pichus tutamanta uva huertanpaj peonesta minkʼaj llojsisqa. Payqa peoneswan parlasqa uj denario qolqeta diantinmanta pagananpaj. Chantá uva huertanman paykunata kachasqa. Ujtawan las nueveta jina llojsispa, mercado plazapi mana llankʼanayoj runasta sayashajta rikullasqataj. Paykunatataj nisqa: ‘Qankunapis uva huertaypi llankʼamuychej, chantá maychus kajta pagapusqaykichej’, nispa. Paykunataj risqanku. Uva huertayojqa ujtawan chaupi pʼunchay qayllata, chantá tarden las tres chayta llojsispa peonesta minkʼallasqataj. Chantá tarden las cinco chayta llojsispa wajkunata sayashajta tarillasqataj, nisqataj: ‘¿Imaraykutaj diantinta kaypi mana llankʼaspa sayashankichejri?’, nispa. Paykunataj nisqanku: ‘Mana pipis minkʼakuwaykuchu’, nispa. Paytaj nisqa: ‘Qankunapis uva huertaypi llankʼamuychej’, nispa” (Mateo 20:1-7).

Jesús ‘cielopi kaj Gobiernomanta’, ‘uva huertayoj runamantawan’ parlajtin, runasqa ichapis Jehová Diospi yuyarqanku. Imajtinchus Diosmanta Qhelqasqapeqa, Diosta “uva huertayoj” runawan kikinchakun, Israel naciontataj uva huertawan (Salmo 80:8, 9; Isaías 5:3, 4). Leypa tratonpi kajkunarí, uva huertapi trabajajkuna jina karqanku. Jinapis Jesusqa mana unay tiempopi kausakoj israelitasmantachu parlasharqa, manachayqa tiemponpi kausakoj runasmanta.

Jesusta pantachiyta munaspa divorciakuymanta taporqanku chay fariseoswan, judiospa religionninkuta ñaupajman apajkunawanqa, Diospaj tukuy tiempo trabajaj runasman rijchʼakorqanku. Chayrayku huertapi uj denariorayku diantinta trabajaj runas jina karqanku.

Paykunawan sacerdoteswanqa, yuyaj kanku wajkuna Diospaj pisillata llankʼasqankuta. Yuyasqankuman jina, waj runasqa Diospaj uva huertanpi khuskan diallata llankʼarqanku. Arí, chay runasqa “las nueveta”, “chaupi pʼunchay qayllata”, “tarden las tres chayta” chantá “tarden las cinco chayta” minkʼasqa runas jina karqanku.

Fariseosqa Jesuswan purej kanku chay runasta “maldecisqa kanku” nispa nej kanku (Juan 7:49). Chay runasqa niraj Diospaj llankʼashaspa ashkha watasta pescadores karqanku chayri waj trabajosniyoj. Chantá “uva huertayojqa”, 29 wata tukukuyta Jesusta kachamorqa. Paytaj chay runasta wajyarerqa Diospaj llankʼanankupaj, Cristoj yachachisqasnintaj kanankupaj. Chay runasqa ‘qhepapi kajkuna’ karqanku, “las cinco chayta” minkʼasqa trabajadores jina.

Chantá Jesús nerqa: “Chʼisiyaykuyta uva huertayojqa kuraj kamachinta nisqa: ‘Peonesta wajyaspa pagapuy, qhepata jamojkunamanta qallarispa, ñaupajta jamojkunapi tukuchaspa’, nispa. Jinataj, tardenpi las cincomanta llankʼajkunamanqa, sapa ujman uj denario qolqeta pagapusqa. Chayrayku diantinta llankʼajkunaqa, yuyasqanku aswan ashkhata japʼinankuta. Chaywanpis paykunaqa sapa ujninku uj denario qolqellatataj pagota japʼisqanku. Pagonkuta japʼiytawantaj, uva huertayojpa contranpi thutuyta qallarisqanku. Nisqankutaj: ‘Kay qhepata jamojkunaqa uj horallata llankʼanku, qantaj noqaykuman jinallataj paykunamanpis paganki. Noqaykoqa diantinta ruphaypi mayta llankʼayku’, nispa. Huertayojrí ujninman kutichisqa: ‘Qantaqa mana ima sajratapis ruwashaykichu. ¿Manachu uj denario qolqeta pagasunaypaj parlarqanchej? Pagoykita japʼispa ripuy. Qhepata jamojkunamanpis qanman jinallataj pagayta munani. ¿Manachu qolqeywanqa munasqayta ruwayta atini? Chayri, ¿kʼacha kajtiychu sajra ñawiwan qhawawanki?’, nispa. Ajina ari, qhepapi kajkunaqa ñaupajpi kanqanku, ñaupajpi kajkunataj qhepapi” (Mateo 20:8-16).

Jesuspa yachachisqasnenqa, ichapis mana entiendespa nerqanku: “¿Imaynapitaj judiospa religionninkuta ñaupajman apajkuna ‘qhepapi’ rikhurinku, ‘ñaupajpi’ kasqankuta yuyakushaspari? ¿Imajtintaj Jesuspa yachachisqasnin ‘ñaupajpi’ kanqankuri?”, nispa.

Fariseoswan waj runaswanqa, Jesuspa yachachisqasnin “qhepapi” kasqankuta yuyaj kanku. Jinapis paykunaqa, ‘ñaupajta’ pagonkuta japʼerqanku. Diosqa Jesús wañuchisqa kasqanmanta qhepata Israel nacionta qhesacharqa, cuentanmantataj ‘Diospa llajtan Israelta’ ajllakorqa (Gálatas 6:16; Mateo 23:38). Juan Bautistapis ichá chaymanta parlasharqa, “Diospa atiyninwan bautizasqa kankichej” nispa. Chay bautismowantaj “qhepapi” kajkuna ñaupajta bautizasqa karqanku 33 watapi, Pentecostés fiestapi. Chantapis “testigos jina” willarqanku “kay jallpʼaj tukuy kʼuchusnintinpi” (Hechos 1:5, 8; Mateo 3:11). Paykunaqa Jesuspa yachachisqanta manasina sutʼitachu entienderqanku. Jinapis repararqanku judiospa religionninkuta ñaupajman apajkuna paykunaman churanakunankuta. Chay runasqa “ñaupajpi” kashaspa “qhepapi” rikhurerqanku.