XOOK 99
Jesuseʼ ku tsʼakik kaʼatúul chʼóop yéetel ku yáantik Zaqueo
MATEO 20:29-34 MARCOS 10:46-52 LUCAS 18:35–19:10
-
JESUSEʼ KU TSʼAKIK KAʼATÚUL CHʼÓOPOʼOB JERICÓ
-
ZAQUEOEʼ KU BEETIK JUNPʼÉEL SIIBAL
Jesús yéetel u maasil máakoʼob ku binoʼob tu yéeteloʼ, kʼuchoʼob Jericó, kex junpʼéel kʼiin ku bineltik u xíimbaltikoʼob utiaʼal u kʼuchloʼob Jerusalén. Jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ Jericoeʼ bey kaʼapʼéel u kaajileʼ, le úuchbenoʼ ku pʼáatal kex óoliʼ kaʼapʼéel kilómetros tiʼ le túumben beetaʼab tu kʼiinil le romailoʼoboʼ. Ka joʼopʼ u taal u xíimbal Jesús yéetel u maasil máakoʼob tu yáamil le kaʼapʼéel kaajoʼobaʼ, kaʼatúul máakoʼob chʼóopoʼobeʼ tu yuʼuboʼob u juum le máakoʼob ku binoʼoboʼ. Juntúul tiʼ letiʼobeʼ u kʼaabaʼeʼ Bartimeo.
Ka tu yuʼubaj Bartimeo yéetel uláakʼ juntúul máak chʼóop táan u máan Jesús naatsʼ tiʼobeʼ, tu yaʼaloʼob: «¡Yuumtsil, chʼaʼtoʼon óotsilil, u Paal David!» (Mateo 20:30). Yaan tiʼ le máaxoʼob ku binoʼoboʼ tu yaʼalajtiʼob ka u mak u chiʼob, baʼaleʼ maas kʼaʼam awatnajoʼob. Ka tu yuʼubaj Jesús u yawatoʼobeʼ jeʼeli. Ka tu yaʼalaj ka taasaʼak le máakoʼob ku yawatoʼoboʼ. Letiʼobeʼ binoʼob yiknal le chʼóopoʼoboʼ ka tu yaʼaloʼob tiʼ juntúuliʼ: «¡Yanak a wóol! Líikʼen, táan u tʼankech» (Marcos 10:49). Tu séebaʼanileʼ tu píikchʼintaj le nookʼ u tsʼaamoʼ, ka líikʼ u yáalkabeʼ ka bin yiknal Jesús.
Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼ: «¿Baʼax a kʼáateʼex ka in beetteʼex?». Tu kaʼatúulaloʼobeʼ joʼopʼ u yaʼalikoʼob: «Yuumtsil, ka yanak u sáasilil k-ich» (Mateo 20:32, 33). Jesuseʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼobeʼ ka tu machaj u yichoʼob, ka tu yaʼalaj tiʼ juntúul tiʼ letiʼobiʼ: «Xeen. Yoʼolal a fejeʼ tsʼoʼok a wutstal» (Marcos 10:52). Tu kaʼatúulaloʼobeʼ anchaj u sáasil u yichoʼob yéetel tu kaʼatúulal joʼopʼ u tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Dios. Tu kaʼatúulaloʼob xaneʼ joʼopʼ u tsaypachtikoʼob Jesús.
Ka máan Jesús tu kaajil Jericoeʼ jach táaj yaʼab máakoʼob ku binoʼob tu paach. Tuláakloʼob taak u yilkoʼob le máax tsʼaak le chʼóopoʼoboʼ. Yaʼab máaxoʼob baʼpachmil, le oʼolal maʼ tu páajtal u yilaʼal tumen u maasil. Lelaʼ bey úuchik tiʼ Zaqueo. Letiʼeʼ u nojchil le máaxoʼob cobrartik impuestoʼob tu kaajil Jericó yéetel tiʼ le mejen kaajoʼob yaan tu baʼpachoʼ. Tumen kabal u baakeleʼ maʼ tu páajtal u yilik le baʼax ku yúuchloʼ. Ka bin u yáalkabeʼ ka naʼak tu kʼab junkúul higo yaan tu jáal le bej tuʼux kun máan Jesusoʼ. Teʼeloʼ Zaqueoeʼ páajchaj u yilik baʼax ku yúuchul. Ka kʼuch Jesús yiknal le cheʼoʼ tu yilaj Zaqueoeʼ ka tu yaʼalajtiʼ: «Zaqueo, séebkunte, éemen, tumen bejlaʼeʼ yaan in pʼáatal ta wotoch» (Lucas 19:5). Zaqueoeʼ éem tu séebaʼanil ka bin tu yotoch utiaʼal u kʼamik Jesús.
Ka tu yilaj le máakoʼoboʼ káaj u x-mukul tʼaanoʼob. Joʼopʼ u yaʼalikoʼobeʼ maʼ maʼalob úuchik u bin Jesús tu yotoch juntúul j-kʼeban máakiʼ. Zaqueoeʼ jach ayikʼal, tumen ku yoklik u taakʼin le máakoʼob ken u cobrart le impuesto tiʼoboʼ.
Ka ook Jesús tu yotoch Zaqueoeʼ, le máakoʼoboʼ joʼopʼ u yaʼalikoʼob: «Le máakaʼ tu kʼubéentuba tu yotoch juntúul j-kʼeban máak». Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yileʼ Zaqueoeʼ jeʼel u arrepentir tiʼ le baʼaxoʼob Lucas 19:7, 8).
u beetmoʼ. Leloʼ jach bey úuchik xanoʼ. Zaqueoeʼ waʼalajeʼ ka tu yaʼalaj: «Yuumtsil, ¡ile!, táanchumuk tiʼ le baʼaxoʼob yaantenoʼ kin tsʼáaik tiʼ le óotsiloʼoboʼ, yéetel tuláakal le baʼax tin woklaj tiʼ wa máax ikil aʼalaʼabik junpʼéel tuus tu contraeʼ, kin sutik kantéen u maas yaʼabil tiʼ» (Lelaʼ junpʼéel bix úuchik u yeʼesik Zaqueo tsʼoʼok u arrepentir tu jaajil u yóol. Maʼ xaaneʼ letiʼeʼ u yojel wa kʼajaʼantiʼ bajux u chʼaʼamaj tiʼ le judíoʼob chéen beyoʼ, le oʼolal tu yaʼalaj yaan u sutik u kantéen tiʼ leloʼ. Lelaʼ maas yaʼab tiʼ le ku kʼáatik u Ley Dios ka tsʼaʼabakoʼ (Éxodo 22:1; Levítico 6:2-5). Tsʼoʼoleʼ Zaqueoeʼ tu yaʼaleʼ yaan u tsʼáaik tiʼ le óotsiloʼob chúumuk tiʼ le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ.
Jesuseʼ kiʼimakchaj u yóol ka tu yuʼubaj baʼax ken u beet Zaqueo utiaʼal u yeʼesik arrepentirnajaʼan, ka tu yaʼalajtiʼ: «Teʼ kʼiinaʼ tsʼoʼok u taal salvación yóokʼol le najaʼ, tumen le máakaʼ láayliʼ xan u paal Abrahaneʼ. Tumen u Paal máakeʼ taal u kaxt yéetel u salvart le máax saatal kaʼachoʼ» (Lucas 19:9, 10).
Maʼ sen úucheʼ Jesuseʼ tu tsikbaltaj u kettʼaanil juntúul paal tu xuʼuxupaj u herencia (Lucas 15:11-24). Beoraaʼ tsʼoʼok u yeʼesik yéetel le baʼax tu beetaj juntúul máak jeʼel u páajtal u arrepentir tiʼ baʼax kʼaas u beetmeʼ. U nuuktakil le judíoʼob yéetel u tsaypachoʼoboʼ ku tʼaanoʼob kʼaas tiʼ Jesús ikil u yáantik máakoʼob jeʼex Zaqueoeʼ. Baʼaleʼ Jesuseʼ láayliʼ táan u kaxtik u paalal Abrahán utiaʼal u yáantoʼobeʼ.