Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 100

Egba Nɔkwɛmɔnɔ ko ni Kɔɔ Minai Nyɔŋma He

Egba Nɔkwɛmɔnɔ ko ni Kɔɔ Minai Nyɔŋma He

LUKA 19:11-28

  • YESU GBA NƆKWƐMƆNƆ KO NI KƆƆ MINAI NYƆŊMA HE

Eyɛ mli akɛ Yesu miiya Yerusalem moŋ, shi eeenyɛ efee akɛ ekɛ ekaselɔi lɛ yɛ Zakeo shĩa lɛ lolo. Kaselɔi lɛ susuɔ akɛ etsɛŋ abaato “Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ” shishi ni Yesu baabɔi nɔyeli akɛ Maŋtsɛ. (Luka 19:11) Amɛyanuuu sane nɛɛ shishi, tamɔ bɔ ni amɛnuuu nɔ hewɔ ni esa akɛ Yesu agbo lɛ shishi lɛ nɔŋŋ. No hewɔ lɛ egba nɔkwɛmɔnɔ ko koni ekɛye ebua amɛ ni amɛna akɛ Maŋtsɛyeli lɛ nako aba.

Ekɛɛ akɛ: “Ablade ko fã gbɛ kɛtee he ko ni yɔɔ shɔŋŋ koni eyaŋɔ maŋtsɛyeli hewalɛ ehã ehe koni eku esɛɛ eba.” (Luka 19:12) Gbɛfãa ni tamɔ nɛkɛ lɛ baahe be. Eyɛ faŋŋ akɛ, Yesu ji “ablade” ni fã gbɛ kɛtee “he ko ni yɔɔ shɔŋŋ” lɛ, ni ji ŋwɛi, he ni e-Tsɛ baawo lɛ maŋtsɛ yɛ lɛ.

Egba yɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ mli akɛ, dani “ablade” lɛ baashi lɛ, etsɛ enyɔji nyɔŋma kɛba ni ehã amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ jwiɛtɛi mina kome, ni ekɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛkɛ enɛɛmɛi ayea guɔ kɛyashi maba.” (Luka 19:13) Jwiɛtɛi minai ji shika ni fa waa. Mina kome ji okwaafonyo ko nyɔji etɛ nyɔmɔwoo.

Ekolɛ kaselɔi lɛ baayɔse akɛ amɛji nyɔji nyɔŋma ni Yesu tsĩ tã yɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ mli lɛ, ejaakɛ etsɔ hiɛ ekɛ amɛ eto nikpalɔi ahe. (Mateo 9:35-38) Eji anɔkwale akɛ ebiii ni amɛyakpa ŋmaa diɛŋtsɛ. Moŋ lɛ, ŋmaakpamɔ lɛ biɔ ni amɛyatao kaselɔi krokomɛi ni baanyɛ aná gbɛhe yɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ mli. Kaselɔi lɛ kɛ nibii ni amɛyɔɔ lɛ tsu nii kɛtao Maŋtsɛyeli niyelɔi babaoo amɛfata amɛhe.

Mɛni ekoŋŋ Yesu fee lɛ faŋŋ yɛ nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ mli? Ewie akɛ maŋbii lɛ “nyɛ [ablade lɛ] ni amɛtsu maŋ bɔfoi akuu ko kɛtiu lɛ amɛyakɛɛ, ‘Wɔsumɔɔɔ akɛ nuu nɛɛ bayeɔ wɔnɔ maŋtsɛ.’” (Luka 19:14) Yesu kaselɔi lɛ le akɛ Yudafoi lɛ sumɔɔɔ Yesu sane, ni amɛteŋ mɛi komɛi po miitao agbe lɛ. Be ni Yesu gbo ni atee lɛ shi kɛtee ŋwɛi lɛ sɛɛ lɛ, Yudafoi lɛ tsɔɔ akɛ amɛsumɔɔɔ esane kɛtsɔ yi ni amɛwa ekaselɔi lɛ nɔ. Shiteekɛwolɔi nɛɛ fee lɛ faŋŋ akɛ amɛsumɔɔɔ ni Yesu yeɔ amɛnɔ akɛ Maŋtsɛ.​—Yohane 19:15, 16; Bɔfoi 4:13-18; 5:40.

Shi te nyɔji nyɔŋma lɛ kɛ minai ni akɛhã amɛ lɛ tsu nii amɛhã tɛŋŋ kɛyashi “ablade” lɛ yaŋɔ “maŋtsɛyeli hewalɛ” lɛ eba? Yesu wie akɛ: “Be ni enine shɛ maŋtsɛyeli hewalɛ lɛ nɔ ni eku esɛɛ eba lɛ, efã akɛ atsɛ nyɔji ni ehã amɛ shika lɛ kɛba koni ena nɔ ni amɛná yɛ amɛguɔyeli lɛ mli. No hewɔ lɛ, klɛŋklɛŋ mɔ lɛ ba ebakɛɛ, ‘Nuŋtsɔ, omina lɛ efɔ minai nyɔŋma kɛfata he.’ Ekɛɛ lɛ akɛ, ‘Aekoo, nyɔŋ kpakpa! Akɛni ohã ana akɛ anɔkwafo ji bo yɛ nɔ ko bibioo kwraa mli hewɔ lɛ, ye maji nyɔŋma nɔ.’ Agbɛnɛ, mɔ ni ji enyɔ nɔ lɛ ba ebakɛɛ, ‘Nuŋtsɔ, omina lɛ efɔ minai enumɔ kɛfata he.’ Ekɛɛ mɔ nɛ hu akɛ, ‘Bo hu, kwɛmɔ maji enumɔ nɔ.’”​—Luka 19:15-19.

Kɛ́ kaselɔi lɛ nu he akɛ amɛtamɔ nyɔji ni kɛ nii ni amɛyɔɔ lɛ tsu nii jogbaŋŋ kɛtao kaselɔi krokomɛi lɛ, no lɛ amɛbaanyɛ amɛná nɔmimaa akɛ, Yesu baaná miishɛɛ waa. Ni amɛbaanyɛ amɛná nɔmimaa hu akɛ ebaajuro amɛ yɛ amɛmɔdɛŋbɔɔ lɛ hewɔ. Anɔkwa, esoro Yesu kaselɔi lɛ ateŋ mɔ fɛɛ mɔ shihilɛ kɛ nyɛmɔi. Kɛ̃lɛ, Yesu, ni nine eshɛ “maŋtsɛyeli hewalɛ” nɔ lɛ baana mɔdɛŋ ni amɛbɔ kɛfee mɛi krokomɛi kaselɔi lɛ, ni ebaajɔɔ amɛ.​—Mateo 28:19, 20.

Shi be ni Yesu muɔ nɔkwɛmɔnɔ lɛ naa lɛ, ewie mɔ ko ni fee enii yɛ gbɛ srɔto nɔ lɛ he, ekɛɛ: “Shi [nyɔŋ] kroko ba ebakɛɛ, ‘Nuŋtsɔ, omina ni mikɛwo mama mli kɛto lɛ nɛ. Ole, no mli lɛ miishe bo gbeyei, ejaakɛ oji nuu ni sane wa; okɔɔ nɔ ni okɛfɔ̃ko shi, ni okpaa nɔ ni oduko.’ Ekɛɛ lɛ akɛ, ‘Nyɔŋ fɔŋ, bo diɛŋtsɛ owiemɔ mikɛkojoɔ bo. Ole akɛ miji nuu ni sane wa, ni kɔɔ nɔ ni mikɛfɔ̃ko shi, ni mikpaa nɔ ni miduko? Belɛ, mɛni hewɔ mɔ ni okɛ mishika lɛ eyafɔ̃ɔɔ shikatoohe? Kɛkɛ lɛ, kɛ́ miba lɛ, kulɛ mibahe kɛ ehe kpa.’ “Kɛkɛ ni ekɛɛ mɛi ni damɔ emasɛi lɛ akɛ, ‘Nyɛhea mina lɛ yɛ edɛŋ ni nyɛŋɔhãa mɔ ni yɔɔ minai nyɔŋma lɛ.’”​—Luka 19:20-24.

Akɛni nyɔŋ nɛɛ kɛ nɔ ni akɛhã lɛ lɛ tsuuu nii koni enuŋtsɔ lɛ nibii lɛ ashwere hewɔ lɛ, ahe nɔ ni akɛhã lɛ lɛ yɛ edɛŋ. Bɔfoi lɛ miikpa be ni Yesu baabɔi nɔyeli yɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ mli akɛ Maŋtsɛ lɛ gbɛ. No hewɔ lɛ amɛkɔ sɛɛ kɛjɛ nɔ ni ewie naagbee kwraa nɛɛ mli akɛ, kɛ́ amɛfee anyagba lɛ, amɛnaŋ gbɛfaŋnɔ ko yɛ Maŋtsɛyeli lɛ mli.

Nɔ ni Yesu kɛmu nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ naa lɛ baawo kaselɔi lɛ hewalɛ ni amɛtsu nii waa. Ewie akɛ: “Miikɛɛ nyɛ akɛ, mɔ fɛɛ mɔ ni yɔɔ nɔ ko lɛ, abaahã lɛ eko afata he, shi mɔ ni bɛ nɔ ko lɛ, abaahe nɔ ni eyɔɔ lɛ tete yɛ edɛŋ.” Kɛfata he lɛ, ekɛɛ akɛ abaagbe ehenyɛlɔi ni ‘sumɔɔɔ akɛ eyeɔ amɛnɔ maŋtsɛ lɛ.’ Kɛkɛ ni etsa egbɛfãa lɛ nɔ kɛtee Yerusalem.​—Luka 19:26-28.