100-تاراۋ
ون مينا جايلى مىسال
-
يسانىڭ ون مينا جايلى مىسالى
يسانىڭ بەتالىسى يەرۋساليم. ول شاكىرتتەرىمەن بىرگە جول-جونەكەي كىرگەن زاقايدىڭ ۇيىندە وتىرسا كەرەك. شاكىرتتەر جۋىردا قۇداي پاتشالىعى ورناپ، يسا ونىڭ پاتشاسى بولادى دەگەن جاڭساق ويدا (لۇقا 19:11). ولار يسانىڭ ولۋگە ٴتيىس ەكەنىن ٵلى دە تۇسىنبەيدى. سوندىقتان يسا مىسال كەلتىرىپ، پاتشالىقتىڭ ورناۋىنا ٵلى ۇزاق ۋاقىت بار ەكەنىن تۇسىندىرمەك.
«پاتشا بولىپ ورالۋ ٷشىن، ٴبىر اقسۇيەك الىس ەلگە اتتانعالى جاتىر ەكەن»،— دەدى يسا (لۇقا 19:12). ادەتتە مۇنداي ساپار ۇزاققا سوزىلادى. كوكتى بىلدىرەتىن «الىس ەلگە» بارىپ، اكەسىنەن پاتشا رەتىندە بيلىك الاتىن «اقسۇيەكتىڭ» يسا ەكەنى انىق.
مىسالداعى اقسۇيەك جولعا شىقپاس بۇرىن، ون قۇلىن شاقىرىپ الادى دا، ٵرقايسىسىنا ٴبىر مينا كۇمىستەن بەرىپ: «مەن كەلگەنشە، مىنالاردى اينالىمعا جىبەرىڭدەر»،— دەپ تاپسىرادى (لۇقا 19:13). كۇمىس مينا ٸرى اقشا بولعان. بۇل — ەگىندىكتەگى جۇمىسشىنىڭ شامامەن ٷش ايلىق جالاقىسى.
شاكىرتتەر يسانىڭ «ون قۇل» دەپ تۇرعانى وزدەرى ەكەنىن تۇسىنگەن بولۋ كەرەك. ويتكەنى بۇعان دەيىن دە يسا ولاردى ەگىندىكتەگى جۇمىسشىلارعا تەڭەگەن بولاتىن (ماتاي 9:35—38). يسا شاكىرتتەرىن تۋرا ماعىنادا ەگىن جيناۋعا شاقىرماعانى انىق. ولارعا قۇداي پاتشالىعىنا كىرەتىن باسقا شاكىرتتەردى تابۋدى تاپسىرىپ تۇر. پاتشالىقتىڭ مۇراگەرلەرىن كوبىرەك تاۋىپ اكەلۋ ٷشىن، شاكىرتتەر قولدارىنا بەرىلگەن «قارجىنى» پايدالانۋ كەرەك.
يسا مىسالدىڭ كومەگىمەن تاعى باسقا جايتتاردى اشىپ، بىلاي دەدى: «جەرلەستەرى ونى جەك كورەتىن، سوندىقتان ارتىنان وكىلدەرىن جىبەرىپ: — بۇل ادامنىڭ بىزگە پاتشا بولعانىن قالامايمىز،— دەپ ايتقىزادى» (لۇقا 19:14). شاكىرتتەر ياھۋديلەردىڭ يسانى مويىندامايتىنىن، ٴتىپتى كەيبىرى ونى ولتىرگىسى كەلىپ جۇرگەنىن جاقسى بىلەتىن. يسا ٶلىپ، كوككە كەتكەن سوڭ، ياھۋديلەردىڭ كوبىسى شاكىرتتەرىن قۋدالاۋىمەن يساعا دەگەن نيەتتەرىن، ياعني ونىڭ پاتشا بولعانىن قالامايتىنىن اشىق كورسەتەدى (جوحان 19:15، 16؛ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 4:13—18؛ 5:40).
اقسۇيەك الىس ەلگە كەتىپ، پاتشا بولىپ ورالعانشا، ون قۇلى كۇمىس مينانى قالاي قولداندى؟ بۇل جايلى يسا بىلاي دەدى: «اقىرىندا، پاتشا بولىپ قايتا ورالعان الگى كىسى كۇمىس بەرگەن قۇلدارىنىڭ قانشا تابىس تاپقانىن ٴبىلۋ ٷشىن وزىنە شاقىرتادى. ٴبىرىنشىسى كەلىپ: — مىرزا، مەن ۇستىنەن ون مينا كۇمىس پايدا ٴتۇسىردىم،— دەيدى. پاتشا وعان: — جارايسىڭ، جاقسى قۇل! كىشكەنە ىستە سەنىمدى ەكەنىڭدى كورسەتتىڭ، ەندى ون قالانىڭ ۇستىنەن بيلىك ەت،— دەيدى. ارتىنان ەكىنشىسى كەلىپ: — مىرزا، سىزدىكىنىڭ ۇستىنەن تاعى بەس مينا كۇمىس پايدا ٴتۇسىردىم،— دەگەندە، پاتشا وعان: — سەن بەس قالانى باسقار،— دەيدى» (لۇقا 19:15—19).
شاكىرتتەر قارجىنى اينالىمعا جىبەرگەن قۇلدار سياقتى قولدارىنا بەرىلگەندى بارىنشا پايدالانسا، يساعا ۇنامدى بولادى. ايانباي ەڭبەك ەتسە، ولار مىندەتتى تۇردە سىيىن الادى. ارينە، شاكىرتتەرىنىڭ جاعدايلارى مەن قابىلەتتەرى ٵرتۇرلى. دەگەنمەن پاتشا بولاتىن يسا شاكىرت دايىنداۋ ىسىندەگى ولاردىڭ شىن ىقىلاسىن كورىپ، مولىنان باتاسىن بەرەدى (ماتاي 28:19، 20).
مىسالىن جالعاستىرىپ، يسا بىلاي دەدى: «سوسىن باسقا بىرەۋى كەلىپ: — مىرزا، مىنەكي، ٴسىزدىڭ ٴبىر مينا كۇمىسىڭىز. مەن ونى شۇبەرەككە وراپ ساقتاپ قويدىم. سىزدەن قورىقتىم، ويتكەنى قاتال ادامسىز: ٶزىڭىز سالىمعا بەرمەگەن قارجىنى يەمدەنىپ، ەكپەگەن جەردەن وراسىز،— دەيدى. سوندا پاتشا: — زۇلىم قۇل، سەنى ٶز اۋزىڭنان شىققان سوزدەرىڭمەن ايىپتايمىن! مەنىڭ سالىمعا بەرمەگەن قارجىنى يەمدەنىپ، ەكپەگەن جەردەن وراتىن قاتال ادام ەكەنىمدى ٴبىلدىڭ ەمەس لۇقا 19:20—24).
پە؟ وندا نەگە كۇمىسىمدى اينالىمعا جىبەرمەدىڭ؟ سوندا قايتىپ كەلگەنىمدە، وسىممەن قايتارىپ الار ەدىم عوي،— دەيدى. ٴسۇيتتى دە قاسىنداعىلارعا: — ودان ٴبىر مينا كۇمىستى الىپ، ون مينا كۇمىسى بارعا بەرىڭدەر،— دەپ بۇيىرادى» (قۇل ەڭبەك ەتىپ، قوجايىنىننىڭ بايلىعىن كوبەيتپەگەندىكتەن، قۇرالاقان قالدى. ەلشىلەر يسانىڭ قۇداي پاتشالىعىندا بيلىك ەتەتىن كەزىن كۇتىپ جۇرگەن. سوندىقتان ولار سوڭعى قۇل جايلى ايتىلعان ٴسوزدىڭ ٴمانىن تۇسىنگەن بولۋ كەرەك. دەمەك، كەيبىر شاكىرتتەر تاپسىرىلعان ٸستى ىنتا-ىقىلاسپەن اتقارماسا، پاتشالىقتان ورىن المايدى.
سوڭىندا يسا: «سەندەرگە مىنانى ايتامىن: كىمدە بار بولسا، سوعان تاعى بەرىلەدى. كىمدە جوق بولسا، وزىندە بارى دا الىنىپ قويىلادى»،— دەدى. بۇل سوزدەر ادال شاكىرتتەردى تاپسىرىلعان ىستە كوبىرەك كۇش سالۋعا تالپىندىرۋ كەرەك. سوسىن يسا ٶزىنىڭ پاتشا بولعانىن قالامايتىن جاۋلارىنىڭ جويىلاتىنىن ايتتى. ٴسوزىن اياقتاعان سوڭ، ول يەرۋساليمگە كەتتى (لۇقا 19:26—28).