Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 108

Akpa ni Atsɔ Yesu lɛ Eduuu Lɛ

Akpa ni Atsɔ Yesu lɛ Eduuu Lɛ

MATEO 22:15-40 MARKO 12:13-34 LUKA 20:20-40

  • NYƐŊƆA KAISARE NIBII NYƐHÃA KAISARE

  • ANI MƐI NI ABAATEE AMƐ SHI LƐ BAABOTE GBALASHIHILƐ MLI?

  • KITÃI LƐ ATEŊ NƆ NI HE HIAA FE FƐƐ

Yesu henyɛlɔi ni ji jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ amli ewo la. Egba nɔkwɛmɔnii srɔtoi kɛkpa gbɔmɛi fɔji ni amɛji lɛ he mama. Agbɛnɛ Farisifoi lɛ miikpaŋ ni amɛtsɔ lɛ. Amɛmiitao ewie nɔ ko ni baahã amɛŋɔ lɛ amɛhã Roma amralo ni kwɛɔ amɛkpokpaa lɛ nɔ lɛ, ni no hewɔ lɛ, amɛhã amɛkaselɔi lɛ ekomɛi shika koni amɛyatsɔ lɛ.​—Luka 6:7.

Mɛi nɛɛ yabi Yesu akɛ: “Tsɔɔlɔ, wɔle akɛ owieɔ ni otsɔɔ nii ni ja, ni okwɛɛɛ hiɛiaŋ, shi moŋ otsɔɔ Nyɔŋmɔ gbɛ lɛ yɛ anɔkwale mli: Ani mla ŋmɛɔ gbɛ akɛ wɔwo yi too wɔhã Kaisare aloo mla eŋmɛɛɛ gbɛ?” (Luka 20:21, 22) Yesu yiteŋ mlu ni amɛwo lɛ eshwilaaa lɛ, ejaakɛ ele akɛ amɛmiifee osato, ni amɛmiitao amɛtsɔ lɛ. Kɛ́ ekɛɛ, ‘Dabi, ejaaa akɛ awoɔ too lɛ,’ amɛbaakɛɛ akɛ etse Roma nɔyeli lɛ hiɛ atua. Ni kɛ́ ekɛɛ, ‘Hɛɛ, esa akɛ awo too lɛ,’ ekolɛ mɛi lɛ nuŋ lɛ shishi ni amɛbaate shi amɛwo lɛ, ejaakɛ amɛnyaaa Romabii lɛ ni yeɔ amɛnɔ lɛ he. No hewɔ lɛ, te ehã hetoo tɛŋŋ?

Yesu to he akɛ: “Osatofoi, mɛni hewɔ nyɛkaa mi? Nyɛkɛ too shika lɛ atsɔa mi.” Amɛkɛ denario bahã lɛ, ni ebi amɛ akɛ: “Namɔ mfoniri kɛ niŋmaa nɛ?” Amɛkɛɛ akɛ: “Kaisare nɔ ni.” Kɛkɛ ni Yesu hã amɛ hetoo ni sa akɛ: “Belɛ, nyɛŋɔa Kaisare nibii nyɛhãa Kaisare, shi nyɛkɛ Nyɔŋmɔ nibii ahãa Nyɔŋmɔ.”​—Mateo 22:18-21.

Hetoo ni Yesu hã lɛ hã amɛhe jɔ̃ amɛhe. Hetoo ni sa nɛɛ hã amɛfee diŋŋ, ni amɛshi lɛ amɛtee. Shi gbi lɛ bako naagbee, ni asaŋ ehenyɛlɔi lɛ hu anijiaŋ ejeko wui. Be ni Farisifoi lɛ eyayeee omanye lɛ sɛɛ lɛ, jamɔ kuu kroko mli hiɛnyiɛlɔi hu ba Yesu ŋɔɔ.

Amɛji Sadukifoi ni kɛɔ akɛ gbohiiashitee ko baŋ lɛ, ni amɛbabi Yesu sane ko ni kɔɔ gbohiiashitee lɛ kɛ kulayeliŋa he. Amɛbi lɛ akɛ: “Tsɔɔlɔ, Mose kɛɛ akɛ: ‘Kɛ́ nuu ko gbo ni ebɛ bii lɛ, esa akɛ enyɛmi nuu kɛ eŋa lɛ abote gbalashihilɛ mli ni ewo shwiei ehã enyɛmi nuu lɛ.’ Agbɛnɛ, nyɛmimɛi hii kpawo hi wɔteŋ. Klɛŋklɛŋ mɔ lɛ bote gbalashihilɛ mli ni egbo, ni akɛni ebɛ bii hewɔ lɛ, eshi eŋa lɛ ehã enyɛmi nuu lɛ. Nakai nɔŋŋ eba mli yɛ mɔ ni ji enyɔ nɔ kɛ mɔ ni ji etɛ nɔ aahu kɛyashi mɔ kpawo lɛ nɔ. Naagbee kwraa lɛ, yoo lɛ gbo. No hewɔ lɛ, yɛ gbohiiashitee lɛ mli lɛ, mɛi kpawo lɛ ateŋ namɔ ŋa yoo lɛ baatsɔ? Ejaakɛ amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ kɛ lɛ hi shi akɛ eŋa.”​—Mateo 22:24-28.

Yesu damɔ Mose niŋmai ni Sadukifoi lɛ kpɛlɛɔ nɔ lɛ nɔ ehã amɛhetoo akɛ: “Ani jeee Ŋmalɛi lɛ kɛ Nyɔŋmɔ hewalɛ lɛ ni nyɛleee lɛ hewɔ nyɛtɔ̃ɔ nɛɛ? Ejaakɛ kɛ́ amɛte shi kɛjɛ gbohii ateŋ lɛ, hii boteŋ gbalashihilɛ mli, asaŋ akɛ yei hãŋ gbãla, shi moŋ amɛbaatamɔ bɔfoi ni yɔɔ ŋwɛi lɛ. Shi gbohii lɛ, akɛ abaatee amɛ shi lɛ, ani nyɛkaneko yɛ Mose wolo lɛ mli, yɛ ŋmei tso lɛ he sane lɛ mli akɛ Nyɔŋmɔ kɛɛ lɛ akɛ: ‘Miji Abraham Nyɔŋmɔ lɛ, kɛ Isak Nyɔŋmɔ lɛ, kɛ Yakob Nyɔŋmɔ lɛ’? Jeee gbohii a-Nyɔŋmɔ ni, shi moŋ, hiɛkãalɔi a-Nyɔŋmɔ ni. Nyɛmiitɔ̃ babaoo.” (Marko 12:24-27; 2 Mose 3:1-6) Asafoku lɛ he jɔ̃ amɛhe yɛ hetoo ni ehã lɛ hewɔ.

Yesu eku Farisifoi lɛ kɛ Sadukifoi lɛ fɛɛ naa, no hewɔ lɛ, amɛtsa yaa koni amɛbatsɔ lɛ ekoŋŋ. Woloŋmalɔ ko bi lɛ akɛ: “Tsɔɔlɔ, te Mla lɛŋ kitãi lɛ ateŋ nɔ ni he hiaa fe fɛɛ lɛ?”​—Mateo 22:36.

Yesu hã lɛ hetoo akɛ: “Klɛŋklɛŋ nɔ lɛ ji, ‘Bo toi, Oo Israel, Yehowa wɔ-Nyɔŋmɔ lɛ, Yehowa kome ni, ni esa akɛ osumɔ Yehowa o-Nyɔŋmɔ lɛ kɛ otsui muu fɛɛ kɛ osusuma muu fɛɛ kɛ ojwɛŋmɔ muu fɛɛ kɛ onyɛmɔ fɛɛ.’ Nɔ ni ji enyɔ lɛ nɛ, ‘Esa akɛ osumɔ onaanyo gbɔmɔ tamɔ bo diɛŋtsɛ ohe.’ Kitã ko bɛ ni he hiaa fe enɛɛmɛi.”​—Marko 12:29-31.

Be ni woloŋmalɔ lɛ nu hetoo ni Yesu hã lɛ, ewie akɛ: “Tsɔɔlɔ, anɔkwale shiishi owie lɛ, ‘Mɔ Kome ni, ni mɔ kroko bɛ, ja lɛ kɛkɛ’; ni akɛ mɔ baasumɔ lɛ kɛ etsui muu fɛɛ kɛ eniiashishinumɔ fɛɛ, kɛ enyɛmɔ fɛɛ, ni mɔ asumɔ enaanyo gbɔmɔ tamɔ esumɔɔ lɛ diɛŋtsɛ ehe lɛ jara wa kwraa fe shãa afɔlei kɛ afɔlei fɛɛ.” Be ni Yesu na akɛ ehã hetoo kɛ hiɛshikamɔ lɛ, ekɛɛ lɛ akɛ: “Okɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ teŋ jekɛɛɛ.”​—Marko 12:32-34.

Gbii etɛ (Nisan 9, 10, kɛ 11) sɔŋŋ nɛ ni Yesu miitsɔɔ nii yɛ sɔlemɔwe lɛ. Mɛi komɛi, tamɔ woloŋmalɔ nɛɛ, ená nibii ni etsɔɔ lɛ he miishɛɛ. Shi jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi lɛ, ni amrɔ nɛɛ amɛnáaa “ekãa kɛbi lɛ sane ko dɔŋŋ” lɛ, nyaaa he.