Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 109

Ku yaʼalik maʼ maʼalob baʼax ku beetik le fariseoʼoboʼ

Ku yaʼalik maʼ maʼalob baʼax ku beetik le fariseoʼoboʼ

MATEO 22:41–23:24 MARCOS 12:35-40 LUCAS 20:41-47

  • ¿MÁAX PAAL LE CRISTOOʼ?

  • JESUSEʼ KU YEʼESIK MAʼ MAʼALOB BAʼAX KU BEETIK U NUUKTAKIL LE JUDÍOʼOBOʼ

U nuuktakil le judíoʼoboʼ maʼ béeychaj u kaxtikoʼob baʼax oʼolal u takikoʼob u pool Jesús utiaʼal u kʼubkoʼob tiʼ le romailoʼoboʼ (Lucas 20:20). Letiʼeʼ láayliʼ tiaʼan teʼ templo tu kʼiinil 11 tiʼ nisanoʼ, tu sutaj tu yóokʼoloʼob le baʼax ku yaʼalikoʼob utiaʼal u chíikbesik jach baʼax yaan tu puksiʼikʼaloʼoboʼ. Tu tʼanoʼobeʼ ka tu kʼáatajtiʼob: «¿Baʼax ka tuklikeʼex yoʼolal le Cristooʼ? ¿Máax paaliʼ?» (Mateo 22:42). Tuláakal máak u yojleʼ le Cristo wa le Mesíasoʼ, tiʼ kun taal tu chʼiʼibal Davideʼ. Leloʼ bey xan úuchik u núukikoʼob tiʼ (Mateo 9:27; 12:23; Juan 7:42).

Jesuseʼ tu kʼáatajtiʼob: «¿Baʼaxten túun Davideʼ, yáanal u nuʼuktaj le kiliʼich muukʼoʼ, tu yaʼalaj Yuumtsil tiʼ Cristo ka tu yaʼalaj: ‹Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ in Yuumtsil: «Kulen tin x-noʼoj kʼab tak ken in tsʼáa máaxoʼob pʼekmilech tu yáanal a wookoʼob»›? Bey túunoʼ, wa David ku yaʼalik Yuumtsil tiʼeʼ, ¿bix túun u páajtal u yaʼalaʼal u paal?» (Mateo 22:43-45).

Le fariseoʼoboʼ maʼ tu yaʼaloʼob mix baʼaliʼ, tumen letiʼobeʼ táan u páaʼtkoʼob u taal juntúul máak tu chʼiʼibal David utiaʼal u luʼskoʼob yáanal u gobiernoil Roma. Baʼaleʼ yéetel le baʼax tu yaʼalaj David ku chíikpajal teʼ Salmo 110:1 yéetel 2, Jesuseʼ tu yeʼeseʼ le Mesíasoʼ maʼ chéen juntúul wíinikiʼ. U Yuumtsil David, ken tsʼoʼokok u kutal tu x-noʼoj kʼab Dioseʼ yaan u tsʼaʼabal u beet u Reyil. Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesusoʼ tu makaj u chiʼ le máaxoʼob pʼekmiloʼ.

Le disipuloʼob yéetel uláakʼ máakoʼoboʼ tu yuʼuboʼob baʼax tu yaʼalaj. Beoraaʼ tʼaʼanoʼob tumen Jesuseʼ ka tu yaʼalajtiʼob ka u kanáantubaʼob tiʼ le escribaʼob yéetel tiʼ le fariseoʼoboʼ. Letiʼobeʼ ku «kutaloʼob kaʼansaj teʼ tuʼux ku kutal Moisés kaʼach» u kaʼans u Ley Diosoʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le máaxoʼob uʼuyikoʼ: «Tuláakal baʼax ka u yaʼaloʼobteʼexeʼ, beeteʼex, baʼaleʼ maʼ a beetkeʼex jeʼex u beetkoʼob letiʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob baʼax kʼaʼabéet u beetaʼal, baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ tu beetkoʼob» (Mateo 23:2, 3).

Ka tsʼoʼokeʼ Jesuseʼ tu chʼaʼchiʼitaj le baʼax ku beetkoʼoboʼ, tu yaʼalaj: «Ku nuukkíintkoʼob le mejen nuʼukuloʼob ku kʼaxkoʼob tu pooloʼob bey amuleto tuʼux ku biskoʼob u xóoxotʼal le Kiliʼich Tsʼíiboʼ». Yaan judíoʼobeʼ ku tsʼáaikoʼob tu táan polaloʼob wa tu kʼaboʼob le mejen nuʼukuloʼobaʼ, ichileʼ tiaʼan jujunjaats tiʼ le baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ. Le fariseoʼoboʼ ku beetkoʼob maas nuuktak le ku meyajtiʼob utiaʼal u yeʼeskoʼob jach ku beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ. Tsʼoʼoleʼ «ku chowakkíintkoʼob u flecoil u nookʼoʼob». Le leyoʼ ku yaʼalik tiʼ le israelitaʼob ka u beetoʼob u flecoil u nookʼoʼoboʼ, baʼaleʼ le fariseoʼoboʼ ku maas chowakkúuntikoʼob u flecoil le ku tsʼáaikoʼob letiʼoboʼ (Números 15:38-40). Tuláakal lelaʼ «ku beetkoʼob chéen utiaʼal ka ilaʼak tumen le máakoʼoboʼ» (Mateo 23:5).

Tak u disipuloʼob Jesuseʼ jeʼel u taaktal u beetkoʼob xan bey utiaʼal ka ilaʼakoʼob tumen le máakoʼoboʼ, le oʼolal Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼob: «Maʼ u yaʼalaʼalteʼex j-Kaʼansaj, tumen chéen juntúul j-Kaʼansaj yaanteʼex, yéetel teʼexeʼ láaj sukuʼuntsileʼex. Tsʼoʼoleʼ maʼ a waʼalikeʼex ‹Padre› tiʼ mix máak way Luʼumeʼ, tumen chéen juntúul a Taataʼex, le yaan teʼ kaʼanoʼ. Maʼ xan u yaʼalaʼalteʼex nojchil, tumen chéen juntúul a Nojchileʼex, Cristo». ¿Baʼax túun unaj u beetik le disipuloʼoboʼ? Jesuseʼ ku yaʼaliktiʼob: «Le máax maas nojoch ichileʼexeʼ kʼaʼabéet u meyajtikeʼex. Le máax ku nojbeʼenkúuntkubaeʼ yaan u mixbaʼalkúuntaʼal, le máax ku mixbaʼalkúuntkubaeʼ yaan u nojbeʼenkúuntaʼal» (Mateo 23:8-12).

Ka tsʼoʼokeʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj baʼaxoʼob ku taal u kʼiin u muʼyajtik le j-kaʼapʼéel ich escribaʼob yéetel fariseoʼoboʼ. Tu yaʼalajtiʼob: «¡Óotsileʼex, escribaʼex yéetel fariseoʼex, j-kaʼapʼéel icheʼex!, tumen ka kʼalkeʼex u joonajil u Reinoil kaʼan tu táan le máakoʼoboʼ, mix teʼex ka wookleʼexiʼ mix ta chaʼikeʼex u yokol le máaxoʼob taak u yookloʼoboʼ» (Mateo 23:13).

Jesuseʼ tu yaʼalaj le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetik le fariseoʼoboʼ. Tu yaʼalaj: «Wa juntúul máak ku jurar yoʼolal le templooʼ, leloʼ mix baʼal u biilal; baʼaleʼ wa ku jurar yoʼolal le oro yaan teʼ templooʼ, jach kʼaʼabéet u beetik le baʼax tu yaʼaloʼ». Bey úuchik u yeʼesik Jesús maʼ maʼalob bix u tuukuloʼoboʼ, tumen ku yilkoʼob maas kʼaʼanaʼan le oro yaan teʼ templooʼ ke le adoración ku tsʼaʼabal tiʼ Jéeobaoʼ. Letiʼobeʼ maʼ táan u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Ley «jeʼex le justiciaoʼ, le u chʼaʼabal óotsililoʼ bey xan le chúukaʼan óolaloʼ» (Mateo 23:16, 23; Lucas 11:42).

Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le fariseoʼoboʼ: «¡Chʼóop máakeʼex ka nuʼuktajeʼex, ka máaytikeʼex a wukʼuleʼex utiaʼal a luʼskeʼex le kʼoxol yaan ichiloʼ, baʼaleʼ ka túutsʼlukʼtikeʼex le camellooʼ!» (Mateo 23:24). Ku máaytikoʼob juntúul chan kʼoxol ken lúubuk ichil u yoʼoch vinoʼob, tumen juntúul chan ikʼel sucio. Baʼaleʼ le baʼaxoʼob maas nuuktak ku yaʼalik le Leyoʼ maʼatech u beetkoʼob, le oʼolal bey ka u túutsʼlukʼtoʼob juntúul camelloeʼ, juntúul baʼalcheʼ sucio xan, jeʼex u yaʼalik le Leyoʼ (Levítico 11:4, 21-24).