Boni bwakantaain te Kauabong ao ai raatokin Nitian 11. E a kaan toki naba ana mwakuri korakora Iesu i aon te aba. E angareirei n te tembora n te ngaina anne ao e mena i tinanikun te kaawa n te tairiki. A bati aomata aika kan ongongora irouna ake a “a moantaai n roroko irouna . . . n te tembora n te moaningabong, bwa a na ongora irouna.” (Ruka 21:37, 38) E a nako tain anne, ao e a tekateka ngkai Iesu i aon te Maunga ae Oriweta ma ana abotoro ake aman aika Betero, Anterea, Iakobo, ao Ioane.

A kawaria naaka aman aikai n tii ngaiia. A raraomaeakina te tembora, ibukina bwa e taetae ni burabetinna Iesu bwa e na akea atibuna teuana n tiku i aon teuana. A bati riki baika a iaiangoi. E kaungaia Iesu mai mwaina ni kangai: “Kam na tauraoi naba ngkami, ibukina bwa e na roko Natin te aomata n te aoa are kam aki kantaningaia iai.” (Ruka 12:40) E a tia naba n taekina taekan ‘te bong are e na kaotaki iai Natin te aomata.’ (Ruka 17:30) A irekereke taeka akanne ma te baere e taekinna ibukin te tembora? A rangi ni kan ataia abotoro ngaia are a taku: “Tuangira, a na roko n ningai baikai, ao tera te kanikina ae e na kaotia bwa ko a oki ma n tiku, ao kanikinaean tain tokin te waaki ae ngkai i aon te aba?”​—Mataio 24:3.

Tao a iaiangoa tokin te tembora aei are a kona n noria bwa e aki raroanako. A titiraki naba ibukin okin ma tikun Natin te aomata. Tao a bae n uringa ana kaikonaki Iesu are taekan “te aomata temanna ae te bwaanuea ae e mwananga nakon te aba ae raroa, bwa e na karekea mwaakana n uea iai ao e na manga oki.” (Ruka 19:11, 12) Ao kabaneana, a iangoia bwa tera ae irekereke ma “tokin te waaki ae ngkai i aon te aba.”

N ana kaeka Iesu ae bwarabwara raoi, e a taekina iai te kanikina ae kaotia bwa e na toki n ningai aia waaki I-Iutaia n ikotaki ma ana tembora. Ma a bati riki baike e taekin. A a buokaki n te kanikina aei Kristian n taai aika a na roko n ataia ae a a mena i nanon te tai are e “a oki ma n tiku” iai ao kaanin tokin te waaki ae ngkai i aon te aba.

Ni waakinakon ririki ao a nora kakoroani bukin ana taetae ni burabeti Iesu abotoro. Eng, angiini baike e taetae ni burabetini a moanaki rikia n aia tai ni maiu. Ma Kristian aika taratara raoi ake a maiu 37 te ririki imwina n 70 C.E., a tauraoi raoi imwain rokoni kamaunaan aia waaki I-Iutaia ma ana tembora. Ma e ngae n anne, a aki bane n riki baike e taekin Iesu i nanon te tai are imwain ao ni bon 70 C.E. Ma tera ngkanne ae e kanikinaea okina ma tikuna ni mwaakan ana Tautaeka n Uea? E boni kaota te kaeka Iesu nakoia abotoro.

E taetae ni burabetinna Iesu bwa e na iai “buaka ao rongorongoni buaka” ao “e na teirake te natannaomata teuana ni buakana te natannaomata teuana, ao te tautaeka n uea teuana ni buakana te tautaeka n uea teuana.” (Mataio 24:6, 7) E taku naba bwa “a na roko mwaeiein te aba aika kokorakora, ao roongo ma aoraki aika kamamate n te tabo teuana ma teuana.” (Ruka 21:11) E anga te kauring Iesu nakoia taan rimwina ni kangai: “A na toka baia aomata i aomi ma ni bwainikiriningkami.” (Ruka 21:12) A na teirake burabeti ni kewe ao ni burebureiia aika bati. E na ririkirake te buakaka ao e na kerikaaki aia tangira aomata aika bati. E taku naba bwa “e na tataekinaki te rongorongo ae raoiroi aei ae taekan te Tautaeka n Uea, n te aonnaba ni kabutaa bwa te bwai ni  kaotioti nakoia botannaomata ni kabane, ao ngkanne e a roko naba te toki.”​—Mataio 24:14.

E ngae ngke e kakoroaki bukini bwaai tabeua man ana taetae ni burabeti Iesu imwain ao n te tai are e kamaunaaki iai Ierutarem iroun Rom, ma e kairekerekea Iesu kakoroani bukina ae raababanako riki rimwi? Ko nora koauan ana taetae ni burabeti Iesu ae kakawaki bwa e a tabe ni kakoroaki bukina n taai aikai?

Te kanikina teuana ae e taekinna Iesu ibukin okina ma tikuna bon noran “te bwai ae koro n ribaaki ae karika te kamaroaeaki.” (Mataio 24:15) E noraki te bwai ane koro n ribaaki anne n 66 C.E. bwa “kaain te taanga ni buaka” mai Rom, ake a roko ma aia bouannanti ke aia buraeki. A otabwaninia Ierutarem kaain Rom ao n urui tabeua oona. (Ruka 21:20) Ngaia are e tei “te bwai ae koro n ribaaki” n te tabo ae aki riai n tei iai are a iangoia I-Iutaia bwa te “tabo ae tabu.”

E reitaanako ana taetae ni burabeti Iesu ni kangai: “E na roko te rawawata ae korakora ae tuai ni kaoti mangke e moani karikaki te aonnaba ni karokoa ngkai, ao e na aki manga kaoti rimwi.” N 70 C.E., a a kamauna Ierutarem kaain Rom. Uruakan aia ‘kaawa ae tabu’ I-Iutaia n ikotaki ma ana tembora bon te rawawata ae korakora, ike a a kamateaki iai nga ma nga aomata. (Mataio 4:5; 24:21) E rangi n riao te urubwai aei ae tuai n noraki mai mwaina n te kaawa aei ao irouia I-Iutaia, ao ikai are e a roko n tokina aia waaki n taromauri I-Iutaia are a kakairi iai i nanon tienture aika bati. Ni kaineti ma anne, kakoroani bukin ana taetae ni burabeti Iesu imwina riki ae raababanako riki nanona, e na bon rangi ni kakamaaku.

E bon tuai ni bane ana maroro Iesu ma ana abotoro ibukini kanikinaean okina ma tikuna ni mwaakan ana Tautaeka n Uea ao tokin te waaki ae ngkai. E a anga ngkai te kauring ni kaineti ma rimwiakia “Kristo ni kewe ao burabeti ni kewe.” E taku bwa a na kakorakoraia “ni burebureiia naba ake a rineaki ngkana a kona.” (Mataio 24:24) Ma a na aki burebureaki te koraki aika rineaki aikai. A kona n noraki Kristo ni kewe ma e na bon aki noraki okin ao tikun Iesu.

E taku Iesu ni kaineti ma te rawawata ae korakora ae e na riki n tokin te waaki ae ngkai: “E na karooaki taai, ao e nang aki maama namwakaina, ao a na bwaka itoi mai karawa, ao a na kaeieieaki baika korakora i karawa.” (Mataio 24:29) A aki ataa raoi te bwai ae e na riki abotoro ake a ongo taeka aika kakamaaku aikai, ma e na boni kakamaaku.

Tera aron rotakia aomata ni baika kakamaaku aikai? E taku Iesu: “Ao ane a na kuri n tong aomata ibukini kororakeni maakuia ma kantaningaani baika a na riki n te aonnaba ni kabutaa, bwa a na kaeieieaki baika korakora i karawa.” (Ruka 21:26) Ni koauana e kabwarabwaraa Iesu te tai ae e na rangi ni kananokawaki irouia aomata.

Ma e kamataataa Iesu n te aro ae kaungaunga nakoia abotoro bwa a na aki bane n nanokawaki aomata ngkana e a ‘roko Natin te aomata ma te mwaaka ao te mimitong ae korakora.’ (Mataio 24:30) E a kaman taekinna ae e na tei te Atua “ibukia te koraki ake a rineaki.” (Mataio 24:22) Ngaia are tera aroia taan rimwina aika kakaonimaki nakoni baika a na riki aika kakamaaku ake e taekin Iesu? E kaungaia taan rimwina ni kangai: “Ngkana a a roko baikai, ao teirake ni kaetii raoi ngkami ma n euti atumi bwa e a kan roko kamaiuami.”​—Ruka 21:28.

A na kangaa ngkanne taan rimwin Iesu aika maiu n te tai ae taetae ni burabetinaki aei, ni kona n ataa kaanin te toki? E anga te kaikonaki Iesu ae taekan te aroka ae te biiku ni kangai: “N te tai are e a manga bwebwerake iai mwaangana ma n riki baana, kam a ataia iai bwa e a kaan te tai are a nang rikirake ma n uaa iai aroka. Ai aromi naba, ngkana kam nori baikai ni kabane, kam na ataia iai bwa e a kaan Natin te aomata bwa bon ae i rarikin te mataroa. I tuangingkami te koaua bwa e na aki mauna te roro aei ni karokoa rikini baikai ni kabane.”​—Mataio 24:32-​34.

Ngaia are n te tai are a nori iai kakoroani bukini kanoan te kanikina aika bati aika kakaokoro, a riai n ataia ngkanne taan rimwina bwa e a kaan te toki. E kaungaia taan rimwina Iesu ake a na maiu i nanon te tai ane kakawaki anne, ni kangai:

“Akea ae e ataa te bong ma te aoa anne, a aki ataia anerani karawa ao e aki ataia naba te Nati, ma tii te Tama. Bwa ai aron ana bong Noa, te tai are e a oki ma n tiku iai Natin te aomata. Bwa aroaroia aomata ake a maiu ni boong ake imwain te ieka, a amwamwarake ao a momoi, ao a imaremare mwaane ma aine, ni karokoa te bong are e a rin iai Noa i nanon te aake, ao a aki muti ni karokoa rokon te ieka n uotiia nako ni kabane, mangaia are anne naba aron te tai are e a oki ma n tiku iai Natin te aomata.” (Mataio 24:36-​39) Te bwai ae riki ae e kabongana Iesu bwa ana kabotau bon rongorongon te Ieka n ana Bong Noa are e rota te aonnaba ni kabutaa.

A boni bae n ataa kakawakin te teimatoa n taratara raoi abotoro ake a ongora iroun Iesu i aon te Maunga ae Oriweta. E taku Iesu: “Kawakiningkami bwa a na aki taonakinako nanomi n te buabeka ma kabatiaan te nim kamanging ma raraomaeakinani bwain te maiu aei, bwa e na rina n taoningkami nako te bong anne n ai aron te bwai ni kamwane. Bwa e na bon roko anne i aoia aomata ni kabane ake a maeka i aon te aba ni kabutaa. Mangaia are teimatoa n tantani, ao katoatai ni kakorakora n tataro ni bubutii bwa kam aonga n tokanikai ni birinako mani baika a na riki aikai ni kabane, ma n tei i matan Natin te aomata.”​—Ruka 21:34-​36.

E a manga kaotia riki Iesu ae te baere e taekinna e na bon riki n taabo nako. E aki taetae ni burabetina te bwai ae e na riki i nanon tatabebwi riki te ririki, ao e na tii rota te kaawa ae Ierutarem ke te natannaomata ae I-Iutaia. Ma e taekini baika a na riki “i aoia aomata ni kabane ake a maeka i aon te aba ni kabutaa.”

E taekinna bwa a riai n teimatoa n taratara raoi taan rimwina, a na teimatoa n tantani, ao n tauraoi. E katereterea te kauring aei Iesu n te kaikonaki riki teuana ni kangai: “Kam na ataa te baei, bwa ngkana e ataia teuare ana auti te auti bwa te aoa iraua n te tairiki are e na roko iai te tia iraa, ao e na aki matu bwa e na aki kariaia niniakin ana auti. Mangaia ae kam na tauraoi naba ngkami, bwa e na roko Natin te aomata n te aoa are kam taku bwa e na aki roko iai.”​—Mataio 24:43, 44.

E reitia Iesu ni kaota bukina nakoia taan rimwina ngkai e riai n iai aia kantaninga. E karaui nanoia bwa n te tai are e kakoroaki iai bukin ana taetae ni burabeti ao e na iai “te toro” ae taratara raoi ao ni kamarurungnga. E taekina te bwai ae riki Iesu ae a kai kataamneia abotoro, ni kangai: “Antai raoi te toro ae kakaonimaki ma ni wanawana, are e mwiokoia ana toka i aoia ana tabonibai bwa e na angangania kanaia n te tai ae riai? Ai kukureira te toro anne, ngkana e roko ana toka ao e noria bwa e tabe ni karaoia! I tuangingkami te koaua, bwa e na mwiokoia i aon ana bwai ni kabane.” Ngkana arona bwa te “toro” aei e karikirakei aroaro aika bubuaka ao ni karawawataia tabemwaang, “e na katuuaaea n te aro ae kakaiaki” te toka.​—Mataio 24:45-​51; kabotaua ma Ruka 12:45, 46.

Ma e aki taekinna Iesu bwa a na karikirakei iango aika buakaka ana abotoro. Tera ngkanne te reirei ae e tangiria Iesu bwa a na uringnga taan rimwina? E tangiriia bwa a na teimatoa n taratara raoi ao ni kamarurungia, n aron ae e kamataataa n te kaikonaki riki teuana.