Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

KAPETULU 111

Vaposetolo Navasaka Chinjikizo

Vaposetolo Navasaka Chinjikizo

MATEU 24:3-51 MAKO 13:3-37 LUKA 21:7-38

  • TUMBAJI VAWANA NAVASAKA CHINJIKIZO

  • KUTESAMO CHAVYUMA MULIKULUKAJI LYAMYAKA LYAKULIVANGA NAKUYA KULUTWE

  • TWATELA KUPWA VAKUVANGULUKA

Lyapwile likumbi LyaChivali nachingoloshi, haNyisane 11, likumbi kana lyapwile hinalitoka. Mulimo waYesu hano hamavu wapwile mwakamwihi nakukuma. Kaha namusana apwilenga nakunangula mutembele, naufuku akasavalilenga kuweluka wanganda. Vatu vasakilenga chikuma kuvanangula mwomwo “vamenekelenga chimenemene nakwiza kuli ikiye kutembele nakumwivwilila.” (Luka 21:37, 38) Jino Yesu atwamine haPili yaMilive navaposetolo jenyi vawana, vaPetulu, naAndelei, naYakova naYowano.

Ava vaposetolo vawana vejile kuli ikiye kupenge. Valizakaminyine havyuma ahanjikile kutalisa kutembele mwomwo Yesu ambile ngwenyi kaheshi lilolwa limwe nalikasala helu lyalikwavoko. Ava tumbaji vapwile nakushinganyeka vyuma vyavivulu. Hakavanga, Yesu avalwezele ngwenyi: “Pwenunga mwalizanga lyehi, mwomwo haola yize kamwashinganyekeleko, hakiko vene mweza Mwanamutu.” (Luka 12:40) Yesu ahanjikile nawa “halikumbi lize mwakasoloka Mwanamutu.” (Luka 17:30) Uno mazu kana apandamine kuvyuma ahanjikile kutalisa kutembele tahi? Vaposetolo vasakile kutachikiza. Ngocho vambile ngwavo: “Tulweze, uno vyumevi navikasoloka mwaka uka, kaha nawa chinjikizo muka chakukatachikijilaho kupwako chove nachikukulwishi chakatwamino kamyaka yino?”—Mateu 24:3.

Pamo vashinganyekelenga vyakukuma chatembele yize vapwile nakumona. Kaha nawa vahulishile vyakupwako chaMwanamutu. Vashinganyekele nawa hachifwanyisa chize ahanjikile Yesu ‘chamutu wamulemu’ uze “ayile kulifuchi lyapwile kwakusuku mangana akatambule ngolo jawangana nakukinduluka cheka.” (Luka 19:11, 12) Kutwala muze, vashinganyekele jino omu nachikapwa “chikukulwishi chakatwamino kamyaka yino.”

Yesu avakumbulwile hakuvalweza chinjikizo chize chasolola lwola nakakakuma katwamino kamyaka yachiyulo chavaYuleya, kuhakilako vene natembele. Ahanjikile nawa vyuma vyeka vyavivulu. Chinjikizo kana nachikakafwa vaka-Kulishitu kulutwe mangana vakatachikize omu navakayoyela halwola ‘lwakupwako’ chenyi, kwakamwihi nakukuma chakatwamino kamyaka yino hamavu.

Omu myaka yapwile nakuhita, vaposetolo vamwene kutesamo chaupolofweto waYesu. Eyo, vyuma vyavivulu vize apolofwetele vyasolokele mulwola luze vayoyelenga. Ngocho omu mwahichile myaka 37 kuheta mu 70 C.E., vaka-Kulishitu vaze vayoyelenga halwola luze, vapwile vakuvanguluka omu lwola lwakunongesa katwamino kamyaka yachiyulo chavaYuleya natembele vyapwile nakupandama mwakamwihi. Tuyokutuyoku nawa, vyuma vize apolofwetele Yesu kavyasolokele mu 70 C.E. vyosenako. Uno vyuma muka navikasolola kupwako chenyi muWangana? Yesu alwezele vaposetolo jenyi vyuma navikasoloka.

Yesu ahanjikile ngwenyi nakukapwa “jijita namijimbu yajijita,” kaha nawa “lifuchi limwe nalikafumbukila lifuchi likwavo, kaha wangana umwe naukafumbukila wangana ukwavo.” (Mateu 24:6, 7) Ambile nawa ngwenyi “nakukapwa mindenda yayinene, kaha kuvihela kweka nakweka nakukapwa zala namisongo yachihita.” (Luka 21:11) Yesu ahuhumwine tumbaji twenyi ngwenyi: “Vatu navakamikwatanga nakumiyanjisa.” (Luka 21:12) Nakukapwa vapolofweto vamakuli, kaha navakahungumwisa vatu vavavulu. Upapwoki naukavula, kaha zangi yavatu vavavulu nayikahola. Kaha ambile cheka ngwenyi “mujimbu wamwaza waWangana navakawambulula hamavu hosena, nakupwa unjiho kuli vaka-mafuchi osena, numbanyi kukuma chikeze.”—Mateu 24:14.

Numba tuhu upolofweto waYesu wateselemo chachindende kuheta nomu Yelusalema vayinongesele kuli vaLoma, uno mazu ahanjikile Yesu atelele kutesamo chikuma kulutwe tahi? Kutala mweji kumonanga kutesamo chachinene chaupolofweto waYesu makumbi ano tahi?

Chuma chikwavo ahanjikile Yesu muchinjikizo chakupwako chenyi shina kusoloka “[cha]chuma chakwivwisa unyengwe chakuneha kunongesa.” (Mateu 24:15) Mumwaka wa 66 C.E., chuma kanechi chaunyengwe chasolokele omu ‘maswalale’ javaLoma vaze vapwile vaka-kulemesa makombelo vajingilikile nganda che ndo. VaLoma vajingilikile Yelusalema nakumona kembwe yayo kupwa yamavokovoko. (Luka 21:20) Ngocho “chuma chakwivwisa unyengwe” chemanyine muchihela muze kachatelele kwimanako, muze vaYuleya vamwene kupwa “muchihela chajila.”

Yesu atwalileho lika ngwenyi: “Nakukapwa luyando lwalunene, luze kanda lusolokengaho lyehi kufuma kukuputuka chakaye palanga nakulelo lino, kaha chipwe kulutwe nawa kalweshi kukasoloka chekako.” Mu 70 C.E., vaLoma venyekele Yelusalema. Kunongesa ‘changanda yajila’ yavaYuleya, hohamwe natembele chapwile chikupu hiluyando lwalunene, mwomwo makombakaji avatu afwile. (Mateu 4:5; 24:21) Kunongesa kana chapwile chachinene chize kanda vamonengaho lyehi vaYuleya, kaha chakumishile kulemesa chavaYuleya chize valemeselenga hakulinunga kanawa hamyaka yayivulu. Chipwe ngocho, mazu aYesu aupolofweto nawakatesamo chikuma kulutwe.

KUPWA NALUFWELELO HAMAKUMBI AKUKUMINYINA

Chihande apwile nakushimutwila Yesu navaposetolo jenyi kutalisa kuchinjikizo chakupwako chenyi muWangana nakukuma chakatwamino kamyaka yino kachakumineko. Avahuhumwine kuchina kukavangiza “vaKulishitu vamakuli navapolofweto vamakuli.” Ambile ngwenyi navakalinga vyuma vyavivulu mangana “nge chinahase, vakahungumwise navaze vene vasakula.” (Mateu 24:24) Oloze vaze vasakula kaveshi kukahasa kuvahungumwisako. VaKulishitu vamakuli navakasoloka hatoma, oloze kupwako chaYesu kaveshi kukachimona namesoko.

Yesu ahanjikile kutalisa kuluyando lwalunene luze nalukapwako kukukuma chakatwamino kamyaka yino ngwenyi: “Likumbi nalikelava wi, kaha kakweji keshi kukalovola myeji yenyiko, vatanganyika navakahosomoka mwilu, kaha ngolo jamelu najikalinyika.” (Mateu 24:29) Numba tuhu vaposetolo vaze vevwile mazu kana kavatachikijile kanawa vyuma navikasolokako, oloze vyuma kana navikapwa vyakukomwesa.

Uno vatu navakevwa ngachilihi hakumona vyuma kanevi vyakwivwisa woma? Yesu ambile ngwenyi: “Vatu navakalezumuka hakwivwa woma nahakutalilila nawa vyuma vize navikeza hamavu hosena, mwomwo ngolo jamelu najikalinyika.” (Luka 21:26) Chapundu vene, Yesu apwile nakuhanjika vyuma vyavipi vize navikasoloka kuli vatu.

Yesu alwezele vaposetolo jenyi hatoma ngwenyi keshi nge vatu vosena navakalyonyinga omu ‘Mwanamutu mwakeza nangolo jaupahu wauneneko.’ (Mateu 24:30) Yesu ahanjikile lyehi ngwenyi, Kalunga mwakakehesa makumbi aluyando kana “mwomwo yavaze vasakula.” (Mateu 24:22) Uno vyuma muka vatelele kulinga tumbaji vakushishika omu navevwa mazu ahanjikile Yesu akwivwisa woma? Yesu akolezezele vaka-kumukavangiza ngwenyi: “Omu navikaputuka kusoloka vyumevi, kemanenu nakwandula mitwe yenu, mwomwo kuyovoka chenu chili nakupandama kwakamwihi.”—Luka 21:28.

Uno tumbaji twaYesu vaze navakayoyela mumakumbi kana navakatachikiza ngachilihi ngwavo kukuma chinapandama kwakamwihi? Yesu ahanjikile chifwanyisa chamutondo wamukuyu, ambile ngwenyi: “Omu weji kusokanga mitango yayihya nakusokolokela mafwo, mweji kutachikizanga ngwenu ngonde yanonga yili kwakamwihi. Nayenu nawa omu namukamona vyuma vyosena evi, katachikizenu ngwenu ali kwakamwihi, kuvikolo. Chamuchano vene nangwamba kuli enu ngwami, chisemunwino chino kacheshi kuhitako kuvanga vyuma vyosena evi vinasoloka.”—Mateu 24:32-34.

Ngocho omu tumbaji twaYesu navakamona vinjikizo vyakulisezaseza vili nakutesamo, vatela kutachikiza ngwavo kukuma chinapandama kwakamwihi. Hakusaka kuhuhumuna tumbaji twenyi vaze navakapwako halwola luze, Yesu ambile ngwenyi:

“Kutalisa kulikumbi lize naola yize kakweshi mutu umwe natachikizako, chipwe vangelo vamwilu, chipwe Mwana, shina Tata kaha. Mwomwo ngana muze chapwile hamakumbi aNowa, ngocho nakupwako chaMwanamutu mukiko vene munachikapwa. Mwomwo ngana muze vatu vapwile mumakumbi aze shimbu kanda Livaji, valilenga, vanwinenga, malunga vambachilenga mapwevo, mapwevo vavasombweselenga, palanga nakulikumbi lize engilile Nowa muwato, kaha kavahakileko manganako palanga nomu lyejile Livaji nakuvakomba vosena, ngocho nakupwako chaMwanamutu nawa mukiko vene munachikapwa.” (Mateu 24:36-39) Chifwanyisa chize azachishile Yesu chaLivaji lyamumakumbi aNowa chakwachile hakuyoya chavatu mukaye kosena.

Vaposetolo vaze vevwililenga kuli Yesu halwola vapwile haPili yaMilive vashinganyekele omu chalema kupwa vakuvanguluka. Yesu ambile ngwenyi: “Lilamenunga enu vavene mangana michima yenu yizeneke kulema mwomwo yakulya chikuma, nakunwa chikuma nakulizakamina havyuma vyamukuyoya, kuchina likumbi lize nalikeza hali enu mukumikasumuna nge kusovoka chamuheto. Mwomwo nalikeza hali vosena vaze vatwama hamavu hosena. Shikaho vangulukenunga lwola lwosena nakulembelelanga mangana mukahase kuchina vyuma vyosena evi navisoloka, nakukahasa kwimana kumeso aMwanamutu.”—Luka 21:34-36.

Yesu asolwele cheka nge vyuma apwile nakuhanjika navikatesamo kulutwe kwalenga mavu kwosena. Kapolofwetele havyuma vize navikasoloka hamyaka yayindende kunganda yaYelusalema chipwe kumuyachi wavaYuleya kahako. Apwile nakuhanjika havyuma vize navikasoloka “hali vosena vaze vatwama hamavu hosena.”

Ambile ngwenyi tumbaji twenyi vatelelele kupwa vakuvanguluka, nakutona, nakupwa vakulizanga. Kaha Yesu ahanjikile chifwanyisa chikwavo ngwenyi: “Tachikizenu chumechi: Kachi nge mwenyazuvo mwejiva hachilo ocho mweza mwiji, kachi mwatona nakuzeneka kwechelela zuvo yenyi vayipupe. Shikaho nayenu nawa pwenunga vakulizanga, mwomwo Mwanamutu mweza haola yize kamwashinganyekele ngwenu yikiko mwezako.”—Mateu 24:43, 44.

Yesu atwalileho lika kukolezeza tumbaji twenyi. Avafwelelesele ngwenyi omu naukatesamo ou upolofweto, nakukapwa “ndungo” uze mwakapwa wakuvanguluka, nakupwa natwima. Yesu ahanjikile chihande chize vahashile kutachikiza vaposetolo jenyi, ambile ngwenyi: “Iyaze chikupu napu ndungo wakushishika wakuzangama, uze vatongwele kuli kaka yenyi kumulamina vaka-kuzata kuzuvo yenyi, avahanenga kulya chavo halwola lwakutamo? Awahilila ndungo uze nge kaka yenyi hakwiza mwamuwana ali nakulinga ngocho. Chamuchano vene nangwamba kuli enu ngwami, mwamutongola amulaminenga vyuma vyenyi vyosena.” Nge uze “ndungo” mwakapwa namuchima waupi nakuyanjisa vakwavo, kaha kaka yenyi “mwakamuzangamisa chikuma.”—Mateu 24:45-51; esekesenuko Luka 12:45, 46.

Yesu kapwile nakulumbununa nge lizavu lyavaka-kumukavangiza navakapwa namuchima waupiko, nduma. Uno asakile tumbaji twenyi valinangule vyuma muka? Asakile vapwenga vakuvanguluka, nakupwa natwima, ngana muze alumbunwine muchifwanyisa chikwavo.