Bi nto “mewolo mesaman,” nge na e zañe môs. Ane beta dibi a ku ‘si se akekui mewolo ébu,’ nge na mewolo melale ya mame ngô’é. (Marc 15:33) Dibi te é nji bo amu éclipse solaire a lôt, amu b’éclipse be wô’ô lôt éyoñe ya meté me ngon, ve abôme ngon é ne éyoñe ya Pâque. A dibi éte da tabe ayap a dañe bone beminute éclipse é wô’ô nyoñ. Nde, dibi éte da so ve be Zambe. Bi ne tame simesan avale woñ wo bi bôte ba te kpwe’ele Yésus!

Nté dibi é nga’an, binga benyin ba ke vôme ba te tyelé Yésus. A ne nyia Yésus, Salomé, Marie Madeleine, a Marie nyia nlômane Jacques.

Nlômane Jean ba nyia Yésus be “tele bebé [élé] Yésus.” Marie a fombô ane mon a nga biaé a yale, a wu mintaé éyoñe ji. A ne v’ane ‘nkpwaté mekôn wo ji nye nlem.’ (Jean 19:25; Luc 2:35) Ja’a na a wô’ô nya mintaé, Yésus a simesane nyia. A ve ngule ya fombô Jean a jô nyia na: “A minga, tame yene nyo mon!” Éyoñ éte a lume nlô be Marie a jô’ô Jean na: “Tame yene nyua wôé!”​—Jean 19:26, 27.

Yésus a li’i nyia a nto nkus mo me nlôman a dañe nye’e. Yésus a yeme na, bobenyañe bé, bone Marie a nga beta biaé, be ngenane teke liti mbunane be nye. Amu nalé, a jeñe na a jalé miñyiane mi nyia mfa’a ya minsôn a mfa’a ya nsisim. Mbamba éve’ela fo’o le!

Éyoñe dibi é nga zu man, Yésus a jô na: “Me awô’ évé.” A mboon ôte, a tôé nkulan ajô. (Jean 19:28; Besam 22:15) Yésus a wô’ôtane na, Ésa a vaaya nye ngule jé asu ya na Mone wé a kôme wô’ôtane mam mese ma boban a liti fo’o na a wulu ba’aba’a a nye. Ane Krist a bete tyiñe yôb a jô a bifia bia yiane bo nkobô Araméen nge wu ya Galilée, na: “Éloï, Ëloï, lema sabach-tani?” Nalé a tinane na, “Zambe wom, Zambe wom, [amu jé] ô li’iya ma?” Éyoñe ba wô’ ajô te, e bôte be tele valé ba kate kui na be wô’ô jôm a kômbô jô, nde ba jô na: “Mi lô, a loen Élie.” Ane môte wua a ke mbi, a nyoñ éponge, a dupe je vin é ne sañ, a some je ôlé, a nyuu je Yésus. Ve ba bevo’o be na: “Jôka’an; bi tame yen nge Élie a zu va nye [élé].”​—Marc 15:34-36.

Nde Yésus a nga yôtan a jô’ô na: “E maneya!” (Jean 19:30) Ôwé, a maneya fo’o jalé mam mese Ésa a nga lôme nye na a zu bo si. Ane Yésus a jô na: “Ésa wom ma kee nsisime wom e mo môé.” (Luc 23:46) Nde Yésus a ve ngule jé mo me Yéhôva a yeme’e na, Zambe a ye beta nye je bulan. A mbunan ôse be Zambe, nde Krist a jomé nlô wé a wu.

Ane si ja taté na ja fô’ôsan beta mfô’ôsan, a meko’o ma salé. Jam ete é ne angôndô ya ngul aval e ne na, mesoñ me ne fefele Jérusalem ma kuiban a mimbim mia vame nseñ. Bôte ba lôte valé ba yene mimbim mite mi bôô, nde ba nyiine ‘e tison é ne étyi,’ a ke kañete jame be ndôme yen a mis.​—Matthieu 12:11; 27:51-53.

 Éyoñ Yésus a wu, beta éndelé a tyele temple, nyi a kandé vôme ya Étyi a vôm a Dañ Étyi, a nyabé zañ, ataté yôp a kui si. Jam ete da liti na Zambe a wô’ô bôte ba wôé nye Mon mbia ôlun a na, zene ja ke vôm a Dañ Étyi, Paradis émien, é yoobaneya.​—Behébreu 9:2, 3; 10:19, 20.

Bi ne wô’ô amu jé bôte ba taté na ba ko mbia woñ. Évete bezimbi é tele vôme Yésus a né a ja jô na: “Môte nyô a to fo’o Mone Zambe.” (Marc 15:39) A nga yiane bo valé éyoñe be nga tyi’i Yésus ajô be Pilate be kômbô’ô yem, nge a ne Mone Zambe. Éyoñe ji, teke bisô, a buni na Yésus a ne zôsôô, a to fe Mone Zambe.

E bôte be ne fe’e ne vema a mam me ndôme lôte le, ba bulane menda map be ‘kute’e metôé,’ amu ba wô’ô mintaé a ôson ô biya be. (Luc 23:48) Abui binga e nga tôñe Yésus e ne e zañe bôte ba fombô mam mete mese, be to mon ôyap. Be’ fe ba ju’u nlem été a beta be mame ma mese.