Uwemeyo Friday Nisan 14 osụk edi emi, ndien eyo ke aka. Utịn ama ososop, Nisan 15 emi edide Sabbath ọmọn̄ ọtọn̄ọ. Jesus akpakpa, edi mbon n̄wo iba emi ẹkọn̄ọde ye enye ke eto ikpaha kan̄a. Ibet inyịmeke okpo owo “ọkọn̄ọ ke eto ke ofụri okoneyo,” ẹnyene ndibụk enye “kpa usen oro.”—Deuteronomy 21:22, 23.

N̄kpọ en̄wen edi ke ẹkot Friday oro Usen Mben̄eidem sia usen oro ke mme owo ẹsitem udia mmọ ẹnyụn̄ ẹnam mme n̄kpọ eken emi mmọ mîkemeke ndiyak nnịm tutu Sabbath okụre. Utịn ama ososop, “akwa” Sabbath ọmọn̄ ọtọn̄ọ. (John 19:31) Nisan 15 edi akwa Sabbath koro enye edi akpa usen Usọrọ Uyo Eke Leaven Mîdụhe, emi ẹsinịmde ke usen itiaba, ndien akpa usen usọrọ oro esidi Sabbath. (Leviticus 23:5, 6) Usen emi ọduọ ke ọyọhọ usen itiaba emi ẹsinịmde Sabbath eke urua ke urua.

Ntre mme Jew ẹdọhọ Pilate ẹte yak ẹnam Jesus ye mbon n̄wo iba oro ẹkọn̄ọde ye enye do ẹsọp ẹkpa. Didie ke ẹdinam emi? Ẹdibụn̄ mmọ ukot. Ẹma ẹbụn̄ mmọ ukot, mmọ idikemeke ndimenede idem n̄kot ibifịk. Mbonekọn̄ ẹdi ẹdibụn̄ ukot mbon n̄wo iba oro. Edi sia etiede nte Jesus akpa, mmọ ibụn̄ke enye ukot. Se itịbede emi osu se idude ke Psalm 34:20 emi ọdọhọde ete: “Enye ekpeme kpukpru mme ọkpọ esie; baba kiet ke otu mmọ ibụn̄ọke.”

 Owoekọn̄ kiet osio eduat ekịm Jesus ke n̄kan̄, ke ebiet emi ekperede enye esịt man okụt ete enye akpa ke akpanikọ. “Ndien kpa idaha oro iyịp ye mmọn̄ ẹwọn̄ọ.” (John 19:34) Emi onyụn̄ osu se ẹkewetde ke itie Bible en̄wen ẹte: “Mmọ ẹyese Enye emi mmọ ẹkekịmde.”—Zechariah 12:10.

Joseph owo Arimathea, emi edide “owo inyene,” onyụn̄ edide akwaowo ke Sanhedrin odu ke ini ẹwotde Jesus. (Matthew 27:57) Bible ọdọhọ ke enye edi “eti ye edinen owo,” onyụn̄ ‘etie ebet obio ubọn̄ Abasi.’ Enye edi “mbet Jesus ke ndịbe ke ntak ndịk mme Jew,” ikonyụn̄ inyịmeke se esop oro ekebierede ọnọ Jesus. (Luke 23:50; Mark 15:43; John 19:38) Joseph enyene uko odụk aka ebịne Pilate ọkọdọhọ ọnọ imọ okpo Jesus. Pilate obụp owoekọn̄ emi okodude ke ini ẹkọn̄de Jesus ke eto m̀mê enye akpa. Ke ẹma ẹkedọhọ Pilate ke Jesus akpa, enye ayak Joseph ekemen okpo esie.

Joseph edep obufa ediye linen, ọkọn̄ọde okpo Jesus ke eto, onyụn̄ ada linen oro awan̄ Jesus man ẹmen ẹkebụk. Nicodemus “emi akakade ebịne [Jesus] ke okoneyo” ini kiet ko, etiene enye etịm okpo Jesus. (John 19:39) Enye ada ọsọn̄urua ewan̄ myrrh ye aloe edi, emi odobide ke n̄kpọ nte pound mbon Rome ikie. Mmọ ẹda ọfọn̄ emi ẹduọkde ufuọn̄n̄kpọ oro ẹwan̄ enye nte mme Jew ẹsinamde okpo owo mbemiso ẹbụkde.

Joseph enyene udi emi owo mîbụkke owo kan̄a, emi ẹkekapde ke aba itiat emi ekperede. Do ke mmọ ẹka ẹkebụk Jesus. Ekem ẹkpat akamba itiat ẹfụk inua udi oro. Mmọ ẹsọsọp ẹnam emi mbemiso Sabbath ọtọn̄ọ. Ekeme ndidi Mary Magdalene ye Mary eka James Ekpri ẹtiene ẹn̄wam mmọ. Mmọ ẹsọp ẹnyọn̄ọ ufọk “man ẹketịm ufuọn̄n̄kpọ ye enem-utebe aran” emi ẹdidade iyet okpo Jesus ke Sabbath ama okụre.—Luke 23:56.

Mbọn̄ oku ye mme Pharisee ẹka ẹbịne Pilate ke ndan̄nsiere emi edide Sabbath ẹkedọhọ enye ẹte: “Nnyịn imeti ke owo abian̄a oro ọkọdọhọ ke adan̄aemi okodude ke uwem ete, ‘Ẹyenam mi nset ke usen ita ẹma ẹbe.’ Mmọdo nọ uyo ete ẹkpeme udi tutu esịm ọyọhọ usen ita, mbak mme mbet esie ẹdidi ẹdiyịp enye ẹnyụn̄ ẹdọhọ mme owo ẹte, ‘Ẹma ẹnam enye ẹset ke n̄kpa!’ ndien akpatre abian̄a emi ọyọdiọk akan eke akpa.” Pilate ọdọhọ mmọ ete: “Mbufo ẹmenyene mbon ukpeme. Ẹka ẹkekpeme adan̄a nte mbufo ẹfọfiọk.”—Matthew 27:63-65.

Tụhi-tụhi usenubọk Sunday, Mary Magdalene, Mary eka James, ye iban eken ẹda ufuọn̄n̄kpọ ẹbabak ẹdi udi man ẹdiyet okpo Jesus. Edi nte mmọ ẹsụk ẹsan̄ade ẹdi, mmọ ẹbụp kiet eken ẹte: “Anie edikpat itiat osio ke inua udi ọnọ nnyịn?” (Mark 16:3) Edi mmọ ifiọkke ke unyekisọn̄ ama etịbe. Angel Abasi ama akpat itiat osio, mbon oro ẹkekpemede udi ẹma ẹfehe, ndien etie nte udi ana ukpọk!