Beto kele na nima ya midi ya Kitanu Nisani 14, mpi ntangu me kwenda kibeni. Kana ntangu me dinda, Kisabatu ya Nisani 15 ta yantika. Yezu me fwa dezia, kansi miyibi zole yina kele na lweka na yandi kele ntete na moyo. Na kutadila Nsiku, mvumbi “fwete bikala ve mpimpa ya mvimba na zulu ya nti,” kansi bo fwete zika yo “kilumbu yina.”—Kulonga 21:22, 23.

Diaka, Bayuda ke bingaka Kitanu na nima ya midi kilumbu ya Kuyilama sambu bo ke yidikaka madia mpi ke manisaka bisalu yonso yina bo lenda sala ve na nima ya Kisabatu. Kana ntangu me dinda, Bisabatu zole to Kisabatu ya “nene” ta yantika. (Yoane 19:31) Bo ke bingaka yo Kisabatu ya nene sambu Nisani 15 kele kilumbu ya ntete ya bilumbu nsambwadi ya Nkinsi ya Mampa ya Kukonda Levire, mpi kilumbu yina ya ntete ke vandaka ntangu yonso Kisabatu. (Levi 23:5, 6) Na mvula yai, kilumbu ya ntete me bwa kilumbu mosi ti Kisabatu ya konso mposo, disongidila kilumbu ya nsambwadi.

Yo yina, Bayuda me songa Pilate na kufwa nswalu Yezu mpi miyibi zole yina kele na lweka na yandi. Inki mutindu? Bo fwete buka makulu na bo. Mpidina, bo ta kuka ve kusadila makulu na bo sambu na kutombula nitu sambu bo pema. Basoda me kwisa mpi me buka makulu ya miyibi yina zole. Kansi bo me mona nde Yezu me fwa dezia, yo yina bo me buka ve makulu na yandi. Yo me lungisa mbikudulu yai ya kele na Nkunga 34:20: “Yandi ke tanina mikwa na yandi yonso; bo me buka ve ata mukwa na yandi mosi.”

 Sambu na kuzikisa nde Yezu me fwa kibeni, soda mosi me baka dikonga mpi me tobula yandi mpanzi mpi yo me kota pene-pene ya ntima. ‘Na mbala mosi menga ti masa me basika.’ (Yoane 19:34) Yo me lungisa mbikudulu yai ya Biblia: “Bo ta tala muntu yina bo tobulaka.”—Zekaria 12:10.

Yozefi, “mvwama mosi” ya bwala Arimatea mpi muntu ya Sanedreni yina bantu ke zitisaka, kele mpi na kisika yina bo me fwa Yezu. (Matayo 27:57) Biblia ke tuba nde yandi kele “muntu ya mbote mpi ya lunungu,” yina “vandaka . . . kuvingila Kimfumu ya Nzambi.” Yandi kele “longoki ya Yezu kansi na kinsweki sambu yandi vandaka kuwa Bayuda boma,” nkutu yandi pesaka ve maboko na tribinale yina sambisaka Yezu. (Luka 23:50; Marko 15:43; Yoane 19:38) Yandi me baka kikesa mpi me lomba Pilate nitu ya Yezu. Pilate me songa mfumu ya basoda yina vandaka kukengila kisika yina na kuzikisa kana Yezu me fwa, yandi me songa Pilate nde Yezu me fwa dezia. Na nima, Pilate me pesa Yozefi nitu ya Yezu.

Yozefi me sumba lino ya bunkete mpi ya kitoko, ebuna yandi me kulumusa nitu ya Yezu na nti ya mpasi. Na nima, yandi me ziunga mvumbi na lino yina sambu na kuzika yo. Nikodemo, “muntu yina kwisaka na [Yezu] na mpimpa na mbala ya ntete” me pesa maboko sambu na kuyidika nitu ya Yezu. (Yoane 19:39) Yandi me nata mire ya ntalu ya bo me vukisa ti aloesi (bakilo 33). Na nima, bo me baka nitu ya Yezu mpi me ziunga yo ti bilele ya lino yina kele ti bima yai ya nsudi ya kitoko, na kulanda mutindu Bayuda ke yidikaka mvumbi sambu na kuzika yo.

Yozefi kele ti maziamu yina bo me timunaka na ditadi mpi yina bo me zikaka ntete ve ata mvumbi mosi, yo yina bo me tula nitu ya Yezu kuna. Na nima, bo me tula ditadi ya nene na munoko ya maziamu. Bo me sala yo nswalu na ntwala nde Kisabatu kuyantika. Ziku, Maria Magdala mpi Maria mama ya Yakobo ya Leke me pesa maboko sambu na kuyidika nitu ya Yezu. Ntangu yai, bo me kwenda nswalu na nzo “sambu na kuyidika bima mpi mafuta ya nsudi ya kitoko” yina bo ta sadila sambu na kuyidika diaka nitu ya Yezu na nima ya Kisabatu.—Luka 23:56.

Kilumbu me landa, disongidila Kisabatu, bamfumu ya banganga-nzambi ti Bafarize me kwenda na Pilate mpi me songa yandi nde: “Beto me yibuka nde ntangu muntu yina ya luvunu vandaka na luzingu, yandi tubaka nde, ‘Na nima ya bilumbu tatu mono ta futumuka.’ Yo yina, pesa ntuma nde bo kengila maziamu tii na kilumbu ya tatu, sambu balongoki na yandi kukwisa ve kuyiba yandi mpi kuzabisa bantu nde, ‘Yandi me telama na bafwa!’ Ebuna luvunu yai ya nsuka ta vanda mbi kuluta yina ya ntete.” Pilate me songa bo nde: “Beno lenda baka basoda. Beno kwenda kukengila yo mutindu beno lenda sala.”—Matayo 27:63-65.

Lumingu na suka kibeni, Maria Magdala ti Maria mama ya Yakobo ya Leke mpi bankento ya nkaka me nata bima ya nsudi ya kitoko na maziamu sambu bo yidika nitu ya Yezu. Bo me tuba bo na bo nde: “Nani ta katudila beto ditadi na munoko ya maziamu?” (Marko 16:3) Kansi, ntoto nikanaka. Diaka, wanzio ya Nzambi katulaka ditadi, basoda yina vandaka kukengila kwendaka, mpi maziamu bikalaka ya mpamba.