Seli manzibwana a la Butanu, ili la Nisani 14. Sabata ya la Nisani 15, ikalisa lizazi halilikela. Jesu ushwile kale, kono masholi bababeli babali bukaufi ni yena basapila. Mulao ubulela kuli litupu ‘haliswaneli kusiyala fa kota busihu kaufela,’ kono liswanela kubulukwa “ka lona lizazi leo.”—Deuteronoma 21:22, 23.

Hape, la Butanu manzibwana ki la Buitukiso bakeñisa kuli batu balukisa lico ni kufeleleza misebezi kaufela yesaswaneli kulibelelwa kueziwa hamulaho wa la Sabata. Lizazi halilikela, Sabata ‘yetuna’ yakalisa. (Joani 19:31) Nisani 15 ikaba makalelo a Mukiti wa Linkwa Zesika ya Mumela, wa mazazi a 7, ili wo hañata lizazi leukalisanga ibanga Sabata, kusina taba kuli ki fa lizazi lifi kamba lifi la mwa sunda. (Livitike 23:5, 6) Silimo se, lizazi la Nisani 15 likalisa la Mukibelo, ili Sabata ya mwa sunda. Nisani 15 ikaba Sabata ‘yetuna’ bakeñisa kuli Lisabata zepeli ze likalisa zazi leliswana.

Ka mukwa ocwalo, Majuda bakupa Pilato kuli kueziwe nto yekatahisa kuli Jesu ni masholi bababeli ba bashwe kapili. Ka mukwa ufi? Ka kubalobaka mahutu. Kuloba mahutu a mutu yakokotezwi kutahisa kuli apalelwe kunanula mubili wahae ili nto yetahisa kuli apalelwe kubuyela. Masole bataha ni kuto loba mahutu a masholi bababeli. Kono Jesu yena ubonahala kuli ushwile, ka mukwa ocwalo, habalobi mahutu ahae. Taba ye italeleza bupolofita bobu kwa Samu 34:20, bobuli:  “Usileleza masapo ahae kaufela; Hakuna nihaiba lililiñwi ku ona lelilobehile.”

Kuli baikolwisise kuli Jesu ushwile luli, musole yomuñwi utaba Jesu lilumo fa lubaci, ili kumutabela kwa neku la kwa pilu. “Honafo kwazwa mali ni mezi.” (Joani 19:34) Taba ye, italeleza bupolofita bobuñwi hape bobuli: “Bakatalima ku yena yene batabile.”—Zakaria 12:10.

Josefa “muuna yafumile” yazwa mwa muleneñi wa Arimatea, yali nduna yakutekeha wa Kuta ya Sanhedrini, ni yena uteñi fabulaelwa Jesu. (Mateu 27:57) Utaluswa kuli ki “mutu yomunde ni yalukile,” ‘yalibelela Mubuso wa Mulimu.’ Mane ka kuba “mulutiwa wa Jesu kono ili ka kuipata kabakala kusaba Majuda,” naasika yemela katulo ya kuta ya kuli Jesu abulaiwe. (Luka 23:50; Mareka 15:43; Joani 19:38) Josefa ka bundume ukupa Pilato kuli amufe situpu sa Jesu. Pilato ubiza muzamaisi wa masole, mi muzamaisi yo umubulelela kuli Jesu ushwile. Mi cwale Pilato ufa Josefa situpu sa Jesu.

Josefa uleka lisila la line lelikenile, ili lelinde, mi upahulula situpu sa Jesu fa kota. Uputela situpu mwa lisila ilikuli siyo bulukiwa. Nekudema, “yanaatile lwapili ku Jesu busihu,” ni yena utusa kwa kulukisa situpu. (Joani 19:39) Utisa lipondo zeñata za Siroma (mwa miteñi ye, liweita 33 kg) za mira yezwakilwe ni aloe. Situpu sa Jesu siputelwa mwa masila mi sibeiwa milyani yenunka, ka kuya ka sizo sa Majuda sa mobabulukelanga litupu.

Josefa unani libita mokusika bulukwa kale mutu, lelicakuzwi mwa licwe lelili bukaufi, mi ki mona mwabulukelwa Jesu. Mi fa munyako walona kukwahelwa licwe lelituna. Musebezi wo uezwa ka putako, pili Sabata isika kalisa kale. Mwendi Maria Magdalena ni Maria mahe Jakobo Yomunyinyani ni bona nebatusa kwa kulukisa situpu sa Jesu. Cwale baakufela kwa ndu “kuyo lukisa milyani yenunka hande ni mafula a sende” kuli bato toza situpu sa Jesu hamulaho wa Sabata.—Luka 23:56.

Zazi lelitatama, ili la Sabata, baprisita babahulu ni Bafalisi baya ku Pilato, mi bali: “Luhupula kuli mupumi yani hanaasa pila naabulezi kuli: ‘Hamulaho wa mazazi amalaalu, nikazusiwa kwa bafu.’ Ka mukwa ocwalo, hakulaele kuli libita likantelwe kuisa lizazi labulaalu, kuli balutiwa bahae basike baya kuyo muuzwa ni kubulelela batu kuli: ‘Uzusizwe kwa bafu!’ Mi fo bupumi bwa mafelelezo bo ikaba bobumaswe hahulu kufita bwapili.” Pilato ali ku bona: “Hamuunge bakanteli. Muye muyo likantela momukonela kaufela.”—Mateu 27:63-65.

La Sunda kakusasa-sasa, Maria Magdalena, Maria mahe Jakobo, ni basali babañwi batisa milyani yenunka kwa libita kuli bato toza situpu sa Jesu. Babulelisana kuli: “Ki mañi yaka lupikuluseza licwe leli kwa munyako wa libita?” (Mareka 16:3) Kono nekubile ni zikinyeho. Hape lingeloi la Mulimu nelipikulusize licwe kulizwisa fa libita, bakanteli bazwile fateñi, mi libita libonahala kuli lisiyezi mukungulu!