KAPITE 133
Neʼe Teuteuʼi Te Sino ʼo Sesu Pea Neʼe Tuku Ki Tona Fale Maka
MATEO 27:57–28:2 MALEKO 15:42–16:4 LUKA 23:50–24:3 SOANE 19:31–20:1
-
ʼE FAKAHIFO IFO IA TE SINO ʼO SESU MAI TE POU
-
ʼE TEUTEUʼI TE SINO ʼO SESU PEA ʼE TUKU KI TONA FALE MAKA
-
ʼE MAʼU ATU E TE ʼU FAFINE TE FALE MAKA KUA TUʼU GAʼASI
Neʼe ko te Feliaono, ʼaho 14 ʼo Nisani, pea neʼe kua malu te afiafi. Pea ka to te laʼa, ʼe kamata ai leva te Sapato ʼo te ʼaho 15 ʼo Nisani. Neʼe kua mate ia Sesu, kaʼe neʼe kei maʼuli pe te ʼu tagata kaihaʼa ʼe toko lua ʼae neʼe ʼi ʼona tafa. ʼO mulimuli ki te Lao, neʼe mole tonu ke tuku te mate ke “tautau i te akau [peʼe “pou,” MN] mai te pouli ki te aho” kaʼe neʼe tonu ia ke tuku ki tona fale maka “i te aho aena.”—Tetelonome 21:22, 23.
Pea tahi ʼae meʼa, neʼe higoa te Feliaono ko te ʼaho ʼo te Tokonaki, he neʼe teuteuʼi e te hahaʼi te ʼu meʼa kai pea mo tulikaki te ʼu gaue ʼae neʼe mole feala ke tuku ke fai hili te Sapato. Ka to te laʼa, ʼe kamata anai he Sapato “lahi.” (Soane 19:31) Neʼe ui neʼe ko he Sapato “lahi,” he neʼe ko Sapato ʼe lua neʼe fai ʼi te ʼaho ʼaia. Ko tona fakaʼuhiga neʼe to tonu te ʼaho 15 ʼo Nisani mo te Moeaki ʼae neʼe hoko ai te Sapato. Ko te ʼaho 15 ʼo Nisani neʼe ko te ʼuluaki ʼaho ʼaia ʼo te ʼu ʼaho ʼe fitu ʼae neʼe fai ai te ʼAho Lahi ʼo Te ʼu Pane Hala Fakatupu, pea neʼe ko he Sapato, tatau aipe pe neʼe to ʼi he ʼaho ʼo te vahaʼa.—Levitiko 23:5, 6.
Koia neʼe kole ai e te kau Sutea kia Pilato ke fakaviliviliʼi te mate ʼo Sesu pea mo te ʼu tagata kaihaʼa ʼe toko lua ʼae neʼe ʼi ʼona tafa. ʼO feafeaʼi? ʼAki te fasifasiʼi ʼo ʼonatou vaʼe. Neʼe mole feala ai ke natou fakaʼaogaʼi ʼonatou vaʼe moʼo hiki ʼonatou sino ke feala hanatou manava. Koia, neʼe ʼomai te ʼu solia ʼo fasifasiʼi te ʼu vaʼe ʼo te ʼu tagata kaihaʼa ʼe toko lua. Kaʼe neʼe mole natou fasifasiʼi te ʼu vaʼe ʼo Sesu he neʼe natou tokagaʼi kua mate. Neʼe hoko ai te meʼa ʼaeni neʼe ui ia Pesalemo 34:21: “E ina taupau ona hui fuli, e mole pe fasi hona hui e tahi.”
Ke iloʼi papau pe ʼe kua mate moʼoni ia Sesu, neʼe hukiʼi e he tagata solia ʼaki tana tao te faʼahi vakavaka ʼo Sesu, ʼo kaku ki te faʼahi ʼae ʼe tuʼu ai tona mafu. “ ʼI te moʼi temi pe ʼaia, neʼe hali mai ai te toto mo te vai.” (Soane 19:34) Neʼe hoko ai te tahi folafola ʼaeni: “E natou haga anai onatou mata kia au, ae nee natou hokai aki te tao.”—Sakalia 12:10.
Ko Sosefo mai te kolo ko Alimatea, “te tagata maʼu koloa” pea mo maʼuhiga ʼo te Sanetualio, neʼe toe sio mo ia ki te matehi ʼo Sesu. (Mateo 27:57) Neʼe ui neʼe ko “he tagata agalelei pea mo faitotonu,” pea neʼe “toe fakaatalitali mo ia ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.” ʼI tona fakahagatonu, neʼe ko “he tisipulo fakafufu ʼa Sesu koteʼuhi neʼe mataku ʼi te kau Sutea,” pea neʼe mole lagolago ki te fakamauʼi ʼo Sesu. (Luka 23:50; Maleko 15:43; Soane 19:38) Neʼe lototoʼa ia Sosefo ʼo alu kia Pilato ʼo kole age ia te sino ʼo Sesu. Neʼe pauʼi e Pilato te tagata pule solia, ʼae neʼe ina fakamoʼoni age ki ai kua mate ia Sesu. Neʼe tali ai e Pilato te kole ʼa Sosefo.
Neʼe totogi e Sosefo he kie lelei pea mo maʼa pea neʼe ina fakahifo ifo te sino ʼo Sesu mai te pou. Neʼe ina kofukofu te sino ʼo Sesu ʼaki te kie ʼaia moʼo teuteuʼi tona ʼavaifo. Ko Nikotemo, “te tagata ʼae neʼe alu ʼi muʼa atu kia [Sesu] ʼi te poʼuli,” neʼe tokoni ki te teuteuʼi ʼaia. (Soane 19:39) Neʼe ina ʼaumai ia te mila mo te aloese ʼae neʼe fio pea neʼe ko kilo ʼe teitei 30. Neʼe takatakai te sino ʼo Sesu ʼaki he ʼu kie neʼe vali ʼaki te ʼu meʼa fakamagoni ʼaia, ʼo mulimuli ki te agaʼi fenua ʼa te kau Sutea ʼo ʼuhiga mo he ʼavaifo.
Neʼe ʼi ai te fale maka foʼou ʼo Sosefo neʼe tuʼu ovi age pea neʼe toli ʼi he mata maka, pea neʼe ina tuku ki ai te sino ʼo Sesu. Pea neʼe ina fuli te foʼi maka lahi ki te huʼaga ʼo te fale maka. Neʼe fai fakavilivili te faʼahi ʼaia, ʼi muʼa ʼo te kamata ʼo te Sapato. Neʼe lagi tokoni ia Malia Maketalena pea mo Malia te faʼe ʼa Sakopo Veliveli ki te teuteuʼi ʼo te sino ʼo Sesu. Neʼe nā foimo liliu kio naua ʼo “teuteuʼi te ʼu ʼakau fakamagoni mo te ʼu lolo magoni,” ʼae ka takaī ʼaki te sino ʼo Sesu hili te Sapato.—Luka 23:56.
ʼI te ʼaho ake, ʼi te Sapato, neʼe olo te kau pelepitelo pule pea mo te kau Faliseo kia Pilato pea neʼe natou ui fenei ki ai: “ ʼE matou manatuʼi neʼe ui fenei e te tagata kaka ʼaia ʼi tana kei maʼuli: ‘Hili ʼaho ʼe tolu pea ʼe fakatuʼuake anai au.’ Koia, fakatotonu ke leʼoleʼo te fale maka ʼo kaku ki te tolu ʼaho, naʼa ʼomai ʼana tisipulo ʼo kaihaʼa tona sino pea mo natou ui fenei leva ki te hahaʼi: ‘Kua fakatuʼuake mai te kau mate!’ Pea ʼe kovi age anai ia te kaka fakamuli ʼaeni ʼi te ʼuluaki.” Neʼe ui fenei age e Pilato kia natou: “Kotou ʼave he kau solia ke natou leʼoleʼo te fale maka. Pea kotou fai ohage ko te meʼa ʼae ʼe kotou loto ki ai.”—Mateo 27:63-65.
ʼI te ʼAhotapu, kaʼe kei hegihegi, neʼe ʼomai ia Malia Maketalena, mo Malia te faʼe ʼa Sakopo pea mo te tahi ʼu fafine mo te ʼu ʼakau fakamagoni ki te fale maka, moʼo takaī ʼaki te sino ʼo Sesu. Neʼe natou feuiʼaki fenei: “Ko ai ʼae ka ina fuli anai maʼa tatou ia te foʼi maka ʼi te huʼaga ʼo te fale maka?” (Maleko 16:3) Kaʼe neʼe hoko te mafuike. Pea neʼe fuli e he ʼaselo ʼa te ʼAtua te foʼi maka, neʼe kua mavae te kau tagata leʼo pea neʼe kua tuʼu gaʼasi te fale maka.