1, 2. ¿Jamüsü anashaataka maʼin tü Wiwüliakat?

¿JAMÜSÜ paaʼin nüsülajüle wanee paʼaleewain wanee kasa pümüin? Talatüsü paaʼin sutuma, ¿aashimüin? Paapüin analuʼut nümüin otta pujutalamaatüin tü wotsa kaluʼukot shia.

² Anashaatasü maʼin tü Wiwüliakat otta nüsülajala shia Maleiwa wamüin. Tü pütchi suluʼukat tü Wiwüliakat, nnojotsü suluʼuyaa sümüin karaloʼuta eekai eein. Süküjain wamüin niain Maleiwa kakumajalain tü sirumatuʼukat, tü Mmakat, chi palajachikai toolo otta tü palajatkat jierü. Süküjain tü waaʼinrajatkat sülatüle kasa mojusü wamüin. Süküjain anainjatüin tü Mmakat nutuma Maleiwa otta tü naaʼinrajatkat süpüla nikeraajüinjatüin tia.

3. ¿Kaseerü pütüjaaka aaʼu pikirajaale sünain tü Wiwüliakat?

³ Shiʼipaʼaya pikirajaain sünain tü Wiwüliakat, pütüjaweerü aaʼu aleeweein Maleiwa pümaa. Piʼraajüle nia, paʼaleewainjeechi maʼin.

4. ¿Kasa ponoko paaʼin sünainjee tü aküjünakat süchiki tü Wiwüliakat?

⁴ Alatüsü suulia 3.000 anüikii süshajünaka aluʼu tü Wiwüliakat otta watta maʼin saalii koopia ayuʼnnaka sünainjee. Wainma wayuu kamaʼanaka tü Wiwüliakat suluʼu nanüiki. Alatüsü suulia wanee miyon tü Wiwülia eitajünakat semaanawai. Nnojotsü eein wanee karaloʼuta eekai müin aka saaʼin.

5. ¿Jamüsü nümaʼanajeejatka Maleiwa tü Wiwüliakat?

⁵ Nümaʼanajeejatü Maleiwa tü Wiwüliakat (paashajeʼera 2 Timoteo 3:16, TNM). ¿Jamüsü nümaʼanajeejatka shia Maleiwa sümaa süshajalain shia wayuu? Anuu tü sümakat tü  Wiwüliakat süchiki tia: «Watüjaa aaʼulu sünain shiain tü nünüikikat Maleiwa, süka nashajüin tü nüchekalakat chi Naaʼinkai Maleiwa süpüleerua nashajüin» (2 Pedro 1:20, 21). Müsü aka saaʼin nüshajirüle nünüiki wanee laülaa suluʼu karaloʼuta, nüshajirüin shia chi nülüinkai. ¿Jaratche kanüikika tü suluʼukat tia karaloʼutakat? Nünüiki chi laülaakai, nnojotsü nünüikin chi nülüinkai. Müsia neʼe sukuwaʼipa tü Wiwüliakat, nnojotsü nanüikin na wayuu ashajakana shia. Shiimain niain kanüikin Maleiwa tü Wiwüliakat (1 Tesalónica 2:13). (Paashajeʼera noota 2).

6, 7. ¿Jamüsü pansaaka süpüshuaʼale tü sümakat tü Wiwüliakat?

⁶ Alatüsü suulia 1.600 juya sünain süshajünüin tü Wiwüliakat. Nnojoishii joʼuujiraain wanaawa na wayuu ashajakana  shia. Eeshii eekai natüjain karaloʼuta otta eekai matüjain. Eejachi wanee tottoot, eejana apünajülii, nünüikimaajana Maleiwa, arüleejülii, shikiipüʼüjana nupueulose Maleiwa jee aluwataalii. Mayaainjeʼe naatawalin nakuwaʼipa na ashajakana tü Wiwüliakat, pansaasü süpüshuaʼa tü sümakat tü Wiwüliakat. *

⁷ Suʼttiajee tü Wiwüliakat, aashajaasü süchiki jamakuwaʼipalüin tü kasa mojusükat. Sajaʼttiamüin aashajaasü süchiki najaʼttirüinjatüin Maleiwa tü kasa mojusükat otta paʼaraiisüinjatüin tü Mmakat nutuma. Aashajaasü tü Wiwüliakat süchiki tü alatüirükat sümüin wayuu süpüshuaʼa soʼunnaa watta saalii juya otta süküjain nikeraajüin Maleiwa tü nümakat.

8. ¿Kasa süküjaka tü Wiwüliakat pansaaka sümaa tü namakat na cientiificokana?

⁸ Nnojotsü ashajuushin tü Wiwüliakat süpüla shikirajünüin süchiki tü Mmakat jee tü mürütkalüirua. Wanaawapejeʼe tü sümakat sümaa tü namakat na cientiificokana. Pansaasü sünüiki tü Wiwüliakat süka nümaʼanajeejatüin shia Maleiwa. Jamüsüjaʼa tü karaloʼutakat Levítico süküjain tü nümakat Maleiwa namüin na israeliitakana süpüla nnojoluinjatüin sükooʼomüinraain tü ayuuliikat. Pansaasü tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tü Mmakat wanaa sümaa sümüin: «Nnojotsü kasain aaʼalijain» (Job 26:7). Sümaiwa paala, nnojotsü koʼoyooin tü Mmakat saashin wayuu, süküjapejeʼe tü Wiwüliakat koʼoyooin shia (Isaías 40:22).

9. ¿Jamüsü nashajaka tü shiimainkat otta tü kasa mojusü naaʼinrakat na wayuu ashajakana tü Wiwüliakat?

⁹ Pansaasü tü ashajünakat suluʼu tü Wiwüliakat süchiki wanee kasa eekai sülatüirüin. Wainma karaloʼuta nnojotka  müin akuwaʼipa, süka jamüin, nnojoluin nashajüin tü shiimainkat na ashajakana shia. Jamüshiijaʼa nakanajuule sünain atkawaa na suluʼujeejanakana wanee mma, nnojotsü nashajüin tia. Akanasaʼa na ashajakana tü Wiwüliakat, nashajüin tü shiimainkat. Nashajüin nachiki na israeliitakana wanaa sümaa nakanajuuin sünain wanee atkawaa. Nashajüin süchiki tü kasa mojusü naainjakat na israeliitakana. Jamüshijaʼa David, nüshajüin suluʼu Salmo 51 süchiki tü kasa mojushaataka maʼin naaʼinrakat. Shiimain nümaʼanajeejatüin Maleiwa tü Wiwüliakat. Eesü süpüla weʼitaain waaʼin sünain tü sümakat süka naküjain tü shiimainkat na ashajakana shia.

10. ¿Jamüsü anaka wakuwaʼipa maaʼulu sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat?

¹⁰ Nümaʼanajeejatü Maleiwa tü Wiwüliakat otta anasü shia süpüla ekirajaa, süpüla ayaawataa saaʼu mojule wanee kasa otta anoutaa sukuwaʼipa wanee kasa (2 Timoteo 3:16, TNM). Anasü wakuwaʼipa maaʼulu sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat süka nümaʼanajeejatüin shia Jeʼwaa. Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa tü jülüjakat waaʼin otta tü suluʼukat waaʼin süka nukumajalain waya. Niʼraajüin maʼin tü wakuwaʼipakat woulialeʼeya wayakana otta niʼreein talatüin waaʼin. Nütüjaa aaʼu tü kasa aneetkalü atuma wakuwaʼipa jee tü mojeetkalü atuma wakuwaʼipa.

11, 12. (1) ¿Kasa pütchi anasü nüküjaka Jesuu suluʼu Mateo 5 sünainmüin 7? (2) ¿Jarat tü waneirua pütchi süküjaka tü Wiwüliakat wamüin?

¹¹ Wainma pütchi anasü nüküjaka Jesuu suluʼu Mateo kapiitulo 5 sünainmüin 7. Nüküjain Jesuu tü waaʼinrajatkat süpüla talatüin waaʼin, anajiraain waya namaa na waneinnua, tü waaʼinrajatkat wanaa sümaa woʼuraajüin otta süpüla nnojoluinjatüin kachiiruain waaʼin washirüü. Mayaainjeʼe  sülatüirüin 2.000 juya süchikijee nüküjain Jesuu tia pütchikat, eesü süpüla anain wakuwaʼipa maaʼulu sutuma.

¹² Süküjain tü Wiwüliakat waneirua pütchi akaaliijeenaka waya süpüla anainjatüin wakuwaʼipa sümaa wapüshi, tütüinjanain waya sünain waʼyataain jee anajiraain waya namaa na waneinnua. Aneerü wakuwaʼipa sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat, jaʼitairü jamüin maʼin tü wakuwaʼipakat, jalain kepiain waya otta kasain alatüin wamüin (paashajeʼera Isaías 48:17). (Paashajeʼera noota 3).

13. ¿Kasa nüküjaka Isaías süchiki tü alatajatkat sümüin Babilonia?

¹³ Wattairü saalii tü pütchi ekeraajakat suluʼujee tü Wiwüliakat. Ekeraajüsü tü aküjünakat süchiki Babilonia. Nüküjain Isaías, chi nünüikimaajachikai Maleiwa, sajaʼttinnajatüin Babilonia otta nüküjaleʼeinya tü sukuwaʼipainjatkat (Isaías 13:19). Nnojotsü jaralüin ashutüin saaʼu tü pueulokot Babilonia süka miyoʼuyuuin maʼin tü supuettoʼusekat otta eesü wanee süchi miyoʼu alatakat shiyaamoʼupünaa tü süsepükat. Nüküjain Isaías josoinjatüin tia süchikat, apütünajatü jutatüin tü supuettoʼusekat, ekerotuinjana na ashutajanakana sümaa nnojoliin natkaain. Ciro nünülia chi ashutuinjachikai naashin Isaías (paashajeʼera Isaías 44:27–45:2). (Paashajeʼera noota 4).

14, 15. ¿Jamüsü shikeraajia tü pütchi nüküjakat Isaías?

¹⁴ Ekeraajüsü tü nümakat Isaías maʼaka saaʼin 200 juya süchikijee, ashutuna aaʼulu Babilonia natuma na naʼünüükana. ¿Jaraika nekiipüʼüin na ashutakana? Nia chi aluwataakai saaʼu Persia, Ciro nünülia. Ekeraajüsü süpüshuaʼa tü alatajatkat sümüin tü pueulokot Babilonia saashin tü Wiwüliakat.

¹⁵ Soʼu aikat tia, eejatü wanee miʼiraa chaa Babilonia. Nnojoliinjana jamajüin naaʼinruʼu süka miyoʼuyuuin maʼin  süsepü Babilonia otta eein tü süchi alatakat shiyaamoʼupünaa. Kapünayaa müsü tü wüinkat nutuma Ciro namaa na nusurulaatsekana. Shiyoolojopa tü wüinkat, alatüshii na surulaatkana shirokupünaa tü süchikat. Saashin tü Wiwüliakat apütünüsü jutatüin tü supuettoʼusekat Babilonia, müshiijeseʼe nekerotüin na surulaatkana. Nashutaka saaʼu tü pueulokot sümaa nnojoluin natkaain.

16. (1) ¿Kasa nüküjaka Isaías süchiki tü alatajatkat sümüin Babilonia? (2) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu shikeraajüin tü nümakat Isaías?

 ¹⁶ Nüküjain Isaías nnojoluinjatüin jaralüin kepiain chaa Babilonia. Anuu nünüiki: «Müiria nnojoluin kepiain wayuu suluʼu» (Isaías 13:20). ¿Ekeraajüsüche tia pütchikat? Aa, ekeraajüsü. Tü süchikanainkat Babilonia chasü 80 kiloometüro uuchijeeruʼu sünain Bagdad (Irak). Nnojotsü kasain eein chayaa, miicheinchiki neʼe. Najaʼttirüin Jeʼwaa Babilonia maʼaka süküjain shia tü Wiwüliakat (Isaías 14:22, 23). *

17. ¿Jamüsü weʼitaainjatka waaʼin sünain süpüshuaʼa tü nüküjakat Maleiwa?

¹⁷ Wainmairü tü pütchi ekeraajakat suluʼujee tü Wiwüliakat. Weʼitaainjatü waaʼin sünain tü sümakat süchiki tü kasa alatajatkat mapeena. Shiimain nikeraajeerüin Jeʼwaa tü nümakat paʼaraiisüinjatüin tü Mmakat nutuma (paashajeʼera Números 23:19). Watüjaa aaʼu kateerüin woʼu  waneepia nutuma Maleiwa süka nnojoluin nüküjain alawaa (Tito 1:2). *

18. ¿Jamüsü nünüiki Pablo süchiki «tü nünüikikat Maleiwa»?

¹⁸ Pütüjaaitpa aaʼu nnojoluin eein wanee karaloʼuta eekai müin aka saaʼin tü Wiwüliakat. Pansaasü süpüshuaʼa tü sümakat. Pansaasü tü sümakat sümaa tü namakat na cientiificokana otta sümaa tü münakat süchiki wanee kasa eekai alatüirüin. Wainma pütchi anasü aküjünaka suluʼu otta wainma tü pütchi ekeraajakat suluʼujee. Eepajaʼa waneirua kasa anaka apüla tü Wiwüliakat. Anuu nünüiki Pablo: «Kaawainsü tü nünüikikat Maleiwa otta pülashaatasü maʼin shia». ¿Kasache kaawainka apüla shia? (Paashajeʼera Hebreokana 4:12, TNM).

19, 20. (1) ¿Kaseerü pütüjaweetka aaʼu sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat? (2) ¿Kasa paaʼinrajatka kojutule pümüin tü Wiwüliakat?

¹⁹ Anoutaajeerü pukuwaʼipa sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat. ¿Kaseerü pütüjaweetka aaʼu sutuma tü sümakat tü Wiwüliakat? Pütüjaajeerü aaʼu tü jülüjakat paaʼin otta tü suluʼukat paaʼin. Waaʼinrüinjatü tü sümakat tü Wiwüliakat, «aishi tapüla Maleiwa» nnojoishii müinjanain neʼe waya.

²⁰ Shiimain nümaʼanajeejatüin Maleiwa tü Wiwüliakat. Keeʼireesü naaʼin Maleiwa paashajeʼerüinjatüin shia, pikirajaain sünain otta kojutuin pümüin tü sümakat. Pikirajaale waneepia sünain, piyaawateerü aaʼu tü nüchekakat Maleiwa süpüleerua wayuu süpüshuaʼa. Wekirajaajeerü anain sooʼomüin tia suluʼu tü wane ekirajaayakat.