Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

4 CHILLKATUN

¿Iney am ta Jesukristo?

¿Iney am ta Jesukristo?

1, 2. 1) Kimfilmi ñi iney pingen kiñe üytun che, ¿‘rüf kimfiñ feychi che’ piafuymi? 2) Pu che, ¿chem rakiduamkey Jesus mu?

WALL Mapu mu müley fentren üytun che. Eymi kimpelaymi kiñeke engün. Welu, ¿rüf kimfimi feychi che? Femlay tati. Kimüñmafimi ñi iney pingen müten. Welu küme kimlafimi tañi mongen ka tañi chumngechi chengen.

2 Ka femngechi allkütupelaymi Jesus mu. Kidu 2.000 tripantu kuyfi mu miyawpay Mapu mu, welu fentren che küme kimlay ñi ineyngen. Kiñeke che ‘küme wentrungefuy’ pikey, kakelu che ‘kim chengefuy’ kam ‘Ngünechen-ngey’ pikeyngün. Eymi kay, ¿iney pikefimi ta Jesus? (Inaduamnge ti kimelün dungu 10).

3. ¿Chumngelu fente falin-ngey küme kimafiel ta Jewba ka Jesus?

3 Müna falin-ngey küme kimafiel ta Jesus, ¿chumngelu (chemu)? Ngüneduamnge Biblia ñi feypin: “Fey tüfa lle tati rumel mongen: tami kimngeael eymi, tami kiñen rüfngechi Ngünechenngen ka Jesucristo, eymi tami werküelchi Fotüm” (Juan 17:⁠3). Feley llemay, rüf kimfilmi ta Jewba ka Jesus, rumel mongen nierpuaymi küme mülewe ngetule ti Mapu (Juan 14:⁠6). Kafey Jesus küme yeniekefuy tañi mongen ka küme yewkefuy kakelu engün, feymu inayentufali. Fey kimfilmi ta Jesus, tüfa ka kelluaeymu famülke mu (Juan 13:⁠34, 35). Dew kimürpuymi ñi chumngen taiñ Wenu Chaw, ti 1 chillkatun mu. Feymu fewla inaduamaiñ Biblia ñi kimeltukeel Jesus mu.

‘PEFIYU TATI MESIA’

4. “Mesia” ka “Kristo”, ¿chem pin tüfachi epu üy?

4 Fentren tripantu petu ñi choyüngenon ta Jesus, Chaw Jewba feypikünuy Biblia mu ñi werküafiel tati Mesia, Kristo ka pingekelu. ¿Chumngelu femngechi pingekey ta Jesus? “Mesia” ebrew kewün mu küpay, ka “Kristo” griego kewün mu. ¿Chem pin tüfachi epu üy? “Tati dullingelu”. Chaw Ngünechen dullifi ta Jesus ñi femal kiñe falin küdaw, feymu “Mesia” ka “Kristo” pingekey ta Jesus. Kafey küpalechi antü mu, ti Mesia wechunentuafi kom ñi feypikünuel Chaw Dios.

5. Jesus tañi pu inanieetew, ¿rakiduamkepefuy may ñi Mesiangen ta kidu?

5 Tati pu inaniekefilu ta Jesus rüf rakiduamkefuy ñi Mesiangen ta kidu, tati feypikünungelu ñi küpayal (Juan 1:⁠41). Feymu apostol Pedro feypifi ta Jesus: “Eymi lle tati Cristo” (Matew 16:⁠16). Iñchiñ kay, ¿chumngechi kimafuiñ Jesus ñi rüf Mesiangen? Inaduamaiñ.

6. Chaw Dios, ¿chumngechi kellufi pu küme piwkengelu ñi kimal ineyngen ti Mesia?

6 Fentren tripantu petu ñi küpanon Jesus, kiñeke wentru poyekefilu ta Chaw Dios kimeli fillke dungu, femngechi ñi kelluafiel pu che tañi kimal ineyngen ta Mesia. ¿Chumngechi? Rakiduamnge, werküngelmi chew ñi trawüluwkülen fentren che, ñi yemeafiel kiñe che tami kimnofiel, tüfa küdawngeafuy. Welu feypingelmi chem ad niey ti che, peafimi tati. Ka femngechi, Jewba ñi pu wentru feypikünuy ñi chumal ti Mesia. Kom ñi feypiel engün femtripay Jesus mu, feymu pu küme piwkengelu kimkeyngün kidu ñi Mesiangen.

7. ¿Chem epu dungu femtripay Jesus mu?

7 Inaduamaiñ epu dungu ñi femtripan. Kiñe wirintukungey 700 tripantu petu ñi akunon Jesus. Kiñe wentru, Mikea pingelu, feypi ti Mesia ñi choyüngeal Belen pichi waria mu (Miqueas 5:⁠2). ¡Feychi waria llemay choyüngey ta Jesus! (Matew 2:⁠1, 3-9). Kafey Daniel feypi ti Mesia ñi kimfaluwal 29 tripantu mu (Daniel 9:⁠25). Tüfa ka femtripay. Tüfachi epu dungu ka fillke müleyelu kellukeeiñmu taiñ kimal ineyngen ti Mesia, tati feypikünungelu ñi küpayal (inaduamnge ti kimelün dungu 11).

Feychi fawtisangelu Jesus, ti Kristo ka Mesia ngetuy.

8, 9. Ñi rupan fawtisangelu Jesus, ¿chumngechi pengeli kidu ñi Mesiangen?

8 Chaw Jewba ka pengeli Jesus ñi Mesiangen. Kidu feypikünufi ta Juan tati Fawtisachefe chem ñi rupayal kimfaluwle ti Mesia, femngechi ñi kimal ineyngen. Jesus pemefi ta Juan ñi fawtisayaetew Jordan lewfü mu 29 tripantu mew. Feychi antü Juan pey ñi feypikünungeel. Biblia feypi: ‘Fawtisangelu müten ta Jesus, tripapatuy ta ko mew. Feymew müten nülatripay reke ta kallfü wenu, fey Jesus pefi ñi nagpan Ngünechen ñi newen kiñe palluma reke, fey akuy kidu mew. Ka allküngey ta kiñe dungun wenu mapu mew, feypilu: “Fey tüfa ta iñche ñi sakin Fotüm, ñi fentren manelnieel”’ (Matew 3:⁠16, 17). Juan allkülu ka adkintulu kom tüfa, kimi Jesus ñi Mesiangen (Juan 1:⁠32-34). Feychi antü, Chaw Jewba elufi ñi newen ta Jesus, feymu Mesiangetuy. Chaw Dios dullifi ñi Longko Ülmen-ngeal ka Ñidolngeal (Isaías 55:⁠4).

9 Tüfachi 3 dungu pengeli Jesus ñi Mesiangen: Biblia ñi feypikünuel, Chaw Dios ñi femün ka chem ñi rupan fawtisangelu Jesus. Welu, ¿chew tuwi? ¿Chumngechi chengefuy? Inaduamaiñ chem pin ta Biblia.

¿CHEW TUWI JESUS?

10. ¿Chew mülekefuy Jesus petu ñi küpanon Mapu mew?

10 Petu ñi küpanon Mapu mew, Jesus fentren tripantu mülekefuy wenu mapu mew. Femngechi kimeltukey Biblia. Mikea feypi fütra kuyfi ñi tuwün ti Mesia (Miqueas 5:⁠2). Kafey fentren rupa Jesus feypi ñi mülekefel wenu mapu mew petu ñi miyawpanon (papeltunge Juan 3:⁠13; 6:⁠62; 8:⁠23 ka 17:⁠4, 5). Feymu petu ñi küpanon Mapu mu, Jesus ka tañi Chaw rume kiñewküleyngu.

11. Chaw Jewba, ¿chumngelu fente piwkeyefi ta Jesus?

11 Jewba müna piwkeyefi ta Jesus. ¿Chumngelu chi kay? Kidu wüne dewmafi ta Jesus, petu chem ñi dewmanon rume. Feymu Biblia feypi “wünenngey” ta Jesus (Kolosense 1:⁠15). * Kidu müten kellufi ta Jewba ñi dewmayafiel itrokom mülelu (Kolosense 1:⁠16). Kafey, Jewba kidu dewmafi ta Jesus, feymu kiñen-ngey müten (Juan 3:⁠16). Ka femngechi, Chaw Dios elufi ta Jesus fillke werkün dungu, fey ñi feypilelafiel pu kümeke püllü ka tati pu che (Juan 1:⁠14). Kom tüfachi dungu mu, Jewba müna piwkeyefi ta Jesus.

12. ¿Chumngelu kimnieiñ ñi trürngenon Jewba Jesus engu?

12 Kiñeke che rakiduamkey ñi trürngen Jewba Jesus engu. Welu femngechi kimeltukelay Biblia. Rüf mew, Jesus dewmangey. Petu dewmangenolu mülelafuy. Welu Jewba dewmay kom tati mülelu ka rumel mülekey (Salmo 90:⁠2). Kafey Jesus Ngünechen ñi Fotümngey, welu trürümuwkelay Chaw Dios mu. Biblia küme pengeli ti Chaw ñi doykülen tati Fotüm mu (papeltunge Juan 14:⁠28; 1 Korintio 11:⁠3). Jewba müten “tati kom pepiluwün nielu” (Génesis 17:⁠1). Iney no rume doykülelay kidu mu ka doy newen nielay (inaduamnge ti kimelün dungu 12).

13. ¿Chumngelu Biblia feypi ‘Kristo mew adentuley ñi chumngen ta Ngünechen’?

13 Chaw Jewba ka tañi Fotüm Jesus rume fentren tripantu mür küdawingu ñi dewmayafiel pu kümeke püllü, pu wangülen, ti antü ka itrokom mülelu. Feymu rume piwkeyewingu (Juan 3:⁠35; 14:⁠31). Jesus küme inayentufi tañi chaw ñi chumngen, feymu Biblia feypi ‘Kristo mew adentuley ñi chumngen ta Ngünechen’ (Kolosense 1:⁠15).

14. Jesus, ¿chumngechi choyüngey kiñe pichiche reke?

14 Jesus eluwi ñi elkünual ti wenu mapu ñi nagpayal Mapu mew. Welu kidu kiñe püllüngefuy, feymu ¿chumngechi choyüngey kiñe pichiche reke? Jewba femi kiñe afmatufalchi dungu. Kidu dulli kiñe üllcha domo fütangenolu, Maria pingelu. Fey rulpalelfi Jesus ñi mongen Maria tañi pütra mew. Feymu, ñi choyüngeal Jesus, duamngelafuy ñi fütangeal tañi ñuke. Femngechi Maria choyüfi kiñe püñeñ kulpafengenolu, fey Jesus üytukulelfi (Luka 1:⁠30-35).

¿CHUMNGECHI CHENGEFUY?

15. ¿Chumafuymi tami doy küme kimafiel ta Jewba?

15 Jesus tañi Chaw mu femngey. Feymu kimfilmi ta Jesus, doy küme kimaymi Jewba ñi chumngen. Tüfachi dungu mu Jesus feypi: “Tañi pekeetew ta iñche, pekefi ta Chaw” (Juan 14:⁠9). Biblia mu papeltuafuymi ti lifru Matew, Marku, Luka ka Juan, femngechi doy kimafimi Jesus ñi mongen ka ñi chumngen.

16. 1) ¿Chem kimeltukefuy Jesus? 2) ¿Chew küpay tañi kimeltukeel?

16 Fentren che “Kimeltufe” pikefi ta Jesus (Juan 1:⁠38; 13:⁠13). Fillke falin dungu kimeltukefuy, kiñe tüfa “tati küme dungu ñi fülkülepan Ngünechen ñi longko ülmenngeael”. Feley llemay, amuldungukefuy Chaw Ngünechen tañi gobierno. Tüfa wenu mapu mew müley ka ngünenieay kom ti Mapu, fey kümelkayafi kom pu allkütukefilu ta Chaw Dios (Matew 4:⁠23). ¿Chew küpay tañi kimeltukeel? Jewba mu küpay. Feymu Jesus feypi: “Tañi kimeltukeel iñche ñi dungu no, welu may tüye iñche ñi werküetew tañi dungu” (Juan 7:⁠16). Jewba ayükey pu che ñi kimal tüfachi küme dungu. ¿Chem küme dungu? Kidu tañi gobierno ngünenieay kom ti Mapu. Jesus kimniefuy tañi Chaw ñi ayükeel tüfa.

17. 1) Jesus, ¿chew kimeltuchekefuy? 2) ¿Chumngelu fente küdawkefuy ñi kimeltucheal?

17 ¿Chew kimeltuchekefuy Jesus? Chew rume ñi mülen che. Amuldungukefuy fillke lof mu, waria, chew ñi ngillakangekem, ngillatuwe ruka, ka ruka che mew. Kidu üngümkelafuy pu che ñi pepayaetew, doy may kidu pemekefi pu che (Marku 6:⁠56; Luka 19:⁠5, 6). Tañi femün mu tüfa, Jesus kimniefuy ñi femngechi ayüwelkefiel tañi Chaw, ka kidu rumel femkey tañi Chaw ñi feypietew. Feymu fente küdawkefuy ka yafüluwkefuy tañi kimeltucheal (Juan 8:⁠28, 29). Kafey Jesus amuldungukefuy fente ñi kutranpiwkeyecheken (papeltunge Matew 9:⁠35, 36). Feychi mu pu longkolechi religioso rüf kimeltuchekelafuy ta Chaw Dios ka tañi gobierno mew. Jesus ngüneduami tüfa, feymu eluwi ñi kimeltuafiel ta fentren che Chaw Ngünechen ñi kümeke dungu.

18. Jesus tañi chumngen, ¿chem doy ayüfimi?

18 Jesus piwkeyechekefuy, duamtuchekefuy ka poyechefengefuy. Pu che ayükefuy ñi nütramkayafiel. Tati pu pichikeche ayüwkülen fülkontukefi (Marku 10:⁠13-16). Kafey nor wentrungefuy. Ayükelafuy ti norngenochi dungu ka ñi wedalkaken pu awtoridadkülelu (Matew 21:⁠12, 13). Feychi mu yamngekelafuy pu domo. Welu Jesus falintukefi ka yamkefi engün (Juan 4:⁠9, 27). Kafey Jesus rüf ñom chengefuy. Feymu kiñe rupa küchanamunfi tañi pu weni, welu pu kona mülefuy ñi femal tüfa (Juan 13:⁠2-5, 12-17).

Jesus amuldungukefuy chew rume ñi mülen che.

19. ¿Chem dungu ñi rupan pengeli Jesus ñi küpa kellukefiel pu che?

19 Jesus kimniefuy chem ñi duamnieel pu che, ka rüf küpa kellukefi. Feymu, Chaw Dios ñi newen mu, Jesus femi fillke afmatufal dungu ñi tremoltucheal (Matew 14:⁠14). Kiñe rupa fülkontueyew kiñe wentru lepra kutran nielu, fey feypieyew: “Pifulmi eymi, tremoltuafen tañi kutran mew”. Jesus kutrantupiwkey pefiel tüfachi wentru ñi kutrankawmeken. Feymu küpa kellufi fente tañi kutranduamyefiel. Nüñmafi ñi kuwü ka feypifi: “Ayülen tami tremotuael. ¡Tremotunge!”. Feychi mew müten ti wentru lifkületuy ñi kutran mu (Marku 1:⁠40-42). Rupalu tüfa, ¡müna yafüluwi tüfachi wentru!

RUMEL FEMKEFUY TAÑI CHAW ÑI FEYPIETEW

20. Jesus, ¿chumngelu doy inayentufali?

20 Jesus rumel femkefuy tañi Chaw ñi feypietew, feymu doy inayentufali. Chem rupalu rume ka chem ñi femetew rume tañi pu kayñe, eluwkefuy ñi femal tañi Chaw ñi mandaetew. Feymu eluwlay ñi welulkayaetew Weküfü (Matew 4:⁠1-11). Kafey kiñeke tañi pu che feyentukelafuy kidu ñi Mesiangen, ka “wedweduwi tati” pikefuyngün. Welu Jesus fentekünulay ñi femal Chaw Dios ñi ayükeel (Marku 3:⁠21). Kafey tañi pu kayñe kutrankaeyew, welu Jesus chumlafi rume (1 Pedro 2:⁠21-23).

21. Jesus kutrankangelu rume ñi langümngeal, ¿chumngelu inayentufali?

21 Jesus kutrankangelu rume ñi langümngeal, fentekünulay ñi femal Chaw Dios tañi feypietew (papeltunge Ebrew 5:⁠8). Rakiduamnge fente ñi kutrankawün Jesus feychi lalu. Kidu püresuntukungey, kiñeke che dalluntukueyew ñi weda pifiel ta Chaw Ngünechen, ti wedake awtoridad eli ñi langümngeal, pu che ayentueyew, pu soltaw kutrankaeyew ka külafantukungey kiñe orkon mamüll mu. Dew konmekelu Jesus, wirari: “Itrokom dungu dew mupiy” (Juan 19:⁠30). Küla antülu ñi lan, Jewba wiñomongeltueyew ñi müleal wenu mapu mew (Efesio 1:⁠20). Fey meli mari antülu, Jesus wiñotuy wenu mapu “ñi müleputuael Ngünechen ñi man” püle, fey rupachi tripantu mu tañi Chaw longkokünueyew (Ebrew 10:⁠12, 13).

22. Jesus femlu kay Chaw Dios tañi feypietew, ¿chem maneluwküleiñ iñchiñ?

22 Puwlu rume ñi langümngeal, Jesus femkefuy tañi Chaw ñi feypietew. Tañi femün mu tüfa, iñchiñ maneluwküleiñ ñi afnoal taiñ mongen küme mülewe ngetule ti Mapu. Femngechi ayükefuy Jewba ellaka mu. Küpalechi chillkatun mu, inaduamaiñ chumngechi taiñ kümelkaetew Jesus tañi lan, fey ñi afnoal taiñ mongen.

^ parr. 11 Jewba dewmay itrokom mülelu, feymu Chaw pingekey (Isaías 64:⁠8). Jesus dewmaeyew ta Jewba, feymu Chaw Ngünechen ñi Fotüm pingekey.