1, 2. (a) Ye ô ne jô na wo yeme môt éziñ a wum abui, fo’o ve amu wo yem éyôlé jé? Timine de. (b) Bôte ba buni na Yésus a ne za?

ABUI bôt da wum émo. Ô ne yem éyôlé môt a wum. Ve e yem éyôlé môt ate a nji tinane na wo kôme nye yem, na wo yeme mam mese ya ényiñe jé, a avale môt a ne.

² To’o Yésus a nga nyiñe si, den a lôteya mimbu 2000, ô ngenan ô wô’ô bôte be kobô’ô ajô dé. Ve abui bôt é nji yem avale môte Yésus a mbe. Bôte béziñe ba jô na, a mbe mbamba môt, bevo’o na a mbe nkuli mejô, bevô’ô ki ba buni na a ne Zambe. Wô’ô ki wo simesan aya?​—Fombô’ô Ayemé 12.

3. Amu jé é ne mfi asu dôé na, ô yeme Yéhôva Zambe a Yésus Krist?

³ É ne mfi asu dôé na, ô yem benya mejôô a lat a Yésus. Amu jé? Kalate Zambe a jô bia na: “Ényiñe ya melu mese é ne na, be aye yeme wo wo étam ô ne nya Zambe, be aye yeme fe nyô ô nga lôm, nnye a ne Yésus Krist.” (Jean 17:3) É ne fo’o été na, nge ô yeme benya mejôô a lat a Yéhôva ba Yésus, ô ne nyiñe nnôm éto e paradis si va. (Jean 14:6) Nde fe na, ñyemane wo yeme Yésus wo aye volô wo amu, nnye a liti bia avale bia yiane nyiñ a bôte bevok. (Jean 13:34, 35) E kabetôlô 1 bi nga yé’é benya mejôô a lat a Zambe. Éyoñe ji, bia zu yé’é mam Kalate Zambe a ye’ele bia a lat a Yésus.

4. Bifia “Messie” a “Krist” bi atinan aya?

⁴ Abui mimbu ôsusua na Yésus a bialé, Yéhôva a nga ka’a e Kalate Zambe été na, a ye lôme Messie, nge Krist. Éfia “Messie” ja so nkobô Hébreu a éfia “Krist” ja so nkobô Grec. Biyôlé mese’esa bite bibaé, bi atinane na Zambe a mbe na, a ye tobe Messie a nga kak, a ve nye beta éto éziñ. Messie ate nnye a mbe na, a ye tôé bengaka’a be Zambe bese. Yésus a ne fe volô wo melu ma. Ve ôsusua na Yésus a bialé, abui bôt é nga sili na, ‘za a ye bo Messie?’

5. Ye beyé’é be Yésus be nga buni na, nnye a ne Messie?

⁵ Beyé’é be Yésus be nji be be sôane na Yésus nnye, a mbe Messie Yéhôva a nga kak. (Jean 1:41) Éve’an é ne na, Simon Pierre a nga jô Yésus na: “Ô ne Krist.” (Matthieu 16:16) Aval avé bi ne tabe ndi na Yésus nnye, a ne Messie?

6. Aval avé Yéhôva a nga volô bezôsôô be bôt na be yemelane Messie?

⁶ Ôsusua na Yésus a bialé, bekuli mejô be Zambe be nga tili abui mam me nga ye volô bôte na be yemelane Messie. Jé é nga volô be? Tame simesane na ba lôme wo été bemetua na, ô ke nyoñe môt ô ngenane teke tame yen. Nge ba ve wo mbamba mendem, a lat a môt wo ke jeñ, wo ye bo ngule ya yemelane nye. Avale te fe Yéhôva a nga belane bekuli mejô bé na, be kate bia mam Messie a ye bo, a mam me aye kui be nye. Minkulane mejô mite mi nga tôéban, a volô bezôsôô be bôte na, be yeme fo’o na, Yésus nnye a mbe Messie.

7. Minkulane mejô mibaé mivé mi nga liti na Yésus a ne Messie?

 ⁷ Minkulane mejô mibaé ya minkulane mejô mite mmie mi. Wu ôsu, mimbu 700 ôsusua na Yésus a bialé, nkuli mejô Michée a nga jô na, Messie a ye bialé e mone tisone ba loone na Bethléhem. (Michée 5:2) A vôm ate émien, nnye Yésus a nga bialé! (Matthieu 2:1, 3-9) Wu baa, nkuli mejô Daniel a nga jô na, Messie a ye yéné mbu 29 ya éyoñe jangan (É.J). (Daniel 9:25) Minkulane mejô mi, a abui mife mi nga volô bezôsô be bôt na, be yeme fo’o na, Yésus nnye a mbe Messie.​—Fombô’ô Ayemé 13.

8, 9. Éyoñe Yésus a nga duban, jé é nga boban é liti’i na, Yésus a ne Messie?

⁸ Yéhôva a nga liti ne sañesañe na Yésus, nnye a ne Messie. Zambe a nga ka’a Jean Baptiste na, a ye ve nye ndem ja ye volô nye na, a yeme Messie. Éyoñe Yésus a nga zu duban e Jourdain mbu 29 ya éyoñe jangan, Jean a nga yene ndem éte. Kalate Zambe a kate bia jam é nga boban: “Éyoñe Yésus a nga mane baptizôban, a nga ji’a kôlô ôsôé atemetem na yôp é nga kandan, ane a nga yene nsisime Zambe ô sisik aval ane zum, ô za’a be nye; ane tyiñ é nga so yôp, a jô na, ‘Nyina a ne Mone wome me anye’e, me lô nye mvaé.’” (Matthieu 3:16, 17) Éyoñe Jean a nga yen, a wô’ô mam me nga bobane valé, a nga yeme na Yésus, nnye a mbe Messie. (Jean 1:32-34) Môs ôte,  éyoñe Yéhôva a nga ve Yésus nsisime wé, ane a nga bo Messie. A mbe nyô Zambe a nga tobe na, a bo Ntebe ôsu a Njôé.​—Ésaïe 55:4.

⁹ Minkulane mejô ya Kalate Zambe, mejô Yéhôva a nga kobô, a mam me nga boban éyoñe Yésus a nga duban, me aliti na Yésus a ne fo’o Messie. Ve Yésus a nga so vé, a nde fe, a mbe avale môt avé? Ñyenané jé Kalate Zambe a jô.

10. Jé Kalate Zambe a ye’ele mfa’a ya ényiñe Yésus ôsusua na, a zu si va?

¹⁰ Kalate Zambe a ye’ele na, Yésus a nga taté nyiñe yôp ayap éyoñ ôsusua na a zu si. Nkuli mejô Michée a nga jô na Messie a mbe a so’o “melu metô.” (Michée 5:2) Yésus émien a nga jô abui biyoñe na, a nga taté nyiñe yôp ôsusua na a zu bialé ane môt e si va. (Lañe Jean 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5.) Ja’a ôsusua na a zu si va, Yésus a mbe a bili angôndô ya mbamba élat a Yéhôva.

11. Amu jé Yésus a ne édima mis me Yéhôva?

¹¹ Yésus a ne édima mis me Yéhôva. Amu jé? Amu Zambe a nga té nye ôsusua na, a té biôm bise bivok. Ajô te ba loone Yésus na, “ntôle mone ya bitétéa bise.” * (Becolossien 1:15, Mfefé Nkôñelan) Yésus a ne fe édima mis me Yéhôva amu, nnye étam Yéhôva émien a nga té. Jôme te nje ba loone nye na, “atyi’i mon.” (Jean 3:16) Nde fe Yésus étam, nnye Yéhôva a nga belane nye asu na, a bo mam mese mevok. (Becolossien 1:16) Yésus étam, nnye ba loone na, “ajô” amu, Yéhôva a nga belane nye na, a kalane beéngele a bôt mejô mé.​—Jean 1:14.

12. Aval avé bia yeme na Yésus ba Zambe be nji bo môte wua?

¹² Bôt béziñe ba buni na, Yésus ba Zambe be ne môte wua. Ve Kalate Zambe a nji ye’ele de. Kalate Zambe a jô na Yésus a nga téban, nalé a tinane  na a bili atata’a. Ve Yéhôva nnye a nga té biôm bise, a nji bi atata’a. (Besam 90:2) Yésus a nji ve’ele simesane môs éziñe na a ne Zambe. Kalate Zambe a ye’ele ne sañesañe na, Ésa a dañe Mon. (Lañe Jean 14:28; 1 Becorinthien 11:3.) Yéhôva étam, nnye a ne “Zambe ya Ngul Ése,” a nnye a dañ anen a ngul émo ése.​—Fombô’ô Ayemé 14.

13. Amu jé Kalate Zambe a jô na, Yésus a ne “mfuna’ane ya Zambe a ne te yené”?

¹³ Yéhôva ba Mone wé, Yésus, be nga saé nsamba bizu’u mimbu, ôsusua na yôp a si bi atéban. Ba nye’esan angôndô ya abui! (Jean 3:35; 14:31) Yésus a nga mane vu mbamba mefulu me Ésa wé mese, jôme te nje Kalate Zambe a loone nye na, “mfuna’ane ya Zambe a ne te yené.”​—Becolossien 1:15.

14. Aval avé édima Mone Yéhôva é nga bialé môt a binam?

¹⁴ Édima Mone Yéhôva é nga tyi’i na, ja kôlô yôp a zu bialé si ane môt a binam. Aval avé jame te é nga boban? Yéhôva a nga bo asimba asu ya na, a futi ényiñe Mone wé abum be éndune ngone minga be nga loone na Marie. Fam éziñ é nji ve abume te; nde Marie a nga biaé mfufube mon, a yôlé nye na Yésus.​—Luc 1:30-35.

15. Aval avé ô ne tu’a yé’é yeme Yéhôva?

¹⁵ Ô ne yé’é abui mam a lat a Yésus, ényiñe jé, a mefulu mé nge wo lañe Kalate Matthieu, Marc, Luc a Jean. Ba loone bekalate bete na, bekalate ya mbamba foé. Amu Yésus a nga vu Ésa wé, éyoñe wo lañe minkañete ya ényiñe jé, wo ye fe tu’a yeme  Yéhôva. Jame te nde Yésus a nga jô na: “Môt a nga yene ma a yeneya fe Tate.”​—Jean 14:9.

16. Jé Yésus a nga ye’ele? Miñye’elane mi Yésus mi mbe mi so’o vé?

¹⁶ Abui bôt é mbe é loone Yésus na, “Ñye’ele.” (Jean 1:38; 13:13) Beta jame wua a nga ye’ele a mbe, ‘mbamba foé ya Éjôé Zambe.’ Éjôé te é ne jé? É ne Éjôé ya yôp. Ja ye jôé si se. Zambe a ye belane je na, a noo bibotane be bôte bese ba bo nye mewôk. (Matthieu 4:23) Miñye’elane mi Yésus mise mi mbe mi so’o be Yéhôva. Yésus a nga jô na: “Mejô me aye’ele me nji bo mejô mam, ve mejô môt a nga lôme ma.” (Jean 7:16) Yésus a mbe a yeme na Yéhôva a yi na, bôte bese be wô’ô mbamba foé ya Éjôé Zambe ja ye jôé si se.

17. Yésus a mbe a ye’ele vé? Amu jé a mbe a va’a mengule mese na a ye’ele bôt?

¹⁷ Yésus a nga ye’ele vé? Vôm ase a mbe a koone bôt. A nga ye’ele e minlam, e bitison, e makit, menda me Zambe, a menda menda. A nji yange na bôt, mbe be zu be nye. A mbe a kele be be. (Marc 6:56; Luc 19:5, 6) Yésus a mbe a va’a mengule mese, a éyoñe jé ése na a ye’ele bôt. Amu jé? Amu a mbe a yeme na, nkômbane Zambe ñwô le, a fe na a mbe a bo’o Ésa wé mewôk éyoñ ése. (Jean 8:28, 29) Yésus a mbe fe a kañete amu a mbe a koo bôt éngôngol. (Lañe Matthieu 9:35, 36.) A nga yene na betebe ôsu ya bamiñyebe, be nji be be ye’ele benya mejôô a lat a Zambe a Éjôé jé. Nde a mbe a jeñe mezene mese na, abui bôt é wô’ô mbamba foé.

18. Mefulu me Yésus mevé wo dañe nye’e?

 ¹⁸ Yésus a mbe a nye’e bôt a nyoñe fe be ngap. A mbe évôvôé nlem, a môt ase a mbe ngule ya ke laan a nye. To’o bongô be mbe be nye’e ba tabe a nye. (Marc 10:13-16) Yésus a mbe zôsôô, a vini’i fe ékotekot a ébotezel. (Matthieu 21:12, 13) Melu me Yésus, be nji be be semé binga. Yésus a mbe kom ése a semé binga, a mbe fe a nyoñe be a jin. (Jean 4:9, 27) Yésus a mbe fe a sili’i émiene si. Éve’an é ne na, ngô’é éziñ, a nga sôbe minlômane mié mebo, a to ke na ésaé te, é mbe asu alo.​—Jean 13:2-5, 12-17.

19. Éve’an évé ja liti na, Yésus a mbe a yeme miñyiane mi bôt, a jeñe na a jalé mie?

¹⁹ Yésus a mbe a yeme miñyiane mi bôt, a nga jeñe fe na, a jalé mie. Nalé a nga yené ne ngeññ éyoñ a nga belane ngule Zambe na, a saé bôt a zene ya mesimba. (Matthieu 14:14) Éve’an é ne na, ñzezam ô nga ke be Yésus a jô nye na: “Nge wo ame’ete, ô ne ngule ya saé ma.” Yésus a nga wô’ôtane mintaé mi môt ate. A nga wô’ô nye éngôngol a kômbô volô nye. Nde Yésus a nga nambe nye a jô nye na: “Me kañeseya, bo’o mvo’é.” Ane nkôkon ô nga yet! (Marc 1:40-42) Ye wo ve’ele simesan avale môt ate a nga wô’ôtan?

20, 21. Aval avé Yésus a ne mbamba éve’ela mfa’a ya bo Zambe mewôk?

²⁰ Yésus nnye a ne mbamba éve’ela mfa’a ya bo Zambe mewôk. Akusa bo mam me nga kui nye, nge mam besiñe bé be nga bo nye, a nga wulu ane Ésa wé a nye’e. Éve’an é ne na, Yésus a nji sem éyoñe Satan a nga ve’ele nye. (Matthieu 4:1-11)  Bôte béziñe ya nda bôte Yésus be nji buni na, a mbe Messie. Be nga jô na, “a ne ane nyô a so’o étyi.” Ve Yésus a nji telé ésaé Zambe. (Marc 3:21) Éyoñe besiñe bé be mbe be bo’o nye abé, Yésus a nga tabe ndi a Zambe, a nji jeñe na a kun émien.​—1 Pierre 2:21-23.

²¹ To’o na a nga wu awu mintaé, Yésus a nga ke ôsu a wulu ane Zambe a nye’e. (Lañe Bephilippien 2:8.) Tame simesane mintaé a nga jibi môs a nga wu. Be nga bi nye, bikotekot bengaa bi nga bôté nye ajô na, a biasé Zambe; betyi’i mejô ba nye’e ébotezel, be nga ve nye mekua. Beta nsamba bôt a nga kpwe’ele nye, a bezimba be nga  bôme nye, a tyele nye élé. Éyoñ a mbe na a nga zu wu, a nga jô na: ‘É tôébaneya!’ (Jean 19:30) Melu melal mvus awu Yésus, Yéhôva a nga wômôlô nye a ve nye nyôle ya nsisim. (1 Pierre 3:18) Mvuse besondô, nde Yésus a nga bulane yôp “ane a nga tabe si mbo nnôm Zambe,” a yange na a telé nye Njô.​—Behébreu 10:12, 13.

22. Zene fé Yésus a nga yoé éyoñ a nga bo nkômban Ésa wé?

²² Amu Yésus a nga bo nkômbane Zambe, jôme te nje a nga yoé zene ya nyiñe nnôm éto e paradis si va, avale Yéhôva a nga ka’a bia. E kabetôlô a tôñe nyi, bia ye yen aval avé awu Yésus da ye bo na, jame te é tôéban.