Ofurukile omumakuru

Ofurukile omuli ebilimu

OMUTWE GWA KANAI

Yesu Kirisito N’ohai?

Yesu Kirisito N’ohai?

1, 2. (a) Isi, kumanya kushai eibara ly’omuntu ain’ekitiinwa nikworekya nomumanyuruza? Shoborora. (b) Abantu baina mimanyireki etalikushanangana ekwete ahali Yesu?

ALIHO abantu bangi abaine ebitiinwa omu nsi. Aliho orwo wakuba nomaya eibara ly’omuntu nanka orw’enshonga y’ekitiinwakye. Kyonka, kumanya eibaralye tikilikworekya nk’okwo nomumanyuruza kurungi. Tikilikworekya nk’okwo nomanya buli kintu ekimukweteho.

2 Aliho orwo wakuba nomanya ebintu nanka ebikwete ahali Yesu Kirisito, n’orwo yatwire omu nsi emyaka 2,000 elabireho. Kyonka, abantu bangi tibakumanya akaba aina ngeshoki. Abandi nibagamba akaba ali muntu murungi, abandi akaba ali murangi, kandi abandi nibesiga nk’okwo wenene ni Katonda. Iwe nobon’otai?​—Shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 12.

3. Kumanya Yehova na Yesu Kirisito kubaki kintu ky’omugasho omuliwe?

3 Kintu ky’omugasho kumanya amazima agakwete ahali Yesu. Kubaki? Ebibulia negamba eti: “Oburora obutalihwaho nibw’obu: Bakumanye iwe Ruhanga omumoi ow’amazima, bamanye na Yesu Kirisito owo watumire.” (Yohana 17:3) Mazima, koramanya amazima agakwete ahali Yehova na Yesu, nobasa kutura omu nsi eraba eli paradiso. (Yohana 14:6) Kandi, kumanya Yesu nikwija kutujuna orw’enshonga akatuteraho obulebero burungi okwo twakubasa kwikarage n’abandi. (Yohana 13:34,35) Omumutwe gwa mbere, tukega amazima agakwete ahali Katonda. Kany’aka nitwija kwega bilinya ebyo Ebibulia elikwegesa ebikwete ahali Yesu.

TWABONA MASIHA!

4. Ebigambo “Masiha” na “Kirisito” nibyorekyaki?

4 Emyaka mimgi orwo Yesu yabaire atakazairwe, Yehova akatushubiza kulabira omu Bibulia nk’okwo yakutwekire Masiha, anga Kirisito. Kityo, ekigambo “Masiha” nikitabuka omu rulimi rw’Ekiheburania, na “Kirisito” nikitabuka omu rulimi rw’Ekigiriki. Amabara ago nigorekya nk’okwo Katonda yakuronkire Masiha n’okumuha ekitiinwa kihango muno ky’obutwazi. Orw’enshonga Masiha niwe aragobeshereza endagano zona za Katonda. N’omu kany’aka, Yesu nabasa kukujuna. Kyonka, orwo Yesu yabaire atakazairwe, abantu bangi bayebazaga bati ‘n’ohai ayakubaire Masiha?’

5. Isi, abegesibwa ba Yesu bakesiga nk’okwo Yesu niwe Masiha?

5 Abagesibwa ba Yesu tibalengeshainye nk’okwo akaba ali Masiha. (Yohana 1:41) Simoni Petero akagambira Yesu ati: “N’iwe Kirisito.” (Matayo 16:16) Twina mazimaki nk’okwo Yesu niwe Masiha?

6. Nikihai ekyo Yehova yakozire kumanyisa abantu abagorogoki kumanya Masiha?

6 Emyaka mingi Yesu atakazairwe, Abarangi ba Katonda bakahandiika amakuru gangi agakujunile abantu kumanya Masiha. Kubaki amakuru ago gaina omugasho? Tugambe ta nanka yakushaba ogende asitendi y’amabasi kuchwekera omuntu ow’otakabonaga. Wakumanya omuntu ogwo ka ta nanka yakuba akushoboroirege okwo omuntu ogwo ali kushana mara n’okwo ajwete. Kwakwo, na Yehova akakora abarangibe bahandiike ebintu ebyo Masiha yakukozire n’ebyakumugwireho. Okugobesherezibwa kw’oburangi obwo nikujuna abantu abagorogoki kumanya nk’okwo Yesu niwe Masiha.

7. Ni bintuki bibili ebyarangirwe ebilikworekya nk’okwo Yesu niwe Masiha?

7 Tekerezaho ebintu ebi bibili. Ekyambere, emyaka 700 Yesu atakazairwe, Mika akaranga nk’okwo Masiha yakuzairwe omu kigo kya Betelehemu. (Mika 5:2) Mara nikwo kyabaire! (Matayo 2:1, 3-9) Ekya kabili, omurangi Danieli akaranga nk’okwo Yesu yakubaire Masiha omwaka gwa 29 W.K. (Danieli 9:25) Ebyo nebintu bibili byonka ebilikworekya nk’okwo Yesu niwe Masiha ayabaire ashubiziibwe.​—Shoma Ekishoborozo Ekyongeirweho 13..

At his baptism, Jesus became the Messiah, or Christ

8, 9. Ni bintuki ebyazokire orwo Yesu yabaire nabatizibwa ebilikworekya okwo wenene niwe Masiha?

8 Yehova akorekya okwo Yesu niwe Masiha. Katonda akashuubiza Yohana omubatiza kumuha akabonero k’okumanya Masiha. Yohana akabona akabonero ako, orwo Yesu yamwizireho kamubatiza omu mwiga gwa Yorudani omu mwaka gwa 29 W.K. Ebibulia netugambira ebyabaireho: “Yesu kayamazire kubatizibwa aruga omu maizi bwangu, hao nao eiguru likinguka abona omwoyo gwa Katonda nigusongoka omu mishusire y’ekiiba, gumubandamaho. Leba, eiraka liruga omwiguru niligamba liti: ‘Ogu niwe mwana wange omugonzibwa, niwe nshemelerwa muno.’” (Matayo 3:16, 17, NW) Yohana orwo yahulire n’okubona akabonero ako, amanya okwo Yesu niwe Masiha. (Yohana 1:32-34) Yehova orwo yashesire omwoyogwe ahali Yesu, ekiro ekyo nirwo Yesu yabaire Masiha. Akaba Mukama mara mwebembezi waitu ayaronkirwe na Katonda.​—Isaya 55:4.

9 Oburangi bw’Ebibulia, ebigambo bya Yehova wenene, n’akabonero akazokire orwo Yesu yabatizibwa nibyorekya kwokwokwo okwo Yesu niwe Masiha. Kyonka Yesu akaruga nkahai, isi, akaba aina ngeshoki? Katubone ekyo Ebibulia elikugamba.

YESU AKARUGA NKAHAI?

10. Ebibulia neyegesaki ebikwete aha mitulire ya Yesu orwo yabaire atakaizire mu nsi?

10 Ebibulia neyegesa okwo Yesu akaikara omwiguru emyaka mingi atakaizire mu nsi. Mika akagamba okwo Masiha “abaho kwema amakiro gona, karai aka karai.” (Mika 5:2) Emirundi mingi, Yesu akagamba nk’okwo yaikaraga omwiguru orwo yabaire atakazairwe mu nsi. (Shoma Yohana 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5.) N’orwo yabaire atakaizire mu nsi, Yesu akaba ajwangaine na Yehova.

11. Kubaki Yehova nagonza Yesu?

11 Yehova nagonza muno Yesu. Kubaki? Orw’enshonga Katonda akamutonda ali wambere atakatonzire bintu bindi byona byona. Aha rw’ekyo Yesu nayetwa “muzigaijo mara mukuru w’ebitondwa byona.” * (Abakolosai 1:15) Mara, Yehova nagonza muno Yesu orw’enshonga akamwetondera. Niyo nshonga nayetwa “Omwanawe omumoi.” (Yohana 3:16) Mara, Yesu wenene wenka niwe Yehova yakolize kutonda ebintu ebindi byona. (Abakolosai 1:16) Yesu wenene wenka nayetwa “Kigambo,” orw’enshonga Yehova akaba namutuma kuha abamalaika n’abantu amakuru n’ebiragirobye.​—Yohana 1:14.

12. Nitumanya tutai nk’okwo Yesu na Katonda tibalikwigana?

12 Abantu abandi nibaikiliza okwo Yesu na Katonda omushoborabyona muntu omoi. Kyonka Ebibulia telikwegesa etyo. Ebibulia neyegesa nk’okwo Yesu akatondwa. Ekyo nikyorekya okwo aina embandizo. Kyonka Yehova ayatonzire ebintu byona taina mbandizo. (Ezaburi 90:2) N’orwo ali mwana wa Katonda, Yesu tiyarengire kweiganisa na Katonda. Ebibulia neyegesa okwo Tata niwe mukuru kushaga Omwana. (Shoma Yohana 14:28; 1 Abakorinto 11:3.) Yehova wenene wenka niwe “Rushoborabyona.” (Embandizo 17:1) Wenene niwe aba mukuru mara niwe agira amani omu nsi n’omwiguru.​—Shoma Ekishorozo Ekyongeirweho 14.

13. Kubaki Ebibulia negamba eti Yesu “ashusha Ruhanga ataboneka”?

13 Yehova n’omwanawe, Yesu, bakakora emilimo omukwema amoi emyaka mingi ensi n’eiguru bitakatonzirwe. Nikizoka bakaba nibagonzangana muno! (Yohana 3:35; 14:31) Yesu akarondora engesho za Ishe geigeigei niyo nshonga Ebibulia nemweta “ashusha Ruhanga ataboneka.”​—Abakolosai 1:15.

14. Kikaba kitai omwana omugonzibwa wa Yehova kuzarwa ali muntu omu nsi?

14 Omwana omugonzibwa wa Yehova akaikiliza kuruga omwiguru n’okuzarwa omu nsi ali muntu. Ekyo kikabasikana kitai? Omu kukora ekyokutangaza Yehova akafurura omwanawe kuruga omwiguru mpaka omwibunda ly’omubikira ayabaire nayetwa Maria. Orw’enshonga egyo, Yesu akaba ataina ishe ow’omubili nyabubili. Kityo, Maria akazara omwana wo mwojo ataina ntambara za bufu bwa Adamu, yamweta eibara Yesu.​—Luka 1:30-35.

YESU AKABA AINA NGESHOKI?

15. Yehova wakubasa kumumanyage otai?

15 Nobasa kwega ebintu bingi ebishagireho ebikwete ahali Yesu, emitulire ya wenene, n’engeshoze omu kushoma ebitabo ebili omu Bibulia ekya Matayo, Mariko, Luka na Yohana. Ebitabo ebyo nibyetwa Evangeli. Orw’okuba Yesu aina engesho nk’ezaishe, byona eby’orashoma birakujuna kumanya kurungi Yehova. Niyo nshonga Yesu akagamba: “Ayamboine yaboine Tata.”​—Yohana 14:9.

16. Yesu akegesaki? Emyegeso ya Yesu ekaruga nkahai?

16 Abantu enyamungi bayetaga Yesu “Mwegesa.” (Yohana 1:38; 13:13) Omubyo Yesu yayegesize ekintu kikuru kikaba kili “evangeli y’obukama bwa Katonda.” Obukama obwo kiki? Obukama obwo butwazi bwa Katonda obuli omwiguru oburatwara ensi yona n’okureta emigisha omu bantu abalikworobera Katonda n’okukora eby’alikwenda. (Matayo 4:23) Buli kimoi ekyo Yesu yayegesize kikaba nikiruga ahali Yehova. Yesu akagamba ati: “Okwegesa okwo nyegesa tikuba kwange, kuba kw’ayantumire.” (Yohana 7:16) Yesu akamanya okwo Yehova nayenda abantu bona bahulire amakuru garungi, okwo obukama bwa Katonda buratwara ensi yona.

17. Yesu akaba nayegesa nkahai? Kubaki Yesu yabaire aina ekihika kingi muno omu kwegeshereza abantu?

17 Yesu akaba nayegesa nkahai? Buli mbali yashangaga abantu. Akegesa omu byaro, omu katare, omu mijajaro, omu masinagogi n’omumaju g’abantu. Tiyalinzire bantu kabamuhiga. Shana akabahiga mbali babeire bali. (Mariko 6:56; Luka 19:5, 6) Yesu akaba aina ekihika kingi muno, akatekaho amani n’akanya kawenene kangi kwegesa abantu. Kubaki? Orw’enshonga akaba namanya nk’okwo Katonda nayenda akor’atyo mara ebiro byona akahuliliza Ishe. (Yohana 8:28, 29) Kandi, Yesu akaba narangilira orw’enshonga akaba naganyizibwa abantu. (Shoma Matayo 9:35, 36.) Abebembezi b’edini tibayegesaga bantu mazima agakwete ahali Katonda n’Obukamabwe. Kityo, akabanayenda abantu bangi bahulire amakuru garungi.

18. Ningeshoki eza Yesu ezilikukushemelera?

18 Yesu aketaho abantu n’okubenda muno. Akaba aina ekisha n’obunywanyi. Nangu n’abana bayendaga kwikara haihi nawe. (Mariko 10:13-16) Yesu yagonzaga ehaki. Yatamwaga obu lyalya n’okuburwa kw’ehaki. (Matayo 21:12, 13) Akatura omu kanya ako abakazi babeire nibagayuruzwa n’okwimwa ehaki zabo. Kyonka ebiro byona Yesu yakuniraga abakazi. (Yohana 4:9, 27) Kandi, Yesu akaba nayetohya muno. Ekiro kimoi Yesu akanabisa abegesibwabe amaguru, ekintu ekyakorwaga abairu.​—Yohana 13:2-5, 12-17.

Jesus preached wherever he found people

19. Nikihai ekilikworekya okwo Yesu akamanya ametage g’abantu mara akaba nayenda kubajuna?

19 Yesu akaba namanya ametage g’abantu, mara akaba nayenda kubajuna. Ekintu ekyo kikaboneka orwo yakolize amani ga Katonda kukora ebitangazo byo kukiza abantu. (Matayo 14:14) Nk’omushaija omoi ayabaire aina ebibembe akagya ahali Yesu yamugambira ati: “Kawakwenda wakunyeza.” Aho amuganyizibwa, aimukya omukonogwe amukwataho, amugambira ati: “Ninyenda oyere” Omushaija ogwo akira naho naho! (Mariko 1:40-42) Isi, notekereza omushaija ogwo akehulira atai?

AKABA MWESIGWA EBIRO BYONA AHALI ISHE

20, 21. Yesu akatuteraho buleberoki oburungi obw’okworobera Katonda?

20 Yesu bulebero burungi bw’okworobera Katonda. N’orwo ababishabe bamukozire kubi akagendelera kuba mwesigwa ahali Ishe. Kandi, n’orwo sitani yamulengesize, Yesu tiyakozire ntambara. (Matayo 4:1-11) N’abantu b’orugandarwe tibamwikilize nk’okwo akaba ali Masiha, nangu bakagamba bati, “ararukire” kyonka Yesu akagendelera kukora omulimo gwa Katonda. (Mariko 3:21) Abanyarwango n’ababishabe orwo bamukozire kubi Yesu akagendelera kuba mwesigwa ahali Katonda kandi tiyalengesize kubakora kubi.​—1 Petero 2:21-23.

21 N’orwo yafire orufu rw’okubonabonesibwa, omu mashasi gangi, Yesu akagendelera kuba mwesigwa ahali Yehova. (Shoma Abafilipi 2:8.) Tekereza okwo yayetagire kwegumisiliza ekiro ekyo yafire. Akakwatwa, yatoijerwa Abajulizi b’ebishuba bamubeiyerera bati yarogota, yaramurwa abaramuzi aba lyalya, yashekelerwa n’embaga, nabaisherukare bamubonabonesa n’okumuhanika aha muti gw’obushasi. Orwo yaizire kufa akagamba ati: “Byawa!” (Yohana 19:30) Kayabaire amazire ebiro bishatu afire, Yehova yamuhimbura yamuha omubili gw’omwoyo ogulikurorai. (1 Petero 3:18) Amalimansi gake kagarabireho, akagaruka omwiguru,“akasingira aha buryo bwa Katonda” alinzire kukuhabwa engoma kaba Mukama.​—Abaheburania 10:12, 13.

22. Nitwija kuhabwa mperwaki orw’enshonga Yesu akaba mwesigwa ahali Ishe?

22 Orw’okuba Yesu akaikara ali mwesigwa ahali Ishe, kany’aka twina eshuubi y’okutura eirai lyona omu nsi eraba eli paradiso, nk’okwo Yehova yaragaine. Omu mutwe ogulikuhonderaho, nitwija kufumoraho okwo orufu rwa Yesu rwakubasa kutubonesa oburora obutalihwaho.

^ ekichweka 11 Yehova nayetwa Isheichwe orw’enshonga niwe Mutonzi. (Isaya 64:8) Yesu nayetwa Mwana wa Katonda orw’enshonga akatondwa Yehova. Nangu, abamalaika n’abantu nibetwa abana ba Katonda.—Yobu 1:6; Luka 3:38.