Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI 4

Ino Yesu Klistu Ngani?

Ino Yesu Klistu Ngani?

1, 2. (a) Sa na mulishi liina lya muntu ushibikitwe nkokwaamba ayi mulimushi kabotu? Amusansulule. (b) Ino bantu balashoma ayi Yesu ngani?

KULI bantu baanji bashibikitwe pacishi. Mpashi mulishiiko liina lya womwi wabaabo. Sombi kushibabo liina lya muntu teshi kwaamba ayi mulimushi kabotu. Ici tacaambi ayi mulishi makani oonse pabuumi bwakwe ambwaabete.

2 Nabi kwaamba ayi Yesu Klistu wakalingaako myaaka 2,000 yainda, mpashi mwakamunyumfwawo. Bantu baanji tabacishiwo Yesu mbwaakalinga ndyaakalinga pacishi ca panshi. Bamwi balashoma ayi wakalinga musankwa mubotu, bamwi ayi mushinshimi, alimwi bamwi ayi ngu Lesa. Ino mwebo mutoyeeya buyani?—Amubone Makani Aamwi 12.

3. Ino nceebonshi kushiba Yehova Lesa a Yesu Klistu kulayandika abuumbi?

3 Kushiba cancine pali Yesu ncintu ciyandika abuumbi. Ino nceebonshi? Baibo ilaamba ayi: “Kwaamba ayi bakacane buumi butamaani, balyeelete kushiba mwebo nobaLesa bancinencine nweenkabo, aYesu Klistu uyo ngomwakatuma.” (Joni 17:3) Ncakwiila na mwashiba cancine pali Yehova a Yesu, inga mwaba abuumi bwamuyayaya mupaladaiso pacishi ca panshi. (Joni 14:6) Kushiba Yesu kulaakumucafwa abuumbi mukwiinga Yesu ncakubonenaako cibotu ca mbotweelete kukala abantu. (Joni 13:34, 35) Mumutwi 1, twakeeya cancine pali Lesa. Ano tutokwiiya Baibo nshoiisha pali Yesu.

TWAMUCANA MESIYA!

4. Ino maswi akwaamba ayi “Mesiya” a “Klistu” alasansulula nshi?

4 Myaaka iinji Yesu kaatana kushalwa, Yehova wakashomesha kwiinda mu Baibo ayi alaakutuma Mesiya, na Klistu. Liswi lyakwaamba ayi “Mesiya” lilaswa kumushobo waci Ebulu, lyalo “Klistu” lilaswa kuci Giliki. Maswi oonse obilo aya alasansulula ayi Lesa alaakusala Mesiya wakashomeshekwa akumupa cuuna cilibetele. Kwiinda muli Mesiya shishomesho shakwe Lesa shoonse shilaakukumanishikwa. Alimwi Yesu inga wamucafwa apacecino ciindi. Ono Yesu kaatana kushalwa, bantu baanji bakalinga kuliipusha ayi ‘ino ngani eshi akabe Mesiya?’

5. Sa bashikwiiya bakwe Yesu bakalinga kushoma ayi ngo Mesiya?

5 Cakutatoonsha bashikwiiya bakwe Yesu bakalinga kucishi ayi ngo Mesiya wakashomeshekwa. (Joni 1:41) Kucakubonenaako, Simoni Pita wakaamba ayi: “Ndimwe Klistu.” (Mateyo 16:16) Ino inga twashoma buyani ayi Yesu ngo Mesiya?

6. Ino Yehova wakacafwa buyani bantu bashomeka kushiba ayi Yesu ngo Mesiya?

6 Myaaka iinji Yesu kaatana kushalwa, bashinshimi bakwe Lesa bakalemba makani aanji akalinga kweelete kucafwa bantu kushiba Mesiya. Ino akalinga kweelete kubacafwa buyani? Atwaambe ayi bamutuma kuya mukubwesa muntu umwi ngomuteshiwo ku citesheni camabaasi kucanika bantu baanji. Inga mwacikonsha kumucana muntu uyo na bamusansulwita kabotu mbwaaboneka. Bweenka ubo a Yehova mbwakasebensesha bashinshimi kutulwiita Mesiya nsheshi akacite asheshi shikamucitikile. Kukumanishikwa kwa bushinshimi boonse ubu kulacafwa bantu bashomeka kushiba kwaamba ayi Yesu ngo Mesiya.

7. Ino mbushinshimi bobilo buli butondesha ayi Yesu ngo Mesiya?

7 Atwaambe pa bushinshimi bobilo. Cakutaanguna, myaaka 700 Yesu kaatana kushalwa, mushinshimi Mika wakaamba ayi Mesiya alaakushalilwa kutauni iniini iitwa ayi Betileemu. (Mika 5:2) Alimwi ncakwiila Yesu nkwaakashalilwa! (Mateyo 2:1, 3-9) Cabili, mushinshimi Danyelo wakaamba ayi Mesiya alaakuboneka mumwaaka wa 29 C.E. (Danyelo 9:25) Ubu mbushinshimi bobilobo pa bushinshimi buunji butondesha patuba kwaamba ayi Yesu ngo Mesiya wakashomeshekwa.—Amubone Makani Aamwi 13.

Yesu wakaba Mesiya na Klistu, bushiku ndyaakalinga kubombekwa

8, 9. Ino nshiinshi shakacitika Yesu ndyaakalinga kubombekwa isho shakatondesha ayi ngo Mesiya?

8 Yehova wakatondesha patuba kwaamba ayi Yesu ngo Mesiya. Lesa wakashomesha Joni mubombeki cishibilo cakumucafwa kushiba Mesiya. Yesu ndyaakaya mukubombekwa kuli Joni mubombeki kumulonga wa Joodani mu 29 C.E., Joni wakabona cishibilo. Baibo ilatulwiita shakacitika: “Pesule lyakubombekwa, Yesu wakaswa mumaanshi; mpeeke liculu lyakacaluka, lyalo wakabona Mushimu wakwe Lesa kauselukila pali nguwe anga nimpolobe. Mpeeke liswi lyakanyumfwika kuswa kwiculu ayi: ‘Uyu ngoMwanaangu, ngoonsuni, Pali nguwe ndikondetwe abuumbi.’” (Mateyo 3:16, 17) Lyalo Joni ndyaakabona akukutika cishibilo ici, wakeshiba ayi Yesu ngo Mesiya. (Joni 1:32-34) Bushiku bulya, Yehova ndyaakatila mushimu wakwe pali nguwe, Yesu wakaba Mesiya. Ngwaakasalwa a Lesa kwaamba ayi abe Mweendeleshi a Mwaami.—Isaya 55:4.

9 Bushinshimi bwamu Baibo, maswi akaamba Yehova mwiine, ashakacitika Yesu ndyaakalinga kubombekwa shilatondesha ayi Yesu ngo Mesiya. Ono ino Yesu wakaswa kuli, alimwi ino wakalinga muntu wa buyani? Atubone Baibo nshoyaamba.

INO YESU WAKASWA KULI?

10. Ino Baibo ilaambanshi pabuumi bwakwe Yesu kaatana kusa pacishi?

10 Baibo ilaamba ayi Yesu wakalinga kwiculu kwa myaaka iinji kaatana kusa pacishi. Mika wakaamba ayi Mesiya ngwa kunshiku “shakale kale.” (Mika 5:2) Yesu alakwe mwiine wakalinga kwaambawo liinji ayi wakalinga kwiculu kaatana kusa pacishi. (Amubelenge Joni 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5.) Nabi kaatana kusa pacishi, Yesu wakalinga kucite bushicibusa bulibetele aYehova.

11. Ino nceebonshi Yehova alimusuni abuumbi Yesu?

11 Yehova alimusuni abuumbi Yesu. Ino nceebonshi? Mukwiinga ngwaakatanguna kulenga kaatana kulenga cimwi cili coonse. Aboobo Yesu aleetwa ayi “mutaanshi kushalwa kushilengwa shoonse.” * (Bene Kolose 1:15) Cimwi Yehova ncaamusunini abuumbi Yesu ncakwaamba ayi wakamulenga mwiine cakubula kwiinda mu umwi. Ncaitilwa ayi “Mwanaakwe wakashalwabo eenka.” (Joni 3:16) Yesu ngo eenkabo Yehova ngwaakasebensesha kulenga shintu shimwi. (Bene Kolose 1:16) Alimwi Yesu eenkabo ngowiitwa ayi “Liswi,” mukwiinga Yehova wakamusebensesha kutola makani ashakucita ku baanjelo akubantu.—Joni 1:14.

12. Ino tulishi buyani ayi Yesu a Lesa teshi muntu womwi?

12 Bantu bamwi balashoma ayi Yesu a Lesa ngumuntu womwi. Sombi Baibo teshi mboyaamba. Baibo ilaamba ayi Yesu wakalengwa, kusansulula ayi Yesu wakalinga kucite matalikilo. Sombi Yehova, uyo wakalenga shintu shoonse, taacitewo matalikilo. (Kulumbaisha 90:2) Mbuli mwanaakwe Lesa, Yesu taakwe kulyeelanyawo a Lesa. Baibo ilaamba cakuteenda mweela ayi Ta ngumunene kwiinda Mwaana. (Amubelenge Joni 14:28; 1 Bene Kolinto 11:3.) Yehova eenkabo ngo “Lesa Shinkusu Shoonse.” (Matalikilo 17:1) Ngomunene kwiindaawo alimwi ngoocite nkusu shiindaawo mububumbo boonse.—Amubone Makani Aamwi 14.

13. Ino nceebonshi Baibo ilaamba ayi Yesu ‘ncikosha ca Lesa utaboneki’?

13 Cishi ca panshi aliculu kashitana kulengwa, Yehova aMwanaakwe Yesu bakasebensa pomwi kwa myaaka iinji. Balyeelete bakalinga kusunene abuumbi! (Joni 3:35; 14:31) Yesu wakakonkela bunene mibo ya baishi cakwaamba ayi Baibo ilamwiita ayi “ncikosha ca Lesa utaboneki.”—Bene Kolose 1:15.

14. Ino cakakonsheka buyani kwaamba ayi Mwanaakwe Yehova usuniki ashalwe mbuli muntu?

14 Mwanaakwe Yehova ngwaasuni abuumbi wakasumina kuswa kwiculu akusa mukushalwa pacishi ca panshi mbuli muntu. Ino ici cakakonsheka buyani? Kwiinda mucaankamiko Yehova wakalonsha buumi bwa Mwanaakwe kuswa kwiculu akububika mulifumo lyakwe Maliya mwanakashi utana koonanawo kale amusankwa. Munshila iyi, Yesu taakalinga kucitewo ishi wakumubili. Aboobo Maliya wakashala mwaana usalalite, akumupa liina ayi Yesu.—Luka 1:30-35.

INO YESU WAKALINGA MUNTU WA BUYANI?

15. Ino nciinshi ceenga camucafwa kumushiba kabotu Yehova?

15 Inga mweeya shiinji pa buumi bwakwe Yesu, amibo yakwe kwiinda mukubelenga mabuku amu Baibo mbuli Mateyo, Maako, Luka, a Joni. Mabuku aya aleetwa ayi Makani Abotu. Mukwiinga Yesu uli mbuli Baishi, nsheenga mweeya pali nguwe inga shamucafwa kumushiba kabotu Yehova. Nceceeco Yesu ncakaambila ayi: “Uyo wabona ndime wabona abaTa.”—Joni 14:9.

16. Ino Yesu wakalinga kwiisha nshi? Ino nshaakalinga kwiisha wakashikusha kuli?

16 Bantu baanji bakalinga kwiita Yesu ayi “Mufundishi.” (Joni 1:38; 13:13) Makani anene ngaakalinga kwiisha akalinga “makani abotu a Bwaami.” Ino Bwaami nciinshi? Nimfulumeende yakwiculu yakwe Lesa yeshi ikanokweendelesha pacishi coonse ca panshi akuleta shoolwe kubantu banyumfwila Lesa. (Mateyo 4:23) Shintu shoonse Yesu nshaakalinga kwiisha shakaswa kuli Yehova. Yesu wakaamba ayi: “Nshonjiisha teshi shangu sobwe, sombi nsha wooyo wakantuma.” (Joni 7:16) Yesu wakalinga kucishi kwaamba ayi Yehova alisuni ayi bantu banyumfwe makani abotu a Bwaami bweshi bukeendeleshe pacishi.

17. Ino Yesu wakalinga kwiisha kuli? Ino nceebonshi ncaakasebensela cankusu kwiisha bamwi?

17 Ino Yesu wakalinga kwiisha kuli? Kuli koonse kwakalinga kucanika bantu. Wakalinga kwiisha mumisena yakulaale amumatauni anene, mumishi, mumisena yamakwebo, misena yakupaililaamo, alimwi amumaanda abantu. Taakalinga kulangila ayi bantu banoosa kuli nguwe. Sombi lyoonse wakalinga kubakonkela. (Maako 6:56; Luka 19:5, 6) Yesu wakasebensa cankusu kwaaba ciindi ankusu shakwe kwiisha bantu. Ino nceebonshi? Mukwiinga wakalinga kucishi ayi iyi njencito Lesa njaakalinga kusuni ayi acite alimwi wakalinga muntu unyumfwila Baishi lyoonse. (Joni 8:28, 29) Yesu wakalinga kushimikila ceebo cakunyumfwila bantu nkumbu. (Amubelenge Mateyo 9:35, 36.) Wakabona kwaamba ayi bamatanjilili babupailishi tabakalinga kwiisha cancine cakwe Lesa a Bwaami bwakwe. Aboobo wakalinga kusuni kucafwa bantu baanji kunyumfwa makani abotu.

18. Ino njimibo nshi Yesu njaakalinga kucite njemusuni abuumbi?

18 Yesu wakalinga muntu usuni bantu akubabikilaako maano. Wakalinga kucite moyo ubotu alimwi taakalinga kuyoosha kubandikaakwe. Nabi baana bakalinga kwaanguluka kuba anguwe. (Maako 10:13-16) Yesu taakalinga kusalulula bantu. Wakalinga kupatite kutalulama koonse. (Mateyo 21:12, 13) Ndyaakalinga pacishi banakashi tabakalinga kucite shoolwe shiinji alimwi tabakalinga kupekwa bulemu. Nacibi boobo Yesu lyoonse wakalinga kulemeka banakashi akubabona ayi mbantu. (Joni 4:9, 27) Yesu wakalinga muntu uliceesha abuumbi. Kucakubonenaako, bushiku bumwi wakasansha batumwi bakwe kushimpanta, incito yakalinga kucitwabo amusebenshi.—Joni 13:2-5, 12-17.

Yesu wakalinga kushimikila kuli koonse nkwaacana bantu

19. Ino ncakubonenaako cili citondesha kwaamba ayi Yesu wakalinga kucishi shakalinga kuyandika bantu alimwi wakalinga kusuni kubacafwa?

19 Yesu wakalinga kucishi bantu nshebakalinga kuyandika, alimwi wakalinga kusuni kubacafwa. Ici cakabonekela patuba ndyaakacita shaankamiko shakushilika bantu kwiinda mukusebensesha nkusu Lesa nshaakamupa. (Mateyo 14:14) Kucakubonenaako musankwa wakalinga kucite manata wakaya kuli Yesu akwaamba ayi: “Na kamusuni, inga mwanshilika.” Yesu wakamunyumfwila nkumbu musankwa ceebo cakupenga kwakwe. Aboobo wakalinga kusuni kumucafwa. Lyalo Yesu wakafungulula lyaansa lyakwe akumucata, mpeeke wakaamba ayi: “Ee ndisuni! Ba kabotu.” Lyalo musankwa uyo wakoola! (Maako 1:40-42) Ono amuyeeyebo musankwa ulya mbwaakalinyumfwa!

WAKALINGA KUSHOMEKA LYOONSE KULI BAISHI

20, 21. Ino Yesu ncakubonenaako cibotu buyani kumakani akunyumfwila Lesa?

20 Yesu ncakubonenaako cibotu cakunyumfwila Lesa. Wakashomeka lyoonse kuli Baishi nabi ndyaakalinga kupenshekwa abalwani bakwe. Kucakubonenaako, ndyaakeeleshekwa a Satana Yesu taakwe kukomwa. (Mateyo 4:1-11) Bashikamukowa bamwi bakwe Yesu tabakwe kumushoma ayi ngu Mesiya alimwi bakalinga kwaamba ayi “wacinkuka,” sombi Yesu wakatolelela kucita ncito yakwe Lesa. (Maako 3:21) Yesu wakatolelela kushomeka kuli Lesa nabi balwani bakwe ndyebakalinga kumupensha alimwi taakwe kubabooshaamo.—1 Pita 2:21-23.

21 Yesu wakatolelela kushomeka kuli Yehova nabi ndyaakalinga kupenshekwa kushikila ciindi ndyaakafwa lufu lucisa. (Amubelenge Bene Filipi 2:8.) Amuyeeyebo nshaakalinga kweelete kuliyumya pabushiku mbwaakafwa. Bakamucata, bamwi bakamubekesha ayi wakalinga kucobola Lesa, boomboloshi batabete kabotu bakoombolosha ayi acaikwe, bantu bakamuseka, wakoomwa abashilumamba akupopwa pacisamu. Ndyaakalinga kufwa Yesu wakaamba ayi: “Shakumanishikwa!” (Joni 19:30) Ndipakeenda nshiku shotatwe kuswa ciindi Yesu ndyaakafwa, Yehova wakamubusha akumupa mubili wamushimu. (1 Pita 3:18) Pesule lya nsondo shiniinibo, Yesu wakaboolela kwiculu, “akuya mukukala kululyo lwakwe Lesa,” kulindila ayi Lesa amubike pa Bwaami.—Bene Ebulu 10:12, 13.

22. Ino ncoolwe nshi ncotucite ceebo cakushomeka kwakwe Yesu kuli Baishi?

22 Tulicite coolwe ano cakuba abuumi butamaani mupaladaiso pacishi ca panshi mukwiinga Yesu wakatolelela kushomeka kuli Baishi, bweenka Yehova mbwaakashomesha. Mutwi utokonkelaawo, ulaakutwiisha mbweenga lufu lwakwe Yesu lwalengesha ayi tukabe abuumi butamaani.

^ par. 11 Yehova aleetwa ayi Ishiwesu mukwiinga ngo Mulengi. (Isaya 64:8) Yesu aleetwa ayi Mwanaakwe Lesa mukwiinga Yehova ngowakamulenga. Baanjelo, a Adamu, abalo baleetwa ayi baana bakwe Lesa.—Jobo 1:6; Luka 3:38.