Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 4

¿Alkye Jesucristo?

¿Alkye Jesucristo?

1, 2. a) ¿Tiquʼn mlay txi tqʼamaʼna qa ojtzqiʼnxix jun xjal tuʼna noq tuʼnju o tzʼok tbʼiʼna tbʼi? b) ¿Tiʼ in kyqʼamaʼn xjal tiʼj Jesús?

ATEʼ nim xjal ojtzqiʼn kywitz kyuʼn txqantl ex bʼiʼnlo tbʼi jun tuʼna. Pero ¿jakupe txi tqʼamaʼna qa ojtzqiʼnxix xjal lu tuʼna qa oʼkx o tzʼok tbʼiʼna tbʼi? Mlay. ¿Tiquʼn? Tuʼnju mintiʼ ojtzqiʼn tuʼna tkyaqilju tten tanqʼibʼil xjal lu ex tzeʼn tmod.

2 Ma tzikʼ junlo 2,000 abʼqʼi tej tanqʼin Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ, ex olo tbʼiya in che yolin xjal tiʼj. Pero chʼixmi kykyaqil xjal mintiʼ ojtzqiʼn kyuʼn tzeʼn tmod Jesús kubʼ tyekʼin tej tten tzalu twitz Txʼotxʼ. At junjun in kyqʼamaʼn qa jun tbʼanel xjaltoq. Atzun txqantl in kyqʼamaʼn qa ok te jun profeta. Ex at junjuntl in kubʼ kyximen qa a Jesús Dios. ¿Tiʼ teya t-xim tiʼj? (Qʼonka twitza tiʼj tqanil 12).

3. ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn tok tojtzqiʼna axix tok tiʼj Jehová ex tiʼj Jesús?

3 Nim toklen tuʼn tok tojtzqiʼna axix tok tiʼj Jesús. ¿Tiquʼn? Tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Atzun chwinqlal jlu te jumajx, tuʼn tojtzqinjtza kyuʼn, oʼkx aya jun Dios axix tok, ex tuʼn wojtzqinjtze kyuʼn, aqine Jesucrist ma chin tzaj t-samaʼna» (Juan 17:3). Qa ma tzʼok tojtzqiʼna axix tok tiʼj Jehová ex tiʼj Jesús, jaku tzʼanqʼina te jumajx toj Tbʼanel Najbʼil tzalu twitz Txʼotxʼ (Juan 14:6). Ax ikx qa ma tzʼok tojtzqiʼna Jesús, jaku tzʼonin tiʼja toj ambʼil jaʼlo tuʼnju kyaj tqʼoʼn tbʼanel techel qwitz tiʼj alkye tten tuʼn qanqʼin ex alkye qmod ktel kyukʼil txqantl (Juan 13:34, 35). Toj xnaqʼtzbʼil 1 el qnikʼ tiʼj axix tok tiʼj Dios. Ex toj xnaqʼtzbʼil lu kʼelel qnikʼ tiʼj tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios tiʼj Jesús.

«MA KNET JU MESÍAS QUʼNE»

4. ¿Alqiʼj in yolin aju bʼibʼaj mesías ex cristo?

4 Tej atxtoq nim ambʼil tuʼn tul itzʼj Jesús, tzaj ttziyen Jehová toj Tyol qa tzultoq tsamaʼn aju Mesías moqa Cristo. Aju yol mesías tzajni toj yol hebreo ex aju yol cristo tzajni toj yol griego. Aqeju kabʼe bʼibʼaj lu, atz in yolin tiʼj xjal kjawil tskʼoʼn Jehová tuʼn tbʼant jun aqʼuntl nim toklen tuʼn. Ax ikx toj ambʼil tzul, kjapunel tuʼn Mesías tkyaqilju yol o tzaj ttziyen Dios.

5. ¿Tiquʼn qʼuqlitoq kykʼuʼj t-xnaqʼtzbʼen Jesús qa a ok te Mesías?

5 Qʼuqlitoq kykʼuʼj t-xnaqʼtzbʼen Jesús qa atoq te Mesías tziyen maj (Juan 1:41). Jun techel, xi tqʼamaʼn apóstol Pedro jlu te Jesús: «Aya ju Crist aju at toklen tuʼn Dios» (Mateo 16:16). Atzun jaʼlo, qo xnaqʼtzan tiʼj tiquʼn ax ikx qe jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa a Jesús in nok te Mesías.

6. ¿Alkye tten in qo tzaj tonin Jehová tuʼn tel qnikʼ tiʼj Mesías?

6 Tej atxtoq nim ambʼil tuʼn tul itzʼj Jesús, otoq kyaj kyqʼamaʼn tmajen Dios nim tqanil tuʼn tonin kyiʼj xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj Mesías. ¿Alkyetoq tten kʼonil jlu kyiʼj? Qo xnaqʼtzan tiʼj jun techel tuʼn telxix qnikʼ tiʼj. Ximana tiʼj qa ma tzaj qʼamaʼn teya tuʼn t-xiʼya qʼil jun xjal aju mintiʼ ojtzqiʼn tuʼna atz jatumel in che weʼ kamionet ex jatumel ateʼ nim xjal. Qa ma tzaj qʼamaʼn teya tzeʼnxix xjal ex tzeʼn t-xbʼalun tok, jaku tzʼel tnikʼa tiʼj. Chʼixmi axju bʼant tuʼn Jehová, e ajbʼen tmajen tuʼn tuʼn ttzaj tqʼamaʼn tiʼtoq kbʼantel tuʼn Mesías ex tiʼtoq kbʼajel tiʼj. Aj tok kyqʼoʼn kywitz tbʼanel xjal tiʼj alkye tten in japun kywi yol e kyaj qʼamaʼn tiʼj Mesías, jakutoq tzʼel kynikʼ tiʼj qa a Jesús in nok te Mesías.

7. ¿Alkye kabʼe yol e kyaj qʼamaʼn tuʼn tel qnikʼ tiʼj qa a Jesús Mesías?

7 Qo xnaqʼtzan kyiʼj kabʼe yol e kyaj qʼamaʼn. Aju tnejel, kyaj tzʼibʼin tej atxtoq 700 abʼqʼi tuʼn tul itzʼj Jesús. Kyaj tqʼamaʼn profeta Miqueas qa tzul itzʼj Mesías toj jun tal tnam Belén tbʼi (Miqueas 5:2). Ex atz ul itzʼj Jesús toj tnam lu (Mateo 2:1, 3-9). Aju tkabʼ, kyaj ttzʼibʼin Daniel qa tzultoq Mesías toj abʼqʼi 29 (Daniel 9:25). Ax ikx japun twi yol lu. * A jlu noq kabʼe yekʼbʼil kyiʼj nimxix yol e kyaj qʼamaʼn tuʼntzun tel qnikʼ tiʼj qa a Jesús Mesías.

Tej tbautizarin Jesús, ok te Mesías moqa te Cristo.

8, 9. ¿Alkye tten in tzaj tyekʼin aju ikʼ tej tjaw aʼ twiʼ Jesús qa a ok te Mesías?

8 Elxix toj qʼanchaʼl tuʼn Jehová qa a Jesús aju Mesías. Xi ttziyen Dios te Juan el Bautista qa tzultoq tqʼoʼn jun techel te tuʼn tel tnikʼ tiʼj alkye Mesías. Toj abʼqʼi 29 xiʼ Jesús toj aʼ Jordán tuʼn tjaw aʼ twiʼ, moqa tuʼn tbʼyan tuʼn Juan. Ex toj ambʼil aju ok tkeʼyin Juan aju techel. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios aju ikʼ: «Tej tbʼyan Jesús, jatz tuj aʼ ex jaqet ttzi kyaʼj, ex o til Jesús T-xew Dios kuʼtz tuj kyaʼj ik keʼyin ik tzaʼn jun paloma, kubʼil tibʼaj Jesús. Ex tzaj qʼajt Dios tuj kyaʼj in tmaʼn: —Atzun Nkʼwaʼle jlu kʼujlaʼnxix wuʼne, in chin tzalaje tiʼj» (Mateo 3:16, 17). Aju ok tkeʼyin Juan ex aju ok tbʼiʼn, onin tiʼj tuʼn tel tnikʼ tiʼj qa a Jesús Mesías (Juan 1:32-34). Toj qʼij aju, tzaj tqʼoʼn Jehová t-xew tibʼaj Jesús ex ok te Mesías moqa Cristo. A Jesús otoq jaw jyoʼn tuʼn Dios tuʼn tok te aj Kawil ex te Nejenel (Salmo 2:6; Isaías 55:4).

9 Aʼyeju yol e kyaj qʼamaʼn toj Tyol Dios ex qeju tiʼchaq bʼant tuʼn Jehová ex aju tqʼama tej tjaw aʼ twiʼ Tkʼwaʼl, in tzaj kyyekʼin qa a Jesús Mesías. Pero ¿jatumel tzaj Jesús? ¿Tzeʼntoq tmod? Qo xnaqʼtzan tiʼj tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiʼj jlu.

¿JATUMEL TZAJ JESÚS?

10. ¿Tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios tiʼj tchwinqlal Jesús tej naʼmxtoq tul tzalu twitz Txʼotxʼ?

10 In tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios qa anqʼin Jesús nim ambʼil toj kyaʼj tej naʼmxtoq tul tzalu twitz Txʼotxʼ. Jun techel, tqʼama Miqueas qa otoq tzʼanqʼin Mesías «atxix ojtxe» (Miqueas 5:2). Ex toj nimku maj ax Jesús qʼamante qa otoq tzʼanqʼin toj kyaʼj tej naʼmxtoq tul itzʼj ik tzeʼn jun xjal (kjawil uʼjit Juan 3:13; 6:38, 62, ex 17:4, 5). Attoq jun tbʼanel tamiwbʼil Jesús tukʼil Jehová toj kyaʼj.

11. ¿Tiquʼn kʼujlaʼnxix Jesús tuʼn Jehová?

11 Nimxix kʼujlaʼn Jesús tuʼn Jehová. ¿Tiquʼn? Tuʼnju oʼkx Jesús «attoq nej naʼnxtoq tbʼant tkyaqil». A jlu in tzaj tyekʼin qa a Jesús kubʼ tbʼinchaʼn Jehová tnejel (Colosenses 1:15). * Ax ikx nim toklen Jesús toj twitz Jehová tuʼnju a Jesús «oʼkxku jun Tkʼwaʼl». A jlu in tzaj tyekʼin qa oʼkxtoq Jehová at tej tkubʼ bʼinchaʼn Jesús, ex mintiʼ juntl onin tiʼj (Juan 3:16). Ax ikx, oʼkx Jesús onin tiʼj Jehová tuʼn tkubʼ bʼinchet txqantl tiʼchaq (Colosenses 1:16). Ex oʼkx te Jesús in nok qʼoʼn tbʼi te «Yol», tuʼnju ajbʼen tuʼn Jehová tuʼn t-xi tqʼoʼn qe kawbʼil ex qe tqanil kye anjel ex kye xjal (Juan 1:14).

12. ¿Alkye tten in nel qnikʼ tiʼj qa nya ax Jesús in nok te Dios?

12 Ateʼ xjal in kubʼ kyximen qa ax Jesús in nok te Dios, pero nya a jlu in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios, (qʼonka twitza tiʼj tqanil 14). In tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios qa kubʼ bʼinchaʼn Jesús, a jlu in tzaj tyekʼin qa mintiʼtoq te Jesús tnejel. Atzunte Jehová kukx o ten. Axpe ikx a Jehová kubʼ bʼinchante tkyaqil (Salmo 90:2). In tzajxix tyekʼin Tyol Dios qa mas nim toklen Mambʼaj twitz Kʼwalbʼaj. Ax ikx, mintiʼ ok tqʼon tibʼ Jesús ik tzeʼn Ttat (kjawil uʼjit Juan 14:28; 1 Corintios 11:3). Oʼkx Jehová at nimxix tipumal «tuʼn tbʼant tkyaqil» tuʼn (Génesis 17:1). Oʼkx te at nimxix toklen ex at nimxix tipumal.

13. ¿Tiquʼn in tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa a Jesús «tilbʼilal Dios mintiʼ qʼanchaʼl»?

13 Tej naʼmxtoq tbʼant kyaʼj ex Txʼotxʼ, aqʼunan Jesús junx tukʼil Jehová toj nim millón abʼqʼi. Tuʼnju e ten nimxix ambʼil junx, ok kykʼujlanxix kyibʼ (Juan 3:35; 14:31). In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa a Jesús «tilbʼilal Dios mintiʼ qʼanchaʼl». ¿Tiquʼn? Tuʼnju elxix tkanoʼn Jesús qeju tmod Ttat (Colosenses 1:15).

14. ¿Alkye tten ul itzʼj Jesús tuʼn tok te xjal?

14 Tuʼn tkyaqil tkʼuʼj Jesús kyaj tqʼoʼn tnajbʼil toj kyaʼj tuʼn tul tzalu twitz Txʼotxʼ. Pero ¿alkye tten ul itzʼj tuʼn tok te xjal? Bʼant jun milagr tuʼn Jehová. Ok tqʼoʼn Jehová tchwinqlal Tkʼwaʼl toj talbʼil jun txin María tbʼi, aju naʼmxtoq tkubʼ ten tukʼil jun xinaq moqa ichan. Tuʼntzunju, nya iltoq tiʼj tuʼn tok jun xjal te ttat Jesús. Iktzun tten tzʼaqli tal María ul itzʼj ex ok tqʼoʼn tbʼi te Jesús (Lucas 1:30-35).

¿TZEʼN TMOD JESÚS TEN?

15. ¿Tzeʼn jaku tzʼok tojtzqiʼnxixa Jehová?

15 Tqʼama Jesús jlu: «Alkye ma chin ilwaje tuʼn, ma ilwaj Dios Mambʼaj tuʼn» (Juan 14:9). Tuʼnju a Jesús tilbʼilal Ttat, ok kʼelelxix tnikʼa tiʼj Jehová qa ma xnaqʼtzana tiʼj Jesús. Jaku tzʼok tojtzqiʼna tchwinqlal ex tmod Jesús qa ma che kubʼ tuʼjina uʼj te Mateo, Marcos, Lucas ex Juan, tuʼnju in che yolin uʼj lu tiʼj tanqʼibʼil Jesús.

16. a) ¿Alkye xnaqʼtzbʼil yolin Jesús tiʼj? b) ¿Jatumel tzaj tiʼn Jesús xnaqʼtzbʼil xi tqʼoʼn kye xjal?

16 Nim xjal ok kyqʼoʼn toklen Jesús te «Xnaqʼtzal» (Juan 1:38; 13:13). Jun kyxol qeju xnaqʼtzbʼil nim toklen yolin Jesús tiʼj, aju «tqanil bʼaʼn tiʼj tkawbʼil Dios». ¿Alkye kawbʼil lu? Aju Kawbʼil at toj kyaʼj ex kkawil tibʼaj Txʼotxʼ, ex tzul tqʼoʼn nim kʼiwlabʼil kye xjal in che bʼin te Dios (Mateo 4:23). ¿Jatumel tzaj tiʼn Jesús xnaqʼtzbʼil xi tqʼoʼn kye xjal? Atz tzaj tiʼn tukʼil Jehová. Tqʼama Jesús jlu: «Aju xnaqʼtzbʼil in xi nqʼoʼne mya weye, noq oʼkx teju tzaj samante weye» (Juan 7:16). Ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús qa tajtoq Dios tuʼn tok kybʼiʼn xjal tbʼanel tqanil tiʼj qa kkawil Tkawbʼil Dios tibʼaj Txʼotxʼ.

17. a) ¿Jatumeltoq in chex t-xnaqʼtzaʼn Jesús xjal? b) ¿Tiquʼn okxix tilil tuʼn Jesús tuʼn kyxi t-xnaqʼtzaʼn xjal?

17 ¿Jatumeltoq in chex t-xnaqʼtzaʼn Jesús xjal? Jaxku tumel ateʼtoq xjal. Toj kojbʼil, kyoj tnam, kyoj plas, toj tja Dios, kyoj ja te nabʼil Dios ex toj kyja xjal. Mintiʼ kubʼ ten Jesús ayol kye xjal tuʼn kypon tukʼil, sino xiʼ jyol kye jatumel ateʼ (Marcos 6:56; Lucas 19:5, 6). El tpaʼn Jesús nim ambʼil ex ok tilil tuʼn tuʼn t-xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye xjal. Bʼant jlu tuʼn tuʼnju ojtzqiʼntoq tuʼn qa atzun jlu tajbʼil Dios, ex kukx xi tbʼiʼn aju tzaj tqʼamaʼn Ttat (Juan 8:28, 29). Ax ikx xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye xjal tuʼnju in tzajtoq qʼaqʼin tkʼuʼj kyiʼj (kjawil uʼjit Mateo 9:35, 36). Ok tqʼoʼn twitz tiʼj qa mintiʼtoq in xi kyxnaqʼtzaʼn nejenel kye okslabʼil aju axix tok tiʼj Dios ex tiʼj Tkawbʼil. Tuʼntzunju, tajtoq tuʼn tyolin tiʼj tbʼanel tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios kye kykyaqil xjal.

18. ¿Alkye tmod Jesús mas tbʼanel in nela toj twitza?

18 Nimtoq tkʼujlabʼil Jesús kyiʼj xjal ex in ximentoq kyiʼj. Tukʼil nim kʼujlabʼil yolin kyukʼil xjal ex tuʼn jlu kygantoq xjal tuʼn kyyolin tukʼil. Axpe ikx qe kʼwaʼl kygantoq tuʼn kyten tukʼil (Marcos 10:13-16). Kukx kubʼ tbʼinchaʼn Jesús aju tzʼaqli. El tikʼun elqʼabʼil moqa sbʼubʼil ex aju nya bʼaʼn (Mateo 21:12, 13). Anqʼin Jesús toj jun ambʼil jatumel mintiʼ ok qʼoʼn kyoklen xuʼj moqa qya, atzunte, toj tkyaqil ambʼil ok tqʼoʼn kyoklen (Juan 4:9, 27). Ax ikx kubʼ tin tibʼ Jesús. Jun techel, toj jun qʼij, el ttxʼajoʼn kyqan t-apóstol. Aju aqʼuntl lu, oʼkx qe majen chʼin kyoklen in kubʼtoq kybʼinchaʼn jlu (Juan 13:2-5, 12-17).

Jaxku tumel xi tpakbʼaʼn Jesús Tyol Dios kye xjal.

19. ¿Alkye techel in tzaj tyekʼin qa ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús tiʼ attoq tajbʼen kye xjal ex qa tajtoq tuʼn tonin kyiʼj?

19 Ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús tiʼtoq at tajbʼen kye xjal ex tajtoq tuʼn tonin kyiʼj. Kubʼ tyekʼin jlu tej tajbʼen tipumal Dios tuʼn tuʼn kykubʼ tqʼanin xjal (Mateo 14:14). Jun techel, attoq jun xjal at txʼaʼk tiʼj pon laqʼeʼ ttxlaj Jesús ex xi tqʼamaʼn jlu te: «Qa taja, jaku chin bʼanixe tuʼna». Tnaʼ Jesús aju kʼixkʼoj ex aju yajbʼil in nikʼxtoq tuʼn xjal lu. Tuʼntzunju, tzaj qʼaqʼin tkʼuʼj tiʼj ex onin tiʼj. «Xi tnuqpiʼn tqʼabʼ ok tmakoʼn tiʼj: Wajbʼile, bʼiʼx kbʼantela, chi Jesús» te yabʼ. Ex qʼanit xjal lu (Marcos 1:40-42). ¿Jakupe bʼant t-ximet tuʼna tiʼ tnaʼ xjal lu?

KUKX AJBʼEN TE TTAT

20, 21. ¿Tiquʼn a Jesús jun tbʼanel techel qwitz tuʼn t-xi qbʼiʼn Dios?

20 A Jesús jun tbʼanel techel qwitz tuʼn t-xi qbʼiʼn Dios. ¿Tiquʼn? Tuʼnju kukx ajbʼen te Ttat toj tkyaqil ambʼil maske ikʼ toj nimku nya bʼaʼn ex ok bʼinchaʼn nim nya bʼaʼn tiʼj kyuʼn aj qʼoj. Ik tzeʼn tej tok toj joybʼil tuʼn Satanás, mintiʼ kubʼ tzʼaq (Mateo 4:1-11). Ax ikx ateʼ junjun toj tja mintiʼ ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj qa ate Mesías ex kyqʼama qa otoq tzʼel loc. Noqtzun tuʼnj, kukx xi tbʼiʼn Jesús aju tzaj tqʼamaʼn Jehová te (Marcos 3:21). Axpe ikx tej tok kybʼinchaʼn aj qʼoj nimxix nya bʼaʼn tiʼj, kukx ajbʼen te Dios ex mintiʼ aj tqʼoʼn t-xel nya bʼaʼn (1 Pedro 2:21-23).

21 Ikʼx nim kʼixkʼoj tuʼn Jesús tej tkubʼ bʼyoʼn, noqtzun tuʼnj, kukx ajbʼen te Jehová (kjawil uʼjit Filipenses 2:8). Noqpe ximana tiʼj kʼixkʼoj ikʼx tuʼn Jesús toj qʼij tej tkyim: xi qʼiʼn kyuʼn aj kawil, kyqʼama junjun nya ax tok testiw tiʼj qa otoq yolin nya bʼaʼn tiʼj Dios, kubʼ qʼoʼn tkastiw kyuʼn nya bʼaʼn jwes, e xmayin xjal tiʼj, ok kʼixbʼisaʼn kyuʼn soldad ex okx kyqʼoʼn clavo kyoj tqʼabʼ tej tjaw kyqʼoʼn twitz tzeʼ. Tej chʼixtoq tkyim, jaw ẍchʼin ex tqʼama: «Ma japun tkyaqil» (Juan 19:30). Tej tikʼ oxe qʼij tkyimlen Jesús, jaw anqʼin tuʼn Jehová ex xi qʼoʼn jun t-xmilal nya qʼanchaʼl (1 Pedro 3:18TNM). Tej tikʼ junjuntl seman, meltzʼaj toj kyaʼj ex kubʼ «qeʼ tuj tbʼanqʼab Dios» ex kubʼ ten ayol Ttat tuʼn ttzaj qʼoʼn toklen te aj Kawil (Hebreos 10:12, 13).

22. ¿Alkye qʼuqbʼil qkʼuʼj at tuʼnju kukx ajbʼen Jesús te Ttat toj tkyaqil ambʼil?

22 Tuʼnju kukx ajbʼen Jesús te Ttat toj tkyaqil ambʼil, at jun qʼuqbʼil qkʼuʼj tuʼn qanqʼin te jumajx toj Tbʼanel Najbʼil tzalu twitz Txʼotxʼ. Atzun jlu tajtoq Jehová tnejel kye xjal. Toj juntl xnaqʼtzbʼil kʼelel qnikʼ tiʼj alkye tten kbʼantel jlu tuʼn tkyimlen Jesús.

^ taqik' 7 Qa tajbʼila tuʼn tel tnikʼa tiʼj alkye tten japun twi yol lu, qʼonka twitza tiʼj tqanil 13.

^ taqik' 11 In nok qʼoʼn Jehová te Mambʼaj tuʼnju a Bʼinchal tkyaqil (Isaías 64:8). In nok qʼoʼn Jesús te Tkʼwaʼl Dios tuʼnju a Jehová kubʼ bʼinchante. Ax ikx in che ok qʼoʼn anjel ex Adán te tkʼwaʼl Dios (Job 1:6, TNM; Lucas 3:38).